Masowy rozwój technologii informatycznych przedefiniował dziedziny, takie jak gospodarka, handel, nauka, kultura, edukacja i technologia. Edukacja, jej uczestnicy, metody nauczania, środowiska i sposoby zdobywania wiedzy przez uczniów uległy ogromnym zmianom. Wpływ technologii komputerowych na osiągnięcia uczniów i studentów wywołuje wiele dyskusji. Psychologowie, pedagodzy i lingwiści starają się analizować wpływ internetu, technologii i narzędzi, które on dostarcza, na procesy nauczania i uczenia się. Znalezienie prostych odpowiedzi okazuje się być wyzwaniem, ponieważ jest to złożone zjawisko, które podlega nieustannym zmianom. W związku z tym uzasadnione jest stwierdzenie, że nie ma jasnego stanowiska w kwestii wpływu komputerów i internetu na nauczanie. Projektowanie procesu nauczania i tworzenie odpowiednich modeli dydaktycznych jest od dawna obiektem badań i analiz. Szeroka gama środków edukacyjnych, które wynikają z różnych teorii i podejść, zależy od coraz to nowszych możliwości, jakie oferują obszary tworzenia tego typu materiałów oraz infotechnologia. Niemniej jednak najbardziej złożonym zadaniem stało się planowanie procesu kształcenia z uwzględnieniem zachodzących zmian obejmujących równoległe wykonywanie zadań i przetwarzanie informacji, wielozadaniowość uczniów, rozwój nowych umiejętności cyfrowych czy też uzależnienie od technologii i internetu. Tak więc potrzeba analizy modeli dydaktycznych i stosowania wirtualnych środowisk nauki w szkołach różnego typu wydaje się być ważnym i ciekawym doświadczeniem ze względu na jego znaczenie badawcze i praktyczne. Będąc świadomym wielopłaszczyznowości postawionego problemu badawczego, jego nowatorstwa i znaczenia naukowego, autor niniejszej pracy stara się zbadać związek pomiędzy nauczaniem języka obcego osób dorosłych a wdrożeniem wirtualnego środowiska nauki i ocenić wpływ takiego środowiska na wyniki uczniów w zakresie sprawności mówienia, słuchania i gramatyki. Dysertacja składa się z sześciu części, które pomagają w prezentacji treści i wyjaśnieniu projektu badawczego. W rozdziale wprowadzającym przedstawiono cel badania, główną tezę i hipotezy pomocnicze. Część ta nakreśla także zagadnienia badawcze oraz narzędzia zbierania danych. Rozdział pierwszy koncentruje się na ewolucji teorii projektowania procesu nauczania, w tym uczenia języków obcych. Bierze on pod uwagę zarówno tradycyjne, jak i współczesne podejście do projektowania modeli dydaktycznych. Drugi rozdział przedstawia teorię systemów zarządzania nauczaniem i analizuje wybrane modele takiego nauczania. Przedstawiono w nim ponadto klasyfikację istniejących systemów zarządzania nauczaniem, w tym środowiska wirtualnego. Rozdział ten to także analiza dostępnych publikacji i badań poświęconych wpływowi narzędzi komputerowych i internetowych na proces i wyniki nauczania. Ostatnia część drugiego rozdziału obejmuje szczegółową wykładnię czterech dostępnych środowisk wirtualnego zarządzania nauczaniem. Rozdział trzeci dotyczy autorskiego modelu nauczania języka obcego, który składa się z siedmiu etapów, podczas których potrzeby edukacyjne uczniów w zakresie nauki języków obcych są ujawniane, a treści dydaktyczne są przygotowywane, wprowadzane i oceniane. Ostatni etap wspomnianego modelu skupia się na odzyskaniu i aktywizacji zgromadzonej wiedzy z wcześniej nabytych i zbudowanych schematów. W części czwartej autor koncentruje się na wartości badawczej całego projektu. Przedstawia metodologię badań i jej uczestników, określa cele i kierunek prowadzonych obserwacji, opisuje metodę badawczą, którą wykorzystano w pracy, jej narzędzia i procedury, jakie zastosowano w poszczególnych etapach modelu nauczania. Rozdział ten przedstawia, co najważniejsze, analizę zebranych danych w świetle wpływu wirtualnego środowiska nauki (WŚN) na poprawę sprawności językowych w zakresie mówienia, słuchania i gramatyki w grupie eksperymentalnej i kontrolnej. Ostatnia część jest identyfikacją zmiennych, określających skuteczność proponowanego schematu nauczania, WŚN i czynników mających wpływ na efektywność wdrażania wirtualnego modelu nauczania w środowisku szkolnym i zawodowym.

