Przeglądanie według Temat "krytyka"

Aktualnie wyświetlane 1 - 8 z 8

Dwudziestolecie międzywojenne. Nowe spojrzenia
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019-12) Pasterski Janusz
Monografia „Dwudziestolecie międzywojenne. Nowe spojrzenia” gromadzi prace kil-kunastu autorów z różnych ośrodków akademickich, którzy ze współczesnej perspektywy przyglądają się rozmaitym dokonaniom literatury dwudziestolecia międzywojennego. Formuła tytułowa nie zakłada przy tym dążenia do rewindykacyjnych przewartościowań czy herostra-tesowych gestów, ani też koniecznej dyrektywy metodologicznej. „Nowe spojrzenia” są prze-de wszystkim sposobem zaznaczenia zwiększonego dystansu i nowej sytuacji współczesnej kultury wobec opisywanego okresu. Teraźniejszość początku trzeciej dekady XXI wieku, no-we metodologie, nowe konteksty, inne punkty widzenia, zmieniona sytuacja literatury i pozy-cji pisarza – wszystko to wpływa na dzisiejszy odbiór tamtych osiągnięć w wielu odsłaniają-cych się na nowo i domagających się przepracowania aspektach. W tej perspektywie autorzy zamieszczonych w monografii prac podejmują tematy mniej do tej pory znane, przywołują pisarzy spoza pierwszego szeregu twórców i utwory rzadziej dotąd obecne w refleksji badaw-czej. Tak możemy widzieć twórczość Adama Bederskiego, Stanisława Grędzińskiego, Alicji Stern, Wita Tarnawskiego, Anieli Gruszeckiej czy Zbigniewa Bieńkowskiego. Ich na ogół mniej znany dorobek jest tu oświetlany z wielu kierunków i niejako wydobywany z zapo-mnienia. Z kolei w odniesieniu do poetów znanych i rozpoznawalnych, jak Julian Przyboś, Władysław Sebyła, Jerzy Liebert, autorzy starają się rozpoznać i wyeksplikować horyzonty może już lepiej znane, ale ujmowane w nowym kontekście bądź innym niż dotąd zestawieniu. Wreszcie jeszcze inni badacze podejmują refleksję w szerszym pryzmacie grupowym, przed-stawiając własne przemyślenia na temat międzywojennego autentyzmu, grupy poetyckiej „Wołyń” czy krytycznych ujęć twórczości skamandrytów w esejach Jana Marxa. Osobne miej-sce zajmuje studium poświęcone „życiu pośmiertnemu” pisarza z Drohobycza, omawiające w szerokim kontekście dzisiejszy fenomen inspiracji dziełem twórcy „Sklepów cynamonowych” w twórczości pokolenia poetów urodzonych w latach siedemdziesiątych XX wieku.
Impresje zaoceanicznego czytelnika
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Sabo, Roman
The paper attempts to form a subjective judgment of literary events taking place in Poland after 1990. The author shares his observations on the literary works of Polish prose writers (Pilch, Karpowicz, Kuczok) focusing the reader’s attention on Joanna Bator’s novel "Ciemno, prawie noc". The language of artistic expression becomes the main point of reference. On the basis of the analysis of these two prose works we put forward a thesis that post-Gombrowiczan language: the language of derision, grotesque, baroque elaborateness, has lost its popularity and now it is covering the reality rather than uncovering it. In turn, at the other extreme one may find Andrzej Stasiuk’s "Opowieści galicyjskie". These are texts, narrations and stories which are suitable for reading; they can either delight or outrage. They stand on their own merits, so they do not need excessive analyses which interfere with the pleasure of reading.
Krytyka „Wiadomości”
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Lutomierski, Marcin
Rafał Moczkodan’s monograph entitled ‘Omawiacze, laurkodawcy’, publicyści i krytycy. Krytyka literacka na łamach ‘Wiadomości’ w latach 1946–1956 is the first attempt to tackle the problem suggested by the title. The reviewed work is well documented: all opinions and theses which are presented find their justification in the rich bibliography (including sources which are not only literary criticism texts), which the author is well versed on. Furthermore, the monograph has been written in a precise and interesting way, making the book an incentive to continue research on criticism and literary journalism in the area of ‘Wiadomości’.
