Przeglądanie według Temat "Wilno"

Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 5

Koryfeusz poezji. Monografia twórczości Ignacego Szydłowskiego
(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-11-07) Podolska, Paulina
Dysertacja stanowi pierwszą próbę zaprezentowania sylwetki twórczej Ignacego Szydłowskiego (1793–1846) – literata uznanego w swoim czasie za wileńskiego „koryfeusza poezji”, obecnie zaś postaci zapomnianej, której działalność nie doczekała się jeszcze monograficznego opracowania. W rozdziale I skoncentrowano się na skorygowaniu i poszerzeniu wiedzy na temat życiorysu pisarza, utrwalonej w poświęconych mu dotąd (nielicznych) notach biograficznych. W dalszych rozdziałach, składających się na zasadniczą część rozprawy, scharakteryzowano dorobek Szydłowskiego w obszarach: twórczości poetyckiej i translatorskiej (rozdział II), pracy redakcyjno-edytorskiej nad periodykami „Tygodnik Wileński” i „Wizerunki i Roztrząsania Naukowe” oraz wydawnictwami podręcznikowymi poświęconymi poezji i wymowie (rozdział III), działalności krytycznoliterackiej i cenzorskiej (rozdział IV), a w końcu – pracy nauczycielskiej jako profesora wymowy, poezji i literatury polskiej (rozdział V). Ogląd ten prowadzi do zrewidowania dotychczasowych opinii o jego przeciętnym talencie literackim, wstecznictwie oraz niechęci do piszącej młodzieży, zwłaszcza zaś zwolenników prądu romantycznego. Pracę dopełnia podwójny aneks, zawierający nieznane utwory Szydłowskiego, odnalezione przez autorkę rozprawy w formie rękopiśmiennej, oraz kompletną bibliografię jego prac wraz z ich przedrukami i wersjami brulionowymi.
Reklama podręczników szkolnych i akademickich na łamach prasy litewskiej II połowy XVIII wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Jakubėnas, Regina
Artykuł wskazuje na istotny wkład wileńskiej prasy w promocję produkcji wydawniczej w II połowie XVIII stulecia. Autorka przedstawia wpływ periodyków na społeczny odbiór piśmiennictwa na podstawie analizy obwieszczeń księgarskich pomieszczonych na łamach tytułu najdłużej utrzymującego się na litewskim rynku, tj. wychodzących spod prasy drukarni akademickiej „Gazet Wileńskich” oraz dołączanych do nich „Suplementów”. Poczyniony przegląd materiału źródłowego wskazuje na obecność anonsów pochodzących od wielu oficyn, również tych spoza granic Wielkiego Księstwa Litewskiego. Różnorodnie prezentuje się również rejestr reklamowanych w ten sposób pozycji, obejmujący zarówno liczne podręczniki mieszczące wiedzę z zakresu rozmaitych dziedzin nauki, jak i dzieła ważnych przedstawicieli europejskiej myśli oświeceniowej. Lista nadmienionych w ogłoszeniach prasowych publikacji niejednokrotnie uzupełnia znane zestawienia bibliograficzne, takie jak Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut” czy Bibliografia polska K. Estreichera.
W kręgu prasy dawnej i współczesnej. Wybrane problemy (1)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kowal, Jolanta; Patro-Kucab, Magdalena; Podolska, Paulina
Monografia koncentruje się wokół wybranych problemów z zakresu prasy dawnej i współczesnej. Z uwagi na to niniejszy tom podzielono na dwie zasadnicze części, poprzedzone artykułem profesora Wiesława Pusza prezentującego aktualną sytuację w badaniach literaturoznawczych polskiego oświecenia. W części pierwszej – poświęconej tzw. prasie dawnej – pomