Przeglądanie według Temat "lasostep"

Aktualnie wyświetlane 1 - 1 z 1

Stratyfikacja społeczna ludności leśnostepowego Podnieprza okresu scytyjskiego
(Uniwersytet Rzeszowski, 2021-01-12) Burghardt, Marcin
Celem dysertacji pt. „Stratyfikacja społeczna ludności leśnostepowego Podnieprza okresu scytyjskiego” była analiza zróżnicowania społecznego grup ludności zasiedlających w okresie między końcem VIII a początkiem III w. p.n.e. tereny środkowego dorzecza Dniepru. Podstawową bazę źródłową tworzył zbiór 649 zespołów grobowych. W rozdziale 2 dokonano ogólnej charakterystyki rytuałów funeralnych stosowanych przez badane grupy ludności. Ustalono, że jedną z przyczyn stosowania wobec zmarłego określonych zwyczajów pogrzebowych może być zajmowana przez niego pozycja w hierarchii społecznej. Rozdział 3 poświęcono stratyfikacji horyzontalnej opierającej się na podziałowi społeczeństwa ze względu na płeć i wiek. Otrzymane wnioski pozwoliły na określenie statusu społecznego zmarłego w zależności od wieku i płci. Ustalono, że w przypadku wieku szczególnie mocno akcentowaną granicą była ta przypadająca na okres między 10-12 a 15 rokiem życia. W okresie tym następowała bowiem zmiany rangi społecznej polegająca na przejściu od dzieciństwa w dorosłość. Obserwacje poczynione przy analizie płci wskazały natomiast, że różnice istniejące między grobami męskimi i kobiecymi stanowią odzwierciedlenie istniejących reguł pogrzebowych. Nie wynikają one natomiast z odmiennej rangi kobiet w stosunku do mężczyzn. W rozdziale 4 dokonano rekonstrukcji struktury społecznej badanych grup ludności. Ustalono, że podstawowym wskaźnikiem pozwalającym na określenie miejsca zmarłego w hierarchii jest oszacowanie nakładu pracy przeznaczonego na dokonanie jego pochówku oraz bogactwo i różnorodność złożonego ze zmarłym wyposażenia grobowego. Przeprowadzona w oparciu o te cechy klasyfikacja zespołów grobowych, z wykorzystywaniem metod wnioskowania statystycznego, doprowadziła do wydzielenia siedmiu klas grobów, które można traktować jako miejsca pochówku osób zajmujących określone miejsce w hierarchii społecznej. Najwyższe miejsce w jej ramach zajmowali członkowie wyższych sfer. W ich skład wchodzili lokalni i ponadregionalni przywódcy różnej rangi, przedstawiciele arystokracji rodowo-plemiennej oraz członkowie elit niskiej rangi. Środkowy poziom w hierarchii zajmowała ludność szeregowa. Warstwa ta nie była jednolita i rozpadała się na dwie mniejsze grupy. Najniższy stopnień w hierarchii zajmowała niezbyt liczna ludność najuboższa. W rozdziale 5 zaprezentowane zostały uwagi na temat stratyfikacji społecznej grup ludności leśnostepowego Podnieprza okresu scytyjskiego w ujęciu chronologiczno-przestrzennym. Przeprowadzone w tym zakresie obserwacje pozwoliły na ustalenie, że populacje te nie były jednolite i różniły się między sobą niekiedy w dość istotny sposób. Ustalono także, że stopień zachodzących w czasie zmian wskazuje na to, że struktury społeczne w większości przypadków nie były tworem „stałym” ale charakteryzowały się dość dużą zmiennością. Zbadanie dynamiki przemian w stratyfikacji społecznej badanych wspólnot zachodzące w ciągu całego czasu trwania okresu scytyjskiego wykazało, że jednym z głównych czynników rzutujących na uzyskany obraz zmian była dynamika procesów etniczno-kulturowych zachodzących w tym okresie na terenach leśnostepowgo Podnieprza. W podsumowaniu zawarte zostały najważniejsze dane na temat struktury społecznej badanych populacji. Znaczną uwagę zwrócono na określenie procesów mających wpływ na otrzymany obraz struktury społecznej.