Przeglądanie według Temat "transformacja"

Aktualnie wyświetlane 1 - 15 z 15

Bariery realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju występujące w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Księżyk, Marianna
Treścią opracowania jest identyfikacja i charakterystyka źródeł oraz możliwości eliminacji barier realizacji w Polsce koncepcji zrównoważonego rozwoju. Analizując bariery, czyli przeszkody (trudności) realizacji w praktyce koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz mając na uwadze znaczenie czynnika czasu i ciągłości procesów gospodarowania (w ujęciu gospodarki jako systemu i jej elementów), w pierwszej kolejności omawia się bariery wywołane błędami popełnionymi w prorynkowej transformacji gospodarki polskiej, a następnie bariery wynikające z istniejących, w warunkach współczesnej gospodarki rynkowej, uwarunkowań procesów gospodarowania.
Dylematy i wyzwania w wyborze koncepcji rozwoju w procesach transformacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Piontek, Barbara
Podjęty temat jest niezwykle istotny z punktu zmian, jakie zachodzą we współczesnej rzeczywistości. Przede wszystkim należy zauważyć, że pomimo iż mówimy o niespotykanym dotąd „skoku cywilizacyjnym”, szansie, której nie miały wcześniejsze pokolenia i o społeczeństwie wiedzy, to właśnie dzisiaj, jak nigdy przedtem, dotkliwie dotykamy stanu permanentnych przemian i kryzysu fundamentalnych wartości. Pytania, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy – jak nigdy wcześniej – są aktualne i wymagają pogłębionych teorii, refleksji w zakresie akceptacji i wyboru. Mechanizmy, które współcześnie funkcjonują – wydawałoby się, że takie same, ale z niespotykaną dotąd siłą – oddziałują na świadomość, utrwalają nierówności społeczno-ekonomiczne i dzielą świat na ten, który „ma jedzenie” i który „jest jedzeniem”. Jak stwierdził M. Wańkowicz: łąki chorują od wysokich traw, a narody (społeczeństwa) od inteligencji. A dzisiaj to właśnie nauka – jak nigdy wcześniej – umożliwia utrwalanie chaosu i nieładu, gdyż – podporządkowana demolatrii – charakteryzuje się brakiem jednoznacznych i przejrzystych definicji i podziałów oraz opracowywaniem pseudo koncepcji rozwoju na doraźny użytek. Skutkuje to tym, że te same kategorie są używane dowolnie, definiowane na własne potrzeby (także potrzeby różnych koncepcji), są różnie interpretowane, rozumiane. Owa „nowomowa” sprawia, że brak dzisiaj jednolitych koncepcji teoretycznych. Zdarza się też, że te same pojęcia i sformułowania występujące w odmiennych koncepcjach, są przeciwstawnie rozumiane – a to rodzi chaos. Zagadnienie koncepcji rozwoju oraz dylematy i wyzwania z nim związane stanowią przedmiot badań dla nauki, ale także dla praktyki. Z jednej strony zagadnienie wybory koncepcji rozwoju w ujęciu makro rzeczywistości wydaje się być oczywiste, z drugiej strony zarówno w nauce zagadnienie to jest rzadko podejmowane, a w praktyce istnieje niewiele rozwiązań w tym obszarze, często o dyskusyjnej jakości. Niestety, polityka gospodarcza jako nauka odeszła dziś do naukowego i praktycznego lamusa. W artykule przyjmuje się założenie, że wybór koncepcji rozwoju dla budowania pomyślności kraju jest wyborem strategicznym. W wyborze koncepcji rozwoju w okresie transformacji kluczowymi są: –wybór pomiędzy koncepcją przyjętą z zewnątrz bądź budowaną oddolnie; –koncepcją wybraną ze zbioru koncepcji opartych na zrównoważeniu bądź koncepcją wybraną ze zbioru koncepcji opartych na niezrównoważeniem. Z pozoru wybór jest oczywisty, jednakże w praktyce istnieje niezgodność pomiędzy tym co się myśli, tym co się mówi i tym co się wybiera – także w obszarze wyboru, deklaracji i realizacji przyjętej koncepcji; –dylemat ile suwerenności, a ile integracji w wymiarze gospodarczym, społecznym i instytucjonalnym? Trzeba mieć świadomość, że każdą koncepcję rozwoju można przyjąć bądź odrzucić, a jej wybór jest składową wielu czynników, w których najistotniejsze to wiedza, odpowiedzialność, wartości i przyzwoitość. Wybór pomiędzy zrównoważeniem a nierównowagą oraz integracją i suwerennością należy do fundamentalnych wyborów. Realnym urzeczywistnianiem wyboru między zrównoważeniem a niezrównoważeniem oraz integracją i suwerennością są: zagospodarowanie popytu oraz zagospodarowanie podaży.
