Przeglądanie według Temat "culture"

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 46

Analiza językowo-kulturowego świata zesłańców syberyjskich na podstawie monografii Eugenii Kucharskiej Sybir w obrazkach
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024) Bator, Oliwia
The Article consists of an analysis of the linguistic and cultural world of Siberian exiles. The work was prepared on the basis of the monograph Sybir w obrazkach by Professor Eugenia Kucharska, who spent her childhood in distant Kazakhstan. In the description I have adopted the cultural method, which allows to report on the multidirectional aspects of the problems of life in Siberia, and the linguistic method, in which I have taken into account the issue of the interference.
Anthony D. Smith’s idea of the nation. Controversy around definitions
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Wódka, Marek
This paper focuses on the category of the nation introduced by Anthony David Smith. The author attempts to answer the following questions: what does actually constitute a nation, what is the origin of a nation, and how does a nation exist. The main point of this paper is the evolution of the Smith’s definition of the nation, which has already been debated. The analysis presented here aims to show that the changes introduced by Smith to the definition of the nation actually helped clarify this definition, while the basic definition of the nation remained a consistent and interesting concept for different theories of the nation, and in particular those coming from political sciences. In addition, this paper presents some major ideas of that British scientist and the main research schools studying the subject. This paper mainly focuses on the analysis of the changes introduced by Montserrat Guibernau, a sociologist from the University of Cambridge, and attempts to explain motivations which drove Smith to introduce changes to his definition. So far, none of the scientists exploring the British scientific thought has attempted to show how Smith’s idea of the nation could be useful for Christian social teaching. Therefore, this paper includes some recommendations, which may be helpful for researchers interested in the field of the theory of nation. The ethnosymbolic concept of the nation, as defined by Smith, seems to correspond also with the concept of the nation that is characteristic of the Polish school of humanism. But while it is briefly mentioned in this paper, this problem is not explored in depth, as a possible subject of future research.
Chrześcijańska kultura muzyczna w Przemyślu (1918-1939)
(2015-05-21) Hryniak, Tomasz
Celem podjętej pracy było ukazanie jak najpełniejszego obrazu chrześcijańskiej kultury muzycznej w Przemyślu w okresie międzywojennym. Autor szukał odpowiedzi na pytania, jaka była ta kultura, w czym się przejawiała, kto i w jaki sposób miał wpływ na jej rozwój w mieście, w którym działały ośrodki Kościoła rzymskokatolickiego i greckokatolickiego. Ukazał również znaczenie instytucji społeczno-świeckich w procesie umuzykalniania ludności oraz kształtowania wychowania religijnego. Pomimo dużych braków źródłowych, autorowi udało się zebrać i usystematyzować podstawowe zagadnienia Na pierwszy rozdział, zatytułowany Przemyski ośrodek życia kulturalnego w latach 1918-1939 złożył się materiał ukazujący Przemyśl jako ważny ośrodek życia kulturalnego w badanym okresie. Rozdział drugi zatytułowany Muzyka wokalna i instrumentalna stanowi prezentację ośrodków edukacji muzycznej obrządku rzymsko jak i greckokatolickiego. Trzeci rozdział poświęcono bogatym wydawnictwom muzycznym w okresie badawczym. Były to modlitewniki, śpiewniki, czasopisma muzyczne, podręczniki do nauki muzyki. Rozdział ten został zatytułowany Wydawnictwa z zakresu muzyki religijnej i świeckiej.
Co kryje się za słowem "quincunx"? Rzecz o konferencji pt. "Stanisław Orzechowski - pisarz polityczny. W pięćsetlecie urodzin"
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Magryś, Roman
The article presents a report on the scholarly meeting organized in Przemyśl, in October 2013 by Rzeszow University, Jagiellonian University and the Society of Science Lovers in Przemyśl, which was devoted to an eminent Polish Renaissance humanist Stanisław Orzechowski. It contains a brief review of all the papers delivered during the conference as well as a succinct sketch of Orzechowski’s biography, including his most significant literary accomplishments.
