Przeglądanie według Temat "chronology"
Aktualnie wyświetlane 1 - 14 z 14
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja About the Chronology of the Beginning of the Metal Ages(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2016) Kadrow, SławomirThis article discusses the cases of the Bayesian analysis of series of AMS radiocarbon indications that modify our knowledge of the relative and absolute chronology of the Copper Age in the Great Hungarian Plain and the beginning of the Bronze Age in southern Germany and Central Europe. The results of relevant analyses have been reported as well as their importance for better understanding of the determinants of chronological and periodization patterns has been commented.Pozycja Bemerkungen zur pommerschen Kultur in Südostpolen(IAiE PAN, 2013) Czopek, SylwesterIn the article the author aims at verifying the previous studies concerning the presence of the Pomeranian Culture in the south-east Poland. He bases his study on new sources and results of scientific datings. The new materials indicate that the Pomeranian Culture was more significant in the south-east Poland that it was previously estimated. The obtained chronological data enables us to assign the Pomeranian Culture materials to the period between HaD3 (HaD3/LtA ?) and LtC, i.e. from the end of the 4th to the mid-3th century BC. Some data suggests considerable degree of microregional diversity of the settlement. What is important, however, is the presence of permanently utilized settlements. Succession is characteristic for many of them: the Tarnobrzeg Lusatian Culture from the Early Iron Age was followed by the Pomeranian Culture.Pozycja Chronologia osadnictwa szeleckiego na stanowisku Lubotyń 11, pow. głubczycki, w świetle bayesowskiego modelowania datowań(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2016) Bobak, Dariusz; Połtowicz-Bobak, Marta; Jary, Zdzisław; Raczyk, Jerzy; Moska, PiotrThis article attempts to clarify the Szeletian chronology of the site Lubotyń 11 on the Głubczyce Plateau. The site, maintained in a good condition, has a series of radiocarbon and OSL dating. By the use of the method of Bayesian modelling, a model has been constructed, taking into account the stratigraphic relationships between the natural and cultural events observed at the site. It allowed us to restore the history of the site and, in particular, to establish two facts regarding the Palaeolithic settlement. Although the site is a remnant of multiple stays of human groups, and the flint material clearly indicates the presence of older and younger Szeletian phase, now it is not possible to separate chronologically settlement episodes. The established beginning of the settlement appears to be the earliest known chronological point within the operation of the Szeletian culture.Pozycja Cmentarzyska z grobowcami bezkomorowymi: grupa wschodnia i południowo-wschodnia kultury pucharów lejkowatych. Zróżnicowanie, datowanie i geneza(2016-04-08) Król, DariuszOpracowanie to jest przykładem wieloaspektowej analizy danych o obrządku pogrzebowym społeczności KPL w grupach wschodniej i południowo-wschodniej. Podstawowymi obiektami badań są nekropole z bezkomorowymi mogiłami i grobami płaskimi. Ich charakter morfologiczny i różny kontekst występowania prowadzi do formułowania wielu pytań. Dlaczego nie były one jednolite? Jaka jest ich chronologia? Dlaczego zakładano je w określonych relacjach względem środowiska naturalnego i kulturowego? Jakie były ich funkcje i znaczenia społeczne? Wyróżniono kilka typów (i podtypów) mogił. Wśród „klasycznych” wielkokamiennych założeń typu A największe z nich odkryto na Kujawach. Najmniejsze na Pomorzu Środkowym. W przypadku innych typów trudno wskazać takie zależności z uwagi na niedostateczny stan ich zachowania. Dotyczy to zwłaszcza „drewnianych” struktur typu B, których najwięcej odkryto w Małopolsce. Interesujących faktów dostarcza analiza chronologiczna. Wykorzystano do niej dane z zakresu chronologii 14C i relatywnej. Wydaje się, że nekropole z bezkomorowymi mogiłami pojawiły się w grupie wschodniej nie wcześniej niż 4000 BC. Trudno jest określić czas ich „aktywnego” funkcjonowania, choć nie budowano ich już u schyłku IV tys. BC. Cmentarzyska takie lokowano głównie na terenach eksponowanych: np. na morenach (Kujawy) i górnych partiach stoków lessowych (Małopolska). Być może wynikało to z ich