Przeglądanie według Temat "exclusion"

Aktualnie wyświetlane 1 - 11 z 11

Funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w świecie nowych technologii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Garbuzik, Paweł
Artykuł prezentuje szanse i zagrożenia, które we współczesnym świece daje rozwój nowoczesnych technologii dla osób niepełnosprawnych. Przedstawia ich inkluzyjny charakter, który jest dostrzegany w uzupełniających się płaszczyznach, oraz ich ogromny potencjał w usamodzielnianiu i upodmiotowieniu osób niepełnosprawnych, ale również nową przestrzeń i poziomy wykluczenia cyfrowego.
Good practices against exclusion. An example of social economy in Podkarpackie Voivodeship
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Błaszczuk, Katarzyna
Systemic transformation is an opportunity for the development of democracy. Changes occurring in the area of public life allow individuals and social groups to develop in an individual and sustainable way, as well as plan their own lives in both private and public space in line with their individual choices. However, difficult situations in the labour market and economic crises lead to the unemployment and impoverishment of households which results in the widening of financial and social gap between the well-educated and creative persons on one side, and those who are unable to adapt to the new reality for either personal or random reasons on the other. These are the individuals who have lost their jobs or social security, helpless in practical situations, inadequate, homeless, ill or disabled, the caregivers of ill or disabled family members, members of large and single-parent families, families suffering from alcoholism, and persons who have completed a prison sentence. The concept of social economy is one of the forms of actions aimed at the elimination of exclusion, as well as a method of solving the problems of persons/groups that have been excluded because of social maladjustment. This study presents various forms of social activation aimed at improving the situation of people threatened with exclusion, on the basis of literature on the subject, internet sources, and an analysis of official documents made available by institutions acting in the area of supporting social economy in the region.
Instytucjonalne formy wspierania rozwoju spółdzielni socjalnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Kawa, Marta; Grzybek, Maria
Celem artykułu jest określenie instytucjonalnych form wsparcia w procesie tworzenia i rozwoju spółdzielni socjalnych. W przypadku spółdzielni socjalnych ważna jest instytucjonalizacja wewnętrzna samych spółdzielni, jak również zewnętrzne wsparcie instytucjonalne. Założenie spółdzielni socjalnej stwarza możliwości aktywizacji zawodowej oraz społecznej. Jest to szansa dla osób, które mają małe szanse na znalezienie zatrudnienia oraz w związku ze swoją sytuacją życiową często są wykluczeni społecznie. Spośród przedsiębiorstw o charakterze społecznym spółdzielnia socjalna wyróżnia się szerokim zakresem możliwości pozyskiwania środków finansowych. Założyciele spółdzielni mogą otrzymać wsparcie finansowe na rozpoczęcie działalności z Funduszu Pracy, Europejskiego Funduszu Społecznego, korzystają również ze zwolnień podatkowych. Spółdzielnia socjalna może prowadzić również działalność pożytku publicznego, a przez to ubiegać się o środki publiczne, co w przypadku niektórych przedsiębiorstw społecznych jest niemożliwe. Z przeprowadzonych badania wśród spółdzielni socjalnych działających na terenie woj. podkarpackiego wynika, że najważniejsze instytucje, z którymi współpracują spółdzielnie socjalne to Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej, Urzędy Pracy, organizacje pozarządowe oraz samorządy lokalne. Główne formy wsparcia finansowego, z których skorzystały spółdzielnie to refundacja składek na ubezpieczenie społeczne oraz preferencyjne pożyczki. Praca zespołowa w spółdzielni socjalnej oraz wytrwałość w dążeniu do celu, a także przestrzeganie określonych norm etycznych i zasad, a także egzekwowanie praw i obowiązków dają optymalne efekty w dłuższej perspektywie. Dlatego ważne jest wsparcie instytucjonalne zarówno finansowe jak również doradcze i szkoleniowe w dłuższym czasie. Instytucjonalne formy wspierania rozwoju spółdzielni socjalnych mają istotny wpływ na ich funkcjonowanie.
