Przeglądanie według Temat "XVIII wiek"

Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 5

Patronat i mecenat Lubomirskich na Rzeszowie
(Uniwersytet Rzeszowski, 2021-03-31) Haligowska, Aleksandra
Niniejsza praca jest próbą opracowania kwestii wpływu Lubomirskich jako właścicieli miasta, na jego kształt i wygląd. Patronat rozumiany jako pula praw i obowiązków wobec Kościoła wpisana w rolę właściciela miasta, miał niebagatelny wpływ na regulację szerokiej sfery życia społecznego. Patron, posiadający prawo prezenty, decydował o obsadzaniu godności kościelnych na terenie parafii. Równocześnie stawał się jej opiekunem, przyjmując obowiązki właściwe wobec integralnej części majątku dziedzica. Mecenat oznacza opiekę gospodarza nad sferą kulturalną miasta, poprzez finansowanie wybranych dziedzin sztuki lub instytucji. Patronat był obowiązkiem a mecenat nad sztuką zaś Lubomirscy wpisali jako część swego etosu rodzinnego. Celem rozprawy jest przedstawienie członków rodu panujących w Rzeszowie w świetle ich działalności. Działalność ta może przybierać rozmaite formy, które uwidaczniają się nierzadko w charakterystyczny sposób dla poszczególnych rodzin magnackich. Wyróżnienie tych cech i udokumentowanie, że były one realizowane w Rzeszowie oraz opisanie w jaki sposób się to odbywało jest głównym przedmiotem niniejszej pracy.
Poufne wieści z oświeconej Warszawy Teodora Ostrowskiego: przejawy tabloidyzacji w osiemnastowiecznych gazetach rękopiśmiennych (w perspektywie mediolingwistycznej)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Suska, Dorota
Artykuł omawia przejawy tabloidyzacji w gazetach reprezentatywnych dla prasy rękopiśmiennej drugiej połowy XVIII wieku. Autorka odwołuje się do koncepcji życia gatunków, pragmalingwistycznych i genologicznych charakterystyk tabloidyzacji, w tym do cech osiemnastowiecznych gazet drukowanych, uznawanych w badaniach lingwistycznych za pierwowzór tabloidu. Ze względu na dziennikarski charakter gazet Teodora Ostrowskiego ich analizy są sprofilowane mediolingwistycznie i koncentrują się na wykładnikach tabloidyzacji: na poziomie treści, ujęcia stylistycznego, formy wypowiedzi (przetworzenia informacji do przekazu prasowego) oraz sposobu ich osadzania w strukturze gazety rękopiśmiennej (hierarchizacja treści w zależności od zakresu, stopnia pewności).
Reklama podręczników szkolnych i akademickich na łamach prasy litewskiej II połowy XVIII wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Jakubėnas, Regina
Artykuł wskazuje na istotny wkład wileńskiej prasy w promocję produkcji wydawniczej w II połowie XVIII stulecia. Autorka przedstawia wpływ periodyków na społeczny odbiór piśmiennictwa na podstawie analizy obwieszczeń księgarskich pomieszczonych na łamach tytułu najdłużej utrzymującego się na litewskim rynku, tj. wychodzących spod prasy drukarni akademickiej „Gazet Wileńskich” oraz dołączanych do nich „Suplementów”. Poczyniony przegląd materiału źródłowego wskazuje na obecność anonsów pochodzących od wielu oficyn, również tych spoza granic Wielkiego Księstwa Litewskiego. Różnorodnie prezentuje się również rejestr reklamowanych w ten sposób pozycji, obejmujący zarówno liczne podręczniki mieszczące wiedzę z zakresu rozmaitych dziedzin nauki, jak i dzieła ważnych przedstawicieli europejskiej myśli oświeceniowej. Lista nadmienionych w ogłoszeniach prasowych publikacji niejednokrotnie uzupełnia znane zestawienia bibliograficzne, takie jak Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut” czy Bibliografia polska K. Estreichera.
