Araucz - Boruc, Agnieszka2023-05-122023-05-122023-03Polityka i Społeczeństwo nr 1(21)/2023, s. 5-221732-9639https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/9022W literaturze przedmiotu samobójstwo rozpatrywane jest jako specyficzny fenomen społeczny – jedno z zachowań dewiacyjnych, będące jednocześnie wskaźnikiem dezintegracji społecznej. Z uwagi na to, iż skutki samobójstwa mają charakter społeczny, samobójstwo zaliczane jest do patologii społecznej, określanej jako choroba społeczna. Cel: Wskazanie, że samobójstwa są ważnym problemem społecznym, wykazującym tendencję wzrostową. Hipoteza: Wiek młodzieńczy jest okresem, w którym istnieje znaczne ryzyko podjęcia zamachu samobójczego. Metody: W opracowaniu wykorzystano metodę analizy i syntezy literatury fachowej, metodę monograficzno-opisową oraz analizę danych statystycznych. Wnioski: Analiza i synteza materiałów źródłowych pozwala stwierdzić, iż wśród dzieci poniżej 12 roku życia odnotowuje się niewiele zamachów samobójczych zakończonych zgonem. Inaczej jest w przypadku młodzieży w wieku 13–18 lat, u której pojawia się już poczucie własnej śmiertelności. Młodzież staje się zdolna, aby intelektualnie przyswoić fizjologiczne, metafizyczne, a także biologiczne aspekty śmierci. Implikacje dla teorii i praktyki: Dlatego też, zachowania suicydalne, rzadkie wśród dzieci oraz w okresie wczesnej adolescencji, stają się coraz bardziej rozpowszechnione wśród młodzieży. Ponadto, występowanie myśli samobójczych przed okresem dojrzewania koreluje z późniejszymi próbami samobójczymi, u młodzieży (częściej niż u dorosłych) dochodzi do ponawiania prób samobójczych. Oryginalność i wartość: W artykule podjęto próbę usystematyzowania determinantów zachowań suicydalnych wśród młodzieży oraz ukazania zamachu samobójczego jako problemu osobistego i społecznego, w kategorii zagrożeń.In the literature on the subject, suicide is considered as a specific social phenomenon - one of the deviant behaviors, which is also an indicator of social disintegration. Due to the fact that the effects of suicide are social, suicide is classified as a social pathology, referred to as a social disease. Objective: To indicate that suicide is an important social problem with an increasing trend. Hypothesis: Adolescence is a period when there is a significant risk of committing suicide. Methods: The study used the method of analysis and system of professional literature, the monographic and descriptive method and the analysis of statistical data. Conclusions: The analysis and synthesis of source materials allows us to conclude that there are few fatal suicide attempts among children under 12 years of age. It is different in the case of young people aged 13-18, who already have a sense of their own mortality. Adolescents become capable of intellectually assimilating the physiological, metaphysical, and also biological aspects of death. Implications for theory and practice: Therefore, suicidal behavior, which is rare among children and in early adolescence, is becoming more common among adolescents. In addition, the occurrence of suicidal thoughts before puberty correlates with later suicide attempts, in adolescents (more often than in adults) there are repeated suicide attempts. Originality and value: The article attempts to systematize the determinants of suicidal behavior among young people and to present a suicide attempt as a personal and social problem in the category of threats.polAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Polandhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/zachowanie suicydalnezamach samobójczymłodzieżadolescencjazagrożeniedepresjasuicidal behaviorsuicide attemptyouthadolescencethreatdepressionarticle10.15584/polispol.2023.1.1