funkcji. Mogły być one markerami centrów, granic i szlaków komunikacyjnych. Wydaje się, że mogły one podkreślać prawo do danego terytorium różnych – ale wciąż egalitarnych – grup społecznych.Pozycja Contribution to the determination of the chronology of the Brînzeni local group of Trypolye culture(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2022-12) Karski, KamilThe author focuses on the chronology of the Brînzeni (Brynzen) group of the Tripolye culture in the context of the radiocarbon dates obtained from two settlements sites in Moldova - Văratic Holm i Brînzeni XI (IX). Thanks to the conducted analyzes and the results of the latest research, it is possible to place the discussed results in a wider context, including materials in relation to the inner-Trypolye context and contacts with other communities in Central and Eastern Europe.Pozycja Die Belegungszeit der Przeworsk-Kultur-Nekropolen(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2010) Tokarczyk, TomaszAuthor considers the length of functioning of Przeworsk culture cemeteries on the base of detailed chronology. A half of them was used from 160 to 300 years. Only few cemeteries lasted longer time. Most of them was initiated in two periods: A1 and B2. The end of cemeteries is also mainly dated on two periods: the turn of B2/C1 and the beginning of Migration Period.Pozycja From Magical Valorization to Radiocarbon Chronology. Changes in Determining Age of Prehistoric Artifacts(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2016) Woźny, JacekChanges in determining age of prehistoric artifacts are closely linked to the search for objective grounds for reconstructing the history of human culture. In the Middle Ages, the origin of archaeological finds was explained by natural forces. For instance, it was thought that the Earth gives birth to vessels and keeps the bones of mythical creatures. For the religious worldview, it was the Bible that constituted the basis for perceiving the world. Chronology of ancient monuments referred to biblical events. Findings of antediluvian animals and plants were described. The existence of an antediluvian man was discussed. The age of these findings was estimated to reach several thousand years BC. Scientific methods of studying the chronology of prehistory developed in the mid-19th century, after the introduction of system of three ages by C.J. Thomsen. It was thought that social evolution was an objective source of cultural change, corresponding with K. Darwin’s ideas. Improvement of methods for determining the age of archaeological artifacts took place in the second half of the 20th century, thanks to C14 dating. Despite the conviction of archaeologists of the objectivity of radiocarbon chronology, it raises many objections and controversies. This proves that there is no single research method leading to objective knowledge about prehistory.Pozycja Imiona słowiańskie z członami lubo-, -lub, miło-, -mił w toponimii Polski(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Górny, HalszkaThe article is devoted to toponyms motivated by Slavic compound names with adjective elements: lubo-, -lub, miło-, -mił. This topic is part of the research project called “Names as the Basis of Polish Geographical Names”, carried out at the Institute of the Polish Language at the Polish Academy of Sciences in Cracow. In a two-line analysis (on the antroponymic and toponymic level), enriched with cartographic illustrations, attention was focused on pointing out the chronology of personal names, productivity of the Slavic names in the process of nominating toponyms, and on highlighting the chronology, frequency, geography of oikonyms and their structural types. In over 60 place names created up to the end of the 16th century, and located mainly in Greater Poland, Silesia and Mazovia, 27 names with the above-mentioned elements were preserved. Among them are forms reconstructed from toponyms, such as: *Lubogost, *Lubomysł, *Lubowid, *Lubowit, *Nielub, *Miłobąd, *Miłodrog, *Miłorad, *Niemił. The younger layer of place names dated to the eighteenth and nineteenth centuries or introduced officially after 1945 occur mainly in the north and west of Poland.Pozycja Interpretacja polepy odkrytej na osadzie wielokulturowej na przykładzie stanowiska nr 1 w Zamiechowie, pow. jarosławski(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie; Instytut