Przeglądanie według Temat "regional development"

Aktualnie wyświetlane 1 - 15 z 15

Analiza zróżnicowania kapitału ludzkiego na przykładzie województwa podkarpackiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Kotarski, Hubert; Bździuch, Sławomir
Prezentowany artykuł jest próbą refleksji nad rolą kapitału ludzkiego w procesie funkcjonowania społeczności regionalnej na empirycznym przykładzie województwa podkarpackiego. Celem głównym opracowania jest określenie poziomu zasobów kapitału ludzkiego województwa podkarpackiego oraz możliwości wykorzystania endogenicznego zasobu pod kątem rozwoju regionalnego tej jednostki samorządu terytorialnego. Wyniki analiz pozwoliły wskazać na przykładzie województwa podkarpackiego na istnienie związku między zasobami kapitału ludzkiego a rozwojem regionalnym, co stało się podstawą wnioskowania o istnieniu korelacji między poziomem rozwoju regionalnego i możliwością jego podnoszenia a zasobami i jakością kapitału ludzkiego, na które może on oddziaływać.
Innowacyjność i kapitał ludzki w rozwoju regionu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Tuziak, Arkadiusz
W artykule skupiono się na zagadnieniach innowacyjności i kapitału ludzkiego jako endogenicznych czynnikach rozwoju regionalnego. Ukazano znaczenie regionalnej innowacyjności i zasobów kapitału ludzkiego dla podnoszenia regionalnej konkurencyjności i zwiększania szans rozwojowych w sytuacji zaostrzającej się współcześnie rywalizacji układów społeczno-terytorialnych, w szczególności regionów. W pierwszej części artykułu przedstawiono skrótowo próby definicyjnego ujęcia rozwoju regionalnego, zwracając uwagę na wieloaspektowość tego procesu oraz znaczenie wewnętrznych, jakościowych czynników i zasobów rozwojowych. W drugiej części opracowania scharakteryzowano innowacyjność rozwoju regionu rozumianą jako zdolność wprowadzania reform, zmian i ulepszeń w sferze życia społeczno-gospodarczego, których celem jest podnoszenie efektywności mechanizmów wspierających rozwój regionalny. Prorozwojowe oddziaływanie innowacyjności w wymiarze terytorialnym ukazano w toku analizy struktury i funkcjonowania regionalnych sieci innowacyjnych, środowiska innowacyjnego oraz regionalnych strategii innowacji. W części trzeciej artykułu scharakteryzowano kapitał ludzki jako ważny czynnik warunkujący rozwój regionu. Znaczenie tego endogenicznego zasobu rozwojowego ukazano w kontekście teorii regionalnych systemów innowacji, koncepcji regionu uczącego się oraz koncepcji klasy kreatywnej. Zawarte w artykule analizy i charakterystyki prorozwojowego oddziaływania innowacyjności i kapitału ludzkiego w wymiarze regionalnym wskazują na znaczenie zjawisk społecznych i kulturowych jako miękkich, pozaekonomicznych czynników wzrostu i rozwoju gospodarczego.
Jednostki samorządu terytorialnego jako beneficjent polityki spójności w latach 2007–2013
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Jegorow, Dorota
Celem artykułu jest prezentacja rozkładu natężenia absorpcji środków polityki spójności przez jednostki samorządu terytorialnego w perspektywie wieloletnich ram finansowych 2007–2013. Zaprezentowana niestrukturalna analiza ilościowa osadzona została w układzie wyznaczonym poszczególnymi województwami oraz programami operacyjnymi. Przeprowadzona analiza staty¬styczna wskazuje na występowanie istotnego zróżnicowana przestrzennego aktywności samorzą¬dów terytorialnych w polityce spójności. Pomimo zbliżonej relatywnej wartości ogółu projektów zrealizowanych w ramach wsparcia poszczególnych województw istotne różnice pojawiły się w na¬tężeniu zagospodarowywania środków w poszczególnych programach. Wysoka dyspersja wystąpiła w przypadku programów centralnych zorientowanych inwestycyjnie i innowacyjnie. Najmniejszą aktywnością w tym zakresie wykazały się jednostki samorządu terytorialnego z województw cha¬rakteryzujących się najniższymi wskaźnikami rozwoju. Jednocześnie zanotowana została staty¬stycznie istotna dodatnia zależność kontraktacji funduszy dedykowanych regionalnie przy prze¬ciwnej zależności w stosunku do funduszy centralnych. W świetle uzyskanych danych należy mieć zasadne wątpliwości, czy przy tak wysokim rodzajowym i kwotowym zróżnicowaniu aktywności poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego w pozyskiwaniu zewnętrznych bezzwrotnych środków finansowych osiągnięcie celów wpisanych w politykę spójności jest możliwe.