Giełdowy rynek instrumentów pochodnych w Polsce – szanse i zagrożenia dla zintegrowanego rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Śpiewak, Tomasz
W pracy przedstawiona została analiza wybranych aspektów zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie w świetle zachodzących procesów transformacji społeczno-gospodarczej na przełomie XX i XXI wieku w Polsce. W takich warunkach niezbędna jest budowa efektywnego systemu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie, ukierunkowanego na tworzenie wartości. Niezbędne dla rozwoju systemów zarządzania ryzykiem w polskich przedsiębiorstwach jest zwiększenie dostępności narzędzi ograniczania ryzyka oraz podwyższenie poziomu wiedzy na temat tych instrumentów. W świetle zachodzących przemian społeczno-gospodarczych, wdrażanie systemów zarządzania ryzykiem jest warunkiem koniecznym utrzymania, a także poprawy pozycji konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw. Rozwój rynku instrumentów pochodnych jest niezbędny z punktu widzenia utrzymania konkurencyjności polskiego rynku w kontekście integracji z Unią Europejską. Dostępność szerokiego wachlarza instrumentów pochodnych dla podmiotów gospodarczych stanowi niezbędny warunek upowszechniania systemów zarządzania ryzykiem, a w konsekwencji poprawy ich pozycji rynkowej. W świetle zachodzących przemian społeczno-gospodarczych, wdrażanie systemów zarządzania ryzykiem jest warunkiem koniecznym utrzymania lub poprawy pozycji konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw.
Jeszcze raz o potrzebie modernizacji kapitału ludzkiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Woźniak, Michał Gabriel
Autor dowodzi, że w realizowanej polityce kseromodernizacji systemowej w Polsce w latach dziewięćdziesiątych nie uwzględniono paradoksów rozwoju kapitału ludzkiego i właściwości instytucji nieformalnych. Skutkowało to rozwojem zależnym, enklawowym, który uniemożliwiał skracanie luki technologicznej i konwergencję w jakości życia. Problemu tego nie rozwiązała akcesja do UE i realizowanie europocentrycznego modelu rozwoju. Nie jest on również eksponowany w reformach podjętych po 2015 r. i realizowanej strategii niezależnego rozwoju ograniczającej nierówności dochodowe. Inkluzywna modernizacja państwa i budowanie gospodarki opartej na wiedzy i innowacyjności wymaga koncentracji działań przedsiębiorczych państwa na budowaniu nowej jakości kapitału ludzkiego. W artykule wskazano na czym ta nowa jakość kapitału ludzkiego ma polegać oraz jakie działania przedsiębiorcze powinno podejmować państwo dla jej realizacji.
Lessons from the Polish way of transformation
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Woźniak, Michał Gabriel
The article compares the characteristics of state and market-driven coordination. It derives from them the need to return to capitalism. The author describes the role of the state in the process of market liberalization of the centrally planned economy, the dilemmas of state modernization, the problems emerging from the overstressed dynamics of the transition to the market. Against this background, the main features of Polish transformation have been described and the mistakes made have been identified. The author also answers the question of whether the choice of an alternative model of capitalism was possible than that proposed by the Washington consensus. The author postulates the use of the conclusions of the critical analysis of the Polish way of transformation in the new wave of reform of the economy and the functioning of the public sector in Poland.
