Przeglądanie według Temat "nauka"

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 20

Czy filozofia i filozofowie są jeszcze komukolwiek potrzebni?
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2015) Zachariasz, Andrzej L.
Тезис о конце философии актуален. Эта позиция провозглашается в атмосфере прагматизации культуры и усиления убеждения о непригодности философского знания. Кажется, что в мире человека стали преобладать техническое мышление и практическое потребительское, а также религиозное мышление. Исламский религиозный фундаментализм расширяет свое влияние. В прагматизации участвует сама философская мысль. Она же формулирует отказ от метафизики и эпистемологии, отказ от философии первых принципов, ради герменевтики или философии обыденности. Она также предлагает заменить философию поэзией или точными науками (когнитивистикой, науками об общении). Философию вытесняют из образовательных программ не только средних школ, но и ВУЗ-ов. В такой ситуации вопрос о том, нужны ли еще кому-либо философия и философы, выглядит особенно целесообразным.
Czynniki determinujące jakość administracji publicznej w nauce administracji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Bentkowski, Sebastian
Zróżnicowany obszar funkcjonowania administracji determinuje jednocześnie jej kształt, gdyż wskutek oddziaływania szeregu czynników modyfikowane są cele i zadania administracji, cele polityczne, formy i metody działania, struktury organizacyjne, zasięg regulacji prawnej oraz etyka urzędnicza. W związku z tym, że do podstawowych funkcji administracji publicznej zalicza się zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli, szczególnego znaczenia nabiera problematyka osiągnięcia odpowiedniej jakości działań administracji publicznej zarówno w jej sferze zewnętrznej, jak i wewnętrznej. Aby określić zasady i metody pozyskiwania takiej jakości, niezbędna jest analiza i klasyfikacja czynników wpływających na kształt i funkcjonowanie administracji.
Filozofia a nauka
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2015) Zouhar, Jan
Отношения философии и науки стали предметом изучения только в период расцвета современной (экспериментальной) науки. Философия считается особенной сферой культуры, особой формой духовной деятельности; наука же является одной из ее потенциальных предметов изучения, так как право, искусство, язык, история. Философия может рассматривать философские основы науки, развитие науки, разграничение науки и ее языка. Эта статья сосредотачивается на том, как это отношение было рассмотрено в работах двух ключевых чешских философов 20-го столетия – Т.Г. Масарика и Я. Паточки.
Gdy nauka staje się grą… (De)konstruktywnie i krótko o pewnych (nieczystych) regułach świata akademii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Krzych, Bartłomiej K.
Tekst jest omówieniem wybranych negatywnych zjawisk ze świata akademii. Za takie zjawiska uważa się m.in. punktozę i grantozę, drapieżne i kradzione czasopisma czy praktycyzm. Sprawiają one, że nauka staje się grą, w której biorą udział nie tylko ludzie nauki, ale również różnego rodzaju oszuści próbujący wykorzystać naukę i akademię do własnych celów (najczęściej zarobkowych lub prestiżowych). Na początku sformułowana zostaje szeroka definicja nauki oraz twierdzenie wstępne o istnieniu dwóch światów nauki (akademickiego oraz pozaakademickiego), które wzajemnie na siebie wpływają. Następnie omówione są symptomatyczne negatywne zjawiska dotyczące nauki (np. podniesienie nauki do rangi swoistego objawienia, a więc apodyktycznego wyznacznika tego, co prawdziwe), które zachodzą w świecie pozaakademickim, skutecznie wpływając na deformację nauki i jej obrazu (np. skrajne upraktycznienie nauki oraz wyrugowanie metafizyki). Następnie podaję przykłady jednostronnych lub nie do końca uczciwych uzusów nauki w obrębie świata akademii prowadzących do jej (tj. nauki) zrelatywizowania, subiektywizacji, deobiektywizacji, a w konsekwencji praktycystycznego nihilizmu. Kolejna część tekstu jest poświęcona zjawiskom ściśle naukowym odnoszącym się do jej struktur (finansowanie, publikowanie, rozliczanie naukowców), pokazuje, iż nieuczciwość wkrada się na każdy poziom życia naukowego (dotyczy to również samych prac naukowych, w których zdarza się, że autorzy wypowiadają się na tematy, co do których nie mają wystarczających kompetencji, jak jest to w przypadku humanistów interpretujących na swój sposób pojęcia i badania funkcjonujące w ramach nauk szczegółowych). W zakończeniu znajduje się krótkie podsumowanie przeprowadzonych rozważań oraz postulat dotyczący autentyczności naukowej.
