Przeglądanie według Temat "income inequalities"

Aktualnie wyświetlane 1 - 10 z 10

Income redistribution and the state’s fiscal system
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Wiśniewska-Kuźma, Magda
The aim of the article was to classify the OECD countries in fiscal models, based on the criterion of the structure of tax revenues and public spending, and to compare them in terms of the scope of redistribution created by means of taxation and social transfers and the level of income inequality. The analysis was conducted on a group of 30 OECD countries using data from the OECD database from 2004–2017. The classification was made using a cluster analysis using the Ward method. In the course of the study, seven fiscal models were distinguished, in which countries were characterized by a similar share of individual categories of tax revenues and public expenditure. Comparative analysis of fiscal models showed the occurrence of a relationship between the structure of tax revenues and public expenditure, and the level of income inequalities and the scope of redistribution, measured using the Redistribution Index. Compared to other models, models with a high share of social expenditure in the structure of public spending obtained a higher Redistributive Index. The use of various types of social transfers, financed not only by social security contributions, but also by taxes, has significant redistributive significance. The study also revealed the impact of the structure public expenditure on the level of income inequality. Fiscal models with a high share of allocation expenditures were characterized by a low level of income inequalities. The analysis did not confirm the assumption of a higher scale of redistribution in countries with a high level of income inequality.
Mainstream and Heterodox Sources of Endogenous Growth: Some Linkages and the Role of Income Distribution
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Valente, Riccardo
Much of the recent „mainstream” literature on economic growth focuses on the role played by factors such as human capital, technical change and innovation, leaving somehow aside the crucial role which physical capital accumulation previously played in economic theory. As underlined in section one, a positive linkage between physical and human capital accumulation is however explicitly admitted by many „mainstream” endogenous economic growth theorists. They, however, accept either assumptions about physical capital accumulation presented in Solow model based on long run Say’s law validity or accept neoclassical factor demand functions, based on marginal productivity. In both endogenous and exogenous „mainstream” growth models, income inequalities are thus assumed to positively affect physical capital accumulation and partially or fully affect human capital accumulation as well. Second section presented heterodox arguments contesting both the concept of monotonous productive factor demand functions and the long run validity of Say’s law. It was, then, pointed out that in heterodox growth theory an independent, and much underestimated by „mainstream” authors, channel of economic growth endogenization can be found. Third section stressed that, once Keynesian long run physical capital accumulation pathdependency from short and long run evolution of aggregate demand and income distribution is considered, a strong positive relation between income inequalities reduction, technical change and both human and physical capital accumulation can be expected to follow. Integration of Keynesian and „mainstream” approaches was argued to could possibly increase the relevance of sources of endogenous growth present in both approaches and to reduce the inopportune long-short run divide still affecting economic theory.
Motywacyjne aspekty nierówności dochodowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Bartak, Jakub
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu nierówności dochodowych na poziom i strukturę motywacji. Rozważania opierają się o podział motywacji na wewnętrzną i zewnętrzną oraz na koncepcji ukrytych kosztów bodźców zewnętrznych polegających na wypychaniu motywacji wewnętrznej. Po przedstawieniu głównych tez teorii wypychania motywacji wewnętrznej w artykule wykazano przesłanki sugerujące, że nierówności dochodowe mogą powodować zarówno pozytywne, jak i negatywne zmiany w poziomie i strukturze motywacji, co uznano za jeden z argumentów uzasadniających słuszność podziału nierówności na frustrujące i aktywizujące. Nierówności dochodowe uznano za silne bodźce zewnętrzne do działania mającego na celu zwiększanie dochodu, co stanowi ich aktywizującą funkcję. Jednak działania motywowane zewnętrznie nakierowane są głównie na cel i nagrodę zewnętrzną, a nie na działanie per se. Dlatego nierówności dochodowe mogą powodować także negatywne konsekwencje, takie jak pogoń za nieuzasadnionymi korzyściami, bylejakość czy pracę ukierunkowaną na wskaźniki zamiast realnych wyników.
