Przeglądanie według Temat "nationality"

Aktualnie wyświetlane 1 - 4 z 4

Religia i narodowość. W kręgu romantycznego sporu o dwukulturowość Galicji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12-28) Półchłopek, Tadeusz
Artykuł koncentruje się wokół sporu o kulturową przynależność Galicji w dobie romantyzmu. Wówczas to dwa wielonarodowe imperia rozbiorowe – Rosja i Austria, w obawie przed przenikaniem zgubnych dla nich wolnościowych idei Zachodu, sięgnęły po najgroźniejszą broń despotyzmu, czyli konflikt religijny. Rozwój liberalnych idei romantyzmu i jego polistopadowy program angażowania ludu w procesy niepodległościowe trafił w Galicji na dość złożony model kultury – gente Ruthenus, natione Polonus. Wykorzystanie religii dla realizacji interesów monarchii było niebezpiecznym narzędziem, a romantycy, przewidując takie działania zaborców, wykorzystali w celu ich neutralizacji jedyną możliwą swoją broń – literaturę.
Roman Rosdolsky w Galicji. Lata formacyjne historyka społecznego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-09) Augustynowicz, Christoph; Kaps, Klemens
Niniejszy artykuł analizuje dekonstrukcję tezy Karola Marksa i Friedricha Engelsa o narodach bez historii, której dokonał marksistowski historyk społeczny Roman Rosdolsky w obronionej w Wiedniu dysertacji doktorskiej z 1929 r. Autorzy dokonują analizy w trzech punktach: 1) Scjentyzacja w rodzinie i upolitycznienie poprzez środowisko, 2) Faza twórcza między nauką a polityką w Wiedniu, Lwowie i Detroit, 3) Powstanie rozprawy doktorskiej wiedeńskiej.
Stefan Harassek and the problems of contemporary philosophy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-12) Nowak, Witold
The influence of the national factor on philosophy is expressed in two models of the history of philosophy: the problem-oriented and the culturalist one. The culturalist variety of the history of philosophy includes not only the problems themselves, the ways in which they are solved and the reconstruction of the argumentation, but also the entire cultural context of a given philosophical oeuvre. Among factors influencing philosophy, the analysis also includes the national tradition in which the philosopher is situated. A culturalist history of philosophy requires a high degree of cultural competence and erudition. The researcher must be able to show the interrelationships of the various fields of human culture: philosophy, religion, science, literature, and visual arts. Writing a problem-based history of philosophy, on the other hand, requires the researcher to have developed analytical skills.
W obronie języka ojczystego – o pragnieniu zachowania narodowości w "Wieczorach pielgrzyma" Stefana Witwickiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Stocka, Joanna
Celem artykułu jest przedstawienie stosunku Stefana Witwickiego do narodowości w jego Wieczorach pelgrzyma. W tym dziele autor wyraża zaniepokojenie językiem francuskim, którym Polacy coraz częściej posługują się także w swoich domach. Witwicki traktuje to jako zagrożenie dla polskiej kultury, którą jego zdaniem trzeba chronić, zwłaszcza w okresie niewoli. Pisarz postrzega język polski jako ważny element tożsamości narodowej, dbanie o język ojczysty uważa za szczególny wyraz wolności i niezależności wobec braku wolności politycznej. Witwicki próbuje przekonać rodaków, jak ważne jest kultywowanie polskich tradycji, niestety zauważa, że jego zalecenia nie są realizowane.