Przeglądanie według Temat "physical activity"

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 37

Adaptation and validation of the Physical Activity Questionnaire for Adolescents (PAQ-A) among Polish adolescents: cross-sectional study
(BMJ Open, 2019-11-01) Wyszyńska, Justyna; Matłosz, Piotr; Podgórska-Bednarz, Justyna; Herbert, Jarosław; Przednowek, Krzysztof; Baran, Joanna; Dereń, Katarzyna; Mazur, Artur
Objective The lack of a widely accepted questionnaire used to assess the physical activity (PA) of adolescents in the Polish language creates a need to introduce such a valid, reliable, inexpensive and quick tool for assessment. This study was designed to culturally adapt and validate the Physical Activity Questionnaires for Adolescents (PAQ-A) in the Polish language. Design Cross-sectional study. Participants and outcome measures Cultural adaptation of the Polish version of the PAQ-A was performed following the standardised questionnaires cultural adaptation process. In a sample of 78 adolescents aged 14–19 years, the PAQ-A test–retest was administered within a 1-week interval. Reliability was analysed by the intraclass correlation coefficient (ICC) and internal consistency with Cronbach’s α. Participants completed the PAQ-A, and wore an accelerometer for 7 consecutive days. The PAQ-A was compared with PA parameters obtained using the accelerometer. Results Test–retest reliability showed ICC=0.97 for the total score of PAQ-A. Internal consistency was excellent (α=0.93). The PAQ-A was very strongly correlated with steps per day (r=0.94) and with moderate-to- vigorous PA (r=0.81) assessed by the accelerometer. Conclusions The Polish version of the PAQ-A is a valuable tool to estimate general levels of PA among adolescents from 14 to 19 years old.
Aktywizacja ruchowa dzieci w dobie rozwoju nowych technologii – wyzwanie dla nauczycieli
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zadarko-Domaradzka, Maria; Momola, Irena; Zadarko, Emilian; Polak, Ewa
Artykuł porusza problematykę potrzeb zdrowotnych dzieci z zakresu aktywności ruchowej w kontekście wymagań współczesnej rzeczywistości. Celem artykułu jest przedstawienie przykładowych możliwości aktywizacji ruchowej dzieci z wykorzystaniem nowych technologii oferowanych szkołom w czasach obniżania się aktywności fizycznej.
Aktywność fizyczna osób starszych w czasach pandemii Covid-19
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Grudniewicz, Natalia; Karaś, Karolina; Herbert, Jarosław
Aktywność fizyczna jest jednym z najważniejszych czynników zdrowia, który warunkuje opóźnianie oraz prawidłowy przebieg procesu starzenia się. Niestety osoby starsze często nie zdają sobie sprawy, jakie korzyści niesie ze sobą podejmowanie aktywności fizycznej i przechodzą na bierny tryb życia. Celem badań była analiza wpływu aktywności fizycznej na zdrowie i jakość życia osób starszych. Badania trwające miesiąc, od stycznia do lutego 2021 r., na grupie 104 osób w wieku 60+ zamieszkujących województwo podkarpackie wykazały, że aż 90% badanych wykazuje wystarczający poziom aktywności fizycznej zawierający się w przedziale 600–3000 MET – min/tydzień. Najbardziej popularną formą aktywności fizycznej wśród seniorów są spacery (62%) i jazda na rowerze (31%). Przeprowadzone badania potwierdziły, iż bezruch zwłaszcza w życiu osób starszych jest bardzo niebezpieczny i prowadzi do szybkiego procesu starzenia się oraz wielu zaburzeń funkcjonalnych, jak i psychicznych. Konieczne jest wprowadzanie programów aktywizujących seniorów oraz otwieranie nowych placówek przeznaczonych dla seniorów, które wspomogą najstarszą grupę wiekową w przejściu przez starość, pozwolą cieszyć się pełnią życia i dobrym samopoczuciem.
