Przeglądanie według Temat "transformation"

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 21

Bariery realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju występujące w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Księżyk, Marianna
Treścią opracowania jest identyfikacja i charakterystyka źródeł oraz możliwości eliminacji barier realizacji w Polsce koncepcji zrównoważonego rozwoju. Analizując bariery, czyli przeszkody (trudności) realizacji w praktyce koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz mając na uwadze znaczenie czynnika czasu i ciągłości procesów gospodarowania (w ujęciu gospodarki jako systemu i jej elementów), w pierwszej kolejności omawia się bariery wywołane błędami popełnionymi w prorynkowej transformacji gospodarki polskiej, a następnie bariery wynikające z istniejących, w warunkach współczesnej gospodarki rynkowej, uwarunkowań procesów gospodarowania.
Belarusian vs. Polish transformation. Two paths of institutional change
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022) Pieczewski, Andrzej; Sidarava, Aliaksandra
The aim of the article is to compare the results of Belarus and Poland’s post-Communist transformation and to indicate the reasons for the two different paths followed. We hypothesize that both the historically shaped differences in mental models and strong ties with international protectors of these countries were the main elements that determined the paths of the transformations. We also try to highlight the main differences in the mentality and the contemporary institutional matrix of the two countries. We modify the matrix by adding a new element – an external protector – which is critical, especially regarding these two countries. We use the tools and methods of new institutional economics in our analyses.
„Bieda (z tą Polską)”. Prostacy i mieszczanie: modernizacyjna naturalizacja i normalizacja peryferyjnych nierówności
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kubiak, Adam
The paper presents the question of the urban narration in contemporary Poland interpreted as an anachronistic form of the naturalization and normalization of social and symbolic inequalities created after the transformations of 1989. That subject being one of the very import elements of the self-image of local, subordinated elites, while strongly present in journalism, remains also very problematic. Uncertainty over the role and shape of this class in Poland in a historical context was (and still is) fiercely contested. Where important elements of such controversies are its forms, from „lordship”, derived from gentry imaginations, through the politics and heritage of emancipation in the Polish Peoples’ Republic, and modern serious existential uncertainty associated with the decomposition of the traditional formulas „bourgeois” and „third state”. This paper offers a proposition for the reinterpretation of the contemporary „bourgeois tale” in the context of the „post-communist narration”, which, often seen as seemingly antagonistic, are, as the paper's argument stands, closely connected elements of a modernization strategy reconstructing anachronistic peripheral inequality in new, globalized conditions.
Czasy przełomu – „Karnawał Solidarności” i rok 1989 - w doświadczeniu cudzoziemców mieszkających w Polsce. Wyniki badania jakościowego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Wójcikowska, Katarzyna
The article is a qualitative study of the selected aspects of the systemic transformation in Poland experienced by foreigners who lived there. Its goal is show the processes which have been the subject of discussions and debates in Poland for more than 20 years through the eyes of “the stranger”. The research consists of 19 biographical interviews. In the article I reconstruct the ways of political thinking and attitudes towards systemic changes. I pay particular attention to the factors which shaped them – both determinants rooted in the period before the migration (such as: social origin, political views etc.) and experiences from Poland. Differences in perception of the time of so-called “Carnival of Solidarity” and the transformation in 1989 and their sources will be illustrated.
Dualizm egzekutywy jako zagrożenie dla procesu demokratyzacji – rzeczywistość czy imaginacja?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Banaś, Michał
The aim of this article is to analyse the impact of dual executive with the president elected by popular vote on the democratic transformation of post-communist countries of Europe and Eurasia. For this purpose following hypothesis was investigated: the system of government based on dual executive is a threat to democratization. Accepting that this process consists of three parallel transitions (political, economic and social), the author examined the impact of dual executive on the results of post-communist countries of Europe and Eurasia in two indexes: Revised Polity Score and Economic Freedom of the World. Thanks to this study some conclusions could be drawn pertaining to the impact of the system based on dual executive on the effects of the democratization of selected countries in political and economic areas. This allowed following question to be answered: is it a fact that a system of government based on dual executive with a president elected by popular vote is a threat to democratization?
