Przeglądanie według Temat "praca"
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 24
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Bezrobocie a niepełnosprawność. Rehabilitacja zawodowa jako przejaw aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych – wybrane zagadnienia(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kowalczyk, AnetaProblem bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych jest na tyle złożonym zagadnieniem, że trudno jednoznacznie wskazać na jego przyczyny. Można natomiast bez wątpienia stwierdzić, że mechanizmem zwiększającym szanse na podjęcie zatrudnienia przez tę grupę pracowników są odpowiednie regulacje prawne chociażby w zakresie aktywizacji zawodowej. Ich analiza na gruncie ustawodawstwa polskiego pozwala sformułować tezę, że w niektórych aspektach są one niewystarczające, chociażby jeśli chodzi o brak systemowej regulacji w zakresie zatrudnienia wspomaganego, czy też są nie w pełni wykorzystane przez pracodawców.Pozycja Digital technological platforms – an opportunity or a threat to quality work?(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Ostoj, IzabelaDigital technological platforms that facilitate the provision of many services are a relatively new development in the economy, especially in the labour market. As they are becoming increasingly prevalent, the characteristics of this business model are gradually revealed. The model creates many novel ways to make goods available and generate income, but it also translates into a new quality of work. In the discussion of the labour market segment operating based on technological platforms, the world literature tends to employ the concepts of the gig economy and cybertariat, which are unequivocally negative in their connotations. The paper discusses the relationship between technological innovations and work. It aims to determine the characteristics of work carried out through digital technological platforms in the cross-section of the major dimensions of quality work. The paper presents the verification of the research hypothesis assuming that the business model adopted by digital technological platforms threatens the standards of quality work. The analysis uses the methodology designed by the author and employs the criteria developed by the European Anti-Poverty Network, constituting the quintessence of the contemporary approach to the issue in the European Union. Its main conclusion is that the gig economy segment is highly heterogeneous, which makes it difficult to assess and discuss the problems arising in this segment and their solutions. In consequence, it requires a clarification through adequate classifications and identification of problem groups. However, the research results reveal that a significant part of the gig economy generates very low quality work.Pozycja Education versus standard of living in the considerations of classical and modern neoliberal approaches(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Danowska-Prokop, BarbaraThe paper presents the attitudes of the English classics, i.e. Adam Smith and John Stuart Mill, as well as the neoliberal Milton Friedman, to education as a tool supporting the process of division of labour, and thus having a positive impact on the nation’s wealth (national income) and standard of living, not only of individuals but of whole society as well. The aim of the study is to discuss the representatives of the classic economic thought and Milton Friedman’s idea of education as a tool for improving living conditions. The method of describing and reviewing the literature of the subject was used in the paper. In the reality of the free market economy, knowledge and skills as well as the activity, creativity and entrepreneurship of an individual determine individual success, and thus translate into a standard of living. However, with the spread of the capitalist system of production and the deepening of the process of division of labour (specialisation), a universal and public education system, financed by public and private funds hand in hand, plays an increasingly important role in improving the standard of living of the individual and of the general public. Today, the efficiency of the education system (easier access to an appropriate level of education) determines the wealth of society and the position of the state in the global economy.Pozycja Ekonomia pracy, godziwych wynagrodzeń i racjonalnych nierówności – laboryzm(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Dobija, MieczysławOpracowanie przedstawia spójny system ekonomiczny, inny niż monetaryzm. Ten system wyróżnia uznanie pracy za