Przeglądanie według Temat "language"

Aktualnie wyświetlane 1 - 11 z 11

Between Silence and Speaking: the Representation of National Identity in Oksana Zabuzhko’s Poetry
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Borysiuk, Iryna
The article is focused on the problems of national identity, self-representation, and memory re-articulation in Oksana Zabuzhko’s poetry. Language, speaking, and word as well as silence are conceptualized as key concepts in verse by the 1980s generation of Ukrainian poets to whom Oksana Zabuzhko belongs. Speaking and silence in 1980s poetry can be treated not only as concepts or metaphors but also as a literary strategy or even as the form of resistance in the late Soviet era. The article is structured as the gradation of motives from speaking to silence in Zabuzhko’s poetry. The analyses includes the following subthemes: non-verbal language represented by sounds, gestures, and poses, verbal language as existing between sacrum and profanum, speechlessness, and silence.
„Czelendżuj kejsa”, czyli kilka uwag o języku korporacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zahaczewska, Izabela
Corporations are large, most often international enterprises in which a lot of attention is paid to all kinds of procedures, work organization, efficiency in operation and anonymity. Employees of large companies are treated as fully convertible „cogs of machinery”, which is why these institutions arouse completely ambivalent feelings in society – for some they are almost a modern form of slavery, others associate them with continuous development, the opportunity to meet new people and foreign trips. In the face of corporate challenges, knowledge of English has become an indispensable skill. In the constantly progressing process of globalization, he penetrated permanently, mainly in the form of borrowings, also to the Polish version of corporate speech, providing the basis for creating a specific language, called korpolekt, korpomowa, poliszinglisz or ponglish. While English names of positions or areas of the company are recognized in the international environment and greatly facilitate communication, combining Polish and English words or polonizing foreign phrases often gives even comical results. The aim of this article is therefore an attempt to discuss selected characteristic features of this specific novelty and give examples of typical corporate words, phrases and abbreviations.
History as Trauma: Death, Violence, and Loss in the Poetry of Taras Mel’nychuk
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Borysiuk, Iryna
The paper examines the liaison of key motifs and ways represented in the poetry of Taras Melnychuk through the concepts of trauma and violence. Body, home, and language are the main constituent elements of the indigenous space, and their dramatic destruction is a crucial motif in Melnychuk’s poetry. On the one hand, the poet appeals to the holistic, consistent, formulaic language of folklore and mythology as to a mirror of an idyllic and non-fragmented world. On the other hand, dismemberment and fragmentation conceptualized as an act of violence committed against holistic language become the only way of describing the perverse and violent world in circumstances with no language for its expression at all.
Kilka uwag o języku liturgii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Ożóg, Kazimierz
Every human action in the dimension of the person and group is surrounded by language. The rule of being in a word also applies to religion and especially to the relationships of man and community with God. The article analyses the fundamental role of language in the liturgy of the Catholic Church. In the author’s view the great communication act defining liturgical events consists of a series of mocro-acts: worship, prayer, thanksgiving, repentance and theological statement. Liturgy is a great character behavior. The shape of liturgical formulas is logical, transparent, representing mainly the high variety of Polish.
Nihilizm jako literackie pogranicze oraz pole napięć aksjologicznych i estetycznych na przykładzie twórczości Jarosława Marka Rymkiewicza. Próba rozpoznania
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kalandyk, Mariusz
The subject is an attempt to describe the evolution of the term „nihilism” in philosophy (hermeneutics) at the turn of centuries and the description of how this evolution influenced the ways of analyzing literary phenomena. The author wants to present judgements which revalue the approach to this way of thinking deeply rooted in culture. Nihilism in presented approaches appears to be a world view and esthetic phenomenon opening new field of interpretation of poetic and prose texts. The exemplary literary material displaying the possibilities of different interpretations of an artistic text, both an essay and a poem is the output of Jarosław Marek Rymkiewicz.
Richarda Rorty’ego idea prymatu polityki kulturalnej
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2014) Bosak, Marek
Предметом статьи является реконструкция и анализ тезиса Ричарда Рорти о том, что философию надо заменить деятельностью под названием «культурная политика». Автор статьи считает, что в основании этого предложения лежит плохо сконструированная модель философии, в которой цель философского мышления заужена до целей познавательного абсолютизма. Рорти, однако, отрицает необходимость и возможность достижения этой цели, что приводит к отрицанию всей философии. Автор считает, что второй предпосылкой этого тезиса было необоснованное убеждение, что маргинализация философии не повлияет на литературу.
