Językowo-kulturowy obraz Indii w twórczości Pauliny Wilk

Abstrakt
Zagadnienie językowego obrazu świata stanowi przedmiot zainteresowania polskich badaczy co najmniej od 1978 r., kiedy wymienione pojęcie zdefiniował Walery Pisarek. Problematyka ta została następnie podjęta przez lingwistów lubelskich Jerzego Bartmińskiego i Ryszarda Tokarskiego, którzy uważali językowy obraz świata za utrwalony w języku zespół sądów o świecie, odnosili go więc głównie do polszczyzny nieliterackiej. Z kolei m.in. Renata Grzegorczykowa i Anna Pajdzińska zwróciły uwagę na to, że językowy obraz świata można zrekonstruować także na podstawie tekstów poetyckich. Ponadto należy pamiętać, że w JOS przejawia się kulturowy obraz świata, określany przez badaczy (m.in. Janusza Anusiewicza, Annę Dąbrowską, Michaela Fleischera) jako nadbudowa do tego pierwszego. W rozprawie Językowo-kulturowy obraz Indii w twórczości Pauliny Wilk podjęto próbę rekonstrukcji nie tylko językowego, lecz także kulturowego obrazu tego azjatyckiego kraju. Materiał badawczy został wyekscerpowany z publikacji Pauliny Wilk. Kluczem doboru zarówno tekstów prasowych, jak i wpisów internetowych była tematyka Indii oraz odniesienia do wybranych aspektów hinduskiej rzeczywistości. Mianowicie: ŻYCIA, BIEDY, HINDUSÓW i HINDUSEK, WODY, POŻYWIENIA i STROJU. W dwóch pierwszych rozdziałach zostały wyjaśnione najważniejsze pojęcia oraz podane definicje gatunków, z których wzorców korzysta autorka. Następna część dotyczy biografii Pauliny Wilk. Trzy kolejne rozdziały mają charakter badawczy. Zrekonstruowano w nich językowo-kulturowy obraz wybranych aspektów hinduskiej rzeczywistości i porównano go do sposobu konceptualizowania tych pojęć w polszczyźnie potocznej. Metodologię badawczą zaczerpnięto od kognitywistów (George Lakoff, Mark Johnson, John R. Taylor, Ronald Langacker), lingwistów kulturowych (Janusz Anusiewicz), a przede wszystkim z opierającej się na badaniach kognitywnych lubelskiej szkoły etnolingwistycznej (Jerzy Bartmiński, Ryszard Tokarski). W części dotyczącej stroju posłużono się też wnioskami strukturalisty Rolanda Barthes’a.
The notion of the linguistic picture of the world has been of interest to Polish scholars at least since 1978 when the term was defined by Walery Pisarek. This issue has been later explored by linguists of Lublin, namely Jerzy Bartmiński and Ryszard Tokarski, who perceived the linguistic picture of the world as a collection of judgements about the world which are recorded in language, hence they chiefly applied the concept to non-literary Polish. However, Renata Grzegorczykowa and Anna Pajdzińska pointed out that the linguistic picture of the world may also be reconstructed through poetry. Moreover, it is worth remembering that the linguistic picture of the worlds also contains the cultural picture of the world, which is described by scholars (among others, Janusz Anusiewicz, Anna Dąbrowska, Michael Fleischer) as its superstructure. The dissertation The Linguistic and Cultural Picture of India in the Writing of Paulina Wilk makes an attempt to reconstruct both the linguistic and cultural picture of this Asian country. The research material was excerpted from Paulina Wilk’s publications about India. The key to selecting press releases and online entries was the subject matter of India and references to the selected aspects of Indian reality, namely: LIFE, POVERTY, HINDU MEN AND WOMEN, WATER, FOOD and CLOTHING (the listed aspects were chosen based on how frequently they occur in P. Wilk’s publications and, consequently, on how broad and lexically diverse research material they offer). The research methodology is borrowed from cognitivists (George Lakoff, Mark Johnson, John R. Taylor, Ronald Langacker), cultural linguists (Janusz Anusiewicz), and most importantly, is based on the cognitive research of the ethnolinguistic school of Lublin (Jerzy Bartmiński, Ryszard Tokarski). The part on clothing refers to findings of Roland Barthes.
Opis
Promotor: dr hab. Urszula Kopeć, prof. UR, 239 s.
Słowa kluczowe
językowy obraz świata , kulturowy obraz świata , Indie , Paulina Wilk , linguistic picture of the world , cultural picture of the world , India
Cytowanie