Przeglądanie według Temat "architecture"

Aktualnie wyświetlane 1 - 6 z 6

Budownictwo obronno-rezydencjonalne Wacława II (1291-1305) w Małopolsce na tle ziem polskich. Studium archeologiczno-historyczne
(2021-05-17) Kocańda, Paweł
Zasadniczym celem niniejszej pracy było opracowanie problematyki budownictwa obronno-rezydencjonalnego króla Czech i Polski Wacława II, na terenie Małopolski w okresie od 1291 do 1305. Zagadnienie to omówione zostało na szerszym tle historycznym i terytorialnym, obejmującym pozostałe obszary Polski, a także tereny dawnego Królestwa Czech. Dodatkowym elementem rozprawy jest analiza działalności biskupa krakowskiego Jana Muskaty, najważniejszego stronnika Wacława II w Małopolsce. Praca składa się z dwóch tomów. W pierwszym, podzielonym na siedem rozdziałów, przedstawiono zagadnienia preliminarne, sytuację polityczno-społeczną oraz sprecyzowano najważniejsze pojęcia, a także całościową analizę zagadnienia. W drugim tomie umieszczono katalog obiektów, na który składa się 58 założeń obronno-rezydencjalnych. Wszystkie budowle zostały podzielone alfabetycznie, a sam układ katalogu został dostosowany do potrzeb pracy. W ramach prowadzonych prac podjęto rozległą kwerendę archiwalną, umożliwiająca dotarcie do dokumentacji badawczej. Ponadto analizie krytycznej poddano dostępne źródła pisane polskie oraz czeskie, a także wykonano szczegółowe obserwacje materii architektonicznej poszczególnych założeń obronnych. W efekcie uzyskano wieloaspektowy zasób danych koniecznych do pełnego opracowania zagadnienia. Wśród najważniejszych wniosków wymienić należy znaczny wpływ Wacława II i Jana Muskaty na początki murowanego budownictwa obronnego w Małopolsce oraz wprowadzenia nowego elementu na zamkach w postaci wieży ostatecznej obrony. Podkreślić należy, że król Czech i Polski stworzył w Małopolsce sieć warowni królewskich, które spełniały określone funkcje militarne, celne i administracyjne, stanowiąc ważny element wprowadzonych przez niego reform wewnętrznych.
Nieistniejący kościół Franciszkanów w Jaśle i jego twórca Michał Łużecki. Przyczynek do biografii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011-12) Laskowski, Andrzej
Neogotycki kościół Franciszkanów w Jaśle wzniesiony został w latach 1903–1904 według projektu lwowskiego architekta Michała Łużeckiego, który jest też projektantem kilku neogotyckich elementów wyposażenia wnętrza tejże świątyni. Jest to jedyny obiekt sakralny poza Lwowem zrealizowany według projektu wspomnianego twórcy. Kościół ten, zniszczony niemal doszczętnie u schyłku II wojny światowej, reprezentował typ skromnej świątyni neogotyckiej, składającej się zasadniczo z wieży, korpusu nawowego i zamkniętego trójbocznie prezbiterium, pozbawionej transeptu. Kościoły tego typu popularne były w owym czasie na ziemiach niemieckich, a i w Polsce nie brak podobnych przykładów. W świetle przeprowadzonych badań Michał Łużecki był typowym architektem epoki przełomu historyzmu i modernizmu. Wiedza i pomysłowość pozwalały mu na zgrabne poruszanie się wśród form neostylowych, stąd w jego dorobku znajdziemy koncepcje, w których pojawiają się zarówno inspiracje średniowieczem (neogotycki kościół w Jaśle), jak i architekturą nowożytną (neobarokowa fontanna z Matką Boską we Lwowie) czy realizacje będące indywidualną interpretacją form historycznych, gdzie kostium stylowy zostaje zastosowany we współczesnej funkcji (wieża wodna na Wystawie Krajowej we Lwowie). Równie śmiało operował też różnymi materiałami, nie stroniąc ani od kamienia, ani od cegły, ani od drewna (by wymienić w tym przypadku cieszący się dużym uznaniem publiczności Pawilon Łowiectwa na wspomnianej wystawie). Nie unikał też prac konserwatorskich. W istocie jednak drzemał w nim człowiek świadomy przełomu, twórca odczuwający potrzebę poszukiwania nowych środków wyrazu, czego dowodem są jego projekty i działania prowadzone już w XX wieku, utrzymane w duchu secesji. Jako pracownik, a następnie wieloletni kierownik Urzędu Budownictwa Miejskiego we Lwowie oraz juror w wielu konkursach architektonicznych cieszył się dużym uznaniem i autorytetem.
