Szluz, Beata2019-03-082019-03-082017B. Szluz (red.) Problemy i zagrożenia współczesnej rodziny. Teoria i badania, Wydaw. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2017, ss. 224.978-83-7996-486-4http://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/4434Rodzina jest dziś przestrzenią przejawiania się sprzeczności i zjawisk, co stawia ją przed wieloma wyzwaniami, zmuszając i mobilizując ją do poszukiwania nowych sposobów radzenia sobie z nimi. Polimorficzność problemów doświadczanych przez rodzinę i małżeństwo ma często charakter konsolidacyjny, związany z wielością uwarunkowań. Nie jest możliwe, aby w jednej publikacji przedstawić wszystkie problemy, z jakimi przychodzi borykać się współczesnej rodzinie. Teksty zebrane w niniejszym tomie prezentują autorskie spojrzenia, pozwalające na ukazanie wybranych problemów rodziny: doświadczającej konsekwencji procesu migracji, kryzysu wczesnej dorosłości, niepełnosprawności, a także choroby i śmierci. Pojawiły się głosy dotyczące pomocy i wsparcia rodziny, a także propozycji działań instytucji i organizacji pozarządowych na rzecz osób niepełnosprawnych. Rozważania rozpoczyna artykuł przygotowany przez Adama Kulczyckiego noszący tytuł "Kryzys instytucji rodziny i jej przemiana w XX wieku", w którym autor w oparciu o literaturę zobrazował przemiany oraz podjął próbę dyskusji i poszukiwań w zakresie zaakcentowanego w tytule kryzysu rodziny. Joanna Wróblewska-Skrzek skupiała swoją uwagę na kryzysie wczesnej dorosłości w sferze życia rodzinnego. W świetle danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz Eurostatu odniosła się do obserwowanych w krajach europejskich i w Polsce tendencji w zakresie zamieszkiwania młodych dorosłych z rodzicami, opóźniania decyzji dotyczących zawarcia związku małżeńskiego i urodzenia dziecka oraz sytuacji ma rynku pracy. Badacze zaprezentowali problematykę procesu migracji i jego znaczenia w kontekście funkcjonowanie rodziny. Izabela Kiełtyk-Zaborowska przygotowała artykuł pt. "Funkcjonowanie rodziny w obliczu zjawiska eurosieroctwa". Natalia Varga i Victoria Ruehl w tekście noszącym tytuł "Wpływ transgranicznej migracji zarobkowej rodziców na socjalizację dzieci", na przykładzie rodzin migracyjnych z Ukrainy wskazały na negatywne aspekty wyjazdu rodziców za granicę oraz problemy w realizacji funkcji rodziny. Znalazło to także odzwierciedlenie w trudnościach socjalizacyjnych dzieci. Z kolei Katarzyna Tarka w artykule "Rodzina migracyjna w obszarze działań pracownika socjalnego" odniosła się do rodzin migracyjnych i trudności, których one doświadczają w codziennej egzystencji oraz roli pracownika socjalnego w obszarze wsparcia rodziny migracyjnej. Na podstawie wyników własnych badań autorka wskazała na najczęstsze problemy, z którymi borykają się członkowie rodzin migracyjnych oraz sposoby pomocy oferowane przez pracowników socjalnych. Monika Struck-Peregończyk podjęła problematykę aktywności zawodowej młodych osób z niepełnosprawnością. W świetle wyników własnych badań autorka dokonała analizy wpływu rodziny osoby z niepełnosprawnością na poziom jej aktywności na rynku pracy. Tematykę dotyczącą osób niepełnosprawnych kontynuują w swoich rozważaniach: Paulina Dubiel-Zielińska "Kreatywna obecność osób niepełnosprawnych w rodzinie i jej wymiar etyczny", Barbara Skawina "Społeczne problemy rodzin dzieci niepełnosprawnych i z zaburzeniami rozwoju", a także Margita Schmidtová, Grétka Osvaldová "Dzieci z wadą słuchu w rodzinach wielokulturowych". Elżbieta Cygnar, Marek Mierzyński, Beata Rejman i Krzysztof Rejman skoncentrowali się na