Oniomania in the purchasing behaviour of young Polish consumers – an economic approach

Obrazek miniatury
Data
2020
Autorzy
Zalega, Tomasz
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Abstrakt
Oniomania (shopaholism) is not commonly perceived as an impulse control disorder, addiction to a specific activity, but rather as a trivial issue often taken lightly, more as a fad than a serious problem. The literature analyses oniomania in anthropological, socio-pedagogical, psychological, psychiatric and economic terms. This article focuses solely on the economic explanation of compulsive buying in the consumer behaviour of young people. Its aim is to identify oniomania in the consumer behaviour of young persons and to prove that such behaviour is determined by demographic and social characteristics such as: gender, age, marital status, wealth, and place of residence. The study focused on the analysis of selected factors (attitudes to shopping, time spent shopping, shopping frequency, motives and feelings accompanying consumers when shopping, and most often bought products) that affect compulsive shopping among young consumers. The tool used to conduct the research was my original questionnaire comprising 50 closed-ended questions regarding alternative consumer trends, including oniomania. The survey was carried out from 1st February to 1st May 2018. The participants were recruited via the ankietka.pl website and social media such as Facebook, Whatsapp, Messenger, and e-mail. In order to partake in the survey, those interested had to visit a specific website containing the questionnaire. It was also distributed across special forums, university and private school fanpages. The survey covered people aged 18–34 belonging to the Y and Z generations. The survey suggests that young females suffer from oniomania more frequently than men. Not only do they shop several times a week and feel relaxed as a result, but also they spend more than 3 hours shopping. Moreover, the survey has confirmed a positive correlation between the sex of respondents (mainly women) and oniomania, and a negative one between compulsive buying on the one hand and the level of education and disposable income of young respondents on the other.
W artykule, w oparciu o krytyczną analizę literatury, podjęto się próby wyjaśnienia pojęcia i istoty oniomanii. W literaturze przedmiotu problem oniomanii analizowany jest w ujęciu: antropologicznym, socjopedagogicznym, psychologicznym, psychiatrycznym i ekonomicznym. Niniejsze opracowanie koncentruje się wyłącznie na ekonomicznym wyjaśnieniu kompulsywnych zakupów występujących w zachowaniach konsumenckich osób młodych. Jego celem jest uchwycenie oniomanii w postawach i zachowaniach konsumenckich osób młodych, i wykazanie, że zachowania te są determinowane cechami demograficzno-społecznymi, takimi jak: płeć, wiek, poziom zamożności i miejsce zamieszkania. W przeprowadzonym badaniu skoncentrowano się na analizie wybranych czynników (stosunek do robienia zakupów, ilość czasu spędzanego na zakupach, częstotliwość ich robienia, uczucia towarzyszące konsumentom w trakcie robienia zakupów oraz produkty najczęściej nabywane), które wpływają na kompulsywne zakupy młodych konsumentów. Narzędziem wykorzystanym do przeprowadzenia badania był autorski kwestionariusz składający się z 50 pytań zamkniętych, dotyczący alternatywnych trendów konsumenckich, w tym oniomanii. Badania zostały przeprowadzone w okresie od 1 lutego do 1 maja 2018 roku. Uczestnicy byli rekrutowani poprzez stronę internetową „ankietka.pl”, a także poprzez kanały społecznościowe, takie jak Facebook, Whatsapp, Messenger oraz pocztę elektroniczną. Aby wziąć udział w badaniu, zainteresowane osoby musiały wejść na konkretną stronę internetową, gdzie widniał przygotowany dla nich kwestionariusz. Był on także rozesłany na specjalne fora, fanepage uniwersytetów i uczelni prywatnych. W badaniu wzięły udział osoby w wieku 18–34 lata należące do pokolenia Y i Z. Z przeprowadzonego badania wynika, że młode kobiety częściej cierpią z powodu oniomanii aniżeli mężczyźni. Nie tylko kilka razy w tygodniu chodzą na zakupy i są rozluźnione podczas ich robienia, to spędzają na nich powyżej 3 godzin. Ponadto potwierdzono w badaniu pozytywną korelację ale między płcią badanych (dotyczy to głównie kobiet) a oniomanią, oraz negatywną między kompulsywnymi zakupami a poziomem wykształcenia młodych respondentów i poziomem ich rozporządzalnych dochodów.
Opis
Słowa kluczowe
oniomania , excessive shopping , consumer society , young people , nadmierne zakupy , społeczeństwo konsumpcyjne , osoby młode
Cytowanie
Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 62(2)/2020, s. 18–46