Motyw odrzucenia w wybranych powieściach współczesnych Józefa Ignacego Kraszewskiego
(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-04-24) Kaczmarska, Ewelina
Niniejsza praca jest próbą ukazania wybranych aspektów odrzucenia w wybranych powieściach współczesnych Józefa Ignacego Kraszewskiego. Powieściopisarz stawia pytanie o jego przyczyny, formy i skutki. Odpowiedzi szuka w obserwacji społeczeństwa. I rozdział pracy poświęcony jest artystom, którzy zmuszeni do rezygnacji zarówno z uczuć, jak i pewnych kolei życiowych. Szukanie tego, czego nie da się uchwycić zmysłami doprowadza do rozważań nad sensem egzystencji. II rozdział poświęcony został kreacjom wybranych kobiet. Ukazane zostały bohaterki silne psychicznie, niezależne, wyemancypowane. Odrzucają one bieżące realia społeczne, nie zgadzają się z panującymi normami. III rozdział poświęcony został omówieniu odrzucenia spowodowanego nieszczęśliwą miłością. Kraszewski ukazuje wiele przyczyn odtrącenia na tle panoramy społecznej i różnych środowisk. IV rozdział prezentuje jednostki odrzucone przez społeczeństwo i ukazuje ich relacje na tle ogółu. V rozdział prezentuje kilka postaci wyróżniających się na tle społeczeństwa, innych, odmiennych. Zmienia się także metodologia badań – z hermeneutyki na gender.
Osoby z niepełnosprawnościami w Polsce w odbiorze społecznym. Uwagi na tle badań przeprowadzonych w 2019 roku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Giedrojć, Marzenna
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytania: W jaki sposób Polacy w XXI w. postrzegają osoby z niepełnosprawnością? Czy rozwój sportu osób z niepełnosprawnościami sprzyja ich integracji z pełnosprawnymi? Zastosowano metody analizy porównawczej i statystycznej badań własnych z 2019 r. i CBOS z lat 2000, 2007 i 2017, a także analizy porównawczej tekstów w ramach Disability Studies. Na postawy Polaków wobec osób z niepełnosprawnościami wpływ mają wiedza na temat niepełnosprawności, częstość kontaktu z tymi osobami oraz uwarunkowania społeczno-demograficzne. Następuje odchodzenie od medycznego rozumienia niepełnosprawności na rzecz polityki integracyjnej z pełnosprawnymi. Potrzebna jest zmiana paradygmatu podejścia do niepełnosprawności od pomagania „chorym niepełnosprawnym” w kierunku działań mających na celu zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami równych praw i możliwości.
„Pozostałam niewidoczna”. O traumie i wykluczeniu w „Krótkiej wymianie ognia” Zyty Rudzkiej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Okrajni, Martyna
The article is an attempt to analyze the motif of trauma and exclusion in „Krótka wymiana ognia” by Zyta Rudzka. The writer used poetics based primarily on fragmentarily, understatements and diversely language stylization showed the difficulty of constructing stories problematizing the scandal of old age, the problem of exclusion and “heredity” of (post)holocaust experiences. The author of „Pałac Cezarów” proves the trauma, on the one hand, is written in the (ageing) human body, and the other hand, old age (as a process) may turn out to be a traumatic experience. In addition, trauma can be a consequence of social stigmatization, but as well as the result of life decisions made.