Klastry jako stymulatory rozwoju regionalnego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Tuziak, Arkadiusz
Celem artykułu jest ukazanie roli klastrów w rozwoju regionu. Odwołując się do literatury przedmiotu analizie poddano trzy aspekty problematyki regionalnego wymiaru prorozwojowych funkcji klastrów. W pierwszej części artykułu scharakteryzowano czynniki i mechanizmy powstawania klastrów. Skupiono się zarówno na endo-, jak i egzogenicznych czynnikach warunkujących ten proces, akcentując zarazem ich wzajemne przenikanie się i uzupełnianie prowadzące do powstania zintegrowanej kooperacyjno-konkurencyjnej struktury klastrowej na poziomie regionu. W drugiej części przedstawiono warunki sprawnego funkcjonowania klastrów, podkreślając decydujące znaczenie relacji między głównymi regionalnymi aktorami gospodarczego układu sieciowego, tj. sektorem prywatnym a publicznym. W trzeciej części artykułu analizie poddano prorozwojowe oddziaływanie klastrów na poziomie regionalnym. Przedstawiono korzyści w zakresie zwiększania wydajności i zdolności do innowacji firm lub sektorów należących do grona, a także w zakresie generowania impulsów motywujących do tworzenia nowych form w regionie. W zakończeniu artykułu – odwołując się do klasycznego ujęcia przedsiębiorczości – ukazano stymulujący wpływ klastrów na rozwój regionu przez zwięzłą analizę ich roli w realizacji funkcji regionalnej przedsiębiorczości. W wymiarze praktycznych implikacji przeprowadzonych charakterystyk i analiz wskazano główne kierunki i sfery działań władz publicznych odnośnie realizacji polityki regionalnej wspierającej powstawanie i rozwój klastrów.
Network mechanisms for supporting entrepreneurially weak regions
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Miczyńska-Kowalska, Maria; Slonimska, Marina
Entrepreneurial network creation can be considered one of the important factors of regional development. The paper focuses on the problem of entrepreneurial network development in entrepreneurially weak regions. It shows that digital technologies are key elements of a modern entrepreneurial ecosystem. Systematization of network effects allowed for the conclusion that the main conditions for their occurrence are trust and ICT-based platforms. The paper draws on quantitative and qualitative data from interviews with owner-managers from a study of SMEs in an entrepreneurially weak region of Belarus to assess the nature of their networking activity. The survey did not identify any formal networks of SMEs in the form of consortia or temporary arrangements in the Vitebsk region, and showed that the problems hindering the development of SME cooperation in the Vitebsk region are lack of information about potential partners, a low level of trust between entrepreneurs, lack of infrastructure and services for business community cooperation support. This article offers a regional system for entrepreneurs networking development using three types of ICT-based platforms: a public-private partnership (PPP) platform, entrepreneur’s partnership groups (EPG) platforms and Living Labs platform. The proposed policy measures for regional authorities would be expected to allow them to contribute to creating an effective entrepreneurial ecosystem in entrepreneurially weak regions.
