Kształtowanie się związków funkcjonalnych pomiędzy zespołem pałacowo-parkowym a częścią gospodarczą wilanowskiej nieruchomości ziemskiej

Obrazek miniatury
Data
2017
Autorzy
Kłusek, Mirosław
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Abstrakt
Wilanowska nieruchomość ziemska objęta jedną księgą hipoteczną pod nazwą „Dobra Ziemskie Wilanów” stanowiła nierozerwalną całość organizacyjną i gospodarczą, w której jednak wyróżnić można kilka części funkcjonalnych. Jedną z nich stanowiły pałac w Wilanowie, muzeum i park wilanowski, drugą, figurującą w bilansach Dóbr i Interesów Adama hr. Branickiego pod nazwą gospodarstwo rolne, tworzyły gospodarstwa rolne i mleczne z terenu wilanowskiej nieruchomości ziemskiej oraz dział dzierżawy. W skład kolejnych części wchodziły lasy wilanowskie i ogrody oraz sady wilanowskie – od 1936/37 r. określane mianem ogrodów wilanowskich. Związki funkcjonalne, głównie gospodarcze, pomiędzy poszczególnymi częściami wilanowskiej nieruchomości ziemskiej zacieśniały się aż do powstania kompleksu ekonomicznie uzależnionych od siebie elementów stanowiących zorganizowaną jednostkę gospodarczą. Z przeprowadzonych badań naukowych dotyczących związków funkcjonalnych pomiędzy zespołem pałacowo-parkowym a częścią gospodarczą wilanowskiej nieruchomości ziemskiej wynika, iż była to zależność niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania całego majątku ziemskiego. Niemożliwe byłoby prowadzenie działalności rolniczej (produkcyjnej) bez dobrej organizacji pracy (planowania, nadzoru, zbytu). Funkcjonowanie zaplecza administracyjno-księgowego, które było zlokalizowane w najbliższym otoczeniu pałacu, nie miałoby racji bytu bez tej części nieruchomości, która służyła produkcji rolnej.
The Wilanow land property entered in the Land and Mortgage Register and called „Dobra Ziemskie Wilanów” was an indivisible organizational and economic entity, however, several functional parts of it can be distinguished. The first part comprised the palace in Wilanow, the museum and the Wilanów park, the second one `named the farm` in the balance book of lands and interests of count Adam Branicki consisted of agricultural and dairy farms from the Wilanów land and leaseholds. The next elements were the Wilanow forests and the gardens and orchards of Wilanów – from 1936/37 named Wilanow gardens. Functional links, mainly of an economic nature, between the parts of the Wilanów land property tightened, creating a complex of economically dependent elements constituting an organized economic unit The research conducted on the functional relationships between the palace along with the park complex and the economic part of the Wilanów land property shows that they should be understood as a necessary interrelation of the proper functioning of the entire estate. It would be impossible to do farming (production) without good work organization (planning, supervision, sales). The operation of the administrative and accounting facilities that were located in the closest vicinity of the palace would not have been possible without that part of the property that served for agricultural production.
Opis
Słowa kluczowe
majątek ziemski , produkcja rolnicza , rezydencja ziemska , gospodarstwo rolne , land estate , agricultural production , farm , land residence
Cytowanie
UR Journal of Humanities and Social Sciences nr 1(2)/2017, s. 5–26