Seniorzy „niewykluczeni” cyfrowo
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Garwol, Katarzyna; Stebila, Ján
Artykuł opisuje sposoby i zakres korzystania przez polskich seniorów z technologii cyfrowych. Starsi ludzie w powszechnej opinii są uznawani za osoby wykluczone cyfrowo, a więc mające trudności z obsługą Internetu oraz sprzętu, który służy do łączenia się z nim. W artykule został przedstawiony wybiórczy przegląd badań, które zdają się przeczyć tezie o wykluczeniu cyfrowym seniorów. Coraz częściej są oni aktywnymi bywalcami wirtualnego świata, szereg czynności realizują przez Internet i doceniają korzyści, jakie on im przynosi. Seniorzy stanowią znaczącą grupę zarówno w społeczeństwie polskim, jak i w społeczeństwie całej Unii Europejskiej. Z biegiem lat ich odsetek w stosunku do ogółu społeczeństwa będzie się zwiększał. Aby zobrazować ten fakt, znaczną część artykułu zajmuje opis miejsca seniorów w strukturze demograficznej Polski wraz z prognozami na przyszłość w tym obszarze. Kolejno opisano korzystanie z technologii cyfrowych przez osoby starsze, zwłaszcza w odniesieniu do Internetu i urządzeń służących do jego obsługi. Przenalizowano możliwe powody niechęci osób starszych do korzystania z technologii IT oraz opisano przykładowe programy rządowe mające służyć aktywizacji seniorów w tym zakresie. Następnie przytoczono wyniki badań na temat korzystania przez ludzi starszych z bankowości internetowej oraz z handlu online, co pokazało, iż w przeciągu ostatniej dekady znacząco zmieniło się ich podejście do tych aktywności i stali się oni czynnymi uczestnikami rynku usług online. Zwrócono uwagę, jak ważną determinantą jest tu wiek, od którego daną osobę można uznać za seniora, gdyż wyniki badań znacznie różnią się w zależności od tego, czy analizie poddaje się osoby w wieku 60+ czy też w wieku 65+. W podsumowaniu uznano, iż współczesnych seniorów nie powinno się już określać jako wykluczonych cyfrowo, pomimo iż nadal taki stereotyp jest powszechny w społeczeństwie.
Skala zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kawa, Marta; Kuźniar, Wiesława
Celem artykułu jest przedstawienie przyczyn, skali i skutków zjawiska wykluczenia społecznego oraz znaczenie spółdzielni socjalnych w walce z wykluczeniem społecznym. Ponadto przedstawiono działania podejmowane w celu ograniczania wykluczenia społecznego. Spółdzielnie socjalne są instytucjami, które są powołane do ograniczania wykluczenia społecznego, poprzez reintegrację społeczną i zawodową. Wykluczenie występuje wówczas, kiedy dana jednostka lub grupa społeczna znalazła się w sytuacji, która znacznie utrudnia pełnienie ról społecznych, korzystanie z dóbr i usług publicznych, infrastruktury społecznej oraz zdobywanie dochodów poprzez godną pracę, odpowiednio wynagradzaną. Wykluczenie społeczne w sposób negatywny wpływa na jakość życia, ogranicza aktywność społeczną i zawodową oraz zwiększa koszty funkcjonowania państwa. Wykluczenie społeczne wynika między innymi z nierówności, głównie dochodowych, ale chodzi również o dostęp do edukacji, pracy odpowiednio wynagradzanej oraz zabezpieczenia socjalnego. Wykluczenie społeczne ma wielowymiarowy i dynamiczny charakter, dlatego może być definiowane w różny sposób. W Polsce w 2011 roku zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym było 27,2% ludności. Przyczyn oraz rodzajów wykluczenia jest bardzo wiele, dlatego ważne jest ich rozpoznawanie, aby można było podjąć działania zmierzające do minimalizowania wykluczenia. Występowanie zjawiska wykluczenia społecznego negatywnie wpływa nie tylko na daną jednostkę czy grupę społeczną, ale również na sytuację społeczno-gospodarczą, ograniczając wzrost i rozwój gospodarczy. Walka z wykluczeniem społecznym ma istotne znaczenie w polityce Unii Europejskiej. Przeciwdziałanie temu zjawisku wymaga wszechstronnej współpracy wszystkich instytucji państwowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz całej społeczności.