Słownictwo nazywające człowieka i jego świat w filmach animowanych
(2016-01-08) Bąk, Marzena
Celem pracy jest analiza języka filmów animowanych, emitowanych na kanale Teletoon+. Kanał ten cieszy się wielką popularnością, zarówno wśród najmłodszych telewidzów, jak i wśród uczniów szkoły podstawowej. Jak wiadomo, jest to ta grupa odbiorców, u których kompetencja językowa dopiero się kształtuje. Należy więc oczekiwad, iż język bajek dla dzieci będzie szczególnie staranny i stanie się wzorem do naśladowania. Nawet pobieżna analiza języka większości filmów animowanych pozwala stwierdzid, że autorzy dialogów, nie tylko polskich, na pierwszym miejscu stawiają zabawę, której często nie potrafią pogodzid z edukacją. Język bohaterów analizowanych bajek jest pełen inwektyw, określeń pejoratywnych i służy deprecjonowaniu odbiorcy. Celowość użycia takiego słownictwa jest szczególnie istotna. Stanowi bowiem główny element humorystyczny w prezentowanych serialach animowanych. Spostrzeżenia te stały się inspiracją do przeprowadzenia dokładniejszej analizy języka kreskówek, przeznaczonych dla najmłodszych telewidzów. W analizowanych serialach animowanych najliczniejszą grupę nazw stanowią określenia, które wskazują na cechy fizyczne, psychiczne, umysłowe i charakterologiczne człowieka. Leksemy i związki nazywające wymienione cechy są nacechowane negatywnie. Oceniany jest zarówno wzrost, waga, uroda, brzydota, sprawność fizyczna, jak również wiek i płeć. Wyrazy nazywające człowieka ze względu na cechy psychiczne i umysłowe informują głównie o sprawności psychicznej. W filmach poddanych badaniom pozytywnie wartościuje się inteligencję, zaś piętnuje nieudolność, bezmyślność i niezrównoważenie psychiczne. Z kolei nazwy określające człowieka ze względu na cechy charakterologiczne, usposobienie informują przede wszystkim o sposobie bycia i cechach charakteru człowieka. W analizowanych kreskówkach pozytywnie ocenia się wytrzymałość, spryt, swobodę bycia, poczucie humoru czy powodzenie w życiu. Z kolei negatywnie wartościuje się m.in. niezaradność, zarozumialstwo, chytrość, niechlujstwo, promowanie siebie. Przeprowadzona analiza słownictwa filmów animowanych wskazuje, że niezbędne jest wprowadzenie edukacji medialnej dzieci i młodzieży. Pozwoli ona właściwie odbierać zachowania bohaterów, pomoże w dokonywaniu słusznych ocen.
