Przeglądanie według Temat "autonomia"

Aktualnie wyświetlane 1 - 7 z 7

Boże Narodzenie i Wielkanoc w życiu codziennym mieszkańców Tarnowa i Rzeszowa na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy lokalnej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Rejman, Sabina
Na przełomie XIX i XX w. w Galicji dokonywały się przemiany gospodarcze i społeczne, które zapoczątkowały proces modernizacji społeczeństwa. Chociaż podstawą utrzymania ludności pozostało rolnictwo, a kultura ludowa określała rytm pracy i świętowania, pojawiały się oznaki zmian, szczególnie w większych miastach. W Galicji Zachodniej do takich zaliczano między innymi Tarnów i Rzeszów. Czas Adwentu i Bożego Narodzenia oraz Wielkiego Postu i Wielkanocy dokumentowała prasa lokalna. Szczególne znaczenie miały tytuły ukazujące się w długim przedziale czasowym – w Tarnowie „Pogoń"(1881–1914), a w Rzeszowie „Głos Rzeszowski” (1897–1920). W omawianych okresach roku liturgicznego na przygotowania do świąt oraz na zwyczaje i obyczaje świąteczne składały się: wydarzenia kulturalne realizowane przez artystów amatorów z myślą o zebraniu datków na działalność dobroczynną, wieczorki patriotyczne, występy profesjonalnych artystów, wykłady powszechne i uniwersyteckie, przygotowywanie prezentów (Mikołaj, Gwiazdka), udział w rekolekcjach (Wielki Post), zakup artykułów na świąteczne stoły (w tym także tych reklamowanych w prasie), wysyłanie świątecznych kartek lub zamiast nich składanie datków na cele dobroczynne (szczególnie na Towarzystwo Szkoły Ludowej); śledzenie zmian pogody, terminów ferii świątecznych, nadzwyczajnego rozkładu pociągów; lektura okolicznościowych tekstów prozatorskich i poetyckich, dbałość o pielęgnowanie tradycji świątecznych w rodzinach, solidaryzm z Polakami z innych zaborów, nadzieja wyrażana w składanych przez czasopisma życzeniach świątecznych na odzyskanie przez Polskę niepodległości.
Działalność Rady Szkolnej Krajowej na rzecz szkoły ludowej w autonomicznej Galicji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Juśko, Edmund
Odnosząc się do RSK i jej działań w sposób ogólny, należy stwierdzić, że jako instytucja publiczna zrobiła tak dużo, że trudno sobie wyobrazić sytuację, w której przyszłoby budować system oświatowy II Rzeczypospolitej bez jej dokonań. W okresie swej działalności posiadała w szeregach jednostki wybitne. Jej członkowie, starając się przeciwstawić różnym koniunkturalnym wpływom, wykazywali profesjonalizm i względny obiektywizm, który przyniósł wymiernie pozytywne efekty. Była bardzo ważną instytucją autonomii galicyjskiej, która zasłużyła się dla rozwoju i polonizacji szkolnictwa w zaborze austriackim. W zaborze austriackim To dzięki Radzie i przeważającej części jej działaczy w zaborze austriackim najwcześniej dokonały się zmiany, które miały istotny wpływ na dalszy rozwój szkolnictwa polskiego budowanego po 1918 r. Warto o tym pamiętać, obchodząc setną rocznicę odzyskania niepodległości po zakończeniu Wielkiej Wojny.
