Moryc, Iwona2024-07-212024-07-212016-12Ius et Administratio nr 4/2016, s. 96-1112300-4797https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/10766Artykuł dotyczy kontroli państwa sprawowanej nad jedną z alternatywnych metod rozwiązywania sporów jaką jest sądownictwo polubowne. Formą kontroli państwa nad sądownictwem polubownym jest instytucja zdatności arbitrażowej jako przesłanka dopuszczalności poddania sporu pod właściwość sądu polubownego, stanowiąca o tym, co może być przedmiotem rozstrzygnięcia przez sądy polubowne. Zdatność arbitrażowa to wyznaczenie granicy pomiędzy kompetencjami sądownictwa prywatnego i powszechnego. Przedmiotem niniejszej pracy jest ustalenie w jakim celu ustawodawca wprowadził klasyfikację sporów mogących być przedmiotem rozstrzygnięcia przez sąd polubowny oraz jakie elementy kontroli dotyczą rozstrzygnięć takich sądów. Zastanawiam się również czy zasadnym jest wprowadzanie przez państwo aparatu kontroli rozstrzygnięć, które zapadają na gruncie pozasądowym np. w drodze umowy stron. Jakie niebezpieczeństwa niesie ze sobą powierzenie sądom polubownym wszelkich kategorii spraw do rozwiązania i jakie może mieć to konsekwencje.The article concern the state control exercised over one of the alternative methods of dispute resolution which is arbitration. One form of state control over the arbitration is an institution of arbitrability as a condition of the admissibility of a dispute being submitted under the jurisdiction of the court of arbitration. Arbitrability serves to demarcate the border between the powers of the judiciary private and public. The subject of this work is to determine the purpose for which the legislator has introduced the classification of disputes that may be subject to a decision by the arbitration court and which elements of the control apply to the decisions of such courts. The article also attempts to answer the questions, legitimates to introduce the state apparatus of controling the decisions that are adopted on an extra-judicial basis, for example by the parties and what are the dangers of entrusting the arbitration courts all categories of cases to solve and what may by the consequences.polAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Internationalhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/alternatywne metody rozwiązywania sporówsądownictwo polubownezdatność arbitrażowaprawa majątkoweprawa niemajątkowealternative dispute resolutionarbitration courtarbitrationproperty rightsnon-proprietary rightarticle