Nierówności dochodowe jako bariery rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Bartak, Jakub
Celem artykułu było zdiagnozowanie znaczenia nierówności dochodowych dla akumulacji kapitału ludzkiego w Polsce. Rozważania teoretyczne oparto o model rozwoju gospodarczego Galora i Zeiry, z którego wynika, że w warunkach wysokich nierówności dochodowych oraz niesprawności rynków kredytowych inwestycje w kapitał ludzki są utrudnione ze względu na relatywnie niskie możliwości inwestycyjne ubogiej i licznej części społeczeństwa. Na podstawie przeglądu dotychczasowych badań empirycznych w niniejszym artykule przedstawiono przesłanki ku uznaniu nierówności dochodowych za przyczynę nieoptymalnych inwestycji edukacyjnych także w Polsce. Wskazano na ograniczenia zasobowe ubogich grup społecznych, które uniemożliwiają podejmowanie inwestycji edukacyjnych. Wskazano także na rosnący problem edukacyjnych nierówności horyzontalnych, które w obliczu umasowienia edukacji wyższej zastępują nierówności wertykalne. Nierówności te świadczą o utrudnionym dostępie dla ubogich grup społecznych do wysokiej jakości edukacji. Na tej podstawie wywnioskowano, że ograniczenie nierówności dochodowych przyczynić powinno się do rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce. Jednocześnie zwrócono uwagę na pozytywne konsekwencje nierówności dochodowych dla akumulacji kapitału ludzkiego przejawiające się w warstwie motywacyjnej. Wskazano jednak na potrzebę dalszych badań nad rozpoznaniem warunków, w których nierówności dochodowe dostarczają skutecznych bodźców do inwestycji edukacyjnych. Pewien poziom nierówności wydaje się być niezbędny dla odpowiedniego umotywowania do podjęcia wysiłku edukacyjnego, jednak wciąż otwartym pozostaje pytanie o charakterystyki nierówności, które aktywizują do inwestycji w kapitał ludzki.
Rola polityki fiskalnej w ograniczaniu nierówności dochodowych w warunkach kryzysu ekonomicznego – doświadczenia wybranych państw UE
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Wójtowicz, Katarzyna
Skala zjawisk kryzysowych w gospodarce światowej towarzysząca załamaniu gospodarczemu z roku 2008 wpłynęła na rewizję neoliberalnego paradygmatu o tym, że nierówności stanowią pozytywną motywację do aktywności ekonomicznej, innowacyjności i kreatywności, sprzyjając wzrostowi gospodarczemu. W podobny sposób ewoluują w ostatnim czasie także poglądy na temat możliwości wykorzystania polityki fiskalnej do realizacji funkcji wyrównawczych. W kontekście opisanej ewolucji poglądów szczególnego znaczenia nabiera zatem poszukiwanie optymalnych metod prowadzenia polityki interwencyjnej pozwalających realizować zakładane cele gospodarcze i społeczne, a pozbawionych jednocześnie krytykowanych przez przedstawicieli myśli liberalnej mankamentów antywzrostowych. Celem artykułu jest analiza i ocena zakresu oraz skuteczności wykorzystania niektórych instrumentów polityki fiskalnej do łagodzenia nierówności dochodowych w warunkach ostatniego światowego kryzysu ekonomicznego. W badaniach wykorzystane zostały doświadczenia wybranych 20 krajów Unii Europejskiej (UE), będących także członkami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), obejmujące lata 2007–2012.
The structure of income inequality with particular emphasis on the economic middle class
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Szymańska, Anita
This study presents the main facts related to the development of income inequalities in OECD countries in recent years. In particular, the focus was on analysing the economic position of the middle class (middle income class), which is often neglected in analyses, in favour of the two extreme income groups, i.e. the poverty sphere and the group of the richest. It is worth filling this gap because the middle class is the backbone of modern society and decisively determines the possibilities of economic development. The analysis of the coefficients allowing the estimation of the size and affluence of the middle class indicates that this class is highly diversified among OECD countries. In countries such as: Slovakia, Slovenia, Norway, the Czech Republic, the Netherlands, Denmark, Hungary, Finland, Belgium, Sweden and Austria, there is a relatively large and affluent middle class. In contrast, in Anglo-Saxon countries, the middle class is relatively small and moderately affluent. The article empirically confirms the hypothesis that higher income inequalities are accompanied by middle-class erosion. Using the basic income ratio, in the form of the Gini coefficient for disposable income, a very strong negative correlation was identified both between this coefficient and the coefficient determining the size of the middle class (-0.91) and between the Gini coefficient and the coefficient determining the affluence of the middle class (-0, 84). Attention is paid to possible causes of the occurrence of the phenomenon of economic polarization. Proposals for solutions in the field of socio-economic policy aimed at limiting the scale of observed phenomena were also presented.