Concept, Metaphor and Idiom
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) David, Gyula
The paper describes how metaphorization is manifest throughout the idiomatic spectrum and provides insight into the cultural aspects of language use. It also focuses on the extension of cognitive mental operations, such as metaphorical mapping, facilitating the emergence of figurative scenarios out of the tangible, physical world. The paper argues that the overall English idiomatic language can be classified by conceptuality and most of it by conceptual metaphors (or metonymies, not discussed in this paper). To grasp the essence of global changes in language, one needs to advance from linguistic tools to the socio-cultural environment. Conceptualization is said to have played a crucial role in the development of human thinking. The paper suggests that conceptual metaphors are an integral part of idiomaticity, and both differences and similarities can be detected between different cultural environments. To offer a fairly comprehensive picture of idiom-based research into how the English language is structured, this paper draws on a corpus of around 220,000 words of journalistic and internet-based material.
Cud grecki
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2018) Breczko, Jacek
Автор рассматривает, какие обстоятельства способствовали возникновению философии. Почему философия – в отличие от религии – была создана только в греческом мире? Каковы были составляющие этой культурной почвы? Автор упорядочивает их от самых общих до самых конкретных. До самых общих автор включает тип религии (непрофетический), национальный характер, агоничность, купечество и географические условия; средне – политическая система (полис, агора, «дискуссионная культура»); до самых конкретных – космополитический и мультикультурный характер Милета – богатого портового города. В результате является культура, которая порождает науку и технику, изменила наш мир. Автор также указывает на возможности и угрозы связанные с техническим и цивилизационным прогрессом.
Cultural Change from the Perspective of Cultural-Historical Archaeology
(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2011) Czopek, Sylwester
The article discusses the origins of aspects of cultural change using the example of archaeological cultures in south-eastern Poland, and with special reference to the meso-region of the lower Wisłok River. This study concludes that it is difficult to identify local roots in a traditional cultural-historical sense for most cultures within the study area. Attention is therefore focused on migrations and other population movements, as well as more complex external impacts on local populations, which are regarded as the main factors stimulating cultural change. In addition, some transformations and formations of new units may be due to local development (evolution) of cultures.
Czy filozofia i filozofowie są jeszcze komukolwiek potrzebni?
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2015) Zachariasz, Andrzej L.
Тезис о конце философии актуален. Эта позиция провозглашается в атмосфере прагматизации культуры и усиления убеждения о непригодности философского знания. Кажется, что в мире человека стали преобладать техническое мышление и практическое потребительское, а также религиозное мышление. Исламский религиозный фундаментализм расширяет свое влияние. В прагматизации участвует сама философская мысль. Она же формулирует отказ от метафизики и эпистемологии, отказ от философии первых принципов, ради герменевтики или философии обыденности. Она также предлагает заменить философию поэзией или точными науками (когнитивистикой, науками об общении). Философию вытесняют из образовательных программ не только средних школ, но и ВУЗ-ов. В такой ситуации вопрос о том, нужны ли еще кому-либо философия и философы, выглядит особенно целесообразным.
Dubbing versus voice over: culture-bound jokes & references in the English-Italian-Polish translation of humour in adult animated sitcoms
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Organ, Michał
This material is aimed at discussing and comparing the translations of culture-bound jokes and references with special attention paid to the translation of adult animates sitcoms. The material will encompass the Italian dubbing and Polish voice-over versions of the American TV show “Family Guy”. The analysis will focus on the different approaches to the translation of the above mentioned elements and their correspondence and closure to the original version of the series.
