Przeglądanie według Temat "konserwatyzm"

Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 5

Działalność polityczna rodu Tarnowskich z Dzikowa w II RP
(Uniwersytet Rzeszowski, 2020-07-01) Kasiarz, Anna
Tarnowscy jeden z najstarszych i najważniejszych rodów ziemiańskich II Rzeczpospolitej, doświadczyli w latach 1918-1939 zjawisk i przemian jakie były udziałem całej ich warstwy. Ostatni przedstawiciele rodu Jan Zdzisław i jego syn Artur aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym i społecznym, tak w wymiarze lokalnym, jak i ogólnopolskim. Pierwszy z nich był m.in. senatorem, drugim posłem w Parlamencie II RP. Obaj byli także liderami ruchu konserwatywnego, który przybierał w tamtym okresie różne formy organizacyjne. Apogeum znaczenia politycznego Tarnowskich był słynny zjazd konserwatystów małopolskich i ich spotkanie z wysłannikiem Piłsudskiego, płk. Walerym Sławkiem, w ich rodzinnym domu w 1927 roku. Tarnowscy realizując swoistą misję, musieli z jednej strony osadzić ją w tradycji rodu i spuściźnie jego wielkich przedstawicieli, z drugiej zaś w zmieniających się dynamicznie procesach społecznych i politycznych lat 30-tych XX wieku. Wierni testamentowi przodków i zasadom konserwatyzmu, stawali się coraz bardziej anachroniczni, w świecie, w którym reguły wyznaczały totalitarne ideologie. II wojna światowa przyniosła zagładę dotychczasowego świata, a także kres polskiego ziemiaństwa.
Konserwatyści Wschodniogalicyjscy wobec zmian prawa wyborczego do Austriackiej Rady Państwa (1893–1906)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-12) Szymański, Łukasz
Przełom XIX i XX w. w Austro-Węgrzech obfitował w liczne konflikty polityczne i społeczne. Rosnące tendencje demokratyczne doprowadziły do powstania projektów ustaw mających na celu upowszechnienie prawa głosu. Od 1893 r. konserwatyści z Galicji krytykowali instytucję powszechnych wyborów ze względu na ich antydemokratyzm i elitaryzm. Nie bez znaczenia były również kwestie etniczne, w szczególności obawa przed wzrostem liczby deputowanych narodowości ukraińskiej. Także w 1906 r. podczas kolejnej debaty parlamentarnej konserwatyści głosili poglądy przeciwne reformie prawa wyborczego. Artykuł przedstawia stanowisko konserwatystów podolskich poprzez przemówienia ich delegatów w parlamencie wiedeńskim oraz wypowiedzi w prasie i publikacjach książkowych.
Problem tzw. tradycyjnych wartości a przemiany społeczno-polityczne w XIX-wiecznej Europie w świetle publicystyki krakowskiego konserwatysty, Henryka Lisickiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12-28) Nowak, Mariusz
Artykuł dotyczy rozważań publicysty i historyka Henryka Lisickiego na temat „tradycyjnych wartości” kształtujących tzw. tradycyjny ład w kontekście przemian społeczno-politycznych w XIX-wiecznej Europie. Jako zbliżony pod względem ideowym do krakowskich konserwatystów poświęcał mu wiele miejsca na łamach swych prac, co wynikało z obaw przed zagrożeniami dla historycznego porządku społeczno-politycznego. Lisicki – analogicznie jak stańczycy – wskazywał na konieczność obrony „tradycyjnych wartości” i „tradycyjnego ładu” w ramach szerokiej platformy sfer o poglądach umiarkowanych, zarówno ziemiaństwa, a także burżuazji i inteligencji.
Stanisław Koźmian, „Autobiografia”
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Menz, Mariusz
Tekst jest pierwszym wydaniem „Autobiografii” czołowego krakowskiego stańczyka, Stanisława Koźmiana (1836–1922). Powstał on około 1900 roku w Wiedniu, a jego geneza wiąże się z czterdziestą rocznicą działalności publicystycznej Koźmiana. W „Autobiografii” Koźmian przedstawia przede wszystkim swoje zasługi polityczne w Galicji, starając się przekonać czytelnika, że zerwanie z tradycją irredentystyczną i opowiedzenie się Polaków w Galicji za lojalizmem i pracą organiczną (zwłaszcza na polu kultury) to przede wszystkim jego zasługa.
Z dziejów polskiego konserwatyzmu. Od Józefa Kalasantego Szaniawskiego do krakowskich stańczyków
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Menz, Mariusz
Artykuł przedstawia myśl polityczną najważniejszych polskich myślicieli konserwatywnych wieku XIX, począwszy od Józefa Kalasantego Szaniawskiego i Józefa Gołuchowskiego, poprzez tzw. grono krakowskie (Antoni Zygmunt Helcel, Paweł Popiel, Maurycy Mann), na stańczykach kończąc. Tym ostatnim autor poświęca najwięcej uwagi, skupiając się nie tylko na prezentacji ich założeń politycznych, ale także pokazując fenomen tej grupy, której nazwa stała się później dla wielu synonimem całego dziwiętnastowiecznego konserwatyzmu galicyjskiego.