Peryferyjność a nierówności i dysproporcje rozwojowe na poziomie regionalnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Tuziak, Arkadiusz
W artykule podjęto zagadnienie peryferyjności w kontekście problematyki rozwoju społeczno-gospodarczego regionu, ze szczególnym uwzględnieniem jej skutków w postaci nierówności i asymetrii w układzie relacji i zależności między centrum a peryferiami. W pierwszej części opracowania ukazano złożoność i wielowymiarowość zjawiska peryferyjności regionalnej, analizując jego najważniejsze kryteria i przyczyny. Następnie przedstawiono różnorodność koncepcji teoretycznych rozwoju regionów peryferyjnych, wychodząc od dychotomicznego podziału na teorie rozwoju egzogenicznego i endogenicznego. W drugiej części artykułu ukazano zmianę w podejściu do rozwoju regionów peryferyjnych, której istota polega na ewolucji myślenia (i działania w ramach polityki regionalnej) w kierunku uznania nadrzędności potencjałów i zasobów endogenicznych. Przedstawiono także wybrane aspekty peryferyjności polskich i europejskich regionów.
Portal Geostatystyczny jako narzędzie badawcze nierówności na lokalnych rynkach pracy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Surówka, Agata
Rozwój transportu lotniczego, zwłaszcza portów lotniczych, należy do efektywnych i nowoczesnych czynników konkurencyjności oraz rozwoju regionów w warunkach gospodarki opartej na wiedzy. W ostatnim okresie duże znaczenie praktyczne mają badania w zakresie wpływu transportu lotniczego na nierówności na lokalnych rynkach pracy. Zagadnienia te stały się źródłem zainteresowania w opracowaniu. W literaturze przyjmuje się, że obszarami oddziaływania portów lotniczych na regionalne rynki pracy są trzy izochrony: 60, 90 i 120 minut. W związku z tym, że współczesna nauka nie dostarcza propozycji identyfikacji obszarów, które mieszczą się na tym terenie, w tekście zaproponowano proces za pomocą którego jest to możliwe. Jako narzędzie badawcze wykorzystano Portal Geostatystyczny. Należy podkreślić, że zaproponowany sposób gromadzenia danych statystycznych dla tych obszarów oraz graficznej prezentacji wyników stanowi istotną kwestię w analizie wpływu polskich portów lotniczych na wzrost gospodarczy. W opracowaniu wykorzystując ten aparat przeprowadzone zostało badanie. Pozwoliło to na ocenę dysproporcji na lokalnych rynkach pracy. Zaproponowany sposób to nowe, skuteczne, użyteczne oraz nowoczesne podejście pozyskiwania i analizy danych statystycznych dla obszarów ciążenia polskich portów lotniczych. Należy również podkreślić, że stanowi ono pewien wkład autorki w rozwój badań nad rozwojem społeczno-gospodarczym regionów. Opracowanie podzielono na dwie zasadnicze części. Pierwsza charakteryzuje Portal Geostatystyczny. W drugiej zaprezentowano fragment wyników z przeprowadzonego rozległego badania własnego. Źródłem pochodzenia danych były informacje statystyczne opracowane przez Główny Urząd Statystyczny. Całość zakończona została podsumowaniem zawierającym najważniejsze ustalenia badawcze.
Potencjał podkarpackiej ekonomii społecznej wobec niedoskonałości regionalnego rynku pracy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Solecki, Sławomir
The article shows the growing potential of social economy in the Podkarpackie, a region which in the recent decades has experienced fundamental economic transformation and modernization of the entire social and cultural sphere. Despite the spectacular acceleration of growth, the Podkarpackie still faces such challenges as low salaries in economic operations, high rate of long-term unemployment, and unemployment among young people as well as economic migrations. Social economy is consistent with the region’s main strategic documents promoting inclusiveness as a priority for development, and it creates real opportunities for preventing consequences of exclusion or for resuming one’s career and active social life. It also creates a unique opportunity for increased involvement of local communities and for awakening the dormant potential located away from major centres of economic, social and cultural life.