Funkcje społeczne muzyki. Analiza socjologiczna działań pilotażowych w szkołach muzycznych w latach 2012-2016
(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-12-14) Niewiadomska-Kocik, Joanna
W dysertacji dokonano analizy społeczno-kulturowego wymiaru pilotażowych działań podejmowanych w szkolnictwie artystycznym muzycznym w latach 2012-2016, których efektem były zmiany programowe wskazujące kierunki dalszego rozwoju szkolnictwa muzycznego. Rozważania te podjęto w kontekście społecznego charakteru muzyki i funkcji, jaką ona pełni w społeczeństwie. W organizacji szkolnictwa artystycznego zachodzą zmiany. Dokonują się one pod wpływem doświadczeń, rozwoju kompetencji zarządczych kadry dyrektorskiej, doskonalenia funkcjonowania szkół, a także zmian społecznych. Trwa ciągły, naturalny proces, który w swym charakterze społecznym i artystycznym jest uzasadniony. Przedmiotem autorskich badań pracy doktorskiej są szkoły pilotażowe i działania podejmowane przez nie w celu wypracowania rozwiązań wskazujących kierunki rozwoju dla szkolnictwa artystycznego muzycznego w perspektywie pełnienia przez muzykę społecznych funkcji. Aby tak zdefiniowany przedmiot badań zaprezentować, niezbędne było przedstawienie definicji kultury w aspekcie socjologicznym, założeń teorii odnoszących się do socjologii kultury i zaprezentowanie poglądów jej przedstawicieli. W pracy omówiono jeden z aspektów społecznych kultury – muzykę, która pełni w społeczeństwie wielorakie funkcje. To one stały się odniesieniem prowadzonych badań w kontekście zmian pilotażowych realizowanych przez wybrane szkoły muzyczne w latach 2012-2016. Przedstawiono również charakterystykę szkolnictwa artystycznego, w tym muzycznego, jego historię, znaczenie, zakres funkcjonowania. Analizowano również sposób funkcjonowania podmiotów monitorujących i wspierających zmiany w szkolnictwie artystycznym, czyli Centrum Edukacji Artystycznej i Centrum Edukacji Nauczycieli Szkolnictwa Artystycznego, w tym doradztwa metodycznego. Przedstawiono założenia pilotażu w szkołach muzycznych I i II stopnia, przyczyny jego wprowadzenia, sekwencję wydarzeń związanych z prowadzeniem pilotażu i efekty realizacji tego eksperymentu, czyli ramy prawne sankcjonujące zmiany pilotażowe i nowe podstawy programowe. Postawione cele dysertacji, teoretyczny kontekst przedmiotu badań, postawione problemy i hipotezy badawcze, wachlarz zastosowanych metod podczas autorskich badań empirycznych, weryfikacja postawionych hipotez wyznaczyły następującą strukturę niniejszej pracy. Jest to klasyczny układ dysertacji o charakterze empirycznym składającej się z trzech części: teoretycznej, metodologicznej i empirycznej.
Kościół, religia i religijność a polskie życie polityczne w Galicji doby autonomii. Stan badań i postulaty badawcze
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12-28) Szymczak, Damian
Rola Kościoła katolickiego w dziejach państwa i społeczeństwa polskiego jest ogromna. Dodatkowego znaczenia Kościół nabrał w okresie narodowej niewoli. Księża niejednokrotnie angażowali się w działalność patriotyczną, świeccy szukali oparcia w religii. Wraz z rozwojem nacjonalizmu dochodziło do coraz większej symbiozy narodu z katolicyzmem. Angażowanie się księży w działania polityczne przynosiło również napięcia polityczne, szczególnie w autonomicznej Galicji. Dotychczas brak jest syntezy poświęconej analizie miejsca duchowieństwa katolickiego i religii w galicyjskiej kulturze politycznej. Niniejszy artykuł jest próbą przybliżenia dotychczasowego dorobku naukowego w tej materii oraz postawienia kilku postulatów badawczych.