Uwarunkowania redukcji nierówności dochodowych w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Bartak, Jakub
Celem niniejszego opracowania jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy Polska ma szansę na ograniczenie nierówności dochodowych przy jednoczesnym realizowaniu postulatów modernizacyjnych. W początkowym fragmencie pracy przedstawiony został poziom nierówności dochodowych oraz płacowych za pomocą współczynnika decylowego i Giniego oraz indeksu Theila. Na podstawie danych statystycznych wywnioskowano, że nierówności dochodowe w Polsce od roku 2005 maleją, jednak nierówności płacowe, w szczególności nierówności między regionami kraju, są coraz większe. Wysoka korelacja nierówności dochodowych i wartości Warszawskiego Indeksu Giełdowego świadczy o fakcie, że spadek nierówności dochodowych, przy jednoczesnym wzroście nierówności płacowych spowodowany był kryzysem finansowym i redukcją części spekulacyjnych dochodów kapitałowych. W dalszej części pracy zidentyfikowane zostały źródła dysproporcji dochodowych. Zostały one podzielone na te o charakterze mikroekonomicznym –związane z nierównomiernym wyposażeniem jednostek w kapitał ludzki, brakiem równości szans i preferencji oraz z paradoksami rozwoju kapitału ludzkiego, oraz instytucjonalnym –związane z odmiennymi instytucjami aglomeracji miejskich i pozostałych terenów kraju oraz Polski Wschodniej i Zachodniej. Jako ostatnia grupa przyczyn nierówności dochodowych ukazane zostały źródła makroekonomiczne –związane z liberalizacją finansów, postępem technologicznym oraz rosnącą rolą transnarodowego kapitału w gospodarce światowej. Odwołując się do wcześniej opisanych źródeł dysproporcji dochodowych przedstawione zostały możliwości ich niwelowania wraz z towarzyszącymi im trudnościami. Wykazano, że obniżenie nierówności dochodowych uwarunkowane jest przezwyciężeniem paradoksów rozwoju kapitału ludzkiego, zmianą polityki edukacyjnej, prowadzeniem polityki zwalczającej nierówności frustrujące oraz uzyskaniem międzynarodowego konsensusu na rzecz przejrzystości transakcji finansowych i ograniczania wyprowadzania zysków do rajów podatkowych.
Wewnątrzsektorowe nierówności dochodów gospodarstw rolniczych w Polsce w latach 2004–2017
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Kata, Ryszard
W artykule dokonano analizy zróżnicowania dochodów rozporządzalnych gospodarstw domowych rolników oraz dochodów z rodzinnego gospodarstwa rolnego w Polsce w latach 2004–2017. Celem badań było ustalenie skali nierówności dochodowych wewnątrz sektora rolnego, kierunku zmiany tego zjawiska w czasie oraz ocena wpływu dopłat budżetowych dla rolników na poziom nierówności dochodów rolników. Zróżnicowanie dochodów z rodzinnego gospodarstwa rolnego analizowano w przekroju typów rolniczych gospodarstw oraz ich wielkości ekonomicznej. Źródłem materiałów empirycznych do badań były statystyki GUS i Eurostat, dane systemu rachunkowości rolnej FADN oraz dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wykazano, że w okresie poakcesyjnym nierówności dochodowe w rolnictwie miały tendencję rosnącą. Zróżnicowanie dochodów gospodarstw było jednak wyraźnie większe w odniesieniu do dochodów z pominięciem dopłat bezpośrednich i innych subsydiów, niż w przypadku dochodów z dopłatami. Transfery finansowe wynikające z realizacji Wspólnej Polityki Rolnej zwiększyły dochody gospodarstw rolnych w Polsce, ale miały także wpływ na ich zróżnicowanie. Wydatki budżetowe kierowane do rolników nie zmniejszyły postępującej polaryzacji dochodowej gospodarstw rolniczych, ale hamowały ten proces. Skuteczniejsze łagodzenie nierówności dochodowych w rolnictwie poprzez instrumenty fiskalne, wymaga stosowania dopłat, które nie tylko są „oderwane” od skali produkcji, ale także od wielkości ekonomicznej i obszaru gospodarstwa.