Przedsiębiorczość w rozwoju polskich regionów
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Miłek, Dorota
Rozwój regionalny odnosi się do pozytywnych zmian na płaszczyźnie społecznej, ekonomicznej, technologicznej i technicznej oraz ekologicznej, które przyczyniają się do wzrostu potencjału gospodarczego, pozycji konkurencyjnej oraz podniesienia poziomu jakości życia mieszkańców. Wskazują one na konieczność wprowadzania innowacji przy aktywnym działaniu instytucji władz publicznych, które zagwarantują ekonomiczny sukces. Pierwotne koncepcje rozwojowe zakładają konieczność oparcia głównych założeń na naturalnym i materialnym kapitale regionu, jednocześnie przypisując ogromne znaczenie wszelkim postaciom przedsiębiorczości. Biorąc pod uwagę wzajemną zależność występującą na płaszczyźnie przedsiębiorczość–region, otoczenie przedsiębiorczości jest jednym z kluczowych czynników aktywizowania regionu. Celem artykułu jest ocena procesów rozwojowych w obszarze przedsiębiorczości w latach 2010–2014 na przykładzie województwa świętokrzyskiego. W opracowaniu dokonano analizy i oceny poziomu przedsiębiorczości w województwie świętokrzyskim w badanym okresie, wykorzystując wskaźnik przedsiębiorczości, liczbę podmiotów zarejestrowanych i wyrejestrowanych oraz potencjał akademicki regionu.
Rola gminy Goraj w kształtowaniu jakości życia mieszkańców
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Głowala, Norbert
W artykule dokonano przeglądu definicji kwestii jakości życia w ujęciu subiektywnym i obiektywnym oraz dokonano przeglądu inicjatyw badawczych podejmowanych w zakresie jakości życia. Strategia rozwoju została wskazana jako podstawowe narzędzie do wyznaczania kierunków działań samorządowych. W dalszej części artykułu przedstawiono podstawowe informacje o próbie badawczej i wskaźnikach charakteryzujących jakość życia w gminie Goraj. Podkreślono słabości i mocne strony oraz zdiagnozowano przyczyny zastanej sytuacji. Ponadto przeanalizowano strategiczne założenia gminy związane z poprawą jakości życia mieszkańców oraz oceniono rolę samorządu gminnego w kształtowaniu jakości życia mieszkańców. Przeprowadzone badania wykazały, że gmina Goraj nie radzi sobie dobrze w badaniach jakości życia, co częściowo wynika ze specyfiki obszaru wiejskiego. Poziom wydatków budżetu gminy na pomoc społeczną wskazuje na trudną sytuację ekonomiczną mieszkańców. Problemem są między innymi ubóstwo i jego dziedziczenie, słabo rozwinięta działalność pozarolnicza i niekorzystne tendencje demograficzne oraz wynikające z tego trudności w innych sferach.
Rozwój regionalny a paradygmat nowego regionalizmu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022) Tuziak, Arkadiusz
W artykule podjęto zagadnienie rozwoju regionalnego w kontekście paradygmatu określanego mianem nowego regionalizmu. Głównym celem przeprowadzonych analiz było ukazanie istoty i specyfiki koncepcji nowego regionalizmu w odniesieniu do współczesnych procesów rozwojowych w wymiarze regionalnym. W pierwszej części artykułu dokonano – wykorzystując metodę analizy literatury przedmiotu – zwięzłej charakterystyki najważniejszych tendencji i kierunków przemian w zakresie teoretycznych ujęć rozwoju regionalnego. Na tym tle przedstawiono dyskurs nowego regionalizmu, skupiając się na zidentyfikowanych w opracowaniach z zakresu regionalistyki, kwestiach dyskusyjnych o charakterze ideologicznym, naukowym i praktycznym. Następnie ukazano istotę nowego regionalizmu jako paradygmatu rozwojowego współczesnych regionów. W ostatniej części artykułu przywołano główne wątki krytycznej recepcji koncepcji nowego regionalizmu. Przeprowadzone w artykule analizy i charakterystyki skłaniają do wniosku, że paradygmat nowego regionalizmu jest – pomimo pewnych słabości – adekwatną odpowiedzią na współczesne trendy rozwojowe i przemiany globalne. Stwarza szansę przezwyciężenia problemów rozwojowych w każdym regionie, między innymi poprzez wykorzystanie mechanizmów i zasobów samodzielnego, zrównoważonego rozwoju, a w rezultacie na zmniejszenie nierówności i społeczno-ekonomicznych dysproporcji międzyregionalnych.
Rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej szansą wzrostu innowacyjności gospodarki
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Soliński, Ireneusz; Solińska, Mieczysława; Turoń, Kinga; Matusik, Mateusz
Niniejszy artykuł przedstawia rozproszoną energetykę odnawialną jako szansę na innowacyjny rozwój polskiej gospodarki. Zawiera on przegląd możliwości wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań nie tylko w dziedzinie energetyki, ale także w innych gałęziach przemysłu. Nieustanny rozwój technologiczny wymusza na nas wprowadzanie coraz to nowych rozwiązań, a OZE jako dość kapryśne źródło zasilania stwarzają konieczność wykorzystania rozwiązań dotąd niestosowanych w dziedzinie zarządzania siecią elektroenergetyczną. Dodatkowo inwestowanie w OZE napędza rozwój branży produkującej urządzenia wytwórcze, takie jak turbiny wiatrowe, moduły fotowoltaiczne, kolektory słoneczne czy pompy ciepła. To z kolei przekłada się na szybszy rozwój technologii konwersji energii odnawialnej na ciepło i prąd. Rosnące zapotrzebowanie na energię wymusza badania nad wzrostem efektywności urządzeń wytwórczych oraz dążenie do minimalizacji kosztów wytwarzania energii. Ponadto rozwiązania zastosowane w systemach energetyki rozproszonej stwarzają możliwość wprowadzenia różnego rodzaju nowinek technologicznych związanych z użytkowaniem urządzeń elektronicznych w naszych gospodarstwach domowych. Wszystkie te czynniki są motorem innowacyjnej gospodarki.
Społeczeństwo informacyjne w rozwoju społeczno-gospodarczym regionów w Unii Europejskiej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kiercz, Oskar
Wśród wielu opracowań na temat społeczeństwa informacyjnego istnieje niedobór opracowań na temat roli ICT w rozwoju przestrzennym (w ujęciu niższym niż NUTS0). Pojęcie miejsca, wymiar geograficzny za sprawą rozwoju ICT odchodzi na drugi plan. Niemniej jednak sfera lokalna i regionalna nadal odgrywa kluczową rolę w życiu dzisiejszych społeczeństw. Biorąc pod uwagę ten fakt w artykule podjęto próbę kwantyfikacji stopnia zaawansowania rozwoju społeczeństwa informacyjnego w odniesieniu do rozwoju społeczno-gospodarczego Unii Europejskiej – w ujęciu regionalnym. W artykule przedstawiono także czynniki społeczno-gospodarcze wpływające na rozwój społeczeństwa sieciowego i te czynniki społeczeństwa sieciowego, które w głównej oddziałują na rozwój społeczno-gospodarczy.
Support of micro-enterprises by the ERDF at a regional level – evaluation of the Polish experience
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Poteralski, Jarosław
When Poland acceded to the European Union, it became a beneficiary of financing from the structural funds, in particular from the European Social Fund (ESF) and the European Regional Development Fund (ERDF). One of the main objectives of EU structural policy is to improve the competitiveness of regional economies – aid beneficiaries, which is possible, inter alia, thanks to the support of the competitiveness of business entities. The sector of MSME (micro-, small and medium enterprises) is a particular focus of such support. This paper constitutes an attempt at summarising the experience of Polish regions within the scope of support provided to micro-enterprises from the ERDF funds, with a particular focus on the West Pomeranian Province.
Three-Seas Initiative countries and their competitiveness in Europe
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Wei, Li; Wierzbiński, Bogdan; Surmacz, Tomasz
The paper shows the regional characteristics of the Three-Seas area in terms of defining the competitive advantage of the whole region and its countries through the development of relationships and changes in their approaches to the competitive paradigm in this area. The scientific discussion undertaken in this paper is related to internal resources in terms of ICT and human resources development (and its involvement in science and technology – measured by Human Resources for science and technology) as well as innovativeness. The authors have chosen indicators of development that could be beneficial in terms of decreasing historical economic developmental inequalities, with some differences between the Three-Seas countries being analysed for the period of 2006–2018. The secondary data was taken from Eurostat and other available sources. The regional strategy should focus on the knowledge-based economy, and the possibilities for rapid development in this area. This gives opportunities to make rapid progress in a region centrally located in Europe to generate great potential to strengthen accumulated resources and, in the nearest future, to create the possibility of becoming a hub connecting eastern and western Europe.