podstawę teorii ekonomicznej, stąd nazwa laboryzm. W tym systemie pieniądze powstają jako należności za pracę, a nie tworzą je upoważnione instytucje. Studium nawiązuje do cząstkowych wyników już wcześniej opublikowanych. Natomiast znamiona laboryzmu w starożytności oraz formuły wysokości kredytu, który zapewni stabilną wartość jednostki pieniężnej, należą do oryginalnych dokonań za-wartych w tym opracowaniu.Pozycja Ekonomiczne konsekwencje konfrontacji kapitału i pracy(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Dobija, MieczysławNaukowe postrzeganie kapitału i pracy prowadzi do wniosku, że te pojęcia są komplementarne. Praca będąca transferem kapitału ludzkiego do obiektów pracy jest kategorią mierzalną a jej koncentracja w obiekcie decyduje o jego wartości. Na gruncie zestawu pojęć podstawowych konstytuuje się ekonomia pracy. W artykule rozwija się teorię ekonomii pracy ukazując zasadnicze różnice w stosunku do panującego obecnie monetaryzmu. W konsekwencji formuje się spójna makroekonomia z płacowym równaniem wymiany i kategorią produktywności pracy jako podstawowym miernikiem postępu ekonomicznego.Pozycja Ekonomiczne znaczenie pracy w perspektywie historycznej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Mrówka, AnitaWspólna praca, której bezpośrednim dążeniem jest uzyskanie przez społeczność zwielokrotnionego efektu, będącego wynikiem wspólnie podjętego działania i indywidualnej specjalizacji poszczególnych jej uczestników, stanowi niebagatelny czynnik umożliwiający zarówno przetrwanie, jak i rozwój. Wyobrażenie pracy przejawia się w wielu dziedzinach nauki i jest szeroko definiowane. Temat powziętego referatu skupia uwagę na rozumieniu pracy u zarania dziejów cywilizacji, kiedy to pomiar wartości wykonanej pracy stanowił niezbywalny element ówczesnego systemu ekonomicznego, a model rachunkowości pierwotnej sprowadzał się do zapisu wykonanej pracy poprzedzonego wcześniej dokonanym jej pomiarem, a ponadto do mierzenia kosztów wynikłych z pracy wraz z próbą szacowania wynagrodzenia według przyjętej uprzednio wartości pracy. Analiza, częściowych i niepełnych informacji o gospodarce, a także o rachunkowości, prowadzona przez archeologów i historyków na przestrzeni wielu dziesiątków lat w starożytnych miastach – państwach prowadzi do konkluzji, potwierdzającej istnienie gospodarki opartej na pracy już od początku cywilizacji, a niemal identyczne rozwiązania mają zastosowanie we współczesnych systemach płacowych. Kolejnym rozdziałem prezentowanego opracowania jest spojrzenie na pojęcie pracy w kontekście paradygmatu naukowego ze szczególnym wyartykułowaniem teorii wartości opartej na pracy twórców klasycznej ekonomii politycznej. Niebagatelną rolę w prezentowanym referacie odgrywa omówienie w ramach wprowadzenia perspektywy historycznej, która zapewnia poczucie orientacji we wcześniejszych wynikach badań i ułatwia zajęcie stanowiska wobec dawnych idei.Pozycja Językowy obraz pracy w opinii studentów (na podstawie badań ankietowych)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Zawadzka, DominikaPraca jest ważną wartością w życiu każdego człowieka. W ostatnich latach zaszło wiele znaczących zmian społecznych, które zmieniły spojrzenie wielu osób na tę wartość. Współcześni pracownicy są o wiele bardziej oddani swojej pracy i wykonują ją z pasją. Jednak prowadzi to także do większego skupiania się na osiąganiu sukcesów w życiu zawodowym, karierze oraz zarabianiu pieniędzy. Wszystkie te zmiany uwidaczniają się w języku. W niniejszym artykule zaprezentowane zostały badania ankietowe przeprowadzone wśród studentów, obrazujące ich spojrzenie na pracę jako wartość, ocenę jej ważności oraz poglądy młodych osób na zmiany, jakie zaszły w ciągu ostatnich lat w postrzeganiu pracy.Pozycja Kondycja gospodarcza Polski na tle europejskim w latach 1990–2004 w aspekcie wykorzystania czynników produkcji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Grala, DariuszPolska występowała przez okres transformacji jako państwo o niskiej konkurencyjności i słabym wykorzystaniu czynników wytwórczych, w szczególności pracy. Niska efektywność czynnika pracy i niedostatki kapitału były wprost spuścizną po upadłym systemie nakazowo-rozdzielczym PRL. W pracy ukazano wykorzystanie czynników produkcji w Polsce w latach 1990–2004 na tle Unii Europejskiej (z uwzględnieniem jej rozszerzenia w 1995 r.) i 10 krajów kandydujących z Europy Środkowo-Wschodniej oraz zmiany cen analizowanych czynników. Pomimo ciągle ogromnego dystansu w poziomie rozwoju, wyrażonego chociażby wskaźnikiem PKB na mieszkańca, w stosunku do państw Europy Zachodniej Polska u progu wstąpienia do Unii Europejskiej