Archeologii UR; Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; Oficyna Wydawnicza „Zimowit”, 2015) Půlpánová-Reszczyńska, AgnieszkaThe purpose of this article is to present the finds of burnt daub, discovered in 2009–2010 during the pre-investment studies at the multicultural settlement, site No.1 in Zamiechów (dist. Jarosław), in the course of the A4 motorway construction from Rzeszów towards the border with Ukraine. The burnt daub, coming from features fills dated to the four chronological horizons, is associated with the function of the populations affiliated to the Mierzanowice culture, Przeworsk culture, Early Slavic period and 10th-13th centuries. In addition to the basic analysis of this important building material, the issues associated with certain possibilities of interpretation relating to questions of chronology and function of these facilities have been discussed in the article. Taking into account multiculturalism and a long chronology of the settlement, the main objective of this paper was to compare whether the individual horizons can indicate some clear differences in the use of burnt daub and whether the statistical research can confirm such differentiation.Pozycja Kultura trzciniecka w południowo-wschodniej Polsce(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-06-26) Adamik-Proksa, JoannaCelem rozprawy pt. „Kultura trzciniecka w południowo-wschodniej Polsce było zbadanie i zinterpretowanie zjawisk kulturowych jakie zachodziły przez niemal całe II tysiąclecie BC na obszarach międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki. Poszczególne aspekty związane z tematem rozprawy realizowano w ramach sześciu rozdziałów, omawiając kolejno takie zagadnienia jak: chronologia i periodyzacja, osadnictwo, gospodarka, obrzędowość pogrzebowa oraz geneza, zanik i kontakty międzykulturowe (rozdział 6 – „Realizacja procesu kulturowego”). Rzeczoną część rozprawy poprzedzały zagadnienia wstępne (rozdział 1) a zamykało „zakończenie”. Chronologia i periodyzacja W dysertacji główny nacisk położono na usystematyzowanie źródeł oraz ich dokładne umiejscowienie na osi czasu. Podstawy taksonomii chronologicznej zostały wypracowane w oparciu o ceramikę naczyniową. Zmienność tej kategorii źródeł rozpatrywano w dwóch blokach – lokalnym i regionalnym. Obserwacje w wymiarze lokalnym miały na celu odtworzenie dynamiki rozwoju wybranych osad kultury trzcinieckiej i ustalenie miejscowej tendencji zmian. Zakres prowadzonych na tej płaszczyźnie badań obejmował również szersze dociekania na temat zagospodarowania przestrzeni. Otrzymane wyniki każdorazowo konfrontowano z wynikami pomiarów datowania bezwzględnego (TL, C14) w celu potwierdzenia lub negacji kierunków zmian inwentarzowych. Zaowocowało to wydzieleniem kilku dających się synchronizować jednostek koncepcyjnych, które stały się ramową propozycją podziału źródeł ceramicznych kultury trzcinieckiej z międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki. Owa propozycja obejmowała dwa horyzonty stylistyczne („klasyczny” i „młodszy”) i cztery fazy rozwojowe. W dalszej części programu analitycznego poddano próbie weryfikacji otrzymane wyniki. Celem tej procedury było określenie na ile uchwycony w obrębie wybranych osad kierunek zmian inwentarzowych jest efektem miejscowej specyfiki, a na ile odbiciem szerszego zjawiska obejmującego cały obszar południowo-wschodniej Polski. Analizę zmienności zabytków w ujęciu regionalnym oparto na metodach statystycznych. W pracy tej zastosowano takie narzędzia jak wielowymiarowa analiza korespondencji oraz współczynnik korelacji Tau Kendalla. Pozwoliło to na zachowanie „czwórpodziału” kultury trzcinieckiej. Poszczególne jednostki tworzące ów system zostały określone jako zespoły typu Ia, Ib, IIa i IIb. Za reprezentatywne dla zespołów typu Ia uznano materiały ze znamionami stylu „klasycznego” z dominującym udziałem zdobnictwa rytego. Zbiory egzemplifikujące typ Ib cechował podobny zestaw elementów jednak w przeciwieństwie do poprzedzających je materiałów dominującą rolę odgrywały w nich naczynia zdobione poziomymi listwami. Motywów rytych było niewiele. Dwa ostatnie taksony – zespoły typu IIa i IIb, to materiały pozbawione „klasycznych” wyznaczników kulturowych. Za reprezentatywne dla tych zbiorów uznano takie cechy jak: przewaga brzegów niepogrubionych nad pogrubionymi, obecność naczyń z tzw. barkiem oraz brak rozbudowanych wątków