Aktywność i formy aktywizacji seniorów w Domach Pomocy Społecznej
(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-06-02) Kaczor-Pyter, Bogusława
Wstęp: Problem starzenia się społeczeństw jest procesem globalnym, dotyczącym niemal wszystkich państw na świecie. Zmiany demograficzne zmuszają do refleksji nad stanem przygotowań współczesnych społeczeństw do rosnącego zapotrzebowani na usługi opiekuńczo -lecznicze. Starzenie się społeczeństw jest ważnym zagadnieniem w polityce społecznej państwa. W Polsce dominującą formą opieki nad seniorem jest rodzina, która nie zawsze jest w stanie zapewnić właściwą opiekę starszym, często mało sprawnym członkom rodziny. Niewydolność opiekuńcza rodzin, przemiany współczesnych rodzin i wydłużenie życia ludzkiego jest czynnikiem zwiększającym zapotrzebowanie na pomoc instytucjonalną. Domy pomocy społecznej często są dla seniora domem, a personel sprawujący opiekę niejednokrotnie zastępuje przyjaciół i najbliższą rodzinę. Każdy rodzaj podejmowanej aktywności i aktywizacji powoduje, że senior pozostaje samodzielny i niezależny od innych co daje mu możliwość pozostania w środowisku zamieszkania. Każdy rodzaj aktywności który podejmuje osoba starsza w celu zaspokojenia potrzeb życiowych lub realizacji własnych zainteresowań jest powodem zwiększającym satysfakcję i poprawiającym jego jakość życia. Seniorzy, świadomi korzystnych skutków własnej aktywności chętniej podejmują pracę nad sobą, dla zachowania dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Cel pracy: Głównym celem pracy jest analiza aktywności i form aktywizowania seniorów w Domach Pomocy Społecznej na Podkarpaciu. Materiał i metoda: Badanie przeprowadzono od kwietnia do października 2019 roku wśród 320 podopiecznych Domów Pomocy Społecznej na Podkarpaciu. Kwestionariusz wywiadu został przeprowadzony z uczestnikami metodą kontaktu bezpośredniego, w podmiotach które po wylosowaniu wyraziły zgodę na przeprowadzenie planowanego badania w ich placówce. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu, i sześciu skal standaryzowanych: Mini Mental State Examination (MMSE), Activities of Daily Living (ADL), World Health Organizaton Quality of Life Test Bref (WHOQOL Bref), Satisfaction of Life Scale (SWLS), Acceptance of Illens Scale (AIS), International Physical Activitty Questionnaire (IPAQ). Wyniki badań: Głównym powodem zamieszkania i korzystania z opieki w Domu Pomocy Społecznej był brak osób mogących sprawować opiekę, wielochorobowość i konieczność wsparcia stanu funkcjonalnego badanych. Średnia liczba jednostek chorobowych u badanych wyniosła 4,19±1,14. Każdy z badanych chorował przynajmniej na jedną chorobę przewlekłą. Mimo zadowolenia i dobrej oceny oferowanej pomocy przez pracowników domów pomocy społecznej, nie brakowało także trudnych chwil w życiu mieszkańców. Dla seniorów najtrudniejszym elementem pobytu w placówce byli współlokatorzy, z którymi badani musieli zamieszkiwać, gdyż nie wszystkie placówki dysponowały pokojami jednoosobowymi. Czas wolny seniorzy spędzali głownie biernie, leżąc w łóżku lub oglądając telewizję , a co trzecia osoba (33,4%) w czasie wolnym słuchała radia. Spośród oferowanych form aktywizowania mieszkańcy najczęściej wykorzystywali: gimnastykę poranną 81,6% oraz krótki spacer wybierany przez 78,4% osób. Częstą metodą aktywizacji wykorzystywaną była muzykoterapia (73,8%), przy czym dominowała forma bierna. Poziom aktywności fizycznej, oceniony przy pomocy IPAQ wynosił wyniósł 408,06±266,33 MET*min./tydz. Czas siedzenia w dni powszednie wyniósł średnio 266,55±109,24 min./ dzień i wahał się od 30 minut do 600 minut. Ogólny poziom aktywności fizycznej, w zdecydowanej większości niewystarczający (76,%).przypadku 76,6% seniorów był niewystarczający (MET*min./ tydz. < 600). Czynnikami utrudniającymi korzystanie z proponowanych przez DPS form aktywności były najczęściej zgłaszane przez badanych problemy zdrowotne 85,6% oraz brak chęci do podejmowania aktywności. Ponad połowa badanych (52,2% ) nie uczestniczyła w proponowanych formach aktywizacji obawiając się braku akceptacji przez innych mieszkańców, w nielicznych przypadkach powodem były bariery architektoniczne (5,3%). Aktywność fizyczna seniorów nie zależała w sposób istotny (p=0,8503) od czasu przebywania w DPS. Zajęcia manualne były preferowaną formą aktywności dla 48,1% badanych, natomiast rzadziej wskazywano bibułkarstwo, (34,7%) czy gry stolikowe (28,1%). Większość badanych seniorów (77,8%) to osoby sprawne funkcjonalnie w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego. Wiek seniorów nie wpływał istotnie na stan funkcjonalny, bardziej sprawne były kobiety (81,1%) niż mężczyźni (68,3%). Wykazano, że seniorzy w wieku 80 lat i więcej posiadali istotnie wyższą jakość życia w domenie socjalnej (p=0,0182) i środowiskowej (p=0,0206) w porównaniu do osób poniżej 80 roku życia. Brak było natomiast znaczących różnic w jakości życia w dziedzinie somatycznej i psychologicznej a wiekiem seniorów. Poziom wykształcenia seniorów w sposób istotny wpływał na jakość ich życia. Im wyższy poziom wykształcenia badanych tym lepsza jakość życia. Stwierdzono, że seniorzy przebywający w DPS co najmniej 5 lat posiadali istotnie wyższą jakość życia w domenie środowiskowej (64,60 pkt.), niewielkie różnice (p=0,0891) wskazano również w dziedzinie socjalnej. Niski poziom satysfakcji z jakości życia posiadało 62,8% seniorów. Nie wykazano związku satysfakcji z wiekiem, płcią, stanem cywilnym, wykształceniem, ilością schorzeń przewlekłych i długością zamieszkiwania w placówce. Wykazano, że im wyższa samoocena sytuacji materialnej i lepsza samoocena zdrowia, tym częściej seniorzy swoją satysfakcję z życia oceniali wysoko. Brak akceptacji choroby (8-18 pkt.) stwierdzono w grupie 49,4% seniorów. Średni poziom akceptacji choroby (19-29 pkt.) przejawiało 46,3% osób, a w dobrym stopniu akceptowało chorobę tylko 4,4% seniorów. Wnioski: Aktywność fizyczna badanych seniorów jest niewystarczająca, nikt z seniorów mieszkających w Domach Pomocy Społecznej nie osiągnął wysokiego poziomu aktywności. Jakość i satysfakcja życia mieszkańców domów pomocy społecznej była niska i często zależała od długości pobytu w placówce. Większość badanych nie podejmowało żadnych form aktywności. Formy aktywizacji podopiecznych domów pomocy społecznej są niezadowalające.
An objective assessment of men’s physical activity during cooper test based on the direct monitoring by accelerometer actigraphwgt3x
(Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 2015) Herbert, Jarosław
Analiza wybranych działań prozdrowotnych w codziennej praktyce lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na terenie województwa podkarpackiego
(Uniwersytet Rzeszowski, 2024-10-03) Hubert-Lutecka, Agnieszka
Głównym celem pracy była ocena częstości udzielanego przez lekarzy POZ poradnictwa z zakresu sposobu odżywiania się, aktywności fizycznej i kontroli masy ciała u dorosłych pacjentów, z perspektywy lekarzy i pacjentów. Badanie przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki wywiadu i ankiety, przy użyciu narzędzi badawczych stanowiących dwa anonimowe kwestionariusze ankiety: standaryzowany kwestionariusz ankiety przeznaczony dla lekarzy POZ oraz autorski kwestionariusz ankiety przeznaczony dla pacjentów. Badaną próbę stanowili lekarze POZ i świadczeniobiorcy usług zdrowotnych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, mieszkańcy obszaru województwa podkarpackiego podzielonego na 25 powiatów. W badaniu wzięło udział 309 lekarzy POZ oraz 1023 pacjentów korzystających z porad lekarza POZ praktykującego w wylosowanej placówce. Prawie wszyscy lekarze POZ objęci badaniem, deklarowali dokonywanie oceny sposobu odżywiania, aktywności fizycznej i wskaźnika BMI oraz udzielanie poradnictwa w tym zakresie. Wiek, płeć i BMI lekarza POZ miały wpływ na częstość oceny diety, aktywności fizycznej i kontroli masy pacjentów oraz na częstość udzielanego przez nich poradnictwa (p<0,05). Większość pacjentów objętych badaniem wskazała, że lekarz POZ nigdy nie oceniał ich diety/sposobu odżywiania, poziomu aktywności fizycznej, ani wskaźnika BMI. Lekarze POZ istotnie częściej deklarowali, że oceniają dietę i aktywność fizyczną pacjentów oraz udzielają porad z tego zakresu, niż pacjenci potwierdzali dokonywanie takiej oceny i udzielanie wspomnianego poradnictwa.
Aqua gymnastics and functional efficiency of women after 60 – pilot study
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Walicka-Cupryś, Katarzyna; Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka; Brzozowska-Magoń, Agnieszka; Łyczko, Anna
Introduction and Aim: Aging of the society is a serious problem of the modern world. Elderly people often avoid physical activities which lead to sedentary lifestyle. One suitable forms of physical activity for elderly is aqua gymnastics. The aim of the study was to determine if a larger study, using the chosen methods is feasible. This study tested the hypothesis that performing a 16-week course of aqua gymnastic training would result in improved functional fitness in women aged over 60. Material and Methods: The trial included a sample of 20 women randomly selected from the 100 who responded to the application of research. The measurements such as height, weight, waistline and hip width were conducted before and after a series of exercises in water. Results: After four-month-period of exercises in water an improvement in index value was due to weight loss, a slight decrease in waistline, the basis of the Fullerton Functional Fitness and an improvement in functional efficiency of all tested women was observed. Conclusion: After 16 weeks of aqua aerobic in the group of women aged over 60 a significant functional fitness improvement was observed.
Association between body mass and physical activity with quality of life in patients with rheumatoid arthritis
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Świtała, Anna; Wyszyńska, Justyna; Czerwińska, Kinga; Dereń, Katarzyna; Podgórska-Bednarz, Justyna; Guzik, Agnieszka
Introduction. Rheumatoid arthritis (RA) is a progressive joint condition that leads to joints destruction and complications in the internal organs and significantly affects the a patient’s functional, physical, psychological and social condition. Over the last few years, research into the quality of life (QoL) in people with chronic disease has been conducted to assess the results of treatment. Aim. The aim of the study was to assess QoL in various areas of life in regards to physical and mental functioning, social relations, and environmental influences in people with RA. Material and methods. The study group (subjects with RA) and the control group (subjects without RA) consisted of 48 people each. Subject age ranged from 19 to 68. In order to assess QoL, the WHOQOL-BREF questionnaire was used, while socio-demographic data were assessed with a questionnaire developed by the authors. Results. QoL in people with RA was lower than that of healthy individuals. The worst QoL was observed in the physical domain. No statistically significant association was found between BMI and QoL. It was found, however, that subjects with RA and a higher level of physical activity had a better QoL than those with a lower level of physical activity. Conclusion. There was no association between the body mass of RA patients and QoL assessment. However, an association was found between the level of physical activity in people with RA and QoL in the physical and environmental domain.
Association between objectively measured body composition, sleep parameters and physical activity in preschool children: a crosssectional study
(BMJ Open, 2021-01-10) Wyszyńska, Justyna; Matłosz, Piotr; Asif, Muhamed; Szybisty, Agnieszka; Lenik, Paweł; Dereń, Katarzyna; Mazur, Artur; Herbert, Jarosław
Objective Associations between self-reported sleep duration and obesity indices in children are well recognised; however, there are no studies on associations between objectively measured other sleep parameters and physical activity with body composition in preschoolers. Therefore, the aim of this study was to determine the associations between sleep parameters and moderate-to- vigorous physical activity (MVPA) with body composition indices in preschoolers using objective measures. Design A cross-sectional study. Participants The study group consisted of 676 children aged 5–6 years, who were enrolled in kindergartens in the 2017/2018 school year. Outcome measures Sleep parameters and MVPA were measured using accelerometers for 7 days. Bioelectrical impedance analysis was used to estimate body composition. Results Sleep duration and sleep efficiency were inversely associated with body fat percentage (BFP) (β=−0.013 and β from –0.311 to −0.359, respectively) and body mass index (BMI) (β from −0.005 to −0.006 and from −0.105 to –0.121, respectively), and directly associated with fat-free mass (FFM) (β from 0.010 to 0.011 and from 0.245 to 0.271, respectively) and muscle mass (β from 0.012 to 0.012 and from 0.277 to 0.307, respectively) in unadjusted and adjusted models. BFP was inversely associated with MVPA and positively associated with number of awakenings and sleep periods. Number of sleep periods was inversely associated with FFM, and positively with BMI and muscle mass. Correlation matrix indicated significant correlation between BFP, FFM and muscle mass with sleep duration, sleep efficiency, number of sleep periods and MVPA. Conclusions Periodic assessment of sleep parameters and MVPA in relation to body composition in preschool children may be considered, especially in those who are at risk for obesity.
Beneficial effect of DASH diet combined with regular physical activity on fat mass, anthropometric and metabolic parameters in people with overweight and obesity. DATASET
(2023-08-06) Soroń, Małgorzata,; Więch, Paweł; Dąbrowski, Mariusz
Abstract Introduction. Obesity and overweight prevalence has reached pandemic level and became a growing health-related issue worldwide. Excess of fat mass is associated with increased risk of cardiovascular disease, diabetes, musculoskeletal disorders, neuropsychological disturbances, cancer and premature death. The aim of our study was to assess the effect of DASH diet combined with regular physical activity on fat mass, anthropometric and metabolic parameters in overweight and obese subjects. Methods. One hundred people (85 women) with overweight and obesity were included in the study. Mean age of study participants was 48.8±12.1 years and half of them had hypertension. In all study participants anthropometric measurements and laboratory tests were assessed and anthropometric as well as metabolic indices were calculated at baseline and after three months of treatment. Results. A significant decrease in body weight, BMI, waist circumference, fat mass, uric acid level and metabolic indices as well as significant improvement in lipid profile with exception of HDL cholesterol level were found. The effect of DASH diet and physical activity was beneficial irrespective of age, gender and baseline presence of hypertension. Conclusion. Implementation of healthy lifestyle was associated with significant improvement in anthropometric and metabolic parameters. It seems necessary to increase the public awareness of the role of behavioral changes to improve the health-related outcomes.
BMI as a factor influencing the number of steps among physical education students
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Herbert, Jarosław; Matłosz, Piotr; Grzywacz, Renata; Jaskierska, Patrycja; Sołek, Aleksander
Introduction. Organized physical activity (PA) is among factors that significantly influence the amount of realized PA. Aim. The aim of this study was to collect and analyze of the influence of BMI on the number of steps among women while undergoing obligatory sport camp as part of physical education studies and during study time at university. Materials and methods. The studies included women (n=60) ranging from 19 to 25 years of age. Their weekly physical activity was monitored using an accelerometer ActiGraph. The significance of the differences between the results for two consecutive measurements are pointed out among the same people, but under different conditions there was assessed at-student test for the variables. Compliance of measurement was described using testing and Bland-Altman chart. For the level of statistical significance p < 0.05 was adopted. Results. The requirements of the WHO on the minimum physical activity were met by almost all students. There is a lack of presence of a statistically significant relationship between BMI and the number of student steps, both in the case of measurement during study time (R = -0.03; p = 0.815) and at camp (R =-0.02; p = 0.865). Conclusions. Women are characterized by high activity (number of steps). BMI does not affect the number of steps for studies. Students meet the requirements of WHO (10000 steps).
BMI as a factor influencing the number of steps among physical education students
(Uniwersytet Rzeszowski, 2018-12-01) Herbert, Jarosław; Matłosz, Piotr; Grzywacz, Renata; Jaskierska, Patrycja; Sołek, Aleksander
Introduction. Organized physical activity (PA) is among factors that significantly influence the amount of realized PA. Aim. The aim of this study was to collect and analyze of the influence of BMI on the number of steps among women while undergoing obligatory sport camp as part of physical education studies and during study time at university. Materials and methods. The studies included women (n=60) ranging from 19 to 25 years of age. Their weekly physical activity was monitored using an accelerometer ActiGraph. The significance of the differences between the results for two consecutive measurements are pointed out among the same people, but under different conditions there was assessed at-student test for the variables. Compliance of measurement was described using testing and Bland-Altman chart. For the level of statistical significance p < 0.05 was adopted. Results. The requirements of the WHO on the minimum physical activity were met by almost all students. There is a lack of presence of a statistically significant relationship between BMI and the number of student steps, both in the case of measurement during study time (R = -0.03; p = 0.815) and at camp (R =-0.02; p = 0.865). Conclusions. Women are characterized by high activity (number of steps). BMI does not affect the number of steps for studies. Students meet the requirements of WHO (10000 steps).
Forms of physical activity of the elderly
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Czarnecki, Piotr; Podgórska-Bednarz, Justyna; Perenc, Lidia
Introduction. Physical activity is known to be an important factor influencing health throughout human life. This issue has become crucial for public health due to the aging of the population in both developed and developing countries. Aim. is to present a literature review on the forms of physical activity undertaken by the elderly, as well as on issues related to physical activity and the population aging. Material and methods. The study was prepared on the basis of a review of Polish and foreign literature. The following databases and data sources were used: EBSCO, ScienceDirect and Google Scholar. An additional source of data were the websites of the Central Statistical Office. Strictly defined key phrases were used during the collection of literature. The work has been divided into thematic subsections on the aging of the society, the impact of physical activity on health and the main topic, i.e. forms of physical activity selected by the elderly. Analysis of the literature. The number of elderly people in Polish society has increased by almost 3.7 million over three decades. Therefore, an important topic is prophylaxis aimed at increasing the number of days in good health, largely covering the broadly understood activation of the elderly. The available data indicate that only 12% of elderly people undertake physical activity once a week. The most common form of spending free time actively is walking (as many as 73% of people in this population declare this form of physical activity in one of the presented studies). Conclusion. Organized forms of physical activity are undertaken much less frequently by the analyzed age group mainly due to financial limitations and limited availability of sports infrastructure.
