Przeglądanie według Temat "polityka gospodarcza"

Aktualnie wyświetlane 1 - 13 z 13

A new institutional orientation of the development of science, knowledge and human capital in Poland versus integrated development
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Woźniak, Michał Gabriel
The author of the paper demonstrates that in order to overcome contemporary developmental threats, it is necessary to shift towards a new model of the knowledge-based economy. The features of this model are compared with both the American model of the innovation-driven economy and the European model of the knowledge-based economy. Against this specific background, the drawbacks are presented of reforms carried out in the knowledge sector in Poland since 1990. The focus is placed on an analysis of the reforms in science and higher education implemented in Poland since late 2018. Despite the fact that it was based on recommendations of the new public management system, the author considers not only the strengths but also the weaknesses of the approach, and the fact that the latter may prove to be an obstacle in the modernisation of human capital, which is to effectively harmonise development goals in all spheres of human existence and activity. The author calls for the following solutions to limit the drawbacks referred to above: inviting an observer to the University Council in an advisory capacity, launching a path of individual-oriented interdisciplinary research grants, introducing a reliable process for the university and its organisational units to account for the actual implementation of previously declared programmes of scientific development, student teaching and transference of own achievements, mandating and standardisation of student appraisals in teaching programmes, development of a criterion matrix as a reference for promotions related to teaching achievements, enhancing the status of awards for teaching excellence, with obligatory and permanent monitoring of management procedures at universities in order to reduce bureaucracy.
China's economic policy towards Kenya in the second decade of the 21st century
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Jureńczyk, Łukasz
The aim of the paper is to present the results of the analysis and evaluation of the economic policy of the People's Republic of China towards Kenya in the second decade of the 21st century. The introduction discusses the basic methodological assumptions of the paper. The first section of the paper synthetically outlines the historical background of economic relations between Kenya and the PRC, and the second section presents a field-specific literature review. The third section of the paper presents Kenya as one of China's economic partners in Africa. The main section of the paper analyses investments and development projects implemented in Kenya by Chinese companies. The core research problem concerns the question whether China's economic policy towards Kenya is beneficial from the point of view of the economic development of the countries involved? The main thesis assumes that this policy increases the development opportunities of all the states. However, it is unsustainable and carries serious risks, especially for Kenya's economic security.
Główne kierunki polityki państwa wobec funduszy ubezpieczeń społecznych w II Rzeczypospolitej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Chylak, Karol
W II Rzeczypospolitej dość wyraźnie objawiła się dążność do wykorzystania funduszy ubezpieczeń społecznych w polityce gospodarczej. Zasady finansowania systemów ubezpieczeń o charakterze długoterminowym sprzyjały prowadzeniu takiej polityki. Z biegiem lat władze skonstruowały instrumentarium, za pomocą którego wpływały na sposoby i kierunki alokacji funduszy ubezpieczeń społecznych, dążąc do przejęcia kontroli nad tymi funduszami i przekształcenia ich w jeden z istotniejszych rezerwuarów kapitału inwestycyjnego w polityce gospodarczej. Wykorzystywano do tego banki państwowe, poprzez które uwalniano kapitały zapasowe niejako zamrożone w ubezpieczeniach społecznych. Środki te z roku na rok nabierały coraz większego znaczenia w polityce inwestycyjnej kolejnych rządów II Rzeczypospolitej. Fundusze były znaczące, zwłaszcza po wprowadzeniu ubezpieczenia pracowników umysłowych, a następnie emerytalnego robotników. Po pozytywnej ocenie realizacji pierwszych programów inwestycyjnych z funduszy ubezpieczeń społecznych na przełomie lat 20. i 30. XX w. w następnych latach zdecydowano o większym ich zaangażowaniu. Kwestia ta miała niebagatelne znaczenie podczas wprowadzania reformy ubezpieczeń społecznych w 1933 r. Wyraźnie bowiem wskazano, że część funduszy ubezpieczeń społecznych o charakterze długoterminowym zostanie włączona do zasobów kapitału wykorzystywanego przez państwo.
