Rottermund, JerzyBerska-Maślej, MagdalenaMichalak, GrzegorzKnapik, Andrzej2024-01-252024-01-252023red. Joanna Baran, Teresa Pop, Rehabilitacja 2022, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, 2023, s. 22-31978-83-8277-138-1https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/9718Wprowadzenie: Historia zastosowania wody w terapii ma już kilka tysięcy lat. Kąpiele w kulturach starożytnych były istotnym elementem codzienności, zarówno w obszarze codziennych aktywności, jak i religijności. Współcześnie zabiegi wodolecznictwa cechuje duża różnorodność. Szeroki zakres tych terapii umożliwia korzystanie z zabiegów wodnych praktycznie wszystkim chorym, uwzględniając przeciwwskazania. Celem artykułu jest wskazanie na możliwość wykorzystania naturalnych, a zarazem tradycyjnych metod wodoleczniczych w nowoczesnej fizjoterapii. Materiał i metody: Kąpiele o zmiennej temperaturze należą do zabiegów wodnych o najbardziej bodźcującym charakterze, uruchamiają procesy wyrównawcze i przyspieszają przemianę materii. Reakcje autonomicznego układu nerwowego, układu krążenia i innych narządów stają się jednocześnie ich treningiem. Do wykonania zabiegu brodzenia służą specjalnie wykonane płytkie niecki, w których naprzemiennie znajduje się ciepła i zimna woda. Korzystający z zabiegu najpierw zaczynają od brodzenia (z wysokim unoszeniem stóp, naśladowanie chodu bociana) przez około 1–2 minuty w gorącej wodzie, następnie przechodzą do zimnej na około 15–30 sekund. Zabieg obejmuje od 6 do 10 cykli, kończy się w zimniejszej niecce. Wskazaniami do zlecania zabiegów brodzenia w wodzie o zmiennej temperaturze są przewlekle zimne stopy, nerwice lękowe, hemoroidy, stany po odmrożeniu kończyn dolnych, choroba Raynauda i przerost gruczołu krokowego, zaburzenia wegetatywne, a także stany po urazach stóp i podudzi. Podsumowanie: Rozwój nowoczesnej fizjoterapii nie ogranicza się tylko do doskonalenia kinezyterapii, ale uwzględnia również wykorzystanie środków naturalnych – środowiskowych. Odpowiednie dozowanie zabiegów wodoleczniczych musi uwzględniać głównie temperaturę środowiska wodnego i czynniki mechaniczne, wielkość powierzchni poddanej zabiegowi oraz jego czas.Introduction: The use of water in therapy is documented in documents dating back several thousand years. Baths in ancient cultures were an important part of everyday life, both in the area of everyday activities and religiousness. Currently, hydrotherapy treatments are characterized by a large variety, such a wide range allows practically all patients to use water treatments, considering contraindications. The aim of the article is to indicate the possibility of using natural and traditional hydrotherapy methods in modern physiotherapy. Material and methods: Variable temperature baths are among the most stimulating water treatments, they trigger compensatory processes and accelerate metabolism. The reactions of the autonomic nervous system, circulatory system and other organs simultaneously become their training. Special shallow basins with alternating hot and cold water are used for the wading procedure. The users of the treatment first start by wading (with high lifting of the feet, imitation of a stork’s gait) for about 1–2 minutes in hot water, then go to the cold water for about 15–30 seconds. The treatment lasts from 6 to 10 cycles and ends in a colder basin. Indications for ordering wading in water with variable temperature are chronically cold feet, anxiety neuroses, hemorrhoids and conditions after frostbite of the lower limbs, Raynaud’s disease and prostate hypertrophy, vegetative disorders, as well as after foot and leg injuries. Summary: The development of modern physiotherapy is not limited only to the improvement of kinesiotherapy, but also takes into account the use of natural and environmental measures. Appropriate dosage of hydrotherapy treatments must take into account mainly the temperature of the water environment and mechanical factors, the size of the treated surface and its time.polAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Polandhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/wodolecznictwobrodzenie w wodzie o zmiennej temperaturzehomeostaza cieplnaHydrotherapywading in water with variable temperaturethermal homeostasisbookPart10.15584/978-83-8277-138-1.2