IDENTYFIKACJA PROJEKTU ART & SCIENCE
(2018) Pawłowski, Mirosław
Opracowanie graficzne identyfikacji wizualnej projektów Art &Science 1, Art &Science 2, Art &Science 3, Art &Science 4. W skład identyfikacji wchodzą: katalogi towarzyszące każdej z edycji projektu, zaproszenia, plakaty do wystaw z każdej edycji w poszczególnych instytucjach oraz grafiki używane w mediach społecznościowych.
Listy Antoniego Prochaski do Aleksandra Semkowicza (1876–1887) w zbiorach prywatnych Teofila Emila Modelskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Sierżęga, Paweł
W artykule przedstawiono korespondencję prywatną Antoniego Prochaski do Aleksandra Semkowicza ze zbiorów prywatnych Teofila Emila Modelskiego, przechowywanych w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dokumentuje ona pobyt A. Prochaski na kwerendach archiwalnych i bibliotecznych w Königsbergu, Petersburgu i Moskwie (1876–1882). Listy dają wgląd w środowisko naukowe luminarzy niemieckiej, polskiej i rosyjskiej nauki historycznej, przybliżają warunki codziennej pracy archiwalnej, wprowadzają w tematykę prac Prochaski skoncentrowanych na dziejach Polski XIV–XV w.
Nauka a filozofia zrównoważonego rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Siuta-Tokarska, Barbara
W artykule podjęto próbę poszukiwania odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jaka ma być nauka, na czym winna być oparta i jakie związki muszą zachodzić, aby nauka mogła służyć wdrożeniu w życie idei zrównoważonego rozwoju? Celem publikacji jest zatem próba poszukiwania odpowiedzi na tak sformułowane pytania badawcze, dotyczące relacji: nauka a filozofia zrównoważonego rozwoju. W tym zakresie autorka dokonała przeglądu literatury z tematyki szeroko pojmowanej nauki i jej składowych, a także zaprezentowała autorskie opracowanie – na bazie filozofii – jej trzech fundamentów, wyrażających piękno nauki. Te fundamenty to: prawda, dobro i mądrość. W publikacji zaprezentowano rozwój myśli naukowej, dotyczący pojmowania zrównoważonego rozwoju na podstawie krajowej i zagranicznej literatury przedmiotu, co dało możliwość ewolucyjnego ujęcia kontekstu refleksji naukowej w tej problematyce: – od pojmowania zrównoważonego rozwoju jako odnoszącego się do wzrostu gospodarczego, wspieranego przez środowisko przyrodnicze i społeczne; – poprzez uznanie go za taki rozwój gospodarczy, który jest pożądany społecznie, uzasadniony ekonomicznie i dopuszczalny ekologicznie; – aż po uznanie potrzeby realizacji rozwoju wykraczającego poza dotychczasowe ramy odniesienia w kierunku tworzenia nowego modelu gospodarki, opartej na wiedzy i innowacyjności, gdzie rodzi się nowa jakość kapitału ludzkiego jako siły sprawczej zharmonizowanego podnoszenia jakości życia we wszystkich sferach bytu i działania ludzkiego. To jednak wymaga upowszechniania holistycznego, interdyscyplinarnego myślenia o rozwoju, w którym przestrzenie bytu i działania ludzkiego współistnieją, będąc ze sobą sprzężone, gdzie proces decyzyjny podlega wielu kryteriom wyboru, przy czym ekonomiczność jest jedynie środkiem realizacji celów rozwojowych, a nie celem samym w sobie. Przyjmując tezę o naukowo-ideowym kontekście filozofii zrównoważonego rozwoju, przedstawiono zatem założenia jej paradygmatu, podkreślając znaczenie zarządzania (a nie tylko rządzenia) na rzecz wcielania w życie idei zrównoważonego rozwoju.
