Przeglądanie według Temat "kultura pomorska"

Aktualnie wyświetlane 1 - 2 z 2

Mikroregionalne relacje kulturowe we wczesnej epoce żelaza na przykładzie cmentarzysk z Wilkowic i Wierzbowej w Polsce środkowej
(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-05-10) Błaszczyk, Jacek
Celem pracy jest porównanie położonych obok siebie w pow. Poddębice, cmentarzysk kultury łużyckiej i pomor-skiej z Wilkowic (stan. 1 i 2) i Wierzbowej (stan. 1). Cmentarzyska kultury łużyckiej przebadane zostały w całości. W Wilkowicach odkryto 148 a w Wierzbowej 213 grobów. Na cmentarzyskach kultury pomorskiej (przebada-nych częściowo) - w Wilkowicach odkryto 50 a w Wierzbo-wej 47 grobów. Na cmentarzysku w Wilkowicach datowanym na okres HaD (VI i poł. VII w. p.n.e) większość grobów nakry-wały bruki kamienne. Obok popielnic znajdowały się liczne przystawki. Odkryto też ozdoby z brązu i żelaza, noże żelaz-ne, osełki kamienne i włócznie żelazne. Na cmentarzysku kultury łużyckiej w Wierzbowej datowanym na schyłek okresu HaC i okres HaD (VI i VII w. p. n. e) dominowały groby bez obwarowań kamiennych. Ob-ok i wewnątrz popielnic znajdowano nieliczne przystawki, naczynia miniaturowe, ozdoby z brązu (połamane lub stopio-ne).Na cmentarzyskach kultury pomorskiej (faza LtA star-szego okresu przedrzymskiego) groby nie tworzyły zwartych skupisk. W Wilkowicach częściej znajdowano groby skrzyn-kowe z pojedynczymi pochówkami popielnicowymi i bezpo-pielnicowymi. W Wierzbowej liczniejsze były groby wielo-pochówkowe. Na obydwu cmentarzyskach natrafiono na groby, w których celowo umieszczany był orsztyn. Analiza materiałów wykazała, że w okresie HaD istniały obok siebie dwie grupy stosujące odmienne zwyczaje w budowie i wypo-sażaniu grobów, a w fazie LtA zwyczaje obydwu populacji były podobne.
Przemiany kulturowe i osadnicze na Roztoczu Środkowym i w Kotlinie Zamojskiej od środkowej epoki brązu do wczesnej epoki żelaza
(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-01-10) Niedźwiedź, Józef
Kotlina Zamojska i Roztocze Środkowe w XVIII wieku BC zostały zasiedlone przez ludność kultury trzcinieckiej, która swoich zmarłych chowała pod kurhanami. Skupiskowy charakter osadnictwa odzwierciedlał struktury rodzinne i przejście od początkowej gospodarki pasterskiej do późniejszej rolniczo-hodowlanej. W XII stuleciu BC prawdopodobnie za sprawą przybyłych z Polski środkowej grup ludzkich powstała kultura łużycka, z ciałopalnym obrządkiem pogrzebowym i gospodarką rolniczo-hodowlaną. Jej specyficzne cechy wynikające z wpływów zewnętrznych (kultury Noua, Gáva i wysockiej) oraz wcześniejszego podłoża trzcinieckiego, pozwoliły wydzielić grupę lubelską kultury łużyckiej. Na niewielkich, płaskich cmentarzyskach ciałopalnych występowały skupiska grobów, podobnie osady tworzyły układy skupiskowe, co było odbiciem związków rodzinnych. Na przełomie HaB3 i HaC1 nastąpiła wyraźna zmiana kulturowa, widoczna głównie w ceramice, co przypisuje się wpływom wschodnim (kimmeryjskim, potem scytyjskim). W okresie HaD pojawiła się na tym terenie ludność kultury pomorskiej, z gospodarkę hodowlaną, przy dużej roli rolnictwa, która zmarłych chowała na niewielkich, rodzinnych, płaskich cmentarzyskach. W II w. BC została ona zastąpiona przez przybyłe z zewnątrz ugrupowania z kręgu jastorfskiego.