zdobniczych powstałych przy połączeniu technik rycia i plastycznej. Za element „cezurujący” te dwie grupy artefaktów uznano motyw pionowych kanelur. Rzeczony element zdobniczy zanotowano wyłącznie w materiałach typu IIb. Na podstawie analogii ceramicznych można zaproponować następujące datowanie wyróżnionych typów: zespoły typu Ia - schyłek fazy A2 epoki brązu lub przełom fazy A2/BB1 okresu tej epoki do BB1 włącznie; zespoły typu Ib – częściowo „zazębiające się” chronologicznie z typem Ia. Według analogi małopolskich sekwencja Ia-Ib powinna się zamknąć w okresie BB1 i BB2; zespoły typu IIa – faza C epoki brązy; zespoły typu IIb – faza D epoki brązu. Osadnictwo Obszar jaki analizowano w pracy to terytorium o wyraźnie zaznaczonych granicach naturalnych. Jego zachodnią część wyznacza linia Wisłoki, wschodnią – Sanu, północną międzyrzecze dolnego Sanu i Wisły. Granica południowa opiera się natomiast na strefie Pogórza Karpackiego. Tak znaczna powierzchnia obejmuje tereny o różnych parametrach (tereny lessowe, partie Pogórzy Karpackich, strefa wydmowa Kotliny Sandomierskiej, duże doliny rzeczne) środowiskowych. Stan ów wpłynął na dysproporcje w zasiedleniu analizowanego obszaru przez społeczności kultury trzcinieckiej. Na podstawie dostępnych dziś informacji należy sądzić, że ekumena KT ograniczała się w zasadzie do pasa lessów oraz strefy dolinnej dużych i średnich cieków. Grupuje się tutaj aż 68% wszystkich stanowisk kultury trzcinieckiej. Pozostałe regiony określić można jako strefy rozproszonego osadnictwa, lub nawet pustki. Strategię zasiedlania terenu przez ludność KT zamieszkującą międzyrzecze Sanu, Wisły i Wisłoki charakteryzuje również tendencja do eksploatowania niższych partii terenu (usytuowanie punktów osadniczych w promieniu do 1 km od współczesnych koryt cieków) oraz skupianie się osadnictwa w zaglomeryzowane struktury terytorialne, tzw. mikroregiony. W zakresie organizacji sieci osadniczej rejestruje się wyraźne odrębności regionalne. Można zaproponować dwa zasadnicze modele okupacji terenu: model osadnictwa „stabilnego” składający się z osad centralnych o decydującym znaczeniu gospodarczym i mniejszych osiedli filialnych oraz model zbudowany z mniejszych osad sezonowych i tzw. punktów etapowych specyficzny dla obszarów nizinnych lub praniżowych. Uwagi o gospodarce Gospodarkę żywnościową społeczności KT określić można jako dwutorową. Rolnictwo i hodowla były zasadniczymi strategiami zdobywania pożywienia we wszystkich skupiskach osadniczych KT, aczkolwiek to, która z wymienionych gałęzi odgrywała decydującą rolę w strukturze gospodarki uzależnione było stricte od potencjalnej produktywności zasiedlonego obszaru. Sytuacja zaobserwowana na obszarze międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki nie wykazuje odstępstw od tej reguły. Dane z zakresu geografii osadnictwa pozwalają przypuszczać, że ludność zamieszkująca strefę lessową preferowała gospodarkę rolniczą, nastawioną na produkcję roślinną. Stan ów potwierdza również obecność dużych, długotrwale zasiedlanych osad w tej strefie. Natomiast na terenach Równiny Tarnobrzeskiej, Płaskowyżu Kolbuszowskiego oraz w strefie dolinnej Wisłoka i Sanu podstawową strategią zdobywania pożywienia była zapewne hodowla. Należy postulować większą stabilizację struktur i obecność upraw typu ogrodowego w strefie dolinnej Wisłoka. Uwagi o obrządku pogrzebowym Z terenów południowo-wschodniej Polski znamy obecnie osiem pewnych lub domniemanych stanowisk w obrębie których udokumentowano obiekty o charakterze sepulkralnym. Odkrycia te, choć liczba ich nie jest jeszcze duża podkreślają typowe dla całej wspólnoty „trzcinieckiej” znaczne zróżnicowaniu form pochówków nawet w odniesieniu do tak niewielkiego obszaru. Występują tu groby pojedyncze i zbiorowe, płaskie i kurhanowe, szkieletowe i ciałopalne. Analiza inwentarzy (stylistyka ceramiki) odkrytych w tych pochówkach może wskazywać na istnienie dwóch horyzontów chronologicznych w obrządku pogrzebowym lokalnych społeczności KT – starszy, w którym chowano zmarłych w obrządku szkieletowym i młodszy, w których zmarłych poddawano kremacji. Realizacja procesu kulturowego Początki osadnictwa kultury trzcinieckiej na obszarze międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki należy łączyć z migracją niewielkich grup ludności ze strefy Niżu. Jak wynika z przeprowadzonego przeglądu, wiele cech dystynktywnych dla najstarszych