niezwykle zwolniła swoje tempo wzrostu (1% r/r). Klasyczne czynniki produkcji: kapitał, praca i ziemia były w różny sposób wykorzystywane, co wynikało z dziedzictwa PRL i zróżnicowanego wyposażenia w zasoby. Przez cały okres transformacji występowało bardzo wysokie zapotrzebowanie na kapitał fizyczny i finansowy. Koszt kapitału w Polsce był bardzo wysoki z powodu deficytu tego czynnika. Zatem gospodarka rozwijała się od 1989 r. w oparciu o import środków produkcyjnych oraz na kredyt zaciągany w zagranicznych instytucjach finansowych. Podobnie działo się w innych krajach postkomunistycznych. Obfitość zasobów pracy z powodu restrukturyzacji dawnych zakładów państwowych oraz wyżu demograficznego z lat 80. przy złej polityce rynku pracy i złej polityce socjalnej sprawiała, że zatrudnianie pracownika na etat w Polsce było nieopłacalne ze względu na koszty okołopłacowe. Występował wzrost bezzatrudnieniowy oraz zastępowanie człowieka technologią, nawet starej generacji technicznej, czyli przy zastosowaniu zużytych środków trwałych. W latach 1992–1999 bardziej produktywnie wykorzystywano czynnik kapitału, zaś od 2000 r. wyższą produktywność uzyskiwała praca niż kapitał. Ten proces był następstwem wielu doniosłych zmian makroekonomicznych w całej gospodarce.Pozycja Kwestia agrarna w niepodległej Rzeczypospolitej – aspekt ekonomiczny(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Zegar, Józef StanisławKwestia agrarna, wniesiona na forum dyskursu społecznego pod koniec XIX wieku, to wielce złożony problem teoretyczny o rozległych skutkach praktycznych, powodowanych przez różne sposoby jej rozwiązywania. Kwestia ta odnosi się do przekształcenia społeczno-ekonomicznej formacji agrarnej w formację przemysłową. W tej pierwszej dominowały tradycyjne gospodarstwa chłopskie, natomiast w tej drugiej kolejno gospodarstwa farmerskie, przedsiębiorstwa rolne i korporacje rolno-przemysłowe. Kluczową rolę w tej transformacji odgrywał kapitał napędzany przez imperatyw ciągłej akumulacji – maksymalizacji zysku. Osobliwość rozwiązywania kwestii agrarnej polegała na zaprzęgnięciu chłopów do owego przekształcenia i to w interesie kapitału a nie dobra chłopów. Polska odzyskując niepodległość odziedziczyła jednocześnie nabrzmiałą kwestię agrarną, objawiającą się dominacją drobnych i nisko produktywnych gospodarstw chłopskich, które dysponowały ogromnymi niewykorzystywanymi zasobami pracy a jednocześnie borykały się z niedostatecznymi dla egzystencji dochodami. Obok gospodarstw chłopskich funkcjonowały gospodarstwa ziemiańskie – także nisko produktywne – i nieliczne przedsiębiorstwa rolne. W międzywojniu kwestia agrarna nie znalazła rozwiązania. W okresie PRL podjęta próba rozwiązania kwestii agrarnej na drodze uspołecznienia nie powiodła się, natomiast ogólny rozwój społeczno-gospodarczy umożliwił „zdjęcie” nadwyżek siły roboczej z rolnictwa oraz wzrost produktywności rolnictwa. Transformacja ustrojowa lat 90. uchyliła bariery doktrynalne i instytucjonalne transformacji rolnictwa rodzinnego, natomiast warunki ekonomiczne powstały dopiero po akcesji Polski do Unii Europejskiej i objęciu rolnictwa mechanizmami wspólnej polityki rolnej.Pozycja Motywacja młodzieży w zakresie wyboru kierunku studiów w świetle zmiennej – płeć(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Chodkowski, ZbigniewMotywacja jest czynnikiem wpływającym na aktywność człowieka od jego najmłodszych lat poprzez całą dorosłość. Uwidacznia się to w trzech najważniejszych obszarach, tj.: zabawy, edukacji i pracy. Sfery te łączą się ze sobą w różnych proporcjach i zależą one od wielu czynników związanych ze środowiskiem życia i zainteresowaniami jednostki. Do tych najważniejszych należą: opieka, wychowanie, edukacja, otoczenie rodziny, atmosfera rodzinna, uwarunkowania społeczne, ekonomiczne, zdrowie i inne. Czynniki te kształtują u dziecka postrzeganie świata, a także wpływają na jednostkę w zakresie podejmowania ważnych decyzji, do których należy m.in. wybór kierunku studiów. Środowisko ludzi, obiektów, miejsce życia implikują motywy zachowania się człowieka, które przekładają się na jego aspiracje życiowe.Pozycja Możliwości i bariery funkcjonowania zawodowego młodzieży z wyższym wykształceniem w opiniach studentów(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Chodkowski, ZbigniewRynek pracy nieustannie ulega zmianom. Nowe zawody pojawiają się, inne zaś zanikają. Szybki rozwój technologii informacyjnych wpływa na częstotliwość tych zmian, a jednocześnie wymaga ciągłego uczenia się i kształcenia od wszystkich. Niniejszy artykuł przybliża możliwości zatrudnienia dla młodych ludzi z wyższym wykształceniem w ich opiniach