Dobija, MieczysławRenkas, Jurij2024-03-222024-03-222023-09Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 75(3)/2023, s. 5-281898-5084https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/10339In the theoretical achievements of economics, the past has left many insinuations, not always accurate terms and also controversies. This does not burden the scholars whose diligent efforts fell on the immature ground of general knowledge, in particular the lack of thermodynamics. The categories of capital, profit, labour are basic examples. There was also a lack of understanding of the nature of time. This issue was as if left to physicists, despite the fact that the use of present and future value was and is a significant achievement in economics and accounting. On the other hand, among those engaged in physics, there are divergences about time travel. The great idea of the economy as a game with nature with a non-zero positive sum has also not spread in economic theory, reinforcing the aspiration to belong to the natural sciences. Therefore, we take up the consideration of the capital-labour-time triad as an important basic element of economic knowledge. In our view, this correctly understood triad will correctly illuminate many economic issues and can form the hard core of a scientific program for improving economic and accounting theory. Thus, the epistemology of I. Lakatos defines the methodology of ongoing research, in which positive heuristics and empirical verification are the engine of scientific action.W teoretycznych dokonaniach ekonomii przeszłość pozostawiła wiele niedomówień, nie zawsze trafnych określeń, a także kontrowersji. Nie obciąża to uczonych, których rzetelne wysiłki padały na niedojrzały grunt wiedzy ogólnej, w szczególności na brak termodynamiki. Kategorie kapitału, zysku, pracy to podstawowe przykłady. Brakowało też zrozumienia natury czasu, ta kwestia została jakby zostawiona fizykom, mimo że posługiwanie się wartością teraźniejszą i przyszłą było i jest znaczącym osiągnięciem ekonomii i rachunkowości. Natomiast wśród zajmujących się fizyką mają miejsce dywagacje o podróżach w czasie. Wielka idea gospodarki jako gry z naturą o sumie niezerowej dodatniej także nie upowszechniła się w teorii ekonomii wzmacniając dążenia do przynależności do nauk naturalnych. Dlatego podejmujemy rozważania o triadzie kapitał-praca-czas jako istotnym podstawowym elemencie wiedzy ekonomicznej. W naszym przekonaniu ta poprawnie rozumiana triada poprawnie naświetli wiele kwestii ekonomicznych i może stanowić twarde jądro naukowego programu doskonalenia teorii ekonomii i rachunkowości. Zatem epistemologia I. Lakatosa określa metodologię prowadzonych badań, w których pozytywna heurystyka i empiryczna weryfikacja stanowią motor naukowych działań.engAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Polandhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/timecapitallabourthermodynamicseconomic constantczaskapitałpracatermodynamikastała ekonomicznaarticle10.15584/nsawg.2023.3.12658-0780