„Nowa ekonomia strukturalna” – czy nowy paradygmat polskiej polityki rozwoju?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Rogoda, Adam
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie czy polityka rozwoju zgodna z teoretycznymi postulatami tzw. nowej ekonomii strukturalnej (new structural economics), autorskiej koncepcji chińskiego ekonomisty J.Y. Lina, byłaby zerwaniem z polską polityką rozwoju okresu transformacji (1989–2015) zarówno w ujęciu praktycznym, jak i doktrynalnym. Twierdzenia o głębokiej zmianie w polityce gospodarczej w Polsce po 2015 r., szczególnie w odniesieniu do roli państwa w procesach rozwoju gospodarczego, występują dość często zarówno w literaturze przedmiotu, jak i dyskursie publicznym. Jednak wbrew potocznym opiniom, a także deklaracjom zawartym w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), politykę zgodną z NSE trudno uznać za zerwanie z wcześniejszą praktyką polityki rozwoju. Obie doktryny polityki rozwoju są głęboko osadzone w paradygmacie ekonomii neoklasycznej, wychodzą z podobnych założeń oraz stosują podobne narzędzia i metody analizy. Różnią się głównie oceną znaczenia różnych kategorii zawodności rynku i zawodności państwa. Czasy transformacji charakteryzowały się szczególnie silną wiarą w sprawność mechanizmu rynkowego. NSE można traktować bardziej jako pragmatyczną redefinicję metod implementacji polityk opartych o tzw. konsensus waszyngtoński niż zerwanie z jego założeniami. Domniemanie radykalnych różnic wynika z błędnego i prostego utożsamiania całej ekonomii neoklasycznej z ideologią neoliberalną i leseferystyczną polityką gospodarczą. Tymczasem ekonomia neoklasyczna pozwala na dużo aktywniejszą rolę państwa niż zwykło się przyznawać. Dlatego też NSE trudno uznać za potencjalnie nowy paradygmat polskiej polityki rozwoju, a raczej za pewną rekonfigurację w ramach dotychczasowego paradygmatu.
O ćwierćwieczu polskiej transformacji. Refleksje inicjowane pytaniami dra hab. Marcina Wojtysiak-Kotlarskiego. Część I – ludzie nauki, politycy i idee w budowaniu nowego systemu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Woźniak, Michał Gabriel
O ćwierćwieczu polskiej transformacji. Refleksje inicjowane pytaniami dra hab. Marcina Wojtysiak-Kotlarskiego. Część II – lekcje na przyszłość
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Woźniak, Michał Gabriel
O nieporozumieniach wokół nazwy i istoty niemieckiego modelu gospodarczego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Bochenek, Mirosław
Opracowanie dotyczy niejasności terminologicznej związanej ze stosowaniem w Polsce terminu „społeczna gospodarka rynkowa”. Celem jest wykazanie, że termin „społeczna gospodarka rynkowa” nie odzwierciedla istoty niemieckiego modelu gospodarczego i jego używanie jest nieuzasadnione. Jako metodę badawczą zastosowano – właściwą historii myśli ekonomicznej – analizę dostępnej literatury fachowej. Do opisu niemieckiego modelu gospodarczego polscy ekonomiści zastosowali dwa terminy: „społeczna gospodarka rynkowa” oraz „socjalna gospodarka rynkowa”, których nie można traktować jako synonimy. Termin pierwszy jest częściej stosowany przez polskich ekonomistów niż termin drugi. Autor niniejszego opracowania zwraca uwagę, że termin drugi lepiej odpowiada głównym ideom koncepcji sformułowanej przez przedstawicieli szkoły fryburskiej i wdrożonej w Republice Federalnej Niemiec po drugiej wojnie światowej. Dzięki oparciu tego modelu na wolności jednostki, konkurencji, silnym państwie oraz socjalnym wyrównaniu społeczeństwo tego kraju osiągnęło powszechny dobrobyt oraz poczucie sprawiedliwości, a gospodarka niemiecka stała się potęgą. Należy ubolewać, że model ten nie został wdrożony w Polsce, mimo zapisu w Konstytucji RP.
Ownership transformation in Poland after 1990. Blows and shadows in a theoretical and practical context
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Woźniak, Michał Gabriel
This paper deals with transformation of ownership relations in Poland after 1990. Privatization is described here as a complicated economic, political and social process and the basis of efficient markets. The author presents the theoretical justification for privatization. The issues of effective investor, exclusivity, voluntary transferability of property rights and conditions of the capital market functioning related to property relations are discussed here. Along with the analysis of the policy and the course of privatization in Poland, the author presents the effects, economic and social defects of these processes and recommends subordinating the elimination of the technological gap to the challenges of privatization.
Polska i Ukraina w dobie transformacji
(PRO CARPATIA, 2014-12-31) Ewa Draus i Paweł Trefler (red.)
