Przeglądanie według Temat "terroryzm"

Aktualnie wyświetlane 1 - 11 z 11

Bezpieczeństwo jako determinanta ograniczenia wolności i swobód obywatelskich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-09) Sokołowski, Mariusz
Przedmiotem artykułu są rozważania na temat granic pomiędzy wolnością a bezpieczeństwem w kontekście współczesnych zagrożeń w Europie. Wojna w Ukrainie, pandemia koronawirusa, zamachy terrorystyczne to wydarzenia, które na nowo kazały spojrzeć na to, jakimi narzędziami powinno dysponować demokratyczne państwo i jego służby. Wszystkie wymienione zajścia skutkowały przyjęciem nowych rozwiązań, które w imię bezpieczeństwa likwidowały, zawieszały bądź ograniczały prawo do wolności. Rozszerzeniu uprawnień służb kosztem bezpieczeństwa w jednych przypadkach towarzyszy pełna akceptacja społeczna, w innych zaś zdecydowany sprzeciw. Na podstawie wybranych przykładów proponowanych bądź przyjętych w poszczególnych państwach (ze szczególnym uwzględnieniem Polski) rozwiązań prawnych autor stara się znaleźć odpowiedź na pytania dotyczące zasadności ich wdrożenia w określonej formie, skutków czy w końcu źródeł sprzeciwu determinujących wyznaczenie akceptowalnych granic pomiędzy opisywanymi wartościami.
"Finansowanie terroryzmu- zagrożenia i sposoby przeciwdziałania, wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda"
(Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016-12) Golonka, Anna
Przedmiotem niniejszego opracowania jest problematyka związana z przestępstwem finansowania terroryzmu. Punktem wyjścia uczyniono w nim zagadnienia dotyczące istoty samego procederu, jak również współczesne jego oblicze oraz skalę zagrożenia. Jako przykładem posłużono się przy tym źródłami finansowania tzw. Państwa Islamskiego. W dalszej kolejności omówiono natomiast stosowne przepisy ustawy z dnia 16 listopada o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a także art. 165a k.k. i stanowiący podstawę jego wykładni- art. 115 § 20 k.k. Pozwoliło to na wykazanie wielu wad i nieścisłości, jakimi obarczone są wspomniane przepisy k.k., a w rezultacie również wysunięcie własnych propozycji dotyczących ich zmiany.
Glosa do wyroku federalnego Sądu Apelacyjnego dla 4. Okręgu z 25 maja 2017 roku w sprawie International Refugee Assistance Project v. Trump, 857 F. 3D 554 (4th CIR. 2017)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Maroń, Grzegorz
Omawiany wyrok odnosi się do konstytucyjności rozporządzenia prezydenta Donalda Trumpa nr 13780 częściowo i czasowo ograniczającego obywatelom sześciu krajów, w większości muzułmańskich, możliwość wjazdu do USA. Federalny Sąd Apelacyjny dla 4. Okręgu orzekł, że rozporządzenie, jakkolwiek uzasadniane względami bezpieczeństwa narodowego, narusza pierwszą poprawkę do ustawy zasadniczej, gdyż skutkuje religijną nietolerancją i dyskryminacją muzułmanów. Stanowisko sądu jest nieprzekonujące. Po pierwsze, sąd niewłaściwie zinterpretował orzecznictwo Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych w sprawach polityki imigracyjnej. Po drugie, w sposób nieuprawniony wziął pod uwagę wypowiedzi Donalda Trumpa z okresu kampanii wyborczej, aby na ich podstawie stwierdzić, że literalnie jednoznaczne i religijnie neutralne rozporządzenie było motywowane niechęcią do wyznawców islamu. Po trzecie, sąd błędnie zastosował w danej sprawie precedensy dotyczące konstytucyjnej zasady nieustanawiania religii (Establishment Clause). Zdaniem autora federalny Sąd Apelacyjny zamiast działać jako strażnik Konstytucji postawił się na stanowisku recenzenta i cenzora działalności politycznej.
Intensyfikacja przemocy w Nigerii – terroryzm czy walka o zasoby naturalne? Kontrowersje związane z działalnością zbrojną Fulanów oraz konfliktem między społecznościami koczowniczymi a osiadłymi
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Stempień, Marta Sara
W ostatnich latach pasterze z grupy etnicznej Fulani dopuszczają się licznych aktów przemocy. W 2016 r. liczba ofiar śmiertelnych Fulani przewyższyła liczbę zabitych przez Boko Haram (a przecież ta organizacja w latach 2000–2015 była drugą najbardziej śmiercionośną spośród wszystkich grup terrorystycznych). Kategoryzacja tych czynów jest jednak problematyczna. Działalność części ludności Fulani jest bowiem powiązana z ograniczonością zasobów naturalnych. W literaturze tego rodzaju działalność nazywa się ekoprzemocą. Widoczna bojowa postawa Fulanów odnosi się do ich kolektywnego światopoglądu. Dla przeciętnego przedstawiciela grupy Fulani pasterstwo jest sposobem na życie, a jednocześnie wspólnym jej dziedzictwem. Ingerencja rolników w przestrzeń potrzebną Fulanom do przetrwania stanowi dla tej ludności coś jakby wypowiedzenie do wojny. Wyjaśnia to ogrom agresji i przemocy, którą część przedstawicieli tej grupy manifestuje w sporach ze społecznościami rolniczymi. Z drugiej strony niektóre z analiz wskazują, że Fulanie stanowią zagrożenie o charakterze terrorystycznym. Niniejszy artykuł ma na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie: czy zagrożenie ze strony Fulani można uznać za terroryzm? Zagadnienie to stało się palącym problemem na forum politycznym, prawnym i akademickim. Nadrzędnym celem artykułu jest zbadanie natury, przyczyn, dynamiki i konsekwencji konfliktu między społecznościami koczowniczymi i rolniczymi w Nigerii. Główna hipoteza badawcza zakłada, że rosnąca fala ataków dokonywanych w Nigerii przez grupy nazywane w mediach bojownikami Fulani to zjawisko napędzane głównie przez walkę o przetrwanie w środowisku o ograniczonych zasobach naturalnych.
Maski historii, strzępy współczesności. Studium o biografii i twórczości Władysława Lecha Terleckiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Jamrozek-Sowa, Anna
Książka prezentuje biografię twórczą oraz całościowy dorobek literacki i publicystyczny Władysława Lecha Terleckiego (1933-1999), pisarza, którego czas życia przypadł w głównej mierze na lata istnienia PRL-u, ostatnia zaś dekada przebiegała w realiach przemian ustrojowych po upadku komunizmu w Polsce. Jego twórczość rozpięta jest pomiędzy różnymi rodzajami i gatunkami literackimi. Pisał powieści, opowiadania, wiersze, dramaty, scenariusze radiowe, filmowe i telewizyjne, dokonywał teatralnych i filmowych adaptacji prozy. Szczególne uznanie zyskał jako pisarz podejmujący temat historyczny, ale połowa jego publikacji to utwory, których akcja rozgrywa się w rzeczywistości jemu współczesnej. Pracował jako dziennikarz radiowy, redaktor czasopism, reporter, publicysta. Wchodził w skład jury konkursów literackich i teatralnych. Udzielił sporej liczby wywiadów. Zdarzało mu się nawet rysować ilustracje dla czasopism. Pomimo tego zróżnicowania, jego twórczość powstającą na przestrzeni ponad 40 lat należy traktować jako jeden, wieloczłonowy, konsekwentnie rozwijający się tekst. Twórczość Terleckiego była czytana i komentowana, kolejne książki wywoływały reakcje krytyki, ukazywało się wiele recenzji. Jego książki tłumaczono na różne języki, odczytując ich warstwę psychologiczną lub zwracając uwagę na oryginalne i mistrzowskie podejmowanie konwencji np. powieści kryminalnej czy powiastki filozoficznej. Książka podzielona jest na dwie zasadnicze części, z których pierwsza nosi wyraźny charakter biograficzny, druga zaś poświęcona jest analizie i interpretacji poszczególnych utworów fikcjonalnych pisarza. I część w dużej mierze stanowi owoc kwerend bibliotecznych i poszukiwań archiwalnych, rozmów z żyjącymi świadkami życia pisarza oraz lektury wywiadów z pisarzem i opracowań historycznoliterackich, książek z dziedziny historii, filozofii, politologii i psychologii. Terlecki ukazany został w sieci wielorakich powiązań i uwikłań. Fakty, dane, informacje z przestrzeni jego życia prywatnego i przede wszystkim zawodowego przeplatają się partiami narracji rejestrującymi zachodzące wówczas w Polsce przemiany polityczne, społeczne, obyczajowe. Z narracji wyłania się obraz Terleckiego jako intelektualisty, literata zaangażowanego w działania na rzecz rozwoju polskiej kultury. Świadczy o tym m.in. jego przynależność do grupy literackiej „Współczesność”, wieloletnia praca w redakcjach ważnych polskich czasopism, w tym w ważnym, pokoleniowym dwutygodniku „Współczesność” oraz Polskim Radio, opieka na młodymi pisarzami, obecność we władzach Związku Literatów Polskich i od 1989 rok – SPP, wreszcie, rozpoczęta w 1976 roku tajna współpraca z RWE. Cezury wyznaczające kolejne podrozdziały I części książki wynikają z następowania po sobie etapów w rozwoju kariery zawodowej i literackiej Terleckiego. W części II przedstawiono kolejne dzieła Terleckiego w porządku chronologicznym, według dat publikacji. Zamieszczono krótkie streszczenia fabuł, przedstawiono problematykę oraz recepcję. Ukazane w ten sposób utwory Terleckiego są świadectwem poszukiwania sensu dziania się historii. Przeżywaniu przez pisarza własnej teraźniejszości, jako czasu kryzysu, towarzyszyły próby zrozumienia poprzez medium literatury niestabilnej rzeczywistości zrodzonej przez dramatyczne wydarzenia XIX i XX stulecia. W książce przedstawiono Terleckiego jako człowieka zafascynowanego historią, starającego się zrozumieć mechanizmy determinujących losy jednostek i całych zbiorowości. Poszukiwanie sensów wydarzeń dziejowych dawało mu również okazję do zgłębienia psychologii wybitnych postaci z przeszłości. Szczególnie zajmowały go postaci z kart podręczników historii Polski, wokół których wyrosła „czarna” legenda, w których czystość intencji i niektórych czynów powątpiewali współcześni im rodacy. Z życia tych ludzi wybierał momenty kluczowe, acz nieopisane, okryte tajemnicą. Oskarżani byli oni przez współplemieńców o tchórzostwo, apostazję, współpracę z tajną policją carską. Terlecki cenił wiedzę pochodzącą z oryginalnych źródeł historycznych, język dokumentów epoki. Sięgał do autentycznych zapisów z przeszłości i wykorzystywał je w narracji. Przyjmując, że zrozumieniem sensu przekazu książek Terleckiego zależne jest od odczytania kontekstów i odniesień, autorka podjęła trud deszyfracji postaci, miejsc i zdarzeń obecnych w narracji. Dokonując analizy i interpretacji dzieła Terleckiego monografistka porusza się w trzech perspektywach temporalnych. Jest to czas przedstawiany w książkach – najczęściej druga połowa XIX wieku i pierwsza ćwierć XX; następnie – biograficzny czas pisarza, jego życia, powstawania jego książek, ich ówczesnego odbioru w recenzjach i innych wypowiedziach z jego współczesności. Trzeci zaś – to czas powstawiania monografii, druga dekada XXI wieku. Monografia zawiera ponadto obszerną dokumentację historycznoliteracką: bibliografię tekstów literackich i publicystycznych Terleckiego oraz opracowań krytycznych jego twórczości. Znalazły się w niej również informacje o różnych formach działalności Terleckiego na rzecz kultury polskiej, o przyznawanych mu nagrodach, jego udziale w gremiach jurorskich. W bibliografii przedmiotowej zebrano polski i obcojęzyczne publikacje dotyczące twórczości Terleckiego: książki, rozdziały książek, artykuły, recenzje i noty, także – audycje radiowe telewizyjne, filmy i materiały ikonograficzne. Całości dopełnia zbiór fotografii rodzinnych pisarza.
Moralne dylematy polskich romantyków w drodze do niepodległości. Wybrane zagadnienia
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Toruń, Włodzimierz
Prezentowany szkic, nawiązujący głównie do myśli konserwatywnej, stara się przedstawić dylematy moralne polskich romantyków (A. Mickiewicz, J. Słowacki, Z. Krasiński, C. Norwid) na drodze do niepodległości. Biorąc pod uwagę koncepcję wallenrodyzmu, stanu konspiracji, otwartej walki powstańczej, metod rewolucyjnego terroru, te sposoby aktywnego oporu zostały skonfrontowane z etyką chrześcijańską, współtworząc istotę cywilizacji łacińskiej. Sugerowane przez sytuację historyczną, niekiedy niemoralne sposoby walki, kolidowały z dekalogiem i wystawiały na próbę sumienia ich sprawców, polskich patriotów
Radykalizacja kobiet do terroryzmu w ISIS
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022) Czarnota, Nikola
Celem artykułu jest wyjaśnienie procesów, które wpływają na zaangażowanie kobiet w działalność terrorystyczną w szeregach międzynarodowych organizacji dżihadystycznych. Mimo iż działalność kobiet w ugrupowaniach terrorystycznych jest widoczna od wielu lat, to jednak istnieje potrzeba rozpoznania dynamiki płci w procesie radykalizacji. Niniejszy artykuł zawiera aspekty teoretyczne związane z pojęciem radykalizacji i przedstawia wynikający z tego procesu etap rekrutacji, który jest jego niezbędnym elementem. Ponadto, wykazano przesłanki radykalizacji postaw i zachowań kobiet, w tym czynniki indywidualne, czynniki przyciągające i popychające do udziału w ataku terrorystycznym.
Sytuacja w Afganistanie w latach 2021–2023 po wycofaniu międzynarodowej koalicji antyterrorystycznej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Machniak, Arkadiusz
Po wycofaniu się międzynarodowej koalicji antyterrorystycznej w 2021 r. z Afganistanu sytuacja w tym kraju budzi poważny niepokój. Afgańczycy sceptycznie oceniają możliwość zaprowadzenia przez talibów porządku w wymiarze wewnętrznym oraz nawiązania pozytywnych stosunków ze społecznością międzynarodową. Zamrożenie przez USA aktywów Afganistanu i zawieszenie pomocy międzynarodowej skutkowało stopniowym pogarszaniem się sytuacji gospodarczej tego państwa. Początkowo talibowie nieudolnie próbowali połączyć oczekiwania swoich radykalnych przywódców z uzyskaniem poparcia ze strony globalnych mocarstw, licząc na ich pomoc finansową. W rzeczywistości można obserwować stopniowe ograniczanie w tym kraju praw i wolności obywatelskich oraz stosowanie represji wobec przeciwników politycznych. Jednoznacznie świadczy to o tym, iż pomimo wcześniejszych fikcyjnych gestów wobec opinii światowej talibowie nie dokonali istotnej zmiany kursu. Potwierdzają się obawy obrońców praw człowieka i ekspertów, że taka polityka uniemożliwi ustabilizowanie sytuacji w Afganistanie.
Terrorystyczny charakter przestępstwa brania lub przetrzymywania zakładnika
(Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018-06) Czeszejko-Sochacka, Katarzyna
Przestępstwo brania lub przetrzymywania zakładników należy do przestępstw szczególnie niebezpiecznych, często przypisuje mu się charakter terrorystyczny. Terroryzm jest jednym z największych zagrożeń współczesnego świata. W celu walki z tym zagrożeniem społeczność międzynarodowa zawarła szereg umów o charakterze międzynarodowym, wśród których doniosłe znaczenie ma Europejska Konwencja o zwalczaniu terroryzmu z dnia 27 stycznia 1977 r. Należy jednak pamiętać, że nie każde przestępstwo, które polega na wzięciu zakładnika będzie miało taki charakter. Niektóre tego rodzaju czyny będą bowiem miały czysto kryminalny aspekt. Wszystko zależy od celu, jaki przyświeca sprawcom, a więc czy ma on charakter jedynie rabunkowy, czy też jego celem jest wymuszenie określonych decyzji od podmiotów enumeratywnie wymienionych w treści przepisu art. 252 k.k.
Terroryzm i jego finansowanie w kontekście nowelizacji art. 165a k.k.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Golonka, Anna
Przedmiotem opracowania są zagadnienia dotyczące przestępstwa finansowania terroryzmu określonego w art. 165a k.k. Przepis ten w ciągu kilku ostatnich lat był niejednokrotnie nowelizowany, co już w założeniu nie jest poprawne, a dodatkowo rodzi obawę o jakość tworzonego prawa. W omawianym przypadku niepokój ten okazuje się być w pełni uzasadniony, czego rozwinięciu poświęcony jest niniejszy artykuł. Kwestie związane z finansowym wspieraniem terroryzmu zostały w nim zaprezentowane w szerszym kontekście, uwzględniającym ich tło, jakim jest problematyka terroryzmu. W świetle aktualnego stanu prawnego tworzy je definicja „przestępstwa o charakterze terrorystycznym” zawarta w art. 115 § 20 k.k. Sposób ujęcia tego przestępstwa wobec jednoczesnego braku odrębnego typu zabronionego, który określałby zamach terrorystyczny, znajdują swoje przełożenie w trudnościach związanych z wykładnią art. 165a k.k. Ich ukazaniu, a także wysunięciu stosownych postulatów de lege ferenda poświęcone jest niniejsze opracowanie.
Zagrożenia terrorystyczne na świecie
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Nowacki, Gabriel
W artykule omówiono problemy dotyczące nowych trendów w terroryzmie współczesnym. Zdefiniowano termin „terroryzm”, scharakteryzowano strategię i taktykę działania terrorystów. Omówiono nowe trendy, takie jak: cyberterroryzm, bioterroryzm, ekoterroryzm oraz wojna hybrydowa. Przedstawiono statystyki dotyczące liczby ataków terrorystycznych, osób zabitych, rannych oraz celów i sposobów działania terrorystów. Zwykle terroryści przeprowadzają niespodziewane ataki na ludność cywilną w obiektach transportowych (metra, dworce, lotniska), aby szerzyć strach i chaos. Na podstawie analiz należy stwierdzić, że sektor transportu jest najczęściej atakowany przez terrorystów – stanowi 28% wszystkich atakowanych obiektów. W Stanach Zjednoczonych w okresie 41 lat (1967–2007) 90,3% ataków dotyczyło transportu lądowego (74,5% – samochody, 9,5% – autobusy, 6,3% – pociągi). Przedstawiono także kroki prawne oraz działania dotyczące zwalczania terroryzmu na poziomie międzynarodowym na szczeblu ONZ, NATO, UE oraz w RP.