W kręgu prasy dawnej i współczesnej. Wybrane problemy (1)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kowal, Jolanta; Patro-Kucab, Magdalena; Podolska, Paulina
Monografia koncentruje się wokół wybranych problemów z zakresu prasy dawnej i współczesnej. Z uwagi na to niniejszy tom podzielono na dwie zasadnicze części, poprzedzone artykułem profesora Wiesława Pusza prezentującego aktualną sytuację w badaniach literaturoznawczych polskiego oświecenia. W części pierwszej – poświęconej tzw. prasie dawnej – pomieszczono rozprawy historycznoprasowe oraz historycznoliterackie, których tematyka obejmuje wielorakie aspekty periodyków krajowych i zagranicznych z XVIII i XIX wieku. W artykułach tych zaprezentowano rozpoznane obszary spraw budzących dotąd stosunkowo małe zainteresowanie badaczy oraz takie, które dotychczas z różnych względów pomijano. Szeroka jest przy tym, objęta naukową refleksją, „geografia prasowa”. W tomie pojawiają się bowiem rozważania na temat prasy litewskiej autorstwa Reginy Jakubėnas oraz Anny Szmuc, prasy Królestwa Polskiego w artykule Tomasza Jędrzejewskiego, prasy rosyjskiej w refleksji badawczej Anny Kupiszewskiej, prasy galicyjskiej w rozprawach Mikołaja Głosa i Kingi Matuszko oraz prasy bukowińskiej w rozważaniach Julii Popowicz, Tarasa Griniwskowa i Romana Pazjuka. Część druga monografii koncentruje się na problemach prasy XX i XXI wieku. Intensywny rozwój mediów w tym czasie sprawił, że prasa stała się jednym z wielu źródeł informacji, a co za tym idzie, zaczęła diametralnie zmieniać swoje oblicze i mierzyć się z odmiennymi aniżeli tzw. prasa dawna problemami. Doskonale pokazuje to otwierający drugą część tomu artykuł autorstwa Jakuba Czopka pt. „Sztuczna inteligencja w redakcji – o zmianach technologicznych w dziennikarstwie”. Nie mniej interesujące kwestie pojawiają się też w pozostałych artykułach obcojęzycznych skupiających się na różnorakich kwestiach dotyczących prasy współczesnej. Autorzy związani z Czerniowieckim Uniwersytetem Narodowym im. Jurija Fedkowycza, Narodowym Uniwersytetem Technicznym w Kijowie czy Donieckim Uniwersytetem Narodowym im. Wasyla Stusa zaprezentowali prace zróżnicowane problematycznie i metodologicznie, głównie z zakresu nauki o mediach i nauk o komunikowaniu. W tej części zamieszczono artykuły dojrzałych badaczy: Eleonory Szestakowej, która zwraca uwagę na kulturę pamięci w mass mediach Doniecka, czy Aleksandra Janiszewskiego, podejmującego problem intelligibilis jako narzędzia służącego przyciąganiu zagranicznego odbiorcy w czasopiśmie „Arcana”. Należy także podkreślić wagę prac zaprezentowanych przez młodych naukowców z Czerniowiec, takich jak: Julia Melniczuk, Lilia Szutiak czy Liubow Wasilik. W przedstawionych artykułach zwrócili oni uwagę na historyczne i współczesne problemy dziennikarstwa ukraińskiego, między innymi na odbiór problematyki religijnej czy kwestię tożsamości narodowej, ale także przedmiotem badawczego oglądu uczynili trendy obecne w dzisiejszych mediach drukowanych na Ukrainie. Tom dopełniają prace studentek z rodzimego ośrodka akademickiego. Młode autorki, Karolina Paszek i Aleksandra Kułak, prezentują na łamach niniejszej publikacji swe pierwsze analizy naukowe dotyczące reportażu literackiego oraz współczesnego komunikatu reklamowego ukazanego przez pryzmat szesnastowiecznego emblematu.
Zlecenia o tematyce religijnej realizowane w lwowskiej tłoczni gubernialnej w latach 1773–1800
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Rusińska-Giertych, Halina
The article focuses on the religious publications that were issued in Lvov in 1773-1800 by the printing press of the Lvov province, which belonged to Antoni Piller and later to his successors. Since the Pillers’ printing press was the only one active in the town between the latter half of the 1780s and the end of the 1790s, it accepted, apart from governmental printing orders, other commissions, including church and monastic ones. About thirty five religious texts were released by them. They were mostly prayer books and sermons, but also textbooks and religious education books, teaching guides for catechists, excerpts facilitating the understanding of the Gospel, as well as summaries of important Western European works that had an impact upon understanding the Christian religion and the debate of the existence of God.