Wprowadzenie i cel badania: Trening fizyczny jest często przyczyną dyskomfortu, który występuje pomiędzy 12 a 48 godziną po aktywności jako opóźniona bolesność mięśni. Czynniki stosowane w celu łagodzenia zmęczenia mięśnia, redukują jedynie jeden z kilku objawów, jakimi są: ból, obrzęk, ograniczenie funkcji sztywność i tkliwość mięśni. Celem pracy była ocena skuteczności zabiegów fototerapii i masażu w łagodzeniu zmęczenia mięśni po wysiłku fizycznym. Materiał i metoda: W badaniu wzięło udział 40 zdrowych ochotników, którzy zostali podzieleni na cztery grupy. W grupie I zastosowano naświetlania mięśnia brzuchatego łydki wiązką niskoenergetyczną (LLLT), w grupie II naświetlania wiązką wysokoenergetyczną (HILT), w grupie III zastosowano naświetlania placebo, a w grupie IV masaż klasyczny podudzia. Zabiegi wykonywano przez 3 kolejne dni, a następnie przeprowadzono trening fizyczny mięśnia brzuchatego łydki. Badanie mięśnia obejmowało: tradycyjne badanie elektrodiagnostyczne, ocenę progu czucia i bólu przy aplikacji prądów diadynamicznych (MF). Oceniano poziom bólu wysiłkowego w skali VAS. Badanie wykonywano 3- krotnie: przed zabiegami (badanie 1), po zabiegach (badanie 2), 48 godzin po treningu (badanie 3). Wyniki: Po wykonaniu zabiegów (badanie1–2) największy wzrost wartości reobazy oraz największy wzrost poziomu bólu ocenianego przy aplikacji prądu MF odnotowano w grupie masażu. W całym okresie badawczym (badanie 1–3) w grupie LLLT nastąpił istotny statystycznie wzrost wartości progowej akomodacji. W drugiej dobie po treningu (badanie 2–3) we wszystkich grupach odnotowano obniżenie wartości chronaksji z wyjątkiem grupy placebo, a różnice pomiędzy grupami były istotne statystycznie. Wnioski: Masaż klasyczny poprzez wzrost wartości reobazy i podwyższenie progu bólu może podnosić odporność zdrowego mięśnia na działanie czynników zewnętrznych i redukować objawy opóźnionej bolesności mięśni szkieletowych. Laseroterapia niskoenergetyczna (LLLT) zastosowana przed treningiem mięśnia pozwala na utrzymanie jego odporności na czynniki zewnętrzne i może być przydatna w ograniczaniu objawów opóźnionej bolesności mięśni szkieletowych.

Introduction and the aim of the study: Physical training is often the cause of discomfort that occurs between 12 and 48 hours after the activity has delayed muscle soreness. The factors used to relieve muscle fatigue reduce only one of several symptoms which are pain, swelling, stiffness, functional limitation and muscle tenderness. The aim of the study was to evaluate the efficacy of phototherapy treatments and massage to alleviate muscle fatigue after physical exertion. Material and Methods: The study involved 40 healthy volunteers who were divided into four groups. Group I had gastrocnemius exposed to a low level laser therapy (LLLT), group II had high intensity laser therapy (HILT), group III had placebo radiation therapy, group IV had classical massage of the lower leg. All procedures were performed for three consecutive days, followed by a physical training of gastrocnemius. The muscle tests included: traditional electrodiagnostic testing, assessment of sensory and pain threshold for application of diadynamic currents (MF). The level of exertion-induced pain was assessed in VAS. The tests were performed 3 times: before the treatment (test 1), after the treatment (test 2), 48 hours after training (test 3). Results: After treatment (tests 1–2) the most significant increase in the value of rheobase and the largest increase in the level of pain assessed at MF current application were reported in the group who had massage. In the entire test period (test 1–3) in the group who had LLLT there was a statistically significant increase in the threshold value of accommodation. In the second day after the training (test 2–3) all groups had a decrease in the value of chronaxie with the exception of the placebo group and the differences between the groups were statistically significant. Conclusions: Classic massage by increasing the value of rheobase and increasing the pain threshold can raise resistance of a healthy muscle to external factors and reduce the symptoms of delayed onset muscle soreness. Low level laser therapy (LLLT) applied before muscle workout helps to keep its resistance to external factors and may be useful in reducing the symptoms of delayed onset muscle soreness.