Przeglądanie według Temat "kolej"

Aktualnie wyświetlane 1 - 3 z 3

Architektura galicyjskich dworców kolejowych (na wybranych przykładach drugorzędnych linii kolejowych)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Stojak, Grażyna
W artykule zajęto się przemianami, jakie zachodziły w architekturze drugorzędnych stacji kolejowych na obecnym Podkarpaciu, m.in.: w Rozwadowie, Tarnobrzegu, Mielcu, Zbydniowie, Nadbrzeziu, Nisku, Strzyżowie, Czudcu, Boguchwale. Badaniami objęto dworce na liniach: Dębica – Nadbrzezie z odnogą do Rozwadowa, a także Jasło – Rzeszów. Na podstawie analizy planów została scharakteryzowana m.in. struktura przestrzenna poczekalni, pomieszczeń restauracyjno-barowych dla podróżnych, kas, mieszkań pracowniczych. Podjęto próbę nakreślenia przekształceń wnętrz stacji kolejowych pod kątem ich funkcji użytkowych. Na przykładzie stacji w Rozwadowie zaprezentowano m.in. plany budowy łaźni natryskowych dla wycofującego się wojska z frontu w 1916 r. W tekście zajęto się również próbą ukazania ekonomicznego znaczenia tzw. linii gospodarczych dla rozwoju obecnego Podkarpacia i warunków podróżowania koleją po liniach drugorzędnych.
Opowieść o przestrzeniach grozy w twórczości nowelistycznej Stefana Grabińskiego
(Uniwersytet Rzeszowski, 2021-10-18) Godos, Anna
Głównym celem badań jest udowodnienie, iż świat wykreowany posiada więcej niż trzy, a nawet - cztery płaszczyzny; sam świat nienamacalny podzielono tu bowiem na co najmniej cztery części z obszaru poznania oraz kolejne dwie, uobecniające się w zasięgu faktycznym przestrzeni. Sama zaś przestrzeń wykazuje właściwości plastyczne, rozciągając swe granice i przenikając poprzez różne dziedziny swojej istoty. Co więcej, piśmiennictwo autora przesiąknięte zostało atmosferą niesamowitości; w związku z tym, cel pochodny rozprawy stanowiło wykazanie, iż groza przenika całokształt twórczości Grabińskiego. Dysertacja, oprócz wstępu i zakończenia, składa się z pięciu rozdziałów: I. Przestrzeń jako problem badawczy; II. Nowelistyka grozy Stefana Grabińskiego a konwencja gatunku; III. Wizja przestrzeni kolejowych; IV. Niesamowita płaszczyzna ponad- przestrzenności; V. Antropologiczny wymiar „przestrzeni wnętrza” w ujęciu Stefana Grabińskiego. W dwóch pierwszych zaprezentowano teoretyczne zagadnienia dotyczące badań nad przestrzenią oraz zjawiskiem grozy. Trzy kolejne skupiają się na analizie konkretnych nowel pisarza, w odniesieniu do wykreowanych w Rozdziale I teorii przestrzennych. Przedmiotem przeprowadzonych analiz stały się krótkie formy narracyjne autorstwa Stefana Grabińskiego, ze względu na swoją niewielką rozpiętość dające sposobność wnikliwego spojrzenia na konkretne zagadnienie.
Podróże koleją inteligencji galicyjskiej w drugiej połowie XIX wieku we wspomnieniach, pamiętnikach i listach
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-09) Opaliński, Dariusz
Kwestia, którą podejmuję w artykule, nie została szerzej omówiona w innych pracach. Wątki „kolejowe” przedstawiane są jako zagadnienia poboczne, pojawiają się przy okazji referowania innych problemów. W moim przekonaniu zupełnie niesłusznie. Podróż koleją do celu wyjazdu stanowiła w XIX w. element kluczowy całego zamierzenia, i choćby z tego powodu zasługuje na uwagę. Praca składa się z kilku części. W pierwszej omówiłem sieć kolejową zaboru austriackiego i najważniejsze fazy kolejowego otwierania się Galicji na Europę. W kolejnym fragmencie zestawiłem ceny biletów oraz zarobki inteligencji, co pozwoliło nie tylko hipotetycznie, ale bardziej realistycznie ocenić stopień wykorzystania klas pasażerskich przez analizowaną warstwę. W ostatniej próbuję ustalić katalog kolejowych zachowań podróżnych właściwych inteligencji.