na podstawie przeprowadzonych badań wśród studentów pedagogiki na Uniwersytecie Rzeszowskim.Pozycja Niestandardowe źródła kapitału ludzkiego w rozwoju cywilizacji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Dobija, MieczysławStandardowe źródła kapitału ludzkiego to: wzrost zasobów ludzkich, profesjonalna edukacja i przyrost doświadczenia zawodowego. W historii ludzkości dostrzega się inne jeszcze źródła, jak artefakty zwane ME w starożytności. W artykule analizuje się i podkreśla rolę duchowości w rozwoju kapitału ludzkiego i cywilizacji. Analizuje się źródła głównego nurtu, ale także dokonania metafizyczne ukazujące horyzonty ludzkiego poznania.Pozycja OCHRONA WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ. PRAWO RZYMSKIE A WSPÓŁCZESNE REGULACJE PRAWA PRACY(2014-06-20) Kowalczyk, AnetaWynagrodzenie za pracę jest podstawowym świadczeniem ze stosunku pracy, stanowiącym ekwiwalent świadczonej przez pracownika pracy. Odpłatny charakter jest cechą charakterystyczną stosunku pracy, którego jedną z podstaw nawiązania jest umowa o pracę. Pierwowzoru dla tejże umowy można doszukiwać się w rzymskim kontrakcie locatio-conductio operarum, którego przedmiotem była praca, a ekwiwalentem za nią wynagrodzenie. Współcześnie wynagrodzenie to korzysta z rozbudowanej ochrony prawnej, jako że niejednokrotnie stanowi jedyne źródło utrzymania pracownika i jego rodziny. Uzasadnieniem dla tej ochrony jest między innymi funkcja alimentacyjna wynagrodzenia, wiążąca się z tym, że jest ono przeznaczone na zaspokojenie pod-stawowych potrzeb życiowych pracownika i jego rodziny. Autorka artykułu stawia pytanie, czy w związku z podobieństwami między umową o pracę a locatio-conductio operarum można znaleźć punkty odniesienia co do ochrony wynagrodzenia za pracę w prawie rzymskim. Remuneration for work is the essential benefit in employment relationship and constitutes an equivalent of work provided by the employee. Employment relationship, which naturally involves work for payment, may be initiated, inter alia, by way of employment agreement. The origins of such agreement may be found in the Roman contract locatio-conductio operarum, where work was the object and remuneration was the equivalent. Today remuneration is subject to comprehensive legal protection, because frequently for the employees this is the only way of supporting them-selves and their families. Such protection is justified, inter alia by the maintenance-related function of remuneration which is connected with the fact that it is designated to satisfy essential needs of employees and their families. The author of the article poses a question whether the similarity between employment contract and locatio-conductio operarum makes it possible to identify points of reference to protection of remuneration in Roman law.Pozycja Porozumienia określające zasady wykonywania pracy zdalnej i ich charakter prawny(2300-4797, 2023-12) Kowalczyk, AnetaKonsekwencją przeniesienia miejsca świadczenia pracy poza siedzibę pracodawcy, w miejsce wskazane przez pracownika, jest konieczność dostosowania regulacji prawnych, jak również określenie w nich standardów dotyczących warunków zatrudnienia w nowej rzeczywistości pracowniczej, którą stanowi praca zdalna. Regulacje Kodeksu pracy określają w związku z tym w sposób ogólny zasady świadczenia pracy zdalnej, ale środek ciężkości został przeniesiony na ustalenia stron lub partnerów społecznych. W tym ostatnim przypadku mamy do czynienia z porozumieniami określającymi zasady wykonywania pracy zdalnej, których stroną są partnerzy społeczni, czyli związek lub związki zawodowe i pracodawca. Pojawia się w związku z tym pytanie o charakter prawny tych porozumień, w szczególności czy można je zaliczyć do źródeł prawa pracy. W artykule dokonano analizy przesłanek ustawowych koniecznych do tego, aby dane porozumienie można było uznać za źródło prawa pracy. Wnioski wyciągnięte na tej podstawie pozwoliły udzielić odpowiedzi na pytanie postawione na wstępie.Pozycja Praca i kapitał w generowaniu nierówności w Unii Europejskiej – aspekty sektorowe(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Cyrek, MagdalenaW opracowaniu zaprezentowano wyniki badań nad sektorowymi aspektami nierówności między państwami członkowskimi UE w latach 2004–2013. Szczególną uwagę zwrócono na kształtowanie się międzynarodowych dysparytetów w tworzeniu wartości dodanej brutto oraz zróżnicowań płacowych w poszczególnych rodzajach działalności. Relacje między miarami nierówności dochodowych i płacowych stanowiły podstawę do przybliżenia wzorców w zakresie nierówności kapitałowych. Tym samym identyfikacji poddano znaczenie pracy