Podbielska, MagdalenaSzpyrka, Ewa2024-03-072024-03-072023-12Polish Journal for Sustainable Development T. 27, cz. 2 (2023), s. 73-79https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/10311Tworzywa sztuczne są ważnym materiałem w naszej gospodarce i życiu codziennym. Dzięki niskim kosztom produkcji oraz możliwości formowania ich w różne kształty, stały się najbardziej uniwersalnym materiałem na świecie. Tworzywa sztuczne są masowo produkowane do zastosowań w opakowaniach, przemyśle budowlanym, przemyśle elektrycznym i elektronicznym, tekstyliach, transporcie i rolnictwie. Światowa produkcja tworzyw sztucznych w 2021 roku wyniosła 391 mln ton. W wyniku procesów fizycznych, biologicznych, chemicznych lub termicznych, materiały te ulegają rozpadowi tworząc cząstki zwane mikroplastikiem (MP) i/lub nanoplastikiem (NP), które w ostatnim dziesięcioleciu stały się istotnym zanieczyszczeniem środowiska. Ksenobiotyki te odnajdywane są w powietrzu, wodzie, glebie, a także w organizmach żywych. Mogą również wywoływać niekorzystne skutki dla zdrowia człowieka.Plastics are an important material in our economy and everyday life. Thanks to low production costs and the ability to form them into various shapes, they have become the most universal material in the world. Plastics are mass-produced for applications in packaging, construction, electrical and electronics, textiles, transportation and agriculture. Global plastic production in 2021 amounted to 391 million tonnes. As a result of physical, biological, chemical or thermal processes, these materials decompose, forming particles called microplastics (MP) and/or nanoplastics (NP), which have become a significant environmental pollutant in the last decade. These xenobiotics are found in the air, water, soil, as well as in living organisms. They may also cause adverse effects on human health.polAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Polandhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/nanoplastikmikroplastikplastikśrodowiskonanoplasticmicroplasticplasticenvironmentNano- i mikroplastik – zanieczyszczenia XXI wiekuNano- and microplastics – pollution of the 21st centuryarticle10.15584/pjsd.2023.27.2.72451-2672