Dylematy i wyzwania w wyborze koncepcji rozwoju w procesach transformacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Piontek, Barbara
Podjęty temat jest niezwykle istotny z punktu zmian, jakie zachodzą we współczesnej rzeczywistości. Przede wszystkim należy zauważyć, że pomimo iż mówimy o niespotykanym dotąd „skoku cywilizacyjnym”, szansie, której nie miały wcześniejsze pokolenia i o społeczeństwie wiedzy, to właśnie dzisiaj, jak nigdy przedtem, dotkliwie dotykamy stanu permanentnych przemian i kryzysu fundamentalnych wartości. Pytania, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy – jak nigdy wcześniej – są aktualne i wymagają pogłębionych teorii, refleksji w zakresie akceptacji i wyboru. Mechanizmy, które współcześnie funkcjonują – wydawałoby się, że takie same, ale z niespotykaną dotąd siłą – oddziałują na świadomość, utrwalają nierówności społeczno-ekonomiczne i dzielą świat na ten, który „ma jedzenie” i który „jest jedzeniem”. Jak stwierdził M. Wańkowicz: łąki chorują od wysokich traw, a narody (społeczeństwa) od inteligencji. A dzisiaj to właśnie nauka – jak nigdy wcześniej – umożliwia utrwalanie chaosu i nieładu, gdyż – podporządkowana demolatrii – charakteryzuje się brakiem jednoznacznych i przejrzystych definicji i podziałów oraz opracowywaniem pseudo koncepcji rozwoju na doraźny użytek. Skutkuje to tym, że te same kategorie są używane dowolnie, definiowane na własne potrzeby (także potrzeby różnych koncepcji), są różnie interpretowane, rozumiane. Owa „nowomowa” sprawia, że brak dzisiaj jednolitych koncepcji teoretycznych. Zdarza się też, że te same pojęcia i sformułowania występujące w odmiennych koncepcjach, są przeciwstawnie rozumiane – a to rodzi chaos. Zagadnienie koncepcji rozwoju oraz dylematy i wyzwania z nim związane stanowią przedmiot badań dla nauki, ale także dla praktyki. Z jednej strony zagadnienie wybory koncepcji rozwoju w ujęciu makro rzeczywistości wydaje się być oczywiste, z drugiej strony zarówno w nauce zagadnienie to jest rzadko podejmowane, a w praktyce istnieje niewiele rozwiązań w tym obszarze, często o dyskusyjnej jakości. Niestety, polityka gospodarcza jako nauka odeszła dziś do naukowego i praktycznego lamusa. W artykule przyjmuje się założenie, że wybór koncepcji rozwoju dla budowania pomyślności kraju jest wyborem strategicznym. W wyborze koncepcji rozwoju w okresie transformacji kluczowymi są: –wybór pomiędzy koncepcją przyjętą z zewnątrz bądź budowaną oddolnie; –koncepcją wybraną ze zbioru koncepcji opartych na zrównoważeniu bądź koncepcją wybraną ze zbioru koncepcji opartych na niezrównoważeniem. Z pozoru wybór jest oczywisty, jednakże w praktyce istnieje niezgodność pomiędzy tym co się myśli, tym co się mówi i tym co się wybiera – także w obszarze wyboru, deklaracji i realizacji przyjętej koncepcji; –dylemat ile suwerenności, a ile integracji w wymiarze gospodarczym, społecznym i instytucjonalnym? Trzeba mieć świadomość, że każdą koncepcję rozwoju można przyjąć bądź odrzucić, a jej wybór jest składową wielu czynników, w których najistotniejsze to wiedza, odpowiedzialność, wartości i przyzwoitość. Wybór pomiędzy zrównoważeniem a nierównowagą oraz integracją i suwerennością należy do fundamentalnych wyborów. Realnym urzeczywistnianiem wyboru między zrównoważeniem a niezrównoważeniem oraz integracją i suwerennością są: zagospodarowanie popytu oraz zagospodarowanie podaży.
EDUCATIONAL INEQUALITES IN THE VIEW OF POLISH SOCIOLOGY OF EDUCATION
(Youth in Central and Eastern Europe. Sociological Studies, 2015-01-01) Długosz, Piotr
The paper presents the output of Polish sociology of education. The author shows research projects and thematic fields present in the work of Polish scientists. The conducted research focuses on old educational inequalities (the impact of status on educational achievements and aspirations) as well as the new ones (the impact of status on private lessons and additional classes). In the article the consequences of socioeconomic transformation and their impact on educational inequalities is shown as well. At the end, the theoretical concepts of cultural capital, human capital and credentialism, helpful with the analysis and explanation of social inequalities in Poland are shown as well
Field Research in the Targowisko Region in 2018–2019
(the Authors, 2021) Golański, Adam; Kadrow, Sławomir; Krzywda, Anna
The article presents the results of test excavations at three sites in the early Neolithic settlement region of Targowisko, carried out in 2018–2019. The goal of these investigations was the detection of fragments of Neolithic settlement zones where only one building phase has survived. It was decided to perform this task using a magnetometer as part of a slightly wider program of geomagnetic prospection. The second goal was to acquire sets of arti- and ecofacts related to the shortest possible period of time, i.e. equal to the existence of one family living in one house, representing one cultural tradition. The third goal was to explain the generators and mechanisms of early Neolithic cultural transformation from a micro-regional perspective.