Modern-day society strives to reach a progressively higher level of development in areas such as economy, commerce, science, culture, education or technology and continual changes are a central factor determining many phenomena which occur worldwide. The progress of ubiquitous information technologies has led not only to an increase in the number of computers and electronic devices but also to the arrival of entirely new environments where interaction amongst its users takes place. Implementation of a new technology or tool in one area is promptly mirrored in other areas and those are also subject to dynamic alterations afterwards. The concept of education, its partakers, principles and resources as well as the environment where this process takes place has been revisited many a time in the last few decades. Although the language, both spoken and written, still remains the leading communication tool, the means of communication, learning environments and methods of enhancing students’ competence have changed in both academic and professional settings. The growing interest in the influence modern computer technologies have on academic attainment stimulates a lot of discussion. Psychologists, linguists and educators attempt to examine the impact the internet and the tools it provides, including virtual environments, have on the process of learning. Receiving precise answers proves challenging because it is a multifaceted phenomenon which is subject to many variables. Consequently, it is legitimate to say that there is no clear position on the effect computers and the internet have on the learning process. The topic of designing the instructional process and implementing appropriate models has been widely discussed in foreign and Polish specialist literature. The broad spectrum of existing designs and models, which derive from various theories and approaches, is conditional on unceasing development possible because of the new opportunities instructional material construction and technology may and do offer. However, most decisively owing to changes the app generation have undergone such as technology seduction and dependence, parallel task processing, multitasking or the development of new digital literacies, designing education has become a complex undertaking. Hence, the need to study the process of designing and implementing computer or, as is often the case, internet-assisted instruction in an educational setting seems to be a significant and worthwhile experience because of its research and pragmatic value. Cognisant of the multifacetedness of virtual foreign language learning in addition to its novelty and scientific importance, the author seeks to study the relationship between augmentation of traditional foreign language instruction of adult learners with a virtual learning environment and assess its impact on the learners’ attainment in the fields of speaking, listening and grammar. The thesis is composed six parts all of which play a key role in the presentation of the content and outcomes of the research project. The introductory chapter describes the aim of the study, provides the main thesis and supporting hypotheses in addition to justifying the choice of research problems. The first chapter concentrates on the development of theory of instructional and material design in education as well as foreign language teaching and learning. The second chapter presents the theory of the construction of teaching materials and investigates the selected models of instructional design. In addition, it presents the current state of research in the field, including language teaching with the application of different instructional settings. Moreover, it carries out a detailed analysis of four chosen virtual learning platforms. Chapter three addresses the author’s own foreign language virtual instructional model which is composed of seven stages during which participants’ learning needs are revealed and instructional content is developed, delivered and evaluated. Finally, the last stage focuses on retrieving and activating knowledge from the already constructed database. In chapter four the author concentrates on research design and characteristics of the virtual environment as well as its participants, and specifies the research methods, aims and problems. However, first and foremost, chapter four presents the analysis of collected data concerning the linguistic performance in speaking, listening and grammar of the experimental group (EG) compared with the linguistic performance of the control group (CG) in the same areas. The objective of the last chapter is to recognise the variables determining the effectiveness of the proposed instructional model, the virtual learning environment and success factors for implementing virtual instructional models in school and work environments.