Wpływ nierówności dochodowych na rozwój kapitału ludzkiego w krajach OECD po 1990 roku
(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-01-24) Bartak, Jakub
Celem głównym pracy jest zidentyfikowanie roli nierówności dochodowych w procesach rozwoju kapitału ludzkiego w krajach OECD po 1990 roku. W pracy ustalono, że nierówności dochodowe pełnią dwojaką rolę w procesach rozwoju kapitału ludzkiego. Z jednej strony, wysoka koncentracja dochodu stanowi barierę dla powszechności inwestycji edukacyjnych. Zaś z drugiej strony, nierówności dochodowe stanowią bodźce motywujące do samorozwoju, pogłębiania wiedzy i zdobywania nowych umiejętności. Zwornikami regulującymi siłę pozytywnych bądź negatywnych efektów nierówności dochodowych są instytucje ekonomiczne, a w szczególności instytucje edukacyjne. Ze względu na zróżnicowania instytucjonalne, sumaryczne efekty dysproporcji dochodowych dla kapitału ludzkiego różnią się między poszczególnymi gospodarkami. W grupie krajów cechujących się inkluzyjnymi instytucjami edukacyjnymi, zarówno zbyt duże jak i zbyt małe dysproporcje dochodowe spowalniają rozwój kapitału ludzkiego. Optymalne zróżnicowanie dochodów w tych krajach oszacowano na około 0,30 współczynnika Giniego. W krajach cechujących się instytucjami ekskluzywnymi, dominują ujemne skutki polaryzacji dochodów dla upowszechniania wiedzy, kompetencji, zdrowia i umiejętności. Rozwojowi kapitału ludzkiego w tych państwach sprzyjać powinno obniżenie polaryzacji dochodów bądź zmiana instytucjonalna podnosząca inkluzyjność systemu edukacyjnego.
Wybrane koncepcje pomiaru nierówności dochodowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Przekota, Grzegorz
Wyznaczenie poziomu nierówności dochodowych wymaga przyjęcia określonej metodyki pomiaru. Celem pracy uczyniono przegląd i dyskusję nad metodyką pomiaru nierówności dochodowych. Przedstawiono cztery różne miary oparte na innych założeniach. Wśród wyróżnionych miar znalazł się współczynnik Giniego, współczynnik Theila, współczynnik Kukuły oraz współczynnik nierównomierności. Trzy pierwsze miary, a w szczególności współczynnik Giniego, są powszechnie opisywane w literaturze przedmiotu, natomiast współczynnik nierównomierności jest autorską propozycją pomiaru nierówności dochodowych. Materiał empiryczny do badań stanowią dane dotyczące rozkładu dochodu rozporządzalnego według grup decylowych w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 2005–2017. Najważniejszą w praktyce kwestią dotyczącą pomiaru nierówności dochodowych okazała się zasada transferu. W zależności od przyjętej metodyki transfer dochodów jest różnie traktowany. Współczynniki Giniego, Theila i Kukuły reagują na każdą zmianę w rozkładzie dochodów, natomiast współczynnik nierównomierności tylko na zmiany przekraczające przeciętną. W sytuacji kiedy maleje (rośnie) współczynnik Giniego (Theila i Kukuły), zmniejsza się (zwiększa się) poziom nierównomierności, jednak nie wiadomo, jakie transfery doprowadziły do takiego wyniku. Malejący (rosnący) współczynnik nierównomierności oznacza, że były to transfery z grup o udziałach w dochodzie powyżej (poniżej) przeciętnej do grup o udziałach poniżej (powyżej) przeciętnej.