Giełdowy rynek instrumentów pochodnych w Polsce – szanse i zagrożenia dla zintegrowanego rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Śpiewak, Tomasz
W pracy przedstawiona została analiza wybranych aspektów zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie w świetle zachodzących procesów transformacji społeczno-gospodarczej na przełomie XX i XXI wieku w Polsce. W takich warunkach niezbędna jest budowa efektywnego systemu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie, ukierunkowanego na tworzenie wartości. Niezbędne dla rozwoju systemów zarządzania ryzykiem w polskich przedsiębiorstwach jest zwiększenie dostępności narzędzi ograniczania ryzyka oraz podwyższenie poziomu wiedzy na temat tych instrumentów. W świetle zachodzących przemian społeczno-gospodarczych, wdrażanie systemów zarządzania ryzykiem jest warunkiem koniecznym utrzymania, a także poprawy pozycji konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw. Rozwój rynku instrumentów pochodnych jest niezbędny z punktu widzenia utrzymania konkurencyjności polskiego rynku w kontekście integracji z Unią Europejską. Dostępność szerokiego wachlarza instrumentów pochodnych dla podmiotów gospodarczych stanowi niezbędny warunek upowszechniania systemów zarządzania ryzykiem, a w konsekwencji poprawy ich pozycji rynkowej. W świetle zachodzących przemian społeczno-gospodarczych, wdrażanie systemów zarządzania ryzykiem jest warunkiem koniecznym utrzymania lub poprawy pozycji konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw.
Jeszcze raz o potrzebie modernizacji kapitału ludzkiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Woźniak, Michał Gabriel
Autor dowodzi, że w realizowanej polityce kseromodernizacji systemowej w Polsce w latach dziewięćdziesiątych nie uwzględniono paradoksów rozwoju kapitału ludzkiego i właściwości instytucji nieformalnych. Skutkowało to rozwojem zależnym, enklawowym, który uniemożliwiał skracanie luki technologicznej i konwergencję w jakości życia. Problemu tego nie rozwiązała akcesja do UE i realizowanie europocentrycznego modelu rozwoju. Nie jest on również eksponowany w reformach podjętych po 2015 r. i realizowanej strategii niezależnego rozwoju ograniczającej nierówności dochodowe. Inkluzywna modernizacja państwa i budowanie gospodarki opartej na wiedzy i innowacyjności wymaga koncentracji działań przedsiębiorczych państwa na budowaniu nowej jakości kapitału ludzkiego. W artykule wskazano na czym ta nowa jakość kapitału ludzkiego ma polegać oraz jakie działania przedsiębiorcze powinno podejmować państwo dla jej realizacji.
Lessons from the Polish way of transformation
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Woźniak, Michał Gabriel
The article compares the characteristics of state and market-driven coordination. It derives from them the need to return to capitalism. The author describes the role of the state in the process of market liberalization of the centrally planned economy, the dilemmas of state modernization, the problems emerging from the overstressed dynamics of the transition to the market. Against this background, the main features of Polish transformation have been described and the mistakes made have been identified. The author also answers the question of whether the choice of an alternative model of capitalism was possible than that proposed by the Washington consensus. The author postulates the use of the conclusions of the critical analysis of the Polish way of transformation in the new wave of reform of the economy and the functioning of the public sector in Poland.