Sebastiana Petrycego z Pilzna pouczenia „jak się zachować czasu moru” – instrukcja, nauka czy poradnik? Rekonesans badawczy historyka literatury
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Wichowa, Maria
Sebastian Petrycy from Pilzno was one of the most eminent doctors in the Renaissance Poland, an outstanding intellectual active in several areas of knowledge. A graduate of the Krakow Academy. In 1589 he went to Padua to study medicine, which he probably started in Poland, because he had completed the Padua studies with a doctorate already in 1590. In terms of science, the medicine of Padua was very innovative. After returning to Poland, he was employed at the Krakow Academy, he lectured at the Faculty of Artium. In 1608 he became a professor at the Faculty of Medicine at the Krakow Academy and began teaching. He was a very popular and respected doctor, cared for both elite and poor patients. Petrycy left behind a rich literary output, incl. “Instructia or learning guide on how to exercise the time of moor” (Krakow 1613). However, the publication of the Krakow medic is clearly not a “pure”, classic instruction, it clearly has an “admixture” of the guide’s features. That is why considering the genological problems of this text is the subject of the philologist’s analysys. The specific genre syncretism of Petrycy’s “Instruction…” was demonstrated, the work was examined in terms of literary communication, the dependence assumed by the author between the recipient and sender, and therefore the dialogical nature of the text, the transmission of instructions, advice and tips was analyzed. It was established that the “Instruction…” is not characterized by “purity” of genre, that it evidently has a mixture of the features of science and a guide.
Social networks as a teaching resource in higher education
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Mauri Medrano, Marta
Technologies have advanced dramatically in all areas of society, gradually being incorporated into Universities, until they have become a very valuable educational resource. In this context of permanent changes, Higher Education is called upon to face the challenges posed by new learning methods, in order to improve the way of producing, organizing and disseminating knowledge. The use of ICTs in teaching process increases access, quality and good results.
Tadeusz Czeżowski – obszary filozofowania
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-12) Słomski, Wojciech
Artykuł przedstawia poglądy Tadeusza Czeżowskiego, który był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej. Sformułował szereg reguł określających sposób postępowania w nauce. Najważniejszym wnioskiem jest stwierdzenie, że także teorie metafizyczne mają określoną strukturę logiczną, czyli są interpretacjami logiki, nic zatem nie stoi na przeszkodzie, by również metafizykę uznać za dziedzinę nauki. Według Czeżowskiego istnieją dwa rodzaje teorii etycznych: etyka empiryczna oraz etyka dedukcyjna. Czeżowski jednak nie podjął próby stworzenia własnego systemu etycznego.
The use of virtual reality in education
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Mauri Medrano, Marta
Recent technological developments in the field of teaching have brought significant changes in the daily practice of teaching. Due to the great development of computer resources, we must adapt the old and traditional teaching methods to the new technological conditions existing in our social environment. One of the latest developments in the field of education are the virtual reality techniques, which will change the course of our educational systems in few years. This transformation is currently present in the technologically advanced countries.
W kręgu inteligencji lwowskiej. Seminarium historyczne Ludwika Finkla
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-09) Sierżęga, Paweł
Ludwik Finkel (1858–1930), profesor Uniwersytetu Lwowskiego, wykładowca historii nowożytnej polskiej i powszechnej, historii austriackiej, a także metodologii i historiografii, od 1899 r. prowadził też seminarium. Do czasu przejścia na emeryturę był opiekunem naukowym pięćdziesięciu trzech studentów, którzy otrzymali doktoraty. Wielu z wychowanków L. Finkla kontynuowało kariery uniwersyteckie, inni realizowali się jako archiwiści, pracownicy bibliotek i nauczyciele. Większość z wychowanków angażowało się w prace na rzecz rozwoju nauki, wielu było aktywnymi członkami towarzystw naukowych. Seminarium Finkla przygotowywało absolwentów nie tylko do prowadzenia badań historycznych, ale uczyło też odpowiedzialności za kształt polskiej nauki, kultury i oświaty.
Wissenschaft und Ideologie Linguistische Analyse des deutsch- polnischen Diskurses zur Ethnogenese der Slawen aus kontrastiver Sicht
(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-09-18) Jachym, Barbara
Celem niniejszej pracy jest lingwistyczna analiza toczonej głównie w prasie polemiki na temat etnogenezy Słowian. Głównymi aktorami tego dyskursu są archeolodzy – Bolko von Richthofen i Józef Kostrzewski. Bazę analiz stanowi korpus tekstów polskich i niemieckich składający się z 42 artykułów. Temat naukowy stał się tu areną walki politycznej o prawa do terenów na wschód od Odry. Zestaw tych tekstów stanowi przykład dyskursu, tj. splotu tekstów, powiązanych ze sobą tematycznie, stojących ze sobą i dyskursem w złożonej relacji i wykazujących wzajemne odniesienia. Teksty odnoszą się do siebie nawzajem poprzez liczne cytaty, parafrazy, odwołania w tekście i w przypisach. W część I pracy wiele miejsca poświęcono samemu dyskursowi, jego historii, polisemii znaczeniowej oraz recepcji tego pojęcia na gruncie językoznawstwa germanistycznego. W części II została przedstawiona metodologia, będąca podstawą niniejszych analiz oraz przedmiot sporu między naukowcami polskimi i niemieckimi. Rozdział ten dopełnia charakterystyka tekstów stanowiących materiał językowy korpusu. W części III scharakteryzowano poszczególne poziomy analizy dyskursu, począwszy od poziomu transtekstualnego, poprzez aktorów dyskursu, do poziomu analizy wewnątrztekstowej. Jako baza analityczna przyjęty został wielopoziomowy model analizy dyskursu DIMEAN, z którego do analiz wybrane zostały kategorie najlepiej charakteryzujące badany dyskurs. Analizy dały nie tylko wgląd w językowy obraz pewnego wycinka rzeczywistości, ówczesne wzorce dyskusji, ale także w historię dyscypliny i sposób uprawiania nauki w tamtych mocno naznaczonych przez politykę czasach.
Współczesny obraz zależności między nauką i techniką
(Autor, 2017) Sikora, Marek
Статья посвящена изучению взаимных зависимостей, существующих между современной наукой и технологией. Автор указывает на существенное различие в подходе к этим корреляциям, принятым представителями теоретицизма с одной стороны, и сторонниками нового экспериментализма – с другой. Он утверждает, что теоретицизм опирается на прикладную модель научного знания с четким разделением на чистую науку и прикладную науку. Естественным следствием разделения является четкое разделение науки и технологии. Автор пытается показать, что прикладная модель научного знания во многих случаях порождает сильно упрощенную картину взаимоотношений между наукой и технологией, подразумевая, что главная цель науки это познание, а основной целью технологии является действие. Статья ставит своей целью бросить вызов этому утверждению, указывая на лабораторную исследовательскую практику в современных естественных науках.
WYSTAWA ZBIOROWA ART & LIFE
(2021) Bednarska, Kamila; Nikiel, Antoni; Cywicki, Łukasz; Olszyński, Marek; Pawłowski, Mirosław; Pisarek, Krzysztof; Pokrywka, Marek; Suslinnikow, Aneta; Sankowska, Dorota; Uchman, Magdalena; Woroniec, Piotr
Francuska prezentacja międzynarodowego projektu ART & LlFE, została zainspirowana cyklicznym sympozjum ART AND SCIENCE, którego czwarta edycja poświęcona była tematyce powstania życia. Było to możliwe dzięki współpracy Instytutu Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego, Instytutu Biotechnologii Uniwersytetu Rzeszowskiego i francuskiej Galerii Wela, wraz ze Stowarzyszeniem Create For Better Life. Inspiracją była tematyka czwartej edycji sympozjum Art and Science. Swoje prace zaprezentowali artyści z Polski, Europy, Azji, USA. Na wystawach pokazano i wykorzystano wyniki odkryć biologów z UR, dające możliwości użycia w działaniu twórczym pigmentów pochodzenia organicznego (złożony wniosek patentowy).
WYSTAWA ZBIOROWA ART & SCIENCE 2: „SZTUKA BIORÓŻNORODNOŚCI”
(2018) Bednarska, Kamila; Nikiel, Antoni; Olszyński, Marek; Pawłowski, Mirosław; Uchman, Magdalena; Kuśnierz, Łukasz; Pisarek, Krzysztof; Suslinnikow, Aneta
Wystawa odbyła się w 2 ośrodkach i prezentowała dorobek 2 edycji projektu Art &Science. Projekt 2nd Art & Science Sztuka Bioróżnorodności – Art of Biodiversity powstał z inicjatywy Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Fundacji Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych w Warszawie, Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu oraz Wydziału Sztuki i Instytutu Filozofii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
WYSTAWA ZBIOROWA ART & SCIENCE 3: „SIŁA STRUKTUR BIOLOGICZNYCH”
(2019) Bednarska, Kamila; Nikiel, Antoni; Olszyński, Marek; Pawłowski, Mirosław; Uchman, Magdalena; Pisarek, Krzysztof
Wystawa odbyła się w 4 ośrodkach i prezentowała dorobek 3 edycji projektu Art &Science. Organizatorami trzeciej edycji projektu byli: Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Fundacja Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych, Wydział Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego, Instytut Filozofii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
WYSTAWA ZBIOROWA ART & SCIENCE 4: SZTUKA POWSTANIA ŻYCIA
(2021) Bednarska, Kamila; Nikiel, Antoni; Olszyński, Marek; Pawłowski, Mirosław; Uchman, Magdalena; Pokrywka, Marek; Pisarek, Krzysztof; Skrzypiec, Kamil; Woroniec, Piotr; Woźniak, Katarzyna; Kierski, Jerzy; Kamycka, Anna
Projekt „Art and Science” jest konsekwencją rozwijania zainteresowań badawczych środowisk naukowych i artystycznych. Jest platformą wymiany myśli, a także wzajemnych inspiracji środowisk kreatywnych. Tym razem, ponad 60 obrazów, grafik, plakatów i rzeźb stworzonych zostało przez artystów z Europy, Azji i obu Ameryk. Zagadnieniem z którym zmierzyli się twórcy tej edycji to: Sztuka powstania życia (Biologiczne podstawy powstania życia).
WYSTAWA ZBIOROWA ART & SCIENCE: „OBRAZOWANIE BIOLOGICZNE: INSPIRACJE NIEWIDZIALNYM ŚWIATEM ?”
(2018) Bednarska, Kamila; Nikiel, Antoni; Olszyński, Marek; Pawłowski, Mirosław; Uchman, Magdalena; Woroniec, Piotr
Wystawa odbyła się w 3 ośrodkach i prezentowała dorobek warsztatów artystycznych, które zrealizowane zostały w Stacji Hydrobiologicznej Instytutu Nenckiego w Mikołajkach jesienią 2017 roku.
Zarządzanie nauką i edukacją a budowa nowej cywilizacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Piontek, Franciszek
W artykule prezentowane są rozważania aksjologiczne dotyczące zakresu zmian w zarządzaniu nauką i edukacją ukierunkowanych na zapewnienie kondycji Narodu dla pełnienia władzy zwierzchniej. Zagadnienie to rozpatrywane jest głównie w odniesieniu do Polski, jednak dyskusja ma charakter uniwersalny odwołujący się do wartości podstawowych. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: Czy naukę i edukację można ograniczyć do jednej sfery cywilizacji? W szczególności: Czy można ją ograniczyć do sfery techné? Autor stawia hipotezę, że nauka i edukacja występują w obu sferach cywilizacji – zarówno w sferze sofia (gr. mądrość), jak i w sferze techné (gr. umiejętność) i powinny je integrować. W artykule wykorzystywane są metody dedukcji, analizy opisowo-krytycznej oraz koherencji. W pierwszej części opracowania omówione zostały teoretyczne podstawy zarządzania nauką i edukacją oraz ich ewolucja. W kolejnej zaś przedstawiono wybrane przykłady polskiej praktyki zarządzania nauką i edukacją w aspekcie obowiązującego ładu strukturalnego. Autor dowodzi, że deregulacja w zarządzaniu nauką i edukacją (ograniczenie ich do jednej sfery) powodowane jest łamaniem kodu cywilizacji (a jest nim zasada sprzeczności). W języku logiki to: TAK = NIE = BYĆ MOŻE. Jest to baza dla generowania rozwiązań instytucjonalnych wykluczających zintegrowane zarządzanie. Argumentuje, że przywrócenie atrybutu integralności w zarządzaniu nauką i edukacją wymaga: kształcenia w zakresie podstaw ładu strukturalnego w sferze sofia, co stanowi warunek konieczny, oraz woli decyzyjnej ograniczającej przyzwolenie na deregulację, jako warunku dostatecznego.