Nierozłączny duet: socjalistyczne w treści i narodowe w formie
(Instytut Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019-12) Stojak, Grażyna
The paper is a reflection on the conditions in which post-war architects had to work in the third quarter of the 20th century. It was a time when the pre-war school of modernist architectural design had been done away with, and trends and achievements of modern European architecture were rejected. Instead, they were replaced with designing guidelines invented in the USSR and ready Soviet patterns. The article shows how architectural solutions of the time were used when building cultural institutions in towns, using the example of three selected culture centres in the former Rzeszów province. The first centres were built with the help of the local Communist Party activists and financial support from large factories: The Stalowa Wola Steelworks Culture Centre in Stalowa Wola (1952), Transport Equipment Factory Culture Centre in Rzeszów (1953) and Transport Equipment Factory Culture Centre in Mielec (1953). They were built from scratch according to Soviet patterns and adapted to the needs of the region.
Nowo powstałe kościoły i kaplice w Republice Czeskiej w latach 1948–1989
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-10) Belšíková, Šárka
Podczas reżimu komunistycznego, który był u władzy w byłej Czechosłowacji w latach 1948–1989, życie religijne było ograniczone. Funkcjonowanie kościołów było ściśle kontrolowane przez władze państwowe, a kościoły były generalnie tłumione i prześladowane. Wiązało się to z nacjonalizacją, zniszczeniem lub dewastacją budynków kościelnych. W tym wrogim kościołom środowisku społeczno-politycznym budowa nowych obiektów sakralnych stała się niemal niemożliwa. Jednak pomimo upływu czasu, kilka z nich zostało zrealizowanych, i to w postępowej formie architektonicznej i artystycznej. Tekst koncentruje się na opisie genezy i charakterystyce architektury kilku nowych obiektów sakralnych. Przedstawiono niezwykłą kaplicę Boskiego Serca Pana w Ołomuńcu z przełomu lat 40. i 50. XX wieku, zbudowaną dla Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia Trzeciego Zakonu św. Franciszka. Wyjątkowe i cenne pod względem architektonicznym są także budowle wzniesione na morawskiej wsi na przełomie lat 60. i 70. ubiegłego wieku - kościół św. Józefa w Senetářovie i kościół św. Mikołaja w Tichá. Czeskich Braci Ewangelików w Pradze-Kobylisach, który dziś nosi nazwę kościoła Drabiny Jakubowej i został dość rzadko projektowany przez szwajcarskiego architekta pod koniec lat 60. w ówczesnej Czechosłowacji. I wreszcie jedyny nowy budynek kościelny z lat 80. zrealizowany w duchu architektonicznego postmodernizmu - kościół św. Wacława w Moście.
Odbudowa i rewaloryzacja architektury i wyposażenia klasztoru Karmelitów Bosych w Poznaniu w latach 1945–1990
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012-12) Wanat, Benignus Józef
Klasztor i kościół Karmelitów Bosych w Poznaniu jest pierwszą i najstarszą świątynią w Polsce dedykowaną św. Józefowi (1618). Architektami kościoła i klasztoru w stylu barokowym byli Jerzy Catenaci i Krzysztof Bonadura. Przygotowali oni plany budowy klasztoru, uwzględniając szczegółowe przepisy budowlane zakonu, jak również nadzorowali budowę świątyni. Klasztor uległ kasacie na mocy decyzji króla pruskiego Fryderyka Wilhelma z dnia 5 lipca 1801 roku, a zabudowania przekazano wojsku pruskiemu. Od 1831 roku kościół pełnił rolę ewangelickiej świątyni garnizonowej (nowy wystrój i wyposażenie wnętrza po przebudowie). W roku 1919 roku kościół stał się świątynią garnizonową wojska polskiego. Karmelici odzyskali swoją własność w roku 1945 w stanie ruiny. Odbudowa i rewaloryzacja zabytku (obejmująca również wystrój wnętrza) trwała wiele lat. Dokonano jej pod nadzorem konserwatora miejskiego według zatwierdzonych projektów opracowanych przez arch. A. Holasa (fasada kościoła), arch. Franciszka Morawskiego (klasztor) i arch. inż. Józefa Dutkiewicza z Krakowa (wnętrze kościoła i refektarza). Prace te zostały szczegółowo omówione w artykule.
Romanticism towards history
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-12) Cieśla-Korytowska, Maria
The article concerns the attitude of Romanticism to history: the phenomenon of historicism and its pre-Romantic development, reaching out to the traditions of other cultures and nations, publication of works distant in time and space, the cult of the North and medievalism, interest in pre-Christian times and in the Middle Ages. Another perspective is constituted by relativisation of the point and time of reference in aesthetics, religion and poetic, visual and musical imagination, the emergence of the concept of picturesqueness, which defies clearly defined criteria. The issues of freedom and patriotism, determined by the historical situation of various countries, contribute to the special places in romantic culture held by Greece (its culture, art and eventual decline) and Poland. The article contains fragments of selected works created by Romantic writers and their predecessors from a number of European countries.