i kapitału w kreowaniu nierówności międzypaństwowych w kontekście strukturalnym. Istotną przesłanką generowania nierówności są różnice strukturalne między poszczególnymi gospodarkami. Stwierdzenie to zostaje wzmocnione obserwowanymi w UE znacznymi różnicami w udziale wynagrodzeń w wartości dodanej brutto pomiędzy poszczególnymi branżami. Pozostają one najwyższe w usługach publicznych, zaś najmniejsze w obsłudze nieruchomości i rolnictwie. Ponadto dezagregacja nierówności na zróżnicowania wewnątrz- i międzybranżowe sugeruje wzrastające znaczenie odmienności strukturalnych dla ich kreacji. Szczególnie zasadny wniosek ten pozostaje w odniesieniu do kapitału. Tendencje zmian wskaźników nierówności dochodowych i płacowych w UE dowodzą różnicującego charakteru kapitału i wyrównującego oddziaływania zaangażowania czynnika pracy. Uwzględnienie aspektów branżowych zwraca uwagę, że najbardziej dynamicznie rozwijające się rodzaje działalności cechują się szczególnie wysoką skalą nierówności dochodowych i wyraźnie niższą płacowych. Wskazuje to ponownie na tendencję do wzmocnienia znaczenia kapitału w generowaniu dysparytetów w UE. Kapitał kreuje największe nierówności przede wszystkim w usługach finansowo-ubezpieczeniowych czy informacyjno-komunikacyjnych. Z drugiej strony nierówności płacowe pozostają zasadniczym problemem w odniesieniu do tradycyjnych rodzajów działalności, w tym rolnictwa i budownictwa.Pozycja Protection of human capital against depreciation as the primary reason for providing compensation(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Oliwkiewicz, BarbaraThe family is the only supplier of human capital to the labour market. A prerequisite for maintaining a proper level of human capital in the household is to provide the employee with a fair wage. A good wage is one that gives the opportunity to reproduce human capital at least on the same level, both in the short and long term. The growth and method of paying human capital is one of the main economic processes taking place in the household. Human capital has a unique character that is characterized by inalienability. The capital is individual and assigned to a specific holder of human capital. However, inalienable does not apply to the long period of generational exchange. Man, as the owner of capital, prepares his successors (children) to provide work and functioning in society. However, a reasonable remuneration does not guarantee full reconstruction of human capital. Families may be guided by various preferences when it comes to using their income at their disposal. Reasonable and creative actions of family members will lead to an additional increase in human capital. However, the lack of care for health or the use of available resources in a careless manner, e.g. alcohol abuse will lower its value. The purpose of this article is to present the role of the family in shaping human capital as well as an attempt to estimate the minimum fair remuneration in Poland, which will enable the reconstruction of human capital in the short and long-term through generational exchange.Pozycja Ryzyko wypalenia zawodowego u nauczycieli chemii(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Chodkowski, ZbigniewWykonywanie pracy stanowi ważną część życia każdego człowieka. Zdobycie właściwych kwalifikacji, kompetencji i dbałość o ciągły rozwój zawodowy tworzy podstawę do normalnego funkcjonowania, a także wspomaga rzetelne wypełnianie obowiązków służbowych. Podejmowanie nowych wyzwań poprzez realizowanie projektów wpływa również pozytywnie na osiąganie zaplanowanych celów i motywuje jednostkę do dalszego działania. W pracy nauczyciela będą to nowe programy nauczania, metody prowadzenia zajęć lekcyjnych, wykorzystanie we właściwy sposób urządzeń technicznych, technologii informacyjnych, umiejętność pracy grupowej i inne. W artykule przybliżono i zdiagnozowano różnice pomiędzy nauczycielami uczącymi przedmiotów ścisłych (chemii) i nauczycielami przedmiotów humanistycznych ze względu na stopień trudności w nauczaniu przedmiotu i związane z tym zagrożenie stresem, który może wpływać na ryzyko wypalenia zawodowego.Pozycja Skala zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kawa, Marta; Kuźniar, WiesławaCelem artykułu jest przedstawienie przyczyn, skali i skutków zjawiska wykluczenia społecznego oraz znaczenie spółdzielni socjalnych w walce z wykluczeniem społecznym. Ponadto przedstawiono działania podejmowane w celu ograniczania wykluczenia społecznego. Spółdzielnie socjalne są instytucjami, które są powołane do ograniczania wykluczenia społecznego, poprzez reintegrację społeczną i zawodową. Wykluczenie występuje