Labour market flexibility in Japan: 1960–2018
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Masui, Makoto; Młodkowski, Paweł
This paper offers an analysis of labour market developments in Japan in the post-war period. There is an original periodization based on macroeconomic performance. A systematic review of legislative initiatives as responses to questionable private sector practices delivers an image of the national economy torn by a struggle for decent working conditions. Striving for harmony in the society through increasing employment stability resulted in the creation of unique managerial solutions that allow for the circumventing of more and more rigid regulations governing the Japanese labour market. The flexibility of the labour market was reduced by consecutive legal acts aimed at protecting employees. Unfortunately, the private sector responded to these policy actions by introducing most undesirable solutions. Several decades of awkward attempts by the government to protect the labour force resulted in a situation when more than 40% of all employees work in non-standard working conditions. This, in turn means that full-time jobs are a luxury of a declining cohort. This is a good reason for concern, as this is about social inequality, also due to the lack of traditional forms of labour protection (i.e. labour unions among non-standard workers) This is what differentiates Japan from all other advanced economies. Together with the underlying society that is growing older, a declining group of full-timers creates a serious threat to the stability of the national economy, and the pension system in particular.
Nowa ekonomia strukturalna w kontekście rozwoju zintegrowanego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Woźniak, Michał Gabriel
Dyskurs artykułu jest oparty na założeniu, że PKB per capita nie jest celem rozwoju, lecz środkiem jego realizacji. Z tego powodu autor postuluje badanie pułapki średniego dochodu z punktu widzenia szeroko rozumianego rozwoju, czyli zdolności gospodarki krajowej do redukowania luki rozwojowej pod względem jakości życia obywateli w stosunku do krajów wysoko rozwiniętych. W tym kontekście autor wskazuje na brak wystarczająco pozytywnych następstw modernizacji gospodarki Polski dla jakości życia obywateli, konwergencji pod względem wydajności pracy i technologicznej. Również z tej perspektywy prowadzona jest w tym artykule krytyczna analiza „recept” ekonomii rozwoju zalecanych krajom rozwijającym się. Analizowane są tu przewagi komparatywne jako narzędzie doganiania, zalecenia ekonomii strukturalnej i Michała Kaleckiego teorii wzrostu oraz endogenicznej teorii wzrostu i konsensusu głównego nurtu ekonomii. Szczególne miejsce poświęca się jednak zaleceniom Nowej Ekonomii Strukturalnej, które poddano krytycznej analizie z punktu widzenia ’doganiania’ w całej przestrzeni rozwoju zintegrowanego.
Ownership transformation in Poland after 1990. Blows and shadows in a theoretical and practical context
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Woźniak, Michał Gabriel
This paper deals with transformation of ownership relations in Poland after 1990. Privatization is described here as a complicated economic, political and social process and the basis of efficient markets. The author presents the theoretical justification for privatization. The issues of effective investor, exclusivity, voluntary transferability of property rights and conditions of the capital market functioning related to property relations are discussed here. Along with the analysis of the policy and the course of privatization in Poland, the author presents the effects, economic and social defects of these processes and recommends subordinating the elimination of the technological gap to the challenges of privatization.
Pierwszy kryzys gospodarki centralnie kierowanej w Polsce (1953–1956)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Kaliński, Janusz
W gospodarce centralnie kierowanej, wbrew założeniom doktrynalnym i mimo szeroko rozbudowanego systemu planowania, powszechne były silne wahania wzrostu gospodarczego oraz charakterystyczna dla każdego kryzysu gospodarczego głęboka nierównowaga makroekonomiczna. Konsekwencjami tego były jaskrawo niskie zaspokojenie potrzeb konsumpcyjnych ludności, zaniedbania w zakresie infrastruktury gospodarczej i społecznej oraz rosnący dystans w stosunku do krajów rozwiniętych o gospodarce rynkowej. W Polsce zjawiska te z całą siłą ujawniły się w latach 1953–1956 jako skutek podjęcia forsownej industrializacji powiązanej z rozbudową przemysłu zbrojeniowego i socjalizacją rolnictwa. Mimo wzrostu produkcji przemysłowej, głównie dóbr inwestycyjnych, nastąpiło załamanie równowagi rynkowej i gwałtowne pogorszenie sytuacji bytowej ludności. Niezbędne okazało się wprowadzenie reglamentacji konsumpcji i podniesienie administracyjnie kształtowanych cen żywności. Kryzys połowy lat 50. zapoczątkował trwający przez cały okres Polski Ludowej specyficzny cykl społeczno-ekonomiczny, który cechowały powtarzające się gwałtowane wystąpienia społeczne. Ich kumulacja w latach 80. doprowadziła do upadku narzuconego Polsce ustroju i patologicznej gospodarki.