„Sztuczna inteligencja” a duchowość człowieka
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Strzelecki, Ryszard
Artykuł dotyczy wielorakich odniesień między człowiekiem a komputerem. Zasadnicza rola komputera w tych odniesieniach polega na symulowaniu procesów umysłowych człowieka. Zakres symulacji i stopień zbliżenia możliwości maszyn cyfrowych do wielorakich uzdolnień człowieka jest różny – począwszy od analogii rachunkowej aż po zamysły stworzenia komputerowego sobowtóra bliskiego człowiekowi w zakresie podstawowych uzdolnień: intelektualnych, psychicznych, a nawet duchowych. Część owych zamierzeń, dotyczących elementarnych zadań obliczeniowych, została w świecie zrealizowana, część może zostać zrealizowana, są jednak aspiracje, które nigdy nie będą spełnione. Staje się tak zawsze wówczas, gdy od komputera wymaga się symulacji stanów, których nie może on wytworzyć (takich jak: świadomość, intencjonalność czy duchowość). Mimo tej oczywistej prawdy i nie bacząc na narastające trudności, zabiegi takie są podejmowane, a trudności narastają, gdy symulacją obejmuje się coraz głębsze wymiary istoty ludzkiej. W poszczególnych częściach artykułu zostały omówione kolejne etapy „komputacyjnego” zgłębiania wymiarów człowieka, poczynając od najbardziej płytkich, aż po wymiar najgłębszy. Zatem stosunkowo najmniej trudności wyłania się we wzajemnym odnoszeniu człowieka i komputera na płaszczyźnie inteligencji obliczeniowej (część 1); więcej perypetii sprawia symulowanie świadomości (część 2), wyraźne już perturbacje wiążą się z wysiłkami wyposażania komputera w intencjonalność, która w istocie winna być przecież aktowa (część 3); dalej mowa o duchowości i mistyce – o dyspozycjach jeszcze bardziej dla komputera nieosiągalnych (część 4). W usilnych dążeniach do zrównania człowieka z komputerem stosuje się dwojakiego rodzaju strategie. Pierwsza polega na upodrzędnieniu czy wręcz lekceważeniu tych zdolności człowieka, które nie mogą być symulowane (zniżanie człowieka do komputera). Druga – na przedefiniowaniu funkcji komputera celem nadania im charakteru i nazw stosownie do atrybutów człowieka (podnoszenie komputera do miary człowieka). Artykuł poprzedzały liczne wypowiedzi, stanowiska, nadzieje oraz formułowane wobec „sztucznej inteligencji” oczekiwania. Wszelako w tekście obecnym udzielona została odpowiedź ostateczna – bariera między człowiekiem a komputerem, mimo prób jej przełamania, jest nieprzekraczalna. Zapowiedź tej tezy zarysowana jest już w tytule, potwierdzona rozległą argumentacją, a wyrażona w części 4, wykluczającej możliwość utożsamienia człowieka z komputerem. Toteż niezależnie od różnych mniemań, życzeń czy przeświadczeń zarysowuje się trudna do uchylenia diagnoza: szczyt możliwości komputera wyraża się potężną zdolnością obliczeniową, zaś szczyt możliwości człowieka wyraża się głębią duchowości mistycznej.
Uwagi o przekładzie językowym
(2014-07-11) Kawiorski, Stanisław
Wśród teoretyków przekładu istnieją spory o nieprzetłumaczalność i przetłumaczalność tekstów. Wielu badaczy podkreśla, że nie istnieje tłumaczenie dosłowne tekstu, które dokładnie odwzorowuje oryginał. Każdy język to odmienny punkt widzenia. Komunikacja między językami nie jest łatwa a czasami wręcz niemożliwa. Treści jednego języka nie mogą być przekładane na treści innego bez utraty pewnych pól znaczeniowych. Takie stanowisko zajmują zwolennicy relatywizmu językowego. Stoją oni na stanowisku, że sposób postrzegania świata zależy od języka, którym się posługujemy.
Wokół kategorii metaxú. Doświadczanie i wytwarzanie międzyludzkiego pogranicza za pomocą języka
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Korwin-Piotrowska, Dorota
The subject of the paper consists in the reflections dedicated to the creation of the inter-human “borderland”. The metaxú category (Greek: μεταξύ, in-between) serves this purpose. Derived from antiquity, it was interpreted by Simone Weil in her book La Pésanteur et la Grâce (Gravity and Grace). The study develops Weil’s concept, and at the same time it expands it towards linguistics. A list of five notions is proposed. They present different aspects of metaxú, such as relationality, borderlandness, pragmatism, ambivalence, and transversality, which point to the anthropological and social role of the “in-between”. These notions are discussed in the paper at length, and then referred to the linguistic communication, which is treated exactly as a metaxú sphere.
«Сибирская Варшава» или далекая Вершина. Польский язык в сибирской глуши
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024) Kaziuczyc, Igor
The study is devoted to the functioning of the Polish language in the village of Vershina, Irkutsk region of the Russian Federation. This village, one of the few places in Russia where, in addition to the Russian language, the Polish language is widely used in everyday life, is due to the fact that the majority of the population of the village are ethnic Poles who settled here at the beginning of the 20 th century. As part of the research work, the following tasks were set: 1. Identify the type of migration process that resulted in the emergence of this enclave. 2. Make a linguistic description of the dialect. 3. To reveal the regularities of the interaction of the Polish language with the Russian idiom, in the environment of which it functions.