wówczas, kiedy dana jednostka lub grupa społeczna znalazła się w sytuacji, która znacznie utrudnia pełnienie ról społecznych, korzystanie z dóbr i usług publicznych, infrastruktury społecznej oraz zdobywanie dochodów poprzez godną pracę, odpowiednio wynagradzaną. Wykluczenie społeczne w sposób negatywny wpływa na jakość życia, ogranicza aktywność społeczną i zawodową oraz zwiększa koszty funkcjonowania państwa. Wykluczenie społeczne wynika między innymi z nierówności, głównie dochodowych, ale chodzi również o dostęp do edukacji, pracy odpowiednio wynagradzanej oraz zabezpieczenia socjalnego. Wykluczenie społeczne ma wielowymiarowy i dynamiczny charakter, dlatego może być definiowane w różny sposób. W Polsce w 2011 roku zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym było 27,2% ludności. Przyczyn oraz rodzajów wykluczenia jest bardzo wiele, dlatego ważne jest ich rozpoznawanie, aby można było podjąć działania zmierzające do minimalizowania wykluczenia. Występowanie zjawiska wykluczenia społecznego negatywnie wpływa nie tylko na daną jednostkę czy grupę społeczną, ale również na sytuację społeczno-gospodarczą, ograniczając wzrost i rozwój gospodarczy. Walka z wykluczeniem społecznym ma istotne znaczenie w polityce Unii Europejskiej. Przeciwdziałanie temu zjawisku wymaga wszechstronnej współpracy wszystkich instytucji państwowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz całej społeczności.Pozycja Social inequalities and the development of society from a sociological perspective(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Miczyńska-Kowalska, MariaThe aim of the article is to attempt to answer the questions: what are the causes of inequality throughout history, what are the causes of inequality in today’s post-industrial society and how can the growing inequalities be counteracted. The analysis of the social inequalities in the development of society employs a sociological approach. The values that lead to the social inequalities: power, money and prestige, can be demonstrated as being part of the history of the inequalities taking place in European society and its development since the 19th century. The article focuses on the concept of social stratification becoming one with progressive social development. It introduces theories explaining social inequalities. Social inequality is classified as one of the most important social problems. It stresses that inequality in life time is changing. It is noted that social inequality and economic development are reciprocal. It is pointed out that today’s post-industrial society has increased the role of education and profession, and that education is today one of the essential goods that diversifies whole social groups; it is also a factor in the reduction of marginal inequality. It was considered that unemployment and precariat constitute an important social problem of the 21st century. It is shown that inequality continues to grow, leading to difficulties in the development of society. It presents a number of factors (in practice) which cause the reduction in social inequalities, as well as the negative consequences of social divisions.Pozycja Thermodynamic relationships between time, capital, and labour(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Dobija, Mieczysław; Renkas, JurijIn the theoretical achievements of economics, the past has left many insinuations, not always accurate terms and also controversies. This does not burden the scholars whose diligent efforts fell on the immature ground of general knowledge, in particular the lack of thermodynamics. The categories of capital, profit, labour are basic examples. There was also a lack of understanding of the nature of time. This issue was as if left to physicists, despite the fact that the use of present and future value was and is a significant achievement in economics and accounting. On the other hand, among those engaged in physics, there are divergences about time travel. The great idea of the economy as a game with nature with a non-zero positive sum has also not spread in economic theory, reinforcing the aspiration to belong to the natural sciences. Therefore, we take up the consideration of the capital-labour-time triad as an important basic element of economic knowledge. In our view, this correctly understood triad will correctly illuminate many economic issues and can form the hard core of a scientific program for improving economic and accounting theory. Thus, the epistemology of I. Lakatos defines the methodology of ongoing research, in which positive heuristics and empirical verification are the engine of scientific action.