Przeglądanie według Temat "public goods"

Aktualnie wyświetlane 1 - 2 z 2

Bezpieczeństwo jako globalne dobro publiczne w kontekście problemu państw upadłych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Leszczyński, Marek
Bezpieczeństwo jako przedmiot badań w ostatnich latach zyskało na popularności wśród przedstawicieli dyscyplin nauk społecznych. W ramach badań ekonomicznych badania nad bezpieczeństwem prowadzone są w obrębie jednej z ekonomik szczegółowych – ekonomice bezpieczeństwa. Zapewnienie bezpieczeństwa to jedna z podstawowych funkcji państwa, warunki jej spełnienia leżą w obszarze zainteresowania wspomnianej dyscypliny. Ostatnio ze względu na coraz większą liczbę tzw. państw upadłych badacze m.in. J. Kleer [2015] wskazują, iż bezpieczeństwo stało się globalnym dobrem publicznym. Każdy człowiek ma prawo do poczucia bezpieczeństwa, mimo iż terytorium, na którym mieszka nie zawsze takie poczucie zapewnia. Powstawanie państw upadłych jest efektem silnej rywalizacji o zasoby (surowcowe, zasoby wody, technologii) przy słabościach instytucjonalnych organizmów państwowych. Powstaje więc pytanie zasadnicze w jaki sposób i kto ma zapewnić bezpieczeństwo w warunkach erozji państw narodowych. W tym kontekście istotną rolę mają do odegrania instytucje ponadnarodowe takie jak ONZ, Unia Europejska czy NATO. Celem artykułu jest wskazanie na znaczenie bezpieczeństwa jako dobra publicznego (globalnego dobra publicznego) w warunkach niestabilności układów międzynarodowych i znaczących różnic rozwojowych skutkujących powstawaniem państw upadłych. Państwa upadłe w żaden sposób nie wywiązują się z podstawowych funkcji, nie posiadają kontroli nad własnym terytorium, są obiektem ataków międzynarodowych grup przestępczych, korupcji itp. Państwa upadłe stanowią istotny problem ekonomiczny i potencjalne zagrożenie dla bardziej rozwiniętej części świata. Istotne w tym kontekście staje się poszukiwanie alternatywnych metod poprawy sytuacji i bardziej sprawiedliwe kształtowanie procesów rozwojowych.
Nowy Lockeański argument na rzecz socjalizmu: kontraktualizm w świetle teorii ekonomicznej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Grzybek, Dariusz
Artykuł analizuje wnioski, jakie dla filozofii politycznej wynikają z nowoczesnej teorii ekonomicznej. Wzrost gospodarczy wydaje się najważniejszym zjawiskiem gospodarczym, z kolei postęp nauki jest najistotniejszym źródłem wzrostu gospodarczego w długim okresie. Wiedza naukowa analizowana przy pomocy terminologii ekonomicznej okazuje się być pewnym rodzajem dobra publicznego. Powyższe zostało skonfrontowane z teorią własności Johna Locke’a, która ma fundamentalne znaczenie dla nowożytnego liberalizmu. Wedle argumentacji Lockeańskiej prywatna własność jest wywodzona z samowłasności człowieka. Skoro ludzie są właścicielami swych ciał, to także owoce ich pracy są ich własnością. Praca potrzebuje substratu, jakim jest natura, ta jednak jest darem Boga dla całej ludzkości i w oryginalnej teorii Locke’a pozostaje jej wspólną własnością zanim ludzie zaczną pracować przy uprawie ziemi i hodowli. Z założenia, że zasoby naturalne planety są własnością całej ludzkości można z kolei wywodzić postulat egalitarnego podziału dochodu społecznego. Argument tego typu można nazwać starym Lockeańskim argumentem za socjalizmem. Argument nowy odwołuje się do idei wiedzy naukowej jako czynnika produkcji. Współczesna teoria wzrostu gospodarczego sugeruje, że głównym czynnikiem zwiększającym produktywność był w ostatnich dwóch stuleciach postęp techniczny, ten zaś był przede wszystkim skutkiem wzrostu wiedzy naukowej. Można z kolei wykazać, że wiedza naukowa ma wiele cech dobra publicznego. Stąd też można zasadnie twierdzić, że jej owoce powinny przypaść wszystkim ludziom na równych prawach.