inwentarzy KT z dorzecza Sanu wyraźnie „ciąży” ku szeroko rozumianej północy. Owe fakty w połączeniu z brakiem związków formalnych pomiędzy materiałami KT a źródłami reprezentującymi starsze, miejscowe podłoże (kultura mierzanowica) nakazują uznać tą pierwszą za jednostkę alochtoniczną, napływową. Początki rzeczonych tradycji sięgają zapewne XVIII w BC. Wiele wskazuje na to, że kultura trzciniecka pojawia się na obszarze Polski południowo-wschodniej w czasie, w którym trwa jeszcze osadnictwo późnych grup kultury mierzanowickiej. Dane z zakresu szeroko rozumianej geografii osadnictwa dokumentują brak terytorialnego „zazębiania się” stanowisk KM i KT, co poświadcza możliwość czasowego współwystępowania wymienionych kultur. Na korzyść tej koncepcji przemawiają również oznaczenia chronometrii radiowęglowej. Generalne podobieństwo między badanymi obszarami a terenami lessów miechowskich sugeruje analogiczny scenariusz zasiedlenia – allochtoniczna KT poprzez stopniową infiltrację w miejsca opuszczone przez ugrupowania wczesnobrązowe lub pozostające poza strefą ich zainteresowań stopniowo powiększa swoją ekumenę. W trakcie długiego rozwoju struktur trzcinieckich w międzyrzeczu Sanu, Wisły i Wisłoki dochodziło do różnorakich kontaktów wewnątrz- i pozasystemowych. Stan ten przejawia się w recepcji określonych wzorców i idei kulturowych na różnych etapach rozwoju „nadsańskiego” skupiska osadniczego. Niezbędne wydaje się w tym miejscu zasygnalizowanie związków małopolsko-podkarpackich, widocznych chociażby pod postacią następstwa czasowego kolejnych faz stylistycznych. Skrótowo rzecz ujmując, w obrębie miejscowej sekwencji zmian inwentarzowych stwierdzamy obecność zespołów odpowiadających praktycznie wszystkim wydzielonym dla Małopolski fazom. Stan ów może sugerować paralelny rozwój struktur południowej części zasięgu TKK, przy nieco odrębnym rytmie przemian w jego północnowschodnim członie. Potencjalne dowody kontaktów kulturowych pomiędzy skupiskiem osadniczym KT w południowowschodniej Polsce a „wschodnim” odłamem TKK (kultura komarowska) dotyczą wyłącznie zbieżności rejestrowanych na płaszczyźnie kultury materialnej. Inspiracje zaczerpnięte z kultury komarowskiej uwidaczniają się w morfologii niektórych naczyń, w zdobnictwie (np. motyw krateczki oraz tzw. wątki kątowe) oraz poprzez tendencję do pokrywania ornamentem całej dolnej powierzchni naczynia. Powiązania omawianego organizmu terytorialnego ze strefą kulturowo związaną z obszarami zakarpackimi mogą natomiast dokumentować pojedyncze przykłady wysokich, pustych nóżek, naczynia zdobione pionowymi motywami plastycznymi bądź licznie występujące w tej strefie wazy kanelurowane. Zanik ugrupowania będącego przedmiotem niniejszego studium łączy się z ewolucyjnymi przemianami, jakie zaszły w jego strukturze pod wpływem impulsu zewnętrznego. Proces ten polegał na przejęciu przez ludność schyłkowej fazy KT popielnicowego obrządku pogrzebowego oraz upowszechnieniu się długotrwale użytkowanych kolektywnych nekropoli. Analiza najstarszych wyrobów metalowych TKŁ i nieliczne oznaczenia wieku bezwzględnego sugerują „styk” chronologiczny oraz możliwość częściowej paraleliaacji najmłodszych zespołów KT z wczesną fazą kultury tarnobrzeskiej. Taki wniosek narzuca określony sposób postrzegania zjawiska zaniku KT jako rozciągniętego w czasie procesu przejmowania cech wczesnotarnobrzeskich przez miejscowe społeczności kultury trzcinieckiej. Zjawisko transformacji kulturowej odbyło się w ramach niezmienionych struktur osadniczych.Pozycja Nekropole z bezkomorowymi grobowcami kultury pucharów lejkowatych w Polsce południowo-wschodniej w dorzeczach Wisły i Sanu. Przegląd historii i stanu badań(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2016) Król, DariuszThe research on cemeteries with unchambered tombs of the Funnel Beaker Culture has a long tradition in south-eastern Poland. Within the course of the twentieth century these necropolises were recorded in the areas of Sandomierz, Lublin and Western Małopolska lands. In recent years, they have also been identified in the Rzeszów Foothills. Due to field and cabinet works, carried out by various scientific centres for many years, it was possible to gather a lot of information about this phenomenon in this Trichterbecherkomplex zone. It relates mainly to the morphology of tombs and graves, and their spatial relationships. Relatively much is known about