Spółdzielnie socjalne jako instytucje odpowiedzialności społecznej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kawa, Marta; Kuźniar, Wiesława
W artykule przedstawiono rolę spółdzielni socjalnych jako instytucji ukierunkowanych na upowszechnianie zachowań kształtujących samoodpowiedzialność, które w swojej działalności kierują się takimi wartościami jak uczciwość, odpowiedzialność społeczna oraz troska o innych, szczególnie wykluczonych. Spółdzielnie socjalne to innowacyjna forma niestandardowych sposobów rozwiązywania problemów społecznych. W Polsce spółdzielnie działają w oparciu o ustawę z dnia 27 kwietnia 2006 roku o spółdzielniach socjalnych. Spółdzielnie są kierowane do specjalnej grupy osób, mogą ją założyć między innymi osoby bezrobotne, niepełnosprawne, osoby bezdomne, uzależnione od alkoholu, narkotyków, chore psychicznie, uchodźcy oraz organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego. Spółdzielnie socjalne mają na celu prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków. Ponieważ wzrasta różnorodność zadań publicznych, które mają być realizowane przez władze samorządowe, to ważne jest, aby gminy angażowały do wykonywania tych zadań, właśnie spółdzielnie socjalne, które często w sposób bardziej efektywny wykonują zadania zlecone. Tego typu rozwiązania sprawdzają się od wielu lat na przykład we Włoszech. Często inicjatywa musi wychodzić od lokalnych instytucji, które poprzez takie działania integrują całą społeczność lokalną, a dzięki temu umożliwiają włączenie w życie społeczne i zawodowe osób bezrobotnych i wykluczonych. Dlatego konieczna jest rzeczywista współpraca jednostek samorządu terytorialnego, instytucji rynku pracy oraz innych organizacji w zakresie tworzenia warunków do zakładania spółdzielni socjalnych, które realizują wiele ważnych zadań przede wszystkim wpływają na ograniczanie bezrobocia, szczególnie wśród osób, które mają największe trudności na rynku pracy.
Stopień umiejętności korzystania z technologii cyfrowych a wykluczenie społeczne na przykładzie osób niepełnosprawnych, starszych i ubogich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Garwol, Katarzyna
Artykuł stanowi przeglądowy opis badań poświęconych zjawisku tzw. wykluczenia cyfrowego w Polsce, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, starszych oraz ubogich. Na początku opisano, czym jest wykluczenie społeczne oraz wykluczenie cyfrowe oraz udzielono odpowiedzi na pytanie, czy zjawisko wykluczenia cyfrowego jest tożsame ze zjawiskiem wykluczenia społecznego. Następnie omówiono skalę dostępu do technologii cyfrowych w Polsce, a zwłaszcza do Internetu, biorąc pod uwagę przede wszystkim status społeczny użytkowników, ich wykształcenie, wiek, płeć i regiony Polski, które zamieszkują. Kanwę artykułu stanowi przeglądowy opis badań na temat wykluczenia cyfrowego osób niepełnosprawnych, starszych oraz ubogich. Analizy te służą próbie odpowiedzi na pytanie, czy problem ten dotyczy tych trzech grup, a jeśli tak, to w jakiej skali. Aby rzetelnie zdiagnozować omawiane zjawisko przedstawiono także statystki dotyczące liczby osób niepełnosprawnych, starszych i ubogich zamieszkujących w Polsce, zarówno te oficjalne, jak i nieoficjalne. W końcowej części artykułu znajdują się wnioski dotyczące tego, jakie są sposoby zapobiegania i zwalczania wykluczenia cyfrowego oraz, jakie w tym obszarze istnieją inicjatywy społeczne mające motywować osoby wykluczone cyfrowo do wykorzystywania technologii IT w ich codziennym życiu. Podano przykłady kampanii społecznych służących walce z wykluczeniem cyfrowym oraz programów rządowych mających na celu zwiększenie dostępu do Internetu na terenie polskich gmin dla szerokiego grona odbiorców.
Wsparcie i rola osób starszych – przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Babiarz, Mirosław; Garbuzik, Paweł
Starzenie się społeczeństw jest procesem nieuchronnym i nieodwracalnym, powodującym przeobrażenia we wszystkich sferach życia. Wobec postępujących procesów demograficznych wyzwaniem staje się wypracowanie rozwiązań i podjęcie takich działań, które uchronią nas przed zapowiedzią niekorzystnych zmian. Artykuł jest próbą zwrócenia uwagi na najważniejsze obszary, takie jak: organizacja efektywnego systemu ochrony zdrowia, zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, podnoszenie świadomości społecznej na temat zjawiska starzenia oraz wykorzystanie potencjału i doświadczenia osób starszych, a także wzrost ich aktywności, w których możemy i należy podjąć intensywne działania, aby zapewnić wsparcie osobom starszym i zapobiegać negatywnym skutkom przeobrażeń.