Krytyka neoliberalizmu w kontekście rozwoju zrównoważonego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Droba, Grzegorz
Autor artykułu przedstawia krytykę neoliberalizmu w kontekście celów rozwoju zrównoważonego. Odwołując się do wybranych krytyków doktryny neoliberalnej przedstawia jej genezę, podstawowe założenia oraz sposób, w jaki wpłynęła na współczesny kształt ładu politycznego i ekonomicznego. Autor analogicznie prezentuje podstawowe zagadnienia, które legły u podstaw koncepcji rozwoju zrównoważonego oraz stara się odpowiedzieć na pytanie: jak korespondują one z neoliberalną ideologią i praktyką. W oparciu o podział celów zrównoważonego rozwoju według Stefana Kozłowskiego analizuje wpływ neoliberalizmu na wybrane dziedziny życia społecznego. Krytyka neoliberalizmu została przedstawiona pod kątem celów społecznych i humanitarnych (likwidacji głodu, analfabetyzmu, rozwoju edukacji, zaspokojenia potrzeb intelektualnych narodów, ochrony zdrowia i życia ludzkiego, położenie kresu wojnom, nienawiści, rasizmowi, szowinizmowi, zniewoleniu i dominacji jednych narodów nad innymi); pod kątem celów ekologicznych (powstrzymania degradacji środowiska naturalnego, zapewnienia przetrwania gatunków, zwiększenia bogactwa przyrody); pod kątem wpływu na światowy ład ekonomiczny (zaspokojenia potrzeb materialnych społeczeństw, zróżnicowania tempa wzrostu dochodu narodowego na osobę w różnych regionach świata, transferu kapitału i nagromadzonych bogactw, dostosowania technik i technologii produkcji do wymogów środowiska, zaprzestania produkcji ukierunkowanej na cele wojskowe. Autor przytacza w powyższych kwestiach opinię wybranych krytyków doktryny neoliberalnej, podając przykłady neoliberalnych założeń i praktyk będących w sprzeczności z ideałami rozwoju zrównoważonego. Rozważania kończy stwierdzeniem, iż doktryna neoliberalna, ze względu na swoje dogmaty, charakter oraz sposób wykorzystania nie jest w stanie zrealizować celów rozwoju zrównoważonego. Stanowi ona dla nich swoistą przeciwwagę.
Oswajanie nowoczesności. Poezja i krytyka Zbigniewa Bieńkowskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015-12) Mazur, Elżbieta
Monografia poświęcona jest twórczości poetyckiej i krytycznoliterackiej Zbigniewa Bieńkowskiego (1913–1994), poety, eseisty, krytyka, tłumacza, który jako poeta znany był przede wszystkim za sprawą dwóch zbiorów poezji: „Sprawy wyobraźni” i „Trzech poematów”, zaś jako krytyk i eseista ogłosił „Piekła i Orfeusze. Szkice z literatury zachodniej”, „Modelunki. Szkice literackie”, „Poezję i niepoezję. Szkice”, „W skali wyobraźni. Szkice wybrane”, „Notatnik amerykański”, „Ćwierć wieku intymności. Szkice o poezji i nie poezji” oraz „Przyszłość przeszłości. Eseje”. Dorobek Bieńkowskiego, badany na tle nowoczesności i ukazujący miejsce tej twórczości pośród różnych tendencji rozwojowych w literaturze polskiej XX wieku, przedstawiony jest w studium z dbałością o podkreślenie perspektywy historycznoliterackiej, ukazanie kluczowych tradycji, rodowodu sztuki słowa, wyobraźni, rzemiosła poetyckiego, a także metody krytycznej.
Oswajanie nowoczesności. Poezja i krytyka Zbigniewa Bieńkowskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Mazur, Elżbieta
Satyra w poezji Jana Raka. Rekonesans
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Patryło, Anna
Jan Rak was born in Husów within Łańcut County to serf parents – Szymon and Jadwiga. He is the author of about 120 poems dedicated to his own life, the life of country dwellers and the situation they found themselves in. Satire, especially political, is one of the four genres he was writing in, and 'Zapust w roku 1864' is a prominent example of such writing. Rak paid special attention to abstract satire, which aimed at deriding negative features of human nature. Moreover, 'Jakieś czasy' is a satire on Galician magazines, whereas 'Wiek XX' describes social and historical realities. Rak’s satires are supposed to ridicule human vices and misdeeds and, at the same time, call for betterment; which is why truth and aspiration to education were put on a pedestal in Rak’s deliberations.
Ścieżki dostępu. Popularna proza kobieca i krytyka
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Nowacki, Dariusz
Referring to critical statements which have appeared during the last few years, the author discusses the ways of commenting on popular women’s prose. One may distinguish five types of comments, the first of which – 'Annexation' ('Aneksja') is employed when a popular novel is included in the socially important literature, which – by and large in the intervention mode – refers to pressing and alarming problems (e.g. domestic violence). In turn, from the formal and genre viewpoint, we may speak about a kind of transfer in which the women’s prose moves from its parent context to the so-called prose of the centre. The second type of context – 'Play with convention' ('Gra z konwencją') is based on tracking down both grotesque and ironic elements and – above all – metaliterary signals in popular novels. The findings allow us to accept the thesis on the double addressee of a book and they are the basis for the ‘advance’ of a trivial work. The third type – 'Following the tradition' ('Zgodnie z tradycją') is best represented in the literature on the subject. On the one hand, we are dealing here with a poethologic approach (structural analyses) which has been established in the research tradition, on the other – with approaches inspired by feminist criticism (exposing that popular narrations are in fact ideological statements). The fourth type – 'It is good to listen raptly' ('Dobrze się wsłuchać') focuses on the approaches suggested by other fields, e.g. how popular women’s prose is read by sociologists and culture experts. Finally, the fifth type – 'Emotions and excess' ('Emocje i zbytek') has been based on emotional-therapeutic research on the perception styles of popular prose. In this case, one focuses not on a popular love story, but on the way it influences a reader’s emotions.