Przeglądanie według Temat "linguistic image of the world"

Aktualnie wyświetlane 1 - 3 z 3

Gorzka prawda. Ojczyzna, naród i wolność jako wartości w piosenkach Jacka Kaczmarskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Żołądź, Artur
W artykule przeanalizowany został językowy obraz pojęć „ojczyzna”, „naród” i „wolność” w piosenkach Jacka Kaczmarskiego. Obraz tych wartości w tekstach poety odzwierciedla jego stosunek do komunistycznej ojczyzny, a także państwa, które zmieniło swoje oblicze w wyniku przemian demokratycznych. Rozczarowanie krajem ojczystym, narodem, który go zamieszkuje i wątpliwą wolnością odbijają się w zaangażowanej poezji Jacka Kaczmarskiego poprzez charakterystyczne słowa lub sformułowania. Wychwytywaniem leksemów i fraz, będących interpretacją przeciętnego użytkownika języka, zajmuje się analiza językowego obrazu świata. Jest to narzędzie badań lingwistyki kognitywnej. Przy jego pomocy zostały wykazane negatywne opinie poety o ojczyźnie, narodzie i wolności. Obraz tych wartości, który pozostawił po sobie Jacek Kaczmarski, przełamuje mit „barda Solidarności”, towarzyszący poecie od początku jego kariery. Niewolę ukazują leksemy związane z życiem psa: buda, łańcuch, przynależnością do grupy ludzi (my), w której zanika niepowtarzalność jednostki, a także fakt, że wolność potrzebuje strażników. Ojczyzna, którą opisuje poeta, jest czerwona, czyli komunistyczna. Według podmiotu lirycznego w piosenkach Jacka Kaczmarskiego Polska jest wersalskim bękartem lub prywatną ojcowizną szlachty. Naród zaś od wieków był podzielony, o czym świadczy użyty przez poetę podział Polaków według osi oni–my. Żołnierz Armii Krajowej nie jest w stanie zaufać przedstawicielowi Armii Ludowej, pomimo że łączy ich ten sam wróg. Jacek Kaczmarski przedstawia też megalomanię Sarmatów, którzy określają inne narody pejoratywnymi i stereotypowymi sformułowaniami. Językowy obraz świata, jako zespół subiektywnych sądów o świecie, jest lingwistyczną interpretacją rozumienia słów lub zdań przez przeciętnego użytkownika języka. Badanie obrazu świata wytworzonego przez poetów jest użyteczne w analizie społecznych niepokojów danej epoki, a także w interpretacji poszczególnych znaków językowych, co jest niezbędne w kognitywnych badaniach nad językiem.
Językowy obraz mężczyzny na podstawie dolegliwości opisanych w renesansowym Zielniku Szymona Syreńskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024) Pasternak, Simone
The article attempts to reconstruct the linguistic image of a man based on the ailments described in Szymon Syreński’s Herbarium published in 1613. Thirty-five prescriptions mentioning men were extracted from the work, primarily concerning ailments of the reproductive system. The analysis proves that men were typically much older than their wives. Furthermore , Herbarium touches on the subject of male fertility, which was determined by the amount of semen. It is significant that Syreński did not write about male infertility but only indicated ways to increase fertility. On the other hand, the author pointed out that some problems, such as excessive sexual activity, were not dependent on gender, despite societal beliefs to the contrary. The same applied to venereal diseases. Syreński’s work also did not repeat the belief that only women were to blame for miscarriages or the birth of a disabled child.
Stare i nowe w mikrotoponimii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Jelonek, Tomasz
The main purpose of this article is the attempt of presenting chronological old-new opposition of the microtoponyms (geographical names). The inquiring sight, collected from 2011 to 2018 during informal utterances of the oldest and the middle generation of inhabitants of the area of Wręczyca Wielka, contains the names of different physiographic objects’, e. g. fields, meadows, forests, paths. The analysis contains also justifications of the microtoponyms. The linguistic material was collected in the area near Kłobuck in the north of Silesian Province. The language of inhabitants of this region belongs to Malopolska dialect. The author inquires the problem on the strength of analysis the groups of microtoponyms: 1) names with old and new lexems, 2) terms of physiographic objects’ connected with the former and contemporary village image, 3) geographical names with illegible semantic motivation, 4) microtoponyms with -isko and -owizna suffixes. On the strength of analysis, the author claims that microtoponyms include two aspects of old and new. To the oldest inhabitants old is connected with the former image of community and it is conceived in a positive way. New changes the structure of village and it is not completely accepted by the oldest generation but it is accepted by the youngest inhabitants.