Polska potrzebuje zintegrowanego rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Woźniak, Michał Gabriel
Wnioskowanie autora wyprowadzane jest z założenia, że zdolność utrzymywania stałości parametrów wewnętrznych w każdym systemie zamkniętym lub otwartym jest warunkiem jego równowagi. Z tego założenia wyprowadzono nowe podejście do rozwoju. Jest ono oparte na badaniu ośmiu sfer: ekonomicznej, politycznej, społecznej, konsumpcji, technologicznej, kapitału ludzkiego, aksjologicznej oraz natury i biologii. Ten ośmiosferyczny model posłużył do identyfikacji zewnętrznych ograniczeń integracji procesów rozwojowych i głównych przejawów dezintegracji rozwoju społeczno-ekonomicznego w Polsce oraz wskazania instytucjonalnych i systemowych warunków harmonizowania procesów rozwojowych.
Ponadnarodowe podmioty gospodarcze i ich wpływ na politykę ekonomiczną państwa
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Polak, Ewa; Polak, Waldemar
W ostatnich trzydziestu latach rośnie rola i znaczenie globalnych i regionalnych organizacji gospodarczych. Nadają one ton i kierunek nie tylko przemianom ekonomicznym, ale i politycznym, społecznym oraz kulturowym we współczesnym świecie. Wpływają na kondycję ekonomiczną państw i regionów. Stopniowo przejmują globalną władzę. Spychają one politykę i związane z nią zasady demokracji na margines. Przyjęło się uważać, iż przynależność do tych organizacji oraz zainteresowanie kapitału ponadnarodowego określonym państwem, uwiarygodnia, nobilituje i włącza kraje do światowego systemu gospodarczego. Dla krajów biedniejszych lub pogrążonych w kryzysie wiąże się to z możliwością uzyskania zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy, dostępu do postępu technicznego lub dopływu kapitału produkcyjnego. Okupione jest to jednak koniecznością akceptacji ujednoliconej neoliberalnej polityki gospodarczej, ograniczeniem suwerenności i rezygnacją z części swoich kompetencji i, a nawet interesów. Celem podjętych badań jest analiza głównych uwarunkowań współczesnej polityki gospodarczej i kierunków jej zmian oraz skutków oddziaływań procesów i sił globalnych na decyzje podejmowane w gospodarce.
Powierzenie usług spółce komunalnej a dopuszczalne zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Jankiewicz, Sławomir
Artykuł syntetycznie prezentuje sposób stosowany przez jednostki samorządu terytorialnego do zwiększania zadłużenia powyżej limitu określonego przez Ministerstwo Finansów. Polega on na wykorzystaniu możliwości zadłużania spółek komunalnych, których długi nie są liczone do ustalonego przez państwo limitu dla samorządów. Jako przykład zaprezentowano miasto Łódź, które takie działania realizowało. Proces zadłużania samorządu przy pomocy spółki komunalnej przebiega w etapach. W pierwszym, następuje powierzenie przedsiębiorstwu przez jednostkę samorządu terytorialnego wykonywania zadań, co nie stanowi zamówienia publicznego i nie wymaga zastosowania procedur o udzieleniu zamówień publicznych określonych w ustawie. W drugim etapie samorząd natomiast wstrzymuje płatności za wykonywaną usługę, pod które to zobowiązania przedsiębiorstwo zwiększa swoje zadłużenie na rynku finansowym. Dług jednostki samorządu terytorialnego zostaje więc „przerzucony” na przedsiębiorstwo. Przy tej operacji wykorzystywany jest fakt, że regulacje UE i krajowe skupiają się na zminimalizowaniu zniekształcenia konkurencji na rynku, wynikającego z bezpośredniego udzielenia zamówienia. Mają więc za zadanie niedopuszczenie do nadmiernego finansowania przedsiębiorstw, którym powierzono wykonywanie usługi, a nie biorą pod uwagę możliwości niedofinansowania lub opóźnień w płatnościach.
Prosperity, great compression and Reaganomics: lessons for economic policy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Osiichuk, Dmytro
During the 20th century USA went through several radical swings of economic policy being the response to drastic societal, technological and ideological transformations. American economy endured several crises and experienced intensive sustained growth, which eventually transformed it into the world powerhouse. Basing on its historic record and with the benefit of hindsight, relevant lessons for economic policy can be derived. Three sub-periods of the American economic history, i.e. Prosperity (1920-1929), Great Compression (1937-1947), and Reaganomics (1981-1989), have been subject to positive analysis with the goal of suggesting answers to fundamental dilemmas of political economy. Particular attention is drawn towards evolution of institutional environment, income distribution policy and theoretical assumptions underlying policy making. We highlight the most prominent ideological pitfalls, which materialized in the American economic history, but which have not been properly addressed by the policymakers and engendered pathological processes in the political and social systems.