Formy aktywności fizycznej osób młodych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Sytka, Magdalena
Aktywność fizyczna zgodnie ze światową organizacją zdrowia (WHO) definiujemy jako „ruch ciała wywołany przez mięśnie szkieletowe, który wymaga energii”. Aktywność fizyczna jest bardzo ważna dla każdego człowieka, szczególnie w młodości. Głównym celem badań było określenie różnic w aktywności fizycznej studentów, studentów pracujących i młodych pracowników. W celu uzyskania opinii respondentów na interesujący temat wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i technikę ankietową CAWI. W badaniu wzięło udział 124 respondentów. 37,1% z nich określa swoją sprawność fizyczną jako dobrą, natomiast 8,1% jako bardzo niską. Najważniejszym celem ćwiczeń jest poprawa kondycji. Osoby ze wszystkich grup najczęściej wykonują je w domu oraz na świeżym powietrzu. Preferowaną formą aktywności jest chodzenie oraz jazda na rowerze. Pomimo dużej ilości wolnego czasu badane osoby nie decydują się na ćwiczenia w konkretne dni (nieregularność). Powyżej 1/3 respondentów ma dobrą sprawność fizyczną, ponieważ podejmują aktywność fizyczną przynajmniej kilka razy w miesiącu. Osoby, które określiły swoją sprawność fizyczną jako bardzo niską, ćwiczą raz w miesiącu lub rzadziej. Oznacza to, że systematyczne podejmowanie aktywności fizycznej wpływa na poprawę sprawności fizycznej.
Health behaviors of patients after breast cancer surgery in the Podkarpackie voivodeship
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Pusz-Sapa, Aleksandra; Gaweł, Greta; Sobczyk, Joanna; Wojtasik, Aneta; Król, Małgorzata; Misiewicz, Emilia; Lidwin, Barbara
Aim. An evaluation of lifestyle changes (physical activity, diet) in patients after breast cancer surgery. Materials and method. 200 women after breast cancer surgery were surveyed. The respondents were asked whether the surgery caused a change in their diet and physical activity. An analysis was performed concerning the education, place of residence and age of the respondents. Results. Prior to being diagnosed with breast cancer, about one third of the respondents were concerned about their diet and physical activity. After the surgery more than a half of the respondents were concerned about a healthy lifestyle. Women below 50 years old with higher education, who live in a city, were concerned about their diet and physical activity both before and after surgery. Conclusions. As a result of the breast cancer surgery, lifestyle changes were most often found in women aged 50-69 years old with higher education who lived in a city. Statistical relevance of the results was noted.
Konsekwencje siedzącego trybu życia polskich uczniów – czy ratunkiem będą aktywne krzesła?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Nowakowska, Katarzyna; Zadoń, Hanna; Michnik, Robert; Mitas, Andrzej
W artykule poruszono problematykę siedzącego trybu życia dzieci i młodzieży w Polsce. Przedstawiono krajowe i światowe dane statystyczne wskazujące na niewystarczający poziom aktywności fizycznej polskich uczniów oraz informację na temat chorób i stanów chorobowych towarzyszących siedzącemu trybu życia. Przedstawiono związek między aktywnością fizyczną i uczeniem się. Zaprezentowano możliwość wykorzystania w procesie nauczania aktywnych krzeseł zaprojektowanych tak, aby wymuszać ruch i spontaniczną zmianę pozycji (tzw. wiercenie się).
