Różnorodność zbiorowisk okrzemek i ich wykorzystanie w ocenie jakości wód górnej Wisłoki i wybranych dopływów (Beskid Niski, Magurski Park Narodowy)

Abstrakt
Badania prowadzono w 6 sezonach badawczych w latach 2013–2014 na 16 stanowiskach, na terenie Magurskiego Parku Narodowego i otuliny w rzece Wisłoce i jej najważniejszych dopływach. Celem pracy była dokumentacja flory okrzemek, określenie struktury i dynamiki zbiorowisk na stanowiskach, w poszczególnych sezonach badawczych oraz w zależności od rodzaju siedliska. Parametry fizyko-chemiczne wód wskazywały na wody wysokiej jakości, a ich zmiany były głównie efektem procesów naturalnych. Badane wody charakteryzowały się dużą różnorodnością gatunkową okrzemek – łącznie oznaczono 581 taksonów. Zidentyfikowano 20 taksonów nowych dla Polski i 70 taksonów zagrożonych i rzadkich, które figurują na Czerwonej liście glonów w Polsce. Analiza statystyczna wyodrębniła cztery grupy zbiorowisk, których różnicowanie wynikało z procesów naturalnych, w tym m.in. z rzędowości (rozmiaru) cieku i typu substratu. Ocena stanu ekologicznego przy pomocy indeksów okrzemkowych wykazała, że wody na badanym terenie posiadają bardzo dobry i dobry stan ekologiczny. Najbardziej wiarygodne wyniki uzyskano przy pomocy indeksów SPI oraz IO. Nie stwierdzono czynników stanowiących istotne zagrożenie dla ekosystemów wodnych Magurskiego Parku Narodowego i otuliny. Wydaje się, że zbiorowiska okrzemek w potokach magurskich wykazują duży stopień naturalności i można je uznać za referencyjne dla rzek i potoków fliszowych.
The research was conducted in 6 survey seasons in 2013–2014, at 16 sampling localities on the Wisłoka River and selected tributaries. The aim of the study was to document the diatom flora, and to determine the structure and dynamics of diatom communities. Different types of substratum and different sampling seasons were examined.The physico-chemical parameters of the waters indicated a high water quality. Changes in the values of water parameters were mainly the result of natural processes. The studied waters were characterized by a large diversity of diatoms – 581 taxa were recorded, 20 taxa were recorded as new to Polish flora, 70 as endangered and rare taxa on the Polish Red List of Algae were also found. Four groups of diatom communities have been identified, the differentiation of which probably resulted from natural processes, including the watercourse order (size) and substratum type. The assessment of the ecological status, using diatom indices, showed that waters mostly have a good or very good ecological status. The most reliable results were obtained by means of SPI and IO indices. No factors were found that posed a significant threat for the water ecosystems of the Magura National Park. It seems that the diatom communities in the studied streams exhibit a high degree of naturalness and can be considered as reference communities for small flysch rivers and streams.
Opis
Promotor: dr hab. Janina Lee, 171, [132] s.
Słowa kluczowe
okrzemki , Magurski Park Narodowy , Beskid Niski , bioindykacja , diatoms , Magura National Park , Lower Beskid , bioindication
Cytowanie