Polsko-słowackie stosunki polityczne i wojskowe w latach 1938-1939
(Uniwersytet Rzeszowski, 2024-11-29) Stolarczyk, Józef
Przedmiotowa rozprawa podejmuje problematykę określoną tematem „Polsko-słowackie stosunki polityczne i wojskowe w latach 1938-1939” i składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział pierwszy, zatytułowany „Antecedencje. Źródła konfliktu”, przedstawia polsko-słowackie sprawy sporne i osadza je w szerszym kontekście pogranicza. Przedstawia też stosunek dyplomacji polskiej do kwestii autonomii Słowacji. Jego rolą jest przedstawienie przyczyn jesiennego konfliktu. Rozdział drugi „Polsko-słowacki kryzys jesienią 1938 r.” przedstawia okoliczności i przebieg polskich rewindykacji granicznych na Spiszu, Orawie, w Czadeckiem i Beskidzie Niskim. Rozdział trzeci „Polska aktywność na Rusi Zakarpackiej i jej wpływ na stosunki polsko-słowackie (listopad 1938 – marzec 1939)” prezentuje przebieg polskiej akcji dywersyjnej „Łom” na pograniczu słowacko-karpatoruskim, następnie próby kontynuacji polskich działań dywersyjnych na Rusi Zakarpackiej (tzw. akcja prešovska), zmierzające do uzyskania wspólnej granicy polsko-węgierskiej. W rozdziale czwartym „Stan zagrożenia południowej granicy Polski w związku z sytuacją polityczno-militarną Słowacji w okresie od 14 marca 1939 r. do 31 sierpnia 1939 r.” poruszonych zostało szereg kwestii mających wpływ na ów stan zagrożenia. Ostatni rozdział piąty „Słowacja wobec kampanii wrześniowej 1939 r.” przedstawia obraz walk wrześniowych z południowym sąsiadem oraz następstwa tego wydarzenia. Całość rozprawy podsumowuje zakończenie, bibliografia z wykazem wykorzystanych źródeł, oraz aneksy z pakietem map i tabel ukazujących strukturę armii słowackiej.
Sekretarz jako urzędnik magistratu w większych miastach galicyjskich w dobie autonomii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-09) Rejman, Sabina
Sekretarz był jednym z najważniejszych urzędników miejskiego magistratu. Jako osobę wykształconą i wpływową zaliczano go do elity miejskiej inteligencji. Przeważnie brał żywy udział w życiu społecznym i kulturalnym miasta, a często je animował jako członek różnego rodzaju organizacji i stowarzyszeń. Zagadnienia podjęte w artykule dotyczą: wymogów stawianych przez prawo wobec kandydatów na urząd sekretarza, konkursów rozpisywanych na to stanowisko, zakresu obowiązków, uposażenia, czasu pełnienia służby, udziału w życiu społeczności lokalnej.
The Polish law regulations of decentralization of the official authority
(Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016-06) Feret, Elżbieta
According to the accepted title, with subject of deliberations included in hereby drawing up, determining determinants confirming the decentralization of the official authority in Poland will be. One should recognize choice about this subject in every respect justified at least from two reasons. Firstly, one of political principles of functioning of the state implemented by the Constitution of the Republic of Poland - decentralization of the official authority, lets for simpler getting to know appropriate needs of individual citizens. On the other whereas, is passing 25 anniversary of functioning of the local self-government in Poland what the rise to certain summaries and conclusions constitutes. In order to move chosen issues closer, first historical achievements of foreign literature, concerning bases and justifying the decentralization of the official authority will be analysed. In second whereas, self-reliances applying in Poland to regulations attesting to the decentralization of the official authority and her signs towards the functioning of self-government units, with particular reference to of their functioning. One's support also in the developed judicature and Polish doctrine will find moreover drawing up. Presented very short dissertations proved it, that the decentralization of the official authority in the form of handing sure entitlements over for self-government units was possible exclusively with simultaneous granting them self-reliances. Because the self-reliance of action is an actual guarantor of the public execution of tasks about so-called character self-government. What behind it is going, there is at the lack of this self-reliance no speech about causing the decentralization of the official authority. How he results from appointed regulations, applying in Poland to conclusions de lege lata one should accept years, that fully are using up issues of the decentralization of the power, as well as self-reliances of self-government units this way. The merit in this respect is sitting down above all on provisions of separate acts resulting from the constitution, political acts, as well as provisions specifying signs of the self-reliance of the functioning of the local self-government in Poland. Of course in Poland one should read out 25 years of functioning of the restored local self-government as the full success, at least not free from certain shortcomings. Due to their lack of clarifying a need more and more more frequent to come to the judicature or literatures on the subject exist, hence as the demand de lege ferenda it would be possible to accept full defining, not arousing the doubt of signs of the self-reliance of functioning of self-government units in Poland.