Ethnosemantics of the Concept of Happiness in American English and Polish
(Uniwersytet Rzeszowski, 2017-06-21) Paduch, Marek
Niniejsza rozprawa doktorska poświęcona jest etnosemantyce pojęcia „szczęście” w amerykańskiej odmianie języka angielskiego i w języku polskim. Autor dowodzi, że pomimo, iż centrum pojęcia „szczęście” stanowi jego uniwersalne znaczenie wyrażane przez doktryny filozoficzne, to dopiero peryferia analizowanego pojęcia w obu językach tworzą jego etnosemantykę w oparciu odpowiednio o kulturę amerykańską i polską. Metodologia badań rozprawy koncentruje się na naukowym synkretyzmie i akademickim redukcjonizmie. Dane badawcze opierają się na amerykańskich i polskich aforyzmach oraz innych tekstach literatury, odnoszących się do „szczęścia”, jak również na 241 amerykańskich i 273 polskich ankietach dotyczących tego abstrakcyjnego pojęcia. W pracy wykorzystano kognitywne narzędzia opisu semantycznego, kategoryzację, metaforę i aksjologię oraz model różnorodności kulturowej Geerta Hofstede’a. Analiza semantyczna pojęcia „szczęście” w obu językach odkrywa pragmatyczny kod szczęścia w amerykańskiej odmianie języka angielskiego (wartości materialne, zawodowe i hedonistyczne) oraz romantyczny kod szczęścia w języku polskim (wartości interpersonalne i duchowe). Jednocześnie, widoczny jest wpływ amerykanizacji na kulturę polską w postrzeganiu „szczęścia” głównie przez młodych Polaków dla których amerykański pragmatyzm staje się coraz bardziej atrakcyjny. Rezultaty badań dysertacji pozytywnie weryfikują hipotezę Sapira-Whorfa dotyczącą determinizmu i relatywizmu językowego.
Filisterstwo w kontekście dyskursu o kondycji człowieka współczesnego
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2018) Ruchała, Sławomira
Интересное, хотя и мало оптимистичное решение касающееся м.др. современного человека предложила в очерке «Кризис культуры» Ханна Арендт. Автор, описывая современную массовую культуру и массовое общество отнеслась к картине современного филистра, т.е. человека без совести, человека невежды, озабоченного только на себя – можно бы сказать человека-филистра, являющегося квинтэссенцией современной, широкопонимаемой культуры, в том числе и воспитания, политики. Именно этот короткий очерк стал дополнительным материалом для рассуждений о современном человеке в контексте культуры, воспитания и политики. Однако для того, чтобы отважиться представить ответ, является ли филистерство искушением или угрозой для человека, стоит задать вопрос, кто этот филистер?
Filozofické východiská skúmania zmyslu života
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2018) Šlosiar, Ján
Ответ на вопрос о смысл жизни дает человеку чувство душевной стабильности и внутреннего покоя. В настоящее время, когда человеческая жизнь характеризуется манипуляциями с помощью информации и современных технологий, теряются критическое суждение, способность к саморефлексии и способность формированя собственного чувства жизни. Автор утверждает, что ответ на вопрос о смысл жизни можно найти только в контексте времени, места, культуры и текущих событий.
Fremdverstehen und interkulturelle Kompetenz in der Didaktik des Deutschen als Fremdsprache
(2015-12-11) Fus, Agnieszka
Główną tezą pracy jest, iż aby skutecznie porozumiewać się z przedstawicielami innych kultur nie wystarczą wyłącznie umiejętności na płaszczyźnie lingwistycznej, kluczowa okazuje się kompetencja interkulturowa, obejmująca m.in. uwrażliwienie na obcość kulturową, która odzwierciedla się w różnorodności standardów kulturowych jako systemu norm i wartości oraz uświadomienie wpływu kultury własnej na sposób postrzegania innych. W związku z tym w kształceniu językowym konieczne jest równoległe rozwijanie kompetencji językowych oraz kulturowych, jak również wspieranie procesu rozumienia obcości kulturowej. Część teoretyczna pracy poświęcona jest terminologii związanej z tematem dysertacji oraz zakresem prowadzonych badań. W pierwszym rzędzie przedmiotem rozważań stają się pojęcia kompetencji oraz kultury, a także związki między tymi terminami. Podjęto również próbę ukazania wielowymiarowości nauczania interkulturowego oraz zaprezentowania, w jaki sposób może być u uczniów/studentów wspierany proces rozumienia obcości kulturowej. Część empiryczna pracy obejmuje analizę serii podręczników Aspekte oraz em neu w oparciu o samodzielnie opracowany (zgodnie z aktualnymi wytycznymi metodologicznymi) katalog pytań badawczych, zaś badania poprzeczne (statyczne) podręczników, wedle zaleceń W. WILCZYŃSKIEJ i A. MICHOŃSKIEJ-STADNIK (2010), mają charakter opisowo-analityczny.
