Niewiński, GrzegorzStępień, Michał2019-06-062019-06-062019Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 57(1)/2019, s. 288–3031898-5084http://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/4651Celem pracy było przedstawienie kompleksowego podejścia do zagadnień bezpieczeństwa w obecnie eksploatowanych i nowo projektowanych elektrowniach z reaktorami jądrowymi. W artykule przedstawiono zasadę działania EJ oraz koncepcję „obrony w głąb”, która ma na celu zminimalizowanie ryzyka rozprzestrzenienia promieniotwórczych produktów reakcji rozszczepienia paliwa jądrowego. Przedstawiono przyczyny, przebieg oraz skutki wybranych awarii elektrowni jądrowych, które w najistotniejszym stopniu przyczyniły się do poprawy bezpieczeństwa energetyki jądrowej. Wzrost bezpieczeństwa reaktorów jądrowych zasadniczo odbywa się poprzez rozwój narzędzi i kodów obliczeniowych, różnorodności oraz zwielokrotnienia stosowanych układów bezpieczeństwa. W pracy omówiono zasadę działania wybranych układów bezpieczeństwa oraz narzędzi do symulacji przebiegów oraz skutków awarii projektowych reaktorów jądrowych. Dodatkowo w pracy przedstawiono wyniki symulacji uwolnienia materiału promieniotwórczego z reaktora jądrowego typu AP1000, zlokalizowanego na polskim wybrzeżu. Otrzymane przewidywane wielkości zachorowań oraz śmiertelności spowodowanych chorobami nowotworowymi zostały porównane z naturalnymi wielkościami występującymi w województwie pomorskim. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że energetyka jądrowa jest jedynym źródłem wytwarzania energii elektrycznej, w którym kompleksowo rozwiązano zagadnienia bezpieczeństwa od projektowania przez eksploatację, aż do jej likwidacji. Z przeprowadzanych obliczeń wynika, że w przypadku jednej z najpoważniejszych awarii projektowych, jaka mogłaby wystąpić w EJ, zachorowalność na choroby nowotworowe wywołane uwolnieniem materiału promieniotwórczego jest mniejsze niż obecna występująca w województwie pomorskim.The purpose of the paper is to present a comprehensive approach to safety issues in currently operated and newly designed nuclear power plants. In the article, the principle of operation of NPP and the concept of “defense in depth”, whose aim is to minimize the risk of spreading radioactive nuclear fission reaction products, are presented. The causes, accident sequences and consequences of selected failures of nuclear power plants, which most significantly contributed to the improvement of nuclear power safety, are described. The increase in the safety of nuclear reactors generally takes place through the development of tools and calculation codes, a diversity and multiplication of applied safety systems. In the paper, the principles of operation of selected safety systems and tools for a simulation of accident sequences and consequences of failure of nuclear reactors are reviewed. Additionally, the paper presents the results of a simulation of the release of radioactive material from the AP1000 nuclear reactor, located on the Polish seacoast. The obtained predicted impact on human health and mortality rates due to a cancer disease are compared with natural values occurring in the Pomeranian Voivodship. The conclusions are that nuclear power is the only source of electricity generation, in which the safety issues were comprehensively solved: from a design level through the operation to its decommissioning. The calculations show that in the case of one of the most serious design accidents that could occur in the NPP, the rate of the cancer disease, caused by the release of radioactive material, is lower than the current one occurring in the Pomeranian Voivodeship.polAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowehttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/bezpieczeństwo energetyki jądrowejanalizy bezpieczeństwaNPP safetysafety analysisarticle10.15584/nsawg.2019.1.20