Objectively Assessed Physical Activity of Preschool‐ Aged Children from Urban Areas
(International journal of environmental research and public health, 2020-02-20) Herbert, Jarosław; Matłosz, Piotr; Lenik, Justyna; Szybisty, Agnieszka; Baran, Joanna; Przednowek, Karolina; Wyszyńska, Justyna
Little is known about physical activity (PA) of preschool‐age children in Poland through the course of the day. PA monitoring using an accelerometer increases the reliability of measuring daily PA levels and offers a reasonable compromise between accuracy and feasibility of measurement. The aim of the study was to determine the level of physical activity of preschool children (aged 5–6) on the basis of moderate to vigorous physical activity (MVPA) index and the number of steps. The physical activity of preschool children was assessed using accelerometery (ActiGraph) in 371 children for up to seven days. The normality of distribution was assessed using the Shapiro–Wilk test. The Mann‐Whitney U‐test and Kruskal‐Wallis test were used to assess the significance of differences. The study group children had an average age of 5.4 years (± 0.6). Boys and girls showed a different level of MVPA index. The results significantly improve the current knowledge of PA in Europe. Promoting active lifestyles in children should be one of the health priorities in developed countries
Ocena równowagi u osób między 50. a 60. rokiem życia
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Pop, Teresa; Baran, Joanna; Jasic, Zbigniew
Wstęp: Celem pracy była ocena wpływu wybranych czynników na równowagę statyczną i dynamiczną osób między 50. a 60. rokiem życia. Materiał i metody: Badanie obejmowało 100 uczestników. Połowa to osoby, które podejmowały pracę wymagającą ruchu, nie odnotowywały zawrotów głowy oraz w większości systematycznie podejmowały aktywność ruchową. Druga połowa natomiast to osoby, u których występowała choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa i/lub stawów kończyn dolnych i/lub wady stóp, spora część doznawała zawrotów głowy, większość była pasywna względem aktywności fizycznej, a monotypia trybu pracy była częstsza. Do oceny równowagi posłużono się testami funkcjonalnymi. Równowagę dynamiczną badano testami Up and Go i Tandem Walk Test, a statyczną – One Leg Standing Test oraz Tandem Pivot Test. Wyniki: Prezentowane w pracy rezultaty wskazują, że brane pod uwagę czynniki wpływają na badany rodzaj równowagi. Dowodzą temu różne wyniki otrzymane w badaniu za pomocą czterech testów funkcjonalnych. W każdym badanym teście występowały rezultaty na różnym poziomie istotności statystycznej. Wnioski: Niezmienna i monotypowa praca rzutuje na jakość równowagi osób po 50. r.ż. Rzadko podejmowana aktywność fizyczna wpływa na kontrolę ciała, a mała stymulacja zmysłów czucia głębokiego dość znacząco ją osłabia. Obecność choroby zwyrodnieniowej w stawach i/lub wady stóp są zjawiskiem zindywidualizowanym, ale znajdują przełożenie na poziom systemu kontroli równowagi statycznej i dynamicznej. Istotną rolę w zakłóceniach balansu ciała pełnią zawroty głowy. Pozwoliło to na sformułowanie tezy, że równowaga dynamiczna i statyczna ulegają pogorszeniu w procesie inwolucji, współistniejąc przy tym z badanymi parametrami.
Ocena sprawności funkcjonalnej i jakości życia po urazie rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym u osób aktywnych i nieaktywnych fizycznie
(2015-05-29) Szeliga, Ewa
Wstęp. Urazy rdzenia kręgowego stanowią jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności w Polsce i na świecie. Niedowład czterokończynowy, ograniczenia związane z wykonywaniem podstawowych czynności w życiu codziennym, brak pełnej autonomii, problemy psychospołeczne to następstwa jakie towarzyszą pacjentom po urazach rdzenia w części szyjnej. Ze względu na konsekwencje – głównie niedowład ruchowy i siedzący tryb życia, wynikające z uszkodzeń kręgosłupa, dużą wagę przywiązuje się do aktywności fizycznej u osób doznających tego typu urazów. Cel pracy. Kierując się wagą problemu, postanowiono ocenić sprawność funkcjonalną u osób po urazie rdzenia kręgowego w części szyjnej kręgosłupa oraz sprawdzić jakie czynniki determinują stan funkcjonalny w badanej grupie. Zwrócono także uwagę na jakość życia oraz czynniki, które mogą mieć wpływ na subiektywne i obiektywne wskaźniki zadowolenia z życia badanej zbiorowości. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 80 osób po poprzecznym uszkodzeniu rdzenia kręgowego w części szyjnej. Badaną grupę stanowili mężczyźni w wieku 20 – 50 lat, z których 40 (50%) badanych zostało zakwalifikowanych do grupy aktywnych fizycznie – osoby trenujący sport na wózkach, oraz 40 (50%) badanych do grupy nieaktywnych fizycznie – osoby niepodejmujące żadnej aktywności ruchowej. Mężczyzn aktywnych fizycznie klasyfikowano na podstawie uczestnictwa w zorganizowanych zajęciach – rugby na wózkach. Minimalny czas uczestnictwa wynosił 90 min./dziennie 2 razy w tygodniu. Osoby z grupy nieaktywnych fizycznie, prowadziły bierny tryb życia, nie uczestniczyli w żadnych zajęciach rekreacyjnych. Badanie zostało przeprowadzone z użyciem następujących narzędzi: 1. Kwestionariusza własnego autorstwa zawierającego metryczkę, dane o stylu życia, stanie zdrowia badanego. 2. Konstancińskiej Skali Funkcjonalnej 3. Standaryzowanego kwestionariusza oceny jakości życia WHOQOL-Bref 4. Skali Depresji Becka Wyniki. W badaniu stwierdzono wysoce istotne różnice w ocenie stanu funkcjonalnego osób pomiędzy grupą aktywnych fizycznie mężczyzn a osób nieaktywnych fizycznie. Badane osoby, podejmujące regularną aktywność ruchową uzyskały lepsze wyniki we wszystkich ocenianych czynnościach. Największe różnice były widoczne w aktywnościach związanych z toaletą i ubieraniem się. Mycie się, wdziewanie poszczególnych części garderoby - zakładanie skarpet, rękawiczek, zapinanie guzików nie stanowiło problemu dla większości osób z grupy aktywnych fizycznie, natomiast tylko nieliczne osoby z grupy nieaktywnych fizycznie były w stanie samodzielnie poradzić sobie z tymi czynnościami. Różnice pomiędzy grupami były widoczne także w ocenie jakości życia. Mężczyźni podejmujący regularna aktywność fizyczną lepiej oceniali poszczególne aspekty związane z zadowoleniem z życia oraz samooceną stanu zdrowia, aniżeli aniżeli osoby z grupy nieaktywnych fizycznie. Odmienne wyniki były także w ocenie stanu emocjonalnego pomiędzy badanymi grupami. Osoby z grupy aktywnych fizycznie rzadziej odczuwały przygnębienie i obniżony nastrój w porównaniu z mężczyznami niepodejmującymi aktywności ruchowej. Wnioski. W wyniku badań stwierdzono, że podejmowana regularnie aktywność fizyczna wiąże się z lepszą sprawnością fizyczną, a także wyższą samooceną jakości życia wśród osób po urazach rdzenia kręgowego. Przeprowadzone badanie wykazało również, że osoby uprawiające rugby na wózkach są w większym stopniu niezależne, co wpływa na lepsze funkcjonowanie w życiu codziennym. Słowa kluczowe: uraz rdzenia kręgowego, jakość życia, sprawność funkcjonalna, aktywność fizyczna.
Ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka
Cel: Celem pracy była ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat. Materiał i metoda: Do badania użyto standaryzowaną ankietę własnego autorstwa zawierającą metryczkę i pytania dotyczące stylu życia badanych oraz standaryzowany kwestionariusz oceniający całkowitą aktywność fizyczną – Seven-Day Physical Activity Recall, jak również aparaturę badawczą do pomiaru gęstości mineralnej kości kręgosłupa lędźwiowego i szyjki kości udowej techniką dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DEXA). Dodatkowo przeprowadzono test sprawności fizycznej Eurofit dla dorosłych. Ocenie poddano łącznie 117 kobiet w wieku 50–60 lat będących w okresie postmenopauzalnym. Zgodnie z założeniami pracy do grupy badanej zakwalifikowano kobiety, które wykazywały systematyczną aktywność ruchową w postaci ogólnorozwojowych ćwiczeń fizycznych minimum 2–3 razy w tygodniu, przynajmniej od 5 lat. Grupę badaną stanowiło 60 kobiet. Grupa kontrolna złożona była z 57 kobiet, które prowadziły mało aktywny tryb życia i nie uprawiały żadnej formy rekreacyjnej aktywności ruchowej. Wszystkie kobiety biorące udział w badaniu były mieszkankami Rzeszowa. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono istotnie wyższe wartości gęstości kości u kobiet z grupy badanej w porównaniu do kobiet z grupy kontrolnej. Ustalono słabą zależność pomiędzy gęstością kości a czasem przeznaczanym na aktywność fizyczną w tygodniu oraz brak zależności pomiędzy gęstością kości a długością uprawiania sportu rekreacyjnego (w latach). W grupie badanej stwierdzono również istotnie wyższy poziom sprawności fizycznej w porównaniu do grupy kontrolnej. Wnioski: Z przeprowadzonych badań wynika, iż systematyczna, umiarkowana aktywność fizyczna wpływa korzystnie na zachowanie wyższego poziomu sprawności fizycznej oraz wyższych wartości gęstości mineralnej kości u kobiet po 50 roku życia.