From Magical Valorization to Radiocarbon Chronology. Changes in Determining Age of Prehistoric Artifacts
(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2016) Woźny, Jacek
Changes in determining age of prehistoric artifacts are closely linked to the search for objective grounds for reconstructing the history of human culture. In the Middle Ages, the origin of archaeological finds was explained by natural forces. For instance, it was thought that the Earth gives birth to vessels and keeps the bones of mythical creatures. For the religious worldview, it was the Bible that constituted the basis for perceiving the world. Chronology of ancient monuments referred to biblical events. Findings of antediluvian animals and plants were described. The existence of an antediluvian man was discussed. The age of these findings was estimated to reach several thousand years BC. Scientific methods of studying the chronology of prehistory developed in the mid-19th century, after the introduction of system of three ages by C.J. Thomsen. It was thought that social evolution was an objective source of cultural change, corresponding with K. Darwin’s ideas. Improvement of methods for determining the age of archaeological artifacts took place in the second half of the 20th century, thanks to C14 dating. Despite the conviction of archaeologists of the objectivity of radiocarbon chronology, it raises many objections and controversies. This proves that there is no single research method leading to objective knowledge about prehistory.
Humanitarian compound of modernization of higher education in Ukraine
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Vlasenko, Fedir
The article observes the main tendencies of modernization of Ukrainian education. Determines the place of humanitarian education in determined process. Determines the role of humanitarian education in the training of modern competitive specialist. Outlines the trends of modern education in Ukraine.
Idioms – a Look into Culture. The Formation of English Idioms in the Framework of British Culture (1945-2020).
(Uniwersytet Rzeszowski, 2021-06-15) Coombs-Hoar, Katarzyna
Rozprawa ma na celu zbadanie i zrozumienie, w jaki sposób uniwersalia językowe ujawniają informacje o związku pomiędzy kulturą a językiem poprzez badanie zastosowania idiomów w mediach drukowanych. Pierwszym celem jest określenie stosunku częstotliwości idiomów pojawiających się w tabloidach (The Mirror) do częstotliwości idiomów używanych w prasie poważnej (The Guardian) w latach 1945–2020. Ten przedział czasowy (1945–2020) jest podzielony na siedem kolejnych znaczących historycznie okresów, z których wybrano dziesięć próbek każdej badanej gazety i przeanalizowano główne wydarzenia historyczne z naciskiem na zastosowanie idiomów. Drugim celem jest zbadanie, jak zmienia się użycie idiomów w związku z prowadzoną polityką poprawności politycznej przedstawioną i promowaną przez określonych wydawców, oraz czy rosnąca świadomość społeczna eliminuje stosowanie niektórych idiomów.
Immanuel Kant a kultúrny rozmer spoločnosti
(Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich, 2018) Kyslan, Peter
Статия посвесщает свое внимание философии культуры в восприятии Канта. Исходя из так называемового нового чтения Канта, занимается его малыми произведенями чтобы сравнить его наследие с современными контекстами мышления. Основной целей творчества Канта это культура совершена в всемирно-гражданском единстве. Целей нашего розмышления является определение культурного масштаба общества в философии Канта и в дальнейшем ее конфронтация с современной идеей космополитизма. Универсалистическое стремление кантянской концепции культуры может являтся исходным пунктом современной оцены нашего восприятия культуры.
