Acta Iuridica Resoviensia nr 2 (41) 2023
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Przeglądanie Acta Iuridica Resoviensia nr 2 (41) 2023 według Tytuł
Aktualnie wyświetlane 1 - 10 z 10
Wyniki na stronie
Opcje sortowania
- PozycjaCzynności Policji w związku z przyjęciem zawiadomienia o przestępstwie zgwałcenia w kontekście przeciwdziałania wtórnej wiktymizacji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Karwowska, KatarzynaArtykuł podejmuje ocenę istniejących uregulowań dotyczących czynności przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie zgwałcenia w sytuacji, gdy zawiadamiającym jest sam pokrzywdzony, w kontekście przeciwdziałania zjawisku wtórnej wiktymizacji. Zapobieganie temu zjawisku w obszarze przestępstw seksualnych, a zwłaszcza w przypadku przestępstwa zgwałcenia, jawi się jako szczególnie istotne z uwagi na specyfikę tego przestępstwa i rozległy zakres następstw, jakie jego popełnienie ze sobą niesie. W opracowaniu poruszone zostały zarówno aspekty proceduralne czynności w postaci przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie zgwałcenia, jak i aspekty praktyczne, wynikające z „Procedury postępowania Policji z osobą, która doświadczyła przemocy seksualnej”.
- PozycjaKarnoprocesowe aspekty tajemnicy spowiedzi(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Barczak, Daniel; Czop, KatarzynaW artykule szeroko omówiono instytucje tajemnicy spowiedzi zarówno z perspektywy procesu karnego, jak i prawa kanonicznego. Ukazano konstytucyjne wartości przyświecające szczególnej ochronie sekretu spowiedzi oraz przeanalizowano orzecznictwo i poglądy przedstawicieli nauki odnoszące się do tej problematyki. Odnotowano również problematykę związaną z tajemnicą duszpasterską. Celem publikacji jest przybliżenie zagadnienia związanego z obowiązkiem dyskrecji do jakiego zobligowane są osoby duchowne.
- PozycjaKorzyści wynikające z mediacji karnej dla pokrzywdzonego i sprawcy przestępstwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Purc-Kurowicka, KatarzynaW ninejszym artykule podjęto próbę naukowego zbadania zagadnień dotyczących mediacji karnej oraz korzyści, jakie wynikają z niej dla pokrzywdzonego i sprawcy przestępstwa. Zasadniczą część opracowania stanowiło przedstawienie uprawnień, jakie posiadają strony mediacji karnej, a także analiza argumentów przeciwko udziałowi ofiary przestępstwa w mediacji w sprawach karnych. W artykule opisano także, jaką rolę powinien spełnić mediator w tego rodzaju sprawach, aby zagwarantować stronom pełną poufność oraz ochronę ich praw, wolności i interesów. Celem niniejszego opracowania była próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy polskie regulacje dotyczące mediacji karnych przyczyniają się do częstego jej wykorzystania na etapie postępowania przygotowawczego oraz sądowego. W artykule szukano też odpowiedzi na pytanie, czy ugoda pozasądowa i pojednanie stron mogą wpłynąć na rodzaj i wysokość orzeczonej kary lub środka karnego lub sposób rozpoznania sprawy. Wskazano przede wszystkim, że mediacja karna może skutkować dla pokrzywdzonego szybkim orzeczeniem przez sąd środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zaś dla oskarżonego –możliwością zastosowania warunkowego zawieszenie wykonania kary, warunkowego umorzenia postępowania czy nadzwyczajnego złagodzenia kary. Podkreślono, że mediacja w sprawach karnych z jednej strony uwzględnienia potrzeby i interesy ofiary, a z drugiej prowadzi do odpowiedzialności sprawcy za swój czyn, ale w łagodniejszy sposób.
