Przeglądanie według Temat "marriage"

Aktualnie wyświetlane 1 - 13 z 13

„622 upadki” Witkacego w listach do żony o żonach
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Narewska, Dorota
The article is a view of relation that bonds Stanislaw Ignacy Witkiewicz and Jadwiga Unrug-Witkiewicz that emerges from his mails to the wife. His view of imperfect relationship of man and woman, marriage, a relation towards the sacrament, offspring, love and faithfulness contains the traces of God’s reality.
Co kryje się za słowem "quincunx"? Rzecz o konferencji pt. "Stanisław Orzechowski - pisarz polityczny. W pięćsetlecie urodzin"
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Magryś, Roman
The article presents a report on the scholarly meeting organized in Przemyśl, in October 2013 by Rzeszow University, Jagiellonian University and the Society of Science Lovers in Przemyśl, which was devoted to an eminent Polish Renaissance humanist Stanisław Orzechowski. It contains a brief review of all the papers delivered during the conference as well as a succinct sketch of Orzechowski’s biography, including his most significant literary accomplishments.
Fakty i mity dotyczące zgwałcenia w małżeństwie
(Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015-06) Gadamska, Magdalena
Niniejszy artykuł został poświęcony jednemu z rodzajów przestępstw, jakim jest zgwałcenie w małżeństwie. Wciąż można zauważyć deficyt opracowań dotyczących omawianego zjawiska. Na wstępie Autorka wyjaśnia pojęcie zgwałcenia w małżeństwie, omawia jego motywy oraz czynniki ryzyka stania się jego ofiarą bądź sprawcą, a także wymienia jego rodzaje. Ponadto przedstawia rozważania i statystyki dotyczące faktów popełnienia tego przestępstwa. Wiąże się ono z licznymi stereotypami obecnymi w opinii społecznej, które są warte omówienia. W artykule zostały zaprezentowane także wyniki badań własnych przeprowadzonych w 2013 r., które dotyczą stosunku studentów do przykładowych stereotypów.
Kohabitacja we współczesnym społeczeństwie polskim – wybór czy konieczność? Analiza socjologiczna
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Markowska-Gos, Ewa
Powszechnie m.in. w socjologii, a także w mediach mówi się o intensyfikacji zjawiska kohabitacji w Polsce. Za jego wykładnik uznaje się urodzenia pozamałżeńskie, a za konkretny wskaźnik należy traktować odsetek związków partnerskich w ogólnej liczbie urodzin (Narodowy Spis Powszechny). W literaturze przedmiotu mówi się w związku z tym o zróżnicowanych uwarunkowaniach owego zjawiska m.in. społeczno-kulturowych, ekonomicznych, indywidualnych (chociażby osobowościowych). Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie: czy życie w kohabitacji obecnie w III RP jest wynikiem wolnego wyboru jednostki w zindywidualizowanym, jak nigdy dotąd społeczeństwie, czy też jest koniecznością – stanowi efekt uwarunkowań ekonomicznych, w jakich przyszło jej żyć, z racji tego, iż nie zawsze może być ona kreatorem swojej sytuacji majątkowej, a zdeterminowana jest w tym obszarze wymogami gospodarki wolnorynkowej, stawianymi przez państwo, jako organizację społeczeństwa globalnego?