Integrating Culture into (Sustainable) Development – Values, Implications and Dilemmas
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Pyrkosz, Damian S.
The paper deals with the issue of the role of culture as an element of the sustainable development paradigm. However culture as an element of economic analysis of development had been underestimated for a long time, the rise of the paradigm of sustainable development made a window of opportunity for culture in this context. As the shift from the industrial to sustainable model necessitated change of the values pursued, culture has made its way to the development policy due to its integrative approach to economic, social and natural systems. In this context the paper aims to firstly present a brief outline of the landmarks in economic writings and the authors that drew attention to the value of cultural aspects in economic analysis. Then it goes on to identify characteristics of sustainable development that made it possible to naturally fit cultural considerations into the paradigm framework. Finally, the paper identifies a set of traits for culturally sustainable development and supports them with examples verifying the role of culture in economic development with a special focus to the European Union countries. The paper concludes with a critical account of features that make it difficult to include culture into the development analysis that have its roots either in the history of economic thought, cultural or psychological considerations.
Koncepcja antropologiczna Iwana Franki: ewolucjonizm kulturowo-społeczny w ukraińskiej filozofii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Darmoriz, Oksana
W artykule przeanalizowano dziedzictwo filozoficzne jednego z najwybitniejszych ukraińskich myślicieli Galicji – Iwana Franki, postaci wszechstronnej, kreatywnej, osobowości o wielorakich zainteresowaniach. W dziedzinie filozofii jego badania dotyczą wielu kierunków i doktryn swoich czasów, istotnie wykraczając poza ramy głównych nurtów filozoficznych tego okresu. W niniejszym opracowaniu skupimy uwagę na głównych tematach rozważań filozoficznych Iwana Franki powiązanych ze światowymi trendami w filozofii i przeanalizujemy jego podejście do badania kultury i społeczeństwa w świetle antropologicznych i ewolucyjnych metod.
Kulturotwórcza rola organizacji polonijnych w podtrzymywaniu i rozszerzaniu nauczania języka polskiego na przykładzie Niżyna
(2015-06-22) Januszkiewicz, Barbara
Rozprawa doktorska podejmuje problematykę roli organizacji i związków polonijnych w podtrzymywaniu i rozszerzaniu nauczania języka polskiego, promowaniu polskiej kultury na przykładzie Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia Polaków „Aster” miasta Niżyna. W pracy ukazano sposoby realizacji przez wspomnianą organizację celów i zadań statutowych, pokazano mechanizmy organizowania życia kulturalnego i udziału w nim władz lokalnych i innych instytucji, tudzież ukazano rolę parafii rzymskokatolickich obwodu czernihowskiego w upowszechnianiu znajomości języka i kultury polskiej oraz znaczenia pracy osób duchownych, pochodzących z Polski, na wpływ doskonalenia sprawności polskojęzycznych miejscowej diaspory. Na podstawie własnych doświadczeń i materiałów empirycznych autorka pracy w dysertacji dokonała analizy specyfiki nauczania języka polskiego na Ukrainie ze szczególnym uwzględnieniem obwodu czernihowskiego. Jednocześnie w pracy przybliżono dziedzictwo kulturalne polskiej diaspory na Czernihowszczyźnie, a w szczególności na ziemi niżyńskiej, a także ukazano sylwetki niektórych wybitnych Polaków, którzy swoim życiem dawali świadectwo wartości humanitarnych i dowód polskiego pochodzenia. W dysertacji przedstawiano również akty prawne, na mocy których polskie związki realizują swoją działalność oraz ukazano struktury organizacyjne polskich stowarzyszeń.