działaniach pomocowych skierowanych do rodzin dzieci z niepełnosprawnością, podejmowanych przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób Upośledzonych Umysłowo Koło w Jarosławiu. Autorzy zwrócili uwagę na bogactwo i zróżnicowanie form pomocy, uwzględniających potrzeby lokalnego środowiska osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Zdaniem autorów działania te nie tylko przyczyniają się do pogłębienia wiedzy rodziców i umiejętności niezbędnych do opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością, pozwalają także zapobiegać zjawisku wypalenia rodzicielskiego i niejednokrotnie rozpadowi rodziny. Kinga Turek podjęła problematykę pomocy świadczonej osobom z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzinom przez organizacje pozarządowe. Na przykładzie działalności Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Myślenicach, prowadzącego Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy, Oddział Wczesnego Wspomagania Rozwoju oraz Oddział Wsparcia dla Dorosłych, autorka zaprezentowała różne formy pomocy prowadzone w środowisku lokalnym w zakresie wsparcia kierowanego do osób z tym rodzajem niepełnosprawności oraz ich rodzin. Na problem przeciwdziałania izolacji i osamotnieniu rodzin z dzieckiem z niepełnosprawnością zwróciła uwagę Mária Dávideková. Autorka podkreśliła konieczność podejmowania w ramach pomocy społecznej różnorodnych działań, których celem jest pomaganie w rozwiązywaniu codziennych problemów, przy równoczesnej dostępności rodzin do tego typu wsparcia oraz dostosowaniu do indywidualnych potrzeb. Z kolei Agnieszka Karpińska napisała artykuł na temat "Ojciec w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym". Anna Chmielewska podjęła próbę odpowiedzi na pytanie "Czy młodzież ma prawo czuć się samotna we współczesnym świecie? Wieloznaczność poczucia osamotnienia współczesnej młodzieży i właściwa diagnoza tego problemu jako punkt wyjścia w jego rozwiązaniu". Problematyka depresji stała się centrum zainteresowania kolejnych autorów. Adam Raczkowski przedstawił artykuł pt. "Zjawisko depresji dziecka i nastolatka w rodzinie", a Maryana Mykolaychuk "Depresja a stosunki rodzinne: wzajemne oddziaływanie i metody terapii". Tematyka śmierci została podjęta przez Dominikę Cyzio w artykule na temat "Dziecko, lęk przed śmiercią i dobrostanem osoby umierającej. Aspekty etyczne i psychologiczne". Sabina Lucyna Zalewska w swoim artykule postawiła pytanie dotyczące potrzeby rozmowy z dzieckiem o śmierci. Wskazała na aspekt pedagogiczny takiej rozmowy poprzez ukazanie śmierci jako elementu ludzkiego życia. Autorka zaprezentowała wyniki własnych badań. Pomocy i wsparciu osób z zaburzeniami psychicznymi poświęcony jest artykuł Iryny Drozd. Analizując dane GUS oraz ustawę o pomocy społecznej z 2004 r., autorka skoncentrowała się na rozwiązaniach stosowanych w pracy socjalnej z wyróżnioną grupą klientów, równocześnie wskazując na trudności pojawiające się w wielu obszarach oraz potrzebę współpracy pomiędzy służbą zdrowia a instytucjami pomocy społecznej. Wzrastające zainteresowanie problemami rodziny nakłania badaczy do debaty. Stanowi również wyraz troski o tę "wspólnotę życia i miłości". Piszący tę książkę autorzy podjęli próbę ukazania zagrożeń i trudności, na które napotyka współczesna rodzina, mając na celu poszukiwanie propozycji wspierania jej, a także wniesienie wkładu do toczącej się dyskusji.polAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowehttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/socjologia rodzinyproblemy i zagrożenia współczesnej rodzinyrodzinabook