- PozycjaMartwe prawo – kilka uwag w kontekście art. 12 ustawy o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Bojanowski, TomaszPrzedmiotem niniejszego artykułu jest analiza art. 12 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego oraz wykazanie, że niniejszy przepis był w praktyce martwym prawem. Autor omawia w niniejszej pracy tło historyczne, cel oraz motywacje ustawodawcy, które przyświecały mu podczas konstruowania tego przepisu. Następnie odpowiada na pytanie, czy wskazana przez ustawodawcę potrzeba wprowadzenia przedmiotowej regulacji rzeczywiście istniała i czy de facto uzasadnione było jej wprowadzenie. W dalszej kolejności nakreśla, czy wskazana regulacja rzeczywiście odpowiadała tej potrzebie w adekwatny sposób, omawiając przy tym kwestie znamion przedmiotowych i podmiotowych. Dalej autor z uwagi na to, że przepis w praktyce nigdy nie został wykorzystany, ogranicza się do analizy adekwatności ustawowego zagrożenia do abstrakcyjnie ujętej społecznej szkodliwości, wskazując przy tym, że art. 12 u.d.m.r. w istocie jest martwym prawem, ponieważ nigdy nie został zastosowany przez sąd. W podsumowaniu dokonuje ostatecznej oceny regulacji oraz przyrównuje ją do prawa stanowionego w dobie pandemii. W niniejszej pracy zastosowano metodę dogmatyczną polegającą na egzegezie i interpretacji wybranych przepisów oraz uzupełniająco syntezie doktryny i orzecznictwa. Pomocniczo wykorzystana została także metody aksjologiczna i historyczno-prawna.
- PozycjaO doskonaleniu zawodowym radców prawnych z perspektywy odpowiedzialności dyscyplinarnej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Szwajczak, NataliaW obecnym stanie prawnym doskonalenie zawodowe radców prawnych, jako przedstawicieli zawodu zaufania publicznego, jest ich obowiązkiem usankcjonowanym odpowiedzialnością dyscyplinarną. Autorka posługując się metodą analizy dogmatycznej i historycznoprawnej przedstawia ewolucję przedmiotowych przepisów korporacyjnych i ustawowych oraz poglądów formułowanych na tym tle na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Pokazując przykład wypełniania przez samorząd zawodowy jego zadań ustawowych, artykuł jednocześnie nawiązuje do sprawowanej przez ten samorząd pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu zaufania publicznego jako uzasadnienia dla egzekwowania obowiązku doskonalenia zawodowego przez organy samorządu. Na przykładzie problematyki doskonalenia zawodowego radców prawnych, artykuł ma na celu przybliżenie zagadnienia podstaw odpowiedzialności dyscyplinarnej członków samorządu zawodowego za zachowania naruszające regulacje wewnętrzne korporacji i konieczności zachowywania granic norm kompetencyjnych przez organy samorządu zawodowego przy podejmowaniu przez nie uchwał.
- PozycjaPossibilities of using territorial defense armities to protect the site of a mass disaster(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Konieczny, MarcinThis paper presents the most important issues concerning the use of the Territorial Defense Forces for the task of securing the site of a mass disaster. It discusses the concept and features of a mass disaster, the organization and tasks of Territorial Defense Forces, and the participation of soldiers from this formation in securing the site of a mass disaster. The aim of the article is to present the most important aspects of the participation of Territorial Defense Forces soldiers in securing the site of a mass disaster, mass events. Although the TDF issues have been present and developed in various publications in recent years, there has been no work analyzing the participation of this formation in the activities of securing a mass catastrophe of such events. In the work, classical research methods were used, including the study of sources, their analysis, criticism, heuristics and inference. Established in 2016, the Territorial Defense Forces constitute a valuable new type of the Armed Forces, which can be very useful in activities related to securing the site of a mass disaster, which is part of the crisis management system. Territorial Defense Forces soldiers can be used to help and safeguard, interrupt an incident, mitigate its effects, prevent bystanders from reaching the crash site, which has a significant impact on securing traces and evidence against their loss or distortion. The great advantage of the formation is its territoriality, because in the event of a summons to the site of a mass disaster, it can appear very quickly and, in cooperation with the relevant services, promptly take effective action.