the age and sex structure of individuals buried there and accompanying artefacts. A novelty in recent times is a significant increase in data in terms of radiocarbon dates. They are some of the most crucial and desired sorts of information, explaining the time of functioning of such necropolises. This fact is particularly intriguing as for e.g. the attempt to determine time relations with over similar forms present in the Kuyavian-Pomeranian zone and the places of local settlement systems.Pozycja New chronological data for Weichselian sites from Poland and their implications for Palaeolithic(Elsevier, 2013) Bobak, Dariusz; Płonka, Tomasz; Połtowicz-Bobak, Marta; Wiśniewski, AndrzejThe goal of this paper is to present the new records on chronology and settlement dynamics in the area situated north of the Carpathians and Sudeten between MIS-3 and GI-1. The focus is on records representing Middle Palaeolithic and so-called transitional industries (Early Upper Palaeolithic), as well late Upper Palaeolithic. Studies are based on longer series of numerical data obtained during recent field work and an examination of old museum collections. These attempts differ from the previous approaches in which the main attention was put on the comparison of stratigraphical and archaeological data, rarely relating to the chronometric records. In the beginning of MIS-3, no settlement hiatus took place in this area. It appears that the classic late Middle Palaeolithic industries had no direct influence on the appearance of the transitional industries and that in the same period different industries could co-exist. There are no convincing arguments indicating a connection between the youngest transitional units and the Upper Palaeolithic industries. Studies on settlement dynamics during the last glaciation maximum (ca. 19,000–17,000 BP) have led to the acceptance of the previous concept emphasizing its unstable character. The sites with more numerous artefacts connected with the Magdalenian tradition and the Epigravettian come from the end of that period. The beginning of Magdalenian settlement on Polish territory took place at the turn of GS-2c and GS-2b, ca. 18,500–17,500 BP. More numerous Magdalenian camps started to appear in GS-2a, ca. 16,500–14,500 BP. The late dates of Magdalenian camps (GI-1c-1a) may be caused by the contamination of the samples, but it cannot be also excluded that the Magdalenian style of life survived in some southern regions of Poland until the Allerød.Pozycja The oldest graves of the Trzciniec culture(Institute of Archaeology Rzeszów University, 2013) Góski, JacekThe oldest horizon of the Trzciniec culture spanned over vast geographical areas and its graves may be distinguished by the presence of very specific vases and beakers (Fig. 1). The characteristic features of ceramics allow for distinguishing a group of burials with an early date. Such graves contained similar furnishings and they are known from nearly all parts of the Trzciniec cultural milieu in the area of Poland (Fig. 2–8). Parallel assemblages of archeological finds are also known from western Ukraine. The broad chronological span of the discussed notions may prove the hypothesis that they reflect a relatively short chronological horizon, probably limited to the 17th century BC. The funerary practices of the Trzciniec culture were very diverse already at the early stages of its development and included flat cremation graves with urns, pit-graves and diverse forms of both single and multiple inhumations. Inhumation and cremation graves have also been found in mounds.Pozycja Two Fibulae from the Early Iron Age Found out of Context in Eastern Wielkopolska(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2016) Kaczmarek, Maciej; Wawrzyniak, MateuszThe paper discusses the non-contextual finds of two bronze fibulae, coming from the Early Iron Age, revealed in eastern Wielkopolska by amateur metal detecting searchers (detectorists). One of them represents an unknown form, morphologically similar to Tłukomy type, whereas the other one (only its bow has been preserved) probably belongs to the Wymysłowo-Wroblewo type, isolated in the items collection as a brooch with a decorative foot (Fusszierfibeln). Both copies are an element to research the relative chronology of the decline of the Hallstatt period and the beginning of the Pre-Roman period in Wielkopolska.