Pusz-Sapa, Aleksandra2021-04-192021-04-192021-04-16http://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6201Promotor: prof. dr hab. n. med.Andrzej Urbanik - 125 s.Wstęp: Wysiłek fizyczny, stanowiąc podstawowy składnik treningu sportowego wywołuje w organizmie zawodnika szereg zmian w tkankach organizmu: w tkance kostnej, w mięśniach szkieletowych, w układzie krążenia a także wpływa na prawidłowy poziom tkanki tłuszczowej. W zależności od dyscypliny sportowej zmiany te kształtują się różnie. Cel pracy: Głównym celem pracy była ocena struktury tkanki kostnej i składu ciała z wykorzystaniem metody DXA (Dual-energy X-ray Absorptiometry) u zawodników piłki nożnej (grupa sportowców)w porównaniu do grupy osób nieuprawiających sportu (grupa kontrolna).Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 60 zawodników piłki nożnej (z wyłączeniem bramkarzy) I i II Ligi z województwa podkarpackiego w wieku 20–30 lat z co najmniej 10-letnim nieprzerwanym okresem czynnego uprawiania sportu. Grupę kontrolną stanowiło 60 zdrowych mężczyzn, którzy ani w przeszłości, ani obecnie nie uprawiają żadnej dyscypliny sportowej. Badania densytometryczne wykonano techniką dwuenergetycznej absorpcjometrii promieniowania rentgenowskiego z rekonstrukcją obrazu. Wyniki: Stwierdzono istotne statystycznie wyższe wartości zawartości mineralnej (BMC) i gęstości (BMD) tkanki kostnej oraz masy tkanki beztłuszczowej (LM) w grupie sportowców w porównaniu z grupa kontrolną. Istotne statystycznie niższe wartości tkanki tłuszczowej (FM) i % zawartości tłuszczu w tkance miękkiej (%BF) odnotowano w grupie sportowców. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy masą tkanki tłuszczowej (FM) a BMC całego szkieletu, natomiast odnotowano dodatnią korelacje pomiędzy LM i BMC całego szkieletu, oraz masą ciała szczupłego (ALST) a parametrami wytrzymałościowymi (CSA i CSMI) obu szyjek kości udowych. Wnioski: Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić istotne statystyczne różnice w zakresie jakości tkanki kostnej oraz składu ciała pomiędzy grupą piłkarzy nożnych a grupą osób nieuprawiających sportu. Lepsze ilościowo wyniki uzyskano dla grupy sportowców.Introduction: Physical effort, being the basic component of sports training, induces a number of changes in the athlete's body tissues: bone tissue, skeletal muscles, the circulatory system, and also affects the correct level of adipose tissue. These changes vary depending on the sport discipline. Aim of the study: The main aim of the study was to assess the structure of bone tissue and body composition using the DXA (Dual-energy X-ray Absorptiometry) method in football players (group of athletes) compared to the group not practicing any sport (control group). Material and methods: The study group consisted of 60 football players (excluding goalkeepers) of the 1st and 2nd League from the Podkarpackie Province, aged 20-30, engaged actively in sport for at least 10-year uninterrupted period. The control group included 60 healthy men who have never practiced any sports discipline. Densitometric tests were performed using the technique of dual-energy X ray absorptiometry with image reconstruction. Results: Statistically significant higher values of the bone mineral content (BMC) and bone mineral density (BMD) and lean mass (LM) in the athletes' group compared to the control group. Statistically significant lower values of fat mass (FM) and % of body fat (% BF) were recorded in the group of athletes. There was no correlation between fat mass (FM) and BMC of the whole skeleton, while there was a positive correlation between LM and BMC of the whole skeleton, and appendicular lean soft tissue (ALST) and the strength parameters (CSA and CSMI) of both femoral necks.Conclusions: On the basis of the obtained results, statistically significant differences were found in bone tissue quality and body composition between a group of football players and a group of non -sportsmen. Better quantitative results were obtained for the group of athletes.polAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowehttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/densytometriagęstość koścskład masy ciałasportowcydensitometrybody compositionbone densityathletesDensytometryczna analiza struktury kości i składu masy ciała zawodników piłki nożnejDensitometric analysis of bone structure and body composition in football playersdoctoralThesis