„Metamorfozy” na fortepian Edwarda Sielickiego – w okowach ponowoczesności i w świetle polskich wariacji fortepianowych powstałych po 1989 roku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-10) Łukaszewski, Marcin Tadeusz
The article describes Edward Sielicki's Metamorfozy in the light of Polish piano variations written after 1989 and in the context of the concept of postmodernism. The composer (born in 1956) belongs to the generation of artists born in the 1950s. Generally, it is akin to the „Stalowa Wola generation”. Metamorfozy, created in 2013/2017, are close to the variational form, although they are not directly variations. In the music material, Sielicki used, in a processed manner, motifs taken from, among others, from the Prelude in B flat minor, Op. 28 No. 16 and the Etude in A flat major, Op. 25 No. 1 by Chopin and the Prelude in A minor, Op. 32 No. 8 of Rachmaninoff. He deformed them, blending them into the sound material of his own invention. The way of using the set material brings Metamorfozy closer to postmodern aesthetics with such categories as allusiveness, grotesque, viewing oneself and others' creativity in the „crooked mirror”.
O ćwierćwieczu polskiej transformacji. Refleksje inicjowane pytaniami dra hab. Marcina Wojtysiak-Kotlarskiego. Część I – ludzie nauki, politycy i idee w budowaniu nowego systemu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Woźniak, Michał Gabriel
O ćwierćwieczu polskiej transformacji. Refleksje inicjowane pytaniami dra hab. Marcina Wojtysiak-Kotlarskiego. Część II – lekcje na przyszłość
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Woźniak, Michał Gabriel
O nieporozumieniach wokół nazwy i istoty niemieckiego modelu gospodarczego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Bochenek, Mirosław
Opracowanie dotyczy niejasności terminologicznej związanej ze stosowaniem w Polsce terminu „społeczna gospodarka rynkowa”. Celem jest wykazanie, że termin „społeczna gospodarka rynkowa” nie odzwierciedla istoty niemieckiego modelu gospodarczego i jego używanie jest nieuzasadnione. Jako metodę badawczą zastosowano – właściwą historii myśli ekonomicznej – analizę dostępnej literatury fachowej. Do opisu niemieckiego modelu gospodarczego polscy ekonomiści zastosowali dwa terminy: „społeczna gospodarka rynkowa” oraz „socjalna gospodarka rynkowa”, których nie można traktować jako synonimy. Termin pierwszy jest częściej stosowany przez polskich ekonomistów niż termin drugi. Autor niniejszego opracowania zwraca uwagę, że termin drugi lepiej odpowiada głównym ideom koncepcji sformułowanej przez przedstawicieli szkoły fryburskiej i wdrożonej w Republice Federalnej Niemiec po drugiej wojnie światowej. Dzięki oparciu tego modelu na wolności jednostki, konkurencji, silnym państwie oraz socjalnym wyrównaniu społeczeństwo tego kraju osiągnęło powszechny dobrobyt oraz poczucie sprawiedliwości, a gospodarka niemiecka stała się potęgą. Należy ubolewać, że model ten nie został wdrożony w Polsce, mimo zapisu w Konstytucji RP.
Ownership transformation in Poland after 1990. Blows and shadows in a theoretical and practical context
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Woźniak, Michał Gabriel
This paper deals with transformation of ownership relations in Poland after 1990. Privatization is described here as a complicated economic, political and social process and the basis of efficient markets. The author presents the theoretical justification for privatization. The issues of effective investor, exclusivity, voluntary transferability of property rights and conditions of the capital market functioning related to property relations are discussed here. Along with the analysis of the policy and the course of privatization in Poland, the author presents the effects, economic and social defects of these processes and recommends subordinating the elimination of the technological gap to the challenges of privatization.
Przekształcenia strukturalno - organizacyjne wybranego szpitala podległego samorządowi województwa podkarpackiego w latach 1999-2018
(Uniwersytet Rzeszowski, 2021-07-02) Porada, Sławomir
Celem pracy była analiza przekształceń strukturalno-organizacyjnych wybranego szpitala podległego samorządowi województwa podkarpackiego w latach 1999-2018. Analizie podano Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 1 im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie, którego podstawowym zadaniem restrukturyzacji było zoptymalizowanie efektywności kosztowej oraz sprawności działania placówki. Działania restrukturyzacyjne w analizowanym okresie, w badanej placówce to przykład typowej restrukturyzacji naprawczej oraz dostosowawczej. Badanie prowadzone w ramach podejmowanej rozprawy doktorskiej zostało oparte na analizie obserwacyjno - retrospektywnej. Dla analizy tej przyjęta została cezura czasowa obejmująca lata 1999 – 2018. Dla potrzeb badania została utworzona specjalna baza danych, która podlegała analizie statystycznej. Określono następujące czynniki, które mają największe znaczenie w aspekcie przekształceń strukturalno – organizacyjnych określonego w badaniu podmiotu leczniczego w latach 1999 - 2018: • Liczba łóżek i ich obłożenie oraz liczba zrealizowanych procedur; • Liczba porodów jako specyficznych procedur medycznych; • Wielkość kontraktu badanego szpitala; • Poziom i struktura zatrudnienia; • Poziom i struktura kosztów oraz wskaźniki efektywności; Analiza restrukturyzacyjna omawianego Szpitala bazowała na danych, które zostały bezpośrednio pozyskane ze Szpitala. Na przeprowadzenie których uzyskano pisemną zgodę Dyrektora Klinicznego Szpitala Wojewódzkiego nr 1 w Rzeszowie. W pracy zastosowano metody statystyki opisowej. Dobór metod warunkowany był czasowym charakterem analizowanych danych. Za podstawową metodą analizy danych czasowych przyjęto prezentację graficzną.