TRAUMA WIELKIEJ ZMIANY NA PODKARPACIU
(Nomos, 2008) Długosz, Piotr
Wartości w gospodarowaniu potencjałem rozwojowym w procesie transformacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Piontek, Franciszek
Celem artykułu jest zintegrowane ujęcie transformacji, procesu globalizacji i budowy nowej cywilizacji. Przyjęto hipotezę, że stosunek do szeroko rozumianych wartości (będących konstytucją świata) decydował i decyduje o integracji i dezintegracji procesów rozwojowych i o wykorzystaniu potencjału rozwojowego, także w procesie transformacji. Artykuł składa się z dwóch bloków tematycznych: • wartości – ich rozumienie i funkcje w kształtowaniu rozwoju; • wpływ deregulacji wartości na potencjał rozwojowy w procesie transformacji. Wpływ ten został omówiony na przykładzie wybranych składowych potencjału rozwojowego i zastosowanych do tych składowych – w procesie transformacji – paradygmatach. Refleksja o charakterze ogólnym: Za ochronę wartości (konstytucji świata) odpowiada wiele instytucji. Jeśli one zawodzą, odpowiedzialność spada na inteligencję jako warstwę społeczną. Czy inteligencja potrafi podjąć to wyzwanie? Czy otrzyma wsparcie społeczne?
Zmiany strukturalne, profile i efekty przemian krajów transformacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Kaczmarek, Jarosław
Przedmiotem badań w artykule jest transformacja gospodarcza. Celem artykułu jest ocena przebiegu, efektów oraz profili transformacji wyróżnionej grupy dwunastu krajów (ET-12). Tworzą one geograficznie pas od Bałtyku, przez kraje Europy Centralnej do Adriatyku i Morza Czarnego. Okres analizy to perspektywa długoterminowa, tj. lata 1990–2017. W badaniach empirycznych wykorzystano miary tranzycji. Umożliwiły one ocenę transformacji w dwóch płaszczyznach: ogólnej – przebudowa instytucji i rynków (zmiany transformacyjne) oraz szczegółowej – zmiany strukturalne w sektorach gospodarki. Skonstruowano i wykorzystano miary łączne, a także miarę syntetyczną opisującą całokształt procesów transformacji. Wobec rozpoznanego nasycenia intensywnością procesów przemian zaprezentowano wyniki oceny badanych krajów w ujęciu oceny konkurencyjności i wzrostu gospodarczego. Wieloprzekrojowe i długookresowe badania krajów ET-12 przyniosły liczne rezultaty badawcze w postaci cząstkowych i szczegółowych ustaleń prezentowanych w artykule. Są one podstawą pozytywnej weryfikacji sformułowanych hipotez na poziomie uogólnionych wniosków: (1) kraje ET-12 wykazują nierównomierność zaawansowania zmian transformacyjnych oraz silne sektorowe zróżnicowanie intensywności zmian strukturalnych, (2) korzystniejsze i zrównoważone rezultaty zmian transformacyjnych są właściwe dla radykalnego modelu przemian, (3) nie występuje związek między modelem przemian a łącznymi rezultatami zmian transformacyjnych i strukturalnych, (4) profile krajów ET-12 są zróżnicowane pod względem efektów przemian, wzrostu gospodarczego i konkurencyjności makroekonomicznej.
Институциональная система трансформации переходной экономики
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Tkach, Anatoliy
Институциональные трансформации в экономике Украины рассматриваются как основа ее цивилизационного развития. Выдвинута идея о том, что для обеспечения преобразований в экономике нужно способствовать формированию системы институтов. К главным составляющим институциональной системы трансформации экономики отнесены: институциональные изменения в экономике, спецификации прав собственности, институциональные матрицы траектории развития переходных экономик, нейроэкономические составляющие трансформационных процессов в экономике. Целью исследования является раскрытие сущности и структуры формирования институциональной системы для обеспечения реформ различных составляющих трансформационной экономики. Методы и методология. Формирование институциональной системы трансформационной экономики исследуется на основе теории институциональных изменений и таких институтов рыночной экономики, как прав собственности, теория нейроэкономики. Формирование институциональной системы – это процесс накопления базисных элементов, способных обеспечить появление новых или существенную модернизацию уже существующих институтов. Институциональная система трансформаций представлена как непрерывные неформальные изменения, которые закрепляются в формальной институциональной системе общества в виде правовых актов, норм поведения и институций (организаций), призванных обеспечивать их соблюдение. Наибольшая потребность в новых институтах существует именно в переходной экономике, где формируется институциональная основа перехода к рыночным экономическим отношениям. Институциональный анализ создал условия для разработки нового подхода к проектированию траектории развития национальной экономики на том основании, что формирование определенной институциональной системы определяет траекторию дальнейшего развития экономики государства и мира. Теоретическое исследование должно стать фундаментом государственной политики в сфере управления процессом создания формальных институтов как основы институциональной основы. Это требует определенных уточнений относительно возможного разрыва между задекларированными законодательством правилами и механизмом обеспечения их соблюдения, основой дальнейших исследований.