- PozycjaPrawo właściwe dla ochrony dobrego imienia i dóbr osobistych osób fizycznych w polskim i amerykańskim prawie kolizyjnym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Gronowski, MarcinProblematyka związana z prawem właściwym dla ochrony dobrego imienia i dóbr osobistych jest zagadnieniem aktualnym zarówno w polskim prawie kolizyjnym, jak i amerykańskim. Dla każdego z tych praw z przyczyn wspólnych, uniwersalnych oraz indywidualnych wynikłych z kontekstu historycznego. Szczególnie więc wychodząc od zakreślenia głównych tez poprzez określenie pojęć zwrócono uwagę na główne koncepcje i teorie w obu systemach opierając się na aktualnych poglądach doktryny i orzecznictwa uwzględniając przy tym tendencje ujednolicania prawa międzynarodowego i merytorycznego. Poddano analizie problemowej polską regulację kolizyjną wskazując na jej istotne wady mogące w pewnych sytuacjach dotyczących statutu personalnego determinować prawo właściwe. Zestawiono rozwiązania z niejednolitym systemem kolizyjnoprawnym amerykańskim, aby odpowiedź na pytanie o przewidywalność tego prawa oraz wskazać na problem prawa właściwego. Konstatując wysunięto pewne uwagi podsumowujące opracowanie oraz poglądy doktryny.
- PozycjaSpór o status ludzkiego embrionu w kontekście rozważań na temat in vitro(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Franczak, WiktoriaW artykule wskazano główne kontrowersje, związane z pojęciem embrionu. Wiążą się one ze starciem dwóch koncepcji bioetycznych: świętości życia i nowej etyki jakości życia. Postęp biotechnologiczny w zakresie medycyny stwarza różnorodne możliwości ingerencji lekarzy już w początkowej, embrionalnej fazie życia ludzkiego. Stwarza to wiele dylematów natury moralnoprawnej, stając się przedmiotem sporów w dyskusjach doktrynalnych. Z perspektywy artykułu istotny był problem zdefiniowania istoty człowieczeństwa, w tym również pojęcia „embrion ludzki” - z uwzględnieniem dominujących ujęć: liberalnego (świeckiego) i religijnego (chrześcijańskiego). Kluczowa okazała się więc odpowiedź na pytanie: kim jest człowiek oraz od którego momentu zaczyna się osoba ludzka? Czy embrion jest podmiotem, czy też przedmiotem prawa? Przywołano sposoby definiowania terminu „osoba” w różnych, międzynarodowych aktach prawnych, orzecznictwie i literaturze przedmiotu. Omówiono główne teorie statusu embrionu ludzkiego: koncepcję, na gruncie której embrion traktowany jest jak rzecz, koncepcję przyznającą embrionowi status osoby, oraz koncepcję pośrednią, tzw. „godnościową”. Przedstawiono różne prawne modele ochrony życia ludzkiego Przedmiotem rozważań stało się również zagadnienie zapłodnienia pozaustrojowego in vitro implikowane przyjętym w danym państwie prawnym modelem ochrony życia w jego początkowej (prenatalnej) fazie.
- PozycjaSprawozdanie z ogólnopolskich konferencji naukowych „Komunikacja w perspektywie nauk administracyjnych”, Lublin, 17 marca 2022 r., i „Obywatel a sfera publiczna”, Lublin, 8 kwietnia 2022 r.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Iżewska, Monika; Szczotka, Wojciech
- PozycjaSprzeczność czynności prawnej z przepisami prawa podatkowego a zastosowanie art. 58 k.c.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Skwirowska, JustynaWpływ prawa podatkowego na regulacje prawa cywilnego jest tematyką, która zdaje się być dogłębnie przeanalizowana przez przedstawicieli nauki prawa cywilnego, natomiast spory z nią związane, dotyczące prób przeciwdziałania unikaniu opodatkowania poprzez stosowanie art. 58 k.c. przez analogię – jedynie historyczne. Prima facie prawo podatkowe nie może skutkować zastosowaniem sankcji nieważności na gruncie prywatnoprawnym. Niemniej zdarzają się orzeczenia sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego, które dopatrują się nieważności czynności prawnej z powodu sprzeczności z normami prawa podatkowego. Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie oraz ocenę takich rozstrzygnięć.