Wartości w gospodarowaniu potencjałem rozwojowym w procesie transformacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Piontek, Franciszek
Celem artykułu jest zintegrowane ujęcie transformacji, procesu globalizacji i budowy nowej cywilizacji. Przyjęto hipotezę, że stosunek do szeroko rozumianych wartości (będących konstytucją świata) decydował i decyduje o integracji i dezintegracji procesów rozwojowych i o wykorzystaniu potencjału rozwojowego, także w procesie transformacji. Artykuł składa się z dwóch bloków tematycznych: • wartości – ich rozumienie i funkcje w kształtowaniu rozwoju; • wpływ deregulacji wartości na potencjał rozwojowy w procesie transformacji. Wpływ ten został omówiony na przykładzie wybranych składowych potencjału rozwojowego i zastosowanych do tych składowych – w procesie transformacji – paradygmatach. Refleksja o charakterze ogólnym: Za ochronę wartości (konstytucji świata) odpowiada wiele instytucji. Jeśli one zawodzą, odpowiedzialność spada na inteligencję jako warstwę społeczną. Czy inteligencja potrafi podjąć to wyzwanie? Czy otrzyma wsparcie społeczne?
Zaproszenie do publikacji w piątym numerze „Tematów i Kontekstów” pt. "Polska proza nowa i najnowsza"
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Pasterska, Jolanta
This is to announce the content of the next issue of “Tematy i Konteksty”, which was given the title “The New and the Latest Polish Prose”.
Zmiany strukturalne, profile i efekty przemian krajów transformacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Kaczmarek, Jarosław
Przedmiotem badań w artykule jest transformacja gospodarcza. Celem artykułu jest ocena przebiegu, efektów oraz profili transformacji wyróżnionej grupy dwunastu krajów (ET-12). Tworzą one geograficznie pas od Bałtyku, przez kraje Europy Centralnej do Adriatyku i Morza Czarnego. Okres analizy to perspektywa długoterminowa, tj. lata 1990–2017. W badaniach empirycznych wykorzystano miary tranzycji. Umożliwiły one ocenę transformacji w dwóch płaszczyznach: ogólnej – przebudowa instytucji i rynków (zmiany transformacyjne) oraz szczegółowej – zmiany strukturalne w sektorach gospodarki. Skonstruowano i wykorzystano miary łączne, a także miarę syntetyczną opisującą całokształt procesów transformacji. Wobec rozpoznanego nasycenia intensywnością procesów przemian zaprezentowano wyniki oceny badanych krajów w ujęciu oceny konkurencyjności i wzrostu gospodarczego. Wieloprzekrojowe i długookresowe badania krajów ET-12 przyniosły liczne rezultaty badawcze w postaci cząstkowych i szczegółowych ustaleń prezentowanych w artykule. Są one podstawą pozytywnej weryfikacji sformułowanych hipotez na poziomie uogólnionych wniosków: (1) kraje ET-12 wykazują nierównomierność zaawansowania zmian transformacyjnych oraz silne sektorowe zróżnicowanie intensywności zmian strukturalnych, (2) korzystniejsze i zrównoważone rezultaty zmian transformacyjnych są właściwe dla radykalnego modelu przemian, (3) nie występuje związek między modelem przemian a łącznymi rezultatami zmian transformacyjnych i strukturalnych, (4) profile krajów ET-12 są zróżnicowane pod względem efektów przemian, wzrostu gospodarczego i konkurencyjności makroekonomicznej.