Przestępczość gospodarcza – czy można ją ograniczyć?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kubiczek, Agata
Skąd bierze się przestępczość gospodarcza? Odpowiedź na to pytanie jest prosta – z gospodarowania. Artykuł ten jest żywą ilustracją tej obserwacji. Przestępcy gospodarczy, podobnie jak przedsiębiorcy, też gospodarują. Czynią to „na swoim” lub „na cudzym”, świadczą pracę lub dostarczają usług, sprawują urzędy. Działalność przestępcza jest z reguły marginesem ich zwykłej, zawodowej aktywności. Kieruje nimi – może bardziej niż innymi uczestnikami rynku – dążenie do maksymalizacji zysku. Oni też chcą wygrać z konkurencją, więcej sprzedać, zmniejszyć koszty, pomnożyć swój stan posiadania. Gospodarka nieformalna ma wiele twarzy. Występuje ona we wszystkich krajach. Granice państwowe nie są przeszkodą dla nieformalnej gospodarki, która często przekształca się w działalność kryminalną. Istnienie przestępczości gospodarczej jest niebezpieczne dla gospodarki, ponieważ zmniejsza oficjalne zasoby środków produkcji, osłabia efektywność gospodarki, zmniejsza zaufanie społeczeństwa do państwa, a także zwiększa wydatki ponoszone z budżetu państwa m.in. na policję, na programy socjalne. Aby nieformalne rynki mogły egzystować, musi istnieć odpowiedni klimat, na który składa się ogólna sytuacja społeczno-ekonomiczna danego państwa, normy prawne itd. W tej pracy postawiono tezę, że państwo jest największym kreatorem nieformalnych rynków. W walce z przejawami przestępczości gospodarczej należy zmierzać do pozyskania tzw. szerokich rzesz społeczeństwa. Ważne wydaje się tworzenie i współpraca społecznych stowarzyszeń jednej i drugiej strony (np. konsumenckich i podmiotów gospodarujących w poszczególnych branżach). Mogą one przyczyniać się do tworzenia etycznych wzorców prawa, a tym samym przyczynić się do uzyskania jego skuteczności w działaniu.
Stefan Starzyński. Polityka gospodarcza w świetle etosu niepodległościowego: niezależna gospodarka, silne państwo i rządy pracy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Szulczewski, Grzegorz
W artykule przedstawiono losy życiowe Stefana Starzyńskiego w kontekście wypracowanej przezeń koncepcji polityki gospodarczej. Starzyński był wielkim patriotą, w czasie zaborów zaangażowanym w działalność konspiracyjną, najpierw samokształceniową, a potem – wojskową. W trakcie obrony niepodległości i kształtowania granic państwa pracował w administracji wojskowej, a od 1920 roku jako oficer uczestniczył również w walkach z Armią Czerwoną. Następnie zajmował wysokie stanowiska w rządzie II RP, w tym w Ministerstwie Skarbu. Ten okres życia Stefana Starzyńskiego wpłynął na skrystalizowanie się jego poglądów na politykę gospodarczą, które określa się mianem etatyzmu. W artykule przedstawiony został program tej koncepcji, opracowany pod kierownictwem Starzyńskiego przez liczną grupę polityków, ekonomistów i działaczy społecznych, zwaną Pierwszą Brygadą Gospodarczą. Istota etatyzmu odnosiła się do silnej roli państwa w gospodarce w wymiarze regulacyjnym, inwestycyjnym, walutowym, podatkowym, celnym i kredytowym. W artykule wskazano również, że same poglądy Starzyńskiego na gospodarkę i rolę państwa kształtowały się nie tylko pod wpływem pracy w Ministerstwie Skarbu, lecz także w ramach polemik z liberałami i reprezentantami przemysłu i handlu. W podsumowaniu zwrócono uwagę na aktualność wielu elementów programu polityki gospodarczej Starzyńskiego w czasie dekompozycji światowego porządku gospodarczego. Wskazano też, że powierzone zadania wykonywał zawsze w sposób sumienny i nie brak mu było inwencji. W ostatecznej konkluzji przedstawionej w artykule autor dochodzi do wniosku, że była to postać wielkiego formatu, potrafiąca szlachetnie, sprawnie i efektywnie działać dla dobra RP. Dowodzi tego oryginalna koncepcja polityki gospodarczej, jaką po sobie pozostawił.