Konstytucyjny obowiązek państwa ochrony rodziny
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Osiczko-Dec, Sylwia
W artykule omówiono definicje rodziny, małżeństwa, macierzyństwa i rodzicielstwa wynikające z przepisów prawa pracy oraz Konstytucji RP. Szczególna uwaga została skierowana na regulacje prawne, które gwarantowały ochronę prawną i bezpieczeństwo socjalne. Zagadnienia będące przedmiotem artykułu zostały omówione w oparciu o analizę stosowanych przepisów prawa pracy oraz orzecznictwo związane z tą tematyką. Przepisy prawa pracy dają szerokie uprawnienia i gwarancje małżeństwom, rodzinom w sprawowaniu opieki nad dziećmi i zapewnieniu im godziwych warunków materialnych do codziennego funkcjonowania. Głównym celem opracowania jest analiza i ocena regulacji prawnych w zakresie ich skuteczności w odniesieniu do ochrony rodziny. Wśród celów szczegółowych znalazły się regulacji dotyczących różnych kwestii ochrony rodziny, począwszy od małżeństwa, poprzez rodzicielstwo, po macierzyństwo. Podstawowe pytania badawcze podjęte w artykule sprowadzają się do kwestii wpływu rozwiązań prawnych zawartych w Kodeksie pracy na prawidłowe funkcjonowanie rodziny, przede wszystkim w sferze macierzyństwa, wychowania dziecka i zapewnienia rodzinie materialnych podstaw egzystencji.
Małżeństwo a odpowiedzialność. Socjologiczno-prawna analiza rozwodów w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-12) Markowska-Gos, Ewa
Żyjemy obecnie w Polsce w społeczeństwie liberalnym, o takim a nie innym poziomie podmiotowości jednostek, co przekłada się np. na wolność: słowa, sumienia i wyznania, stylu życia. Znajduje to odbicie w sferze życia rodzinnego. Funkcjonujemy w małżeństwach, związkach kohabitacyjnych, czy też jako single. Małżeństwo, niezależnie od sposobu jego rozumienia, ma niebagatelne znaczenie z perspektywy samej jednostki, jej rodziny i społeczeństwa. Jest ono nieporównywalne z doniosłością społeczną wyżej wymienionych tzw. alternatywnych form życia rodzinnego. O owej doniosłości świadczy to, że znajduje ono odbicie w regulacjach prawa świeckiego i kanonicznego, tworzących zbliżony w swej istocie, normatywnie wyznaczony wzór kulturowy do realizacji w rzeczywistości społecznej. W związku z tym omówiono istotę małżeństwa w obu tych obszarach prawa. Zarówno w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, jak też w prawie kanonicznym nupturienci zawierają małżeństwo w oparciu o umowę. Jednakże jednostki coraz częściej z różnych przyczyn nie chcą lub też nie mają na tyle silnej woli, by się z niej w ogóle wywiązać lub sprostać niektórym jej warunkom, czego dowodzi wzrost w Polsce liczby rozwodów. Stało się to inspiracją dla autorki tej publikacji do podjęcia próby analizy socjologiczno-prawnej zagadnienia odpowiedzialności do związku małżeńskiego (lub jej braku) w społeczeństwie polskim w oparciu o przesłanki rozwodowe i tzw. przeszkody zrywające jako podstaw prawnych do unieważnienia małżeństwa przyjmując za brak odpowiedzialności kryterium zawinienia, a więc złej woli partnera/rki (niekiedy obojga partnerów). Ponadto należy podkreślić, iż sam rozwód, czy też stwierdzenie nieważności małżeństwa można by uznać za nieodpowiedzialność niewywiązywanie się z wyżej wzmiankowanego konsensusu. Konieczne jest tu więc przytoczenie odwiecznej zasady prawa rzymskiego „umów należy dochowywać”.
Prawo do zawierania małżeństwa a wizja seksualności. Interpretacja etyczna
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Grzybek, Grzegorz
Taking into account the variety of potential visions of sexuality, modern ethical standards, the dissimilarity of vital women and man ethos, and the transformation of modern morality, in spite of a distaste for the religious environment, the right to marriage should be connected with the right the dissolution of a marriage. The postulated equality means equality of this law for both woman and man, which was historically connected with different entitlements.
Preferowane wybory przyszłych związków małżeńsko-rodzinnych przez dorastającą młodzież
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Cudak, Sławomir
Współcześnie następują dynamiczne przemiany społeczne, gospodarcze i polityczne. Przemiany te warunkują tworzenie się nowego modelu funkcjonowania małżeństw i rodziny. Rodzina współczesna przeżywa wielostronne sytuacje kryzysowe. Osłabiona kondycja rodziny nie powoduje jej zaniku, gdyż większość badanej młodzieży wybiera małżeństwo i rodzinę w swych przyszłych planach życiowych. Niewielka część młodzieży preferuje w przyszłości funkcjonowanie w konkubinacie bądź innych związkach alternatywnych.
Przesłanki separacyjne na gruncie Powszechnego Austriackiego Kodeksu Cywilnego z 1811 roku na terenie byłego zaboru austriackiego w Polsce w okresie międzywojennym
(Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018-06) Orzechowska, Agnieszka
Powszechny Austriacki Kodeks Cywilny z 1811 roku(ABGB) obowiązywał na terenie byłego zaboru austriackiego w okresie międzywojennym. Kodeks ten dopuszczał separację na zgodny wniosek stron oraz separację bez zgodnego wniosku obu stron. Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza przesłanek z artykułu 109 ABGB na podstawie, których sąd mógł orzec separację małżeństwa bez zgodnego wniosku stron. Autor podjął próbę zestawienia tego zagadnienia z przesłankami separacyjnymi występującymi w pozostałych systemach prawnych obowiązujących na terenie Państwa Polskiego w dwudziestoleciu międzywojennym. Istotną część publikacji zajmuje analiza orzeczeń polskiego Sądu Najwyższego z lat 1917-1939 austriackich. Przedstawiono w tym zakresie, wzbogacona orzecznictwem sądów również poglądy ówczesnej cywilistyki dotyczące dopuszczalności orzeczenia separacji po zaistnieniu okoliczności określonych w tym kodeksie np. cudzołóstwo, popełnienie przestępstwa, opuszczenie małżonka czy choroby współmałżonka.
„Singel” jako styl życia we współczesnym społeczeństwie
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Markowska-Gos, Ewa
Społeczeństwo w swej istocie jest dynamiczne, ulega nieustannym przemianom wskutek rozwoju cywilizacji w szerokim rozumieniu tego słowa. Obecnie można więc mówić o głębokich przeobrażeniach np. w sferze społecznego podziału pracy (solidarność organiczna w rozumieniu Emile Durkheima, społeczeństwo usług), kultury (globalizacja, jej mediatyzacja) czy też stosunków społecznych (liberalizacja przejawiająca się m.in. we wzroście podmiotowości jednostki czy też w pluralizmie wartości). Niewątpliwie zmiany te wpływają na rodzinę. Wyraźnej deprecjacji ulega małżeństwo jako tradycyjna forma życia rodzinnego na rzecz kohabitacji, tj. związków nieformalnych czy też życia w pojedynkę. Problematyce wyborów co do form życia rodzinnego, przed jakimi „stawiana jest” obecnie jednostka, poświęcono wstępną część artykułu. W kolejnej zdefiniowano pojęcie „singel”, przyjmując uniwersalne wyznaczniki: stan cywilny (wolny); aspekt społeczny (brak bliskich intymnych związków); płaszczyzna osobista (subiektywne postrzeganie własnej osoby jako żyjącej w pojedynkę – prowadzenie jednoosobowego gospodarstwa domowego). Przedstawiono najbardziej adekwatne do obecnych realiów życia społecznego klasyfikacje osób żyjących w pojedynkę proponowane przez znawców owej problematyki, wskazano na pozytywne i negatywne aspekty tego stylu życia w świetle wyników badań. W artykule tym podjęto ponadto próbę charakterystyki stylu życia w pojedynkę, wykorzystując uzyskane wyniki badań w kontekście jego komponentów wskazywanych w literaturze przedmiotu. Warto zaznaczyć, iż niewłaściwe byłoby generalizowanie wniosków wysuniętych z analizy uzyskanych wyników z uwagi na wielkość badanej grupy (N = 110), chociaż można je traktować jako przyczynek do badań.
Single - uwarunkowania życia w pojedynkę
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Szluz, Beata
Attitudes about the primacy of marriage as a way of life have changed markedly over the past two decades. The legitimacy of singleness as a life-style is increasingly recognized by young people and their parents; most people no longer regard getting married as necessarily better than remaining single and do not disapprove of those who eschew marriage. What has changed about marriage plans has been the rising age at which young people, especially young women, expect to marry an expectation reflected in the increasing age at which people are actually marrying. There also seems to be a widespread desire not to let marriage interfere with education and to obtain some work experience before marriage. Marriage continues to be more important to young women than young men, despite recent trends toward more egalitarian sex roles. This article illustrates – what are the causes of the decision to live alone.
Stwierdzenie transpłciowości w przypadku osoby pozostającej w związku małżeńskim
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Michalska, Marta; Wojcieszak, Agnieszka
Zmiana płci jest tematem bardzo rozległym, trudnym i wymagającym wielopłaszczyznowego podejścia. W XXI w., czyli w czasach, w których medycyna jest na takim poziomie rozwoju, że umożliwia „przemianę” mężczyzny w kobietę czy kobiety w mężczyznę, wydaje się on coraz bardziej wart uwagi. Artykuł zawiera teoretyczną analizę problemu zmiany płci oraz jej wpływu na osoby pozostające z transseksualistami w bliskich relacjach. Autorki próbują odpowiedzieć na wątpliwości prawne i społeczne związane ze zmianą płci, skupiając się przede wszystkim na tym, jak zmiana płci wpływa na relacje rodzinnoprawne. Całość rozważań opiera się na wnikliwej analizie tematu i zaprezentowaniu postulatów de lege lata i de lege ferenda.
Szczęście małżeńskie mieszkańców Podkarpacia – wybrane aspekty
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Markowska-Gos, Ewa
Małżeństwu niezależnie od jego rozumienia (związek, instytucja, wspólnota, system) stanowiącemu fundament rodziny, jako wspólnoty z racji bliskich, intymnych więzi oraz zadań i funkcji realizowanych na rzecz społeczeństwa należy przypisać niebagatelne znaczenie, tak z perspektywy funkcjonowania społeczeństwa, jak i jednostki. Coraz częściej we współczesnym społeczeństwie ulega ono rozpadowi, wskutek rozwodu, interpretowanego w epoce kultury ponowoczesnej jako prawo do godnego życia. Nie jest więc już zgodnie z założeniami ustawodawcy instytucją trwałą. Istotnego znaczenia nabiera więc problematyka szczęścia małżeńskiego, jako swoistego „spoiwa” stosunków między małżonkami, a tym samym swoistego gwaranta trwałości związku. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania: co oznacza pojęcie szczęście oraz szczęście małżeńskie? Jakie są jego fundamenty w kontekście wzajemnego funkcjonowania małżonków? Jakie są jego uwarunkowania? Artykuł powstał w oparciu o wyniki badań diagnostycznych przeprowadzonych wśród 103 mieszkańców Podkarpacia pozostających w związku małżeńskim powyżej dziesięciu lat. Okazało się, iż doświadczanie poczucia szczęścia warunkowane jest przede wszystkim dobrą sytuacją mieszkaniową oraz względnie wysokim statusem materialnym. Wyniki badań wskazują, iż nie ma związku pomiędzy doświadczaniem poczucia szczęścia a długością znajomości przedślubnej, czy też okresem wspólnego zamieszkiwania przed zawarciem małżeństwa, bądź długością funkcjonowania w nim partnerów i wielkością rodziny. Natomiast fundamenty owego szczęścia, to wskazywane w literaturze przedmiotu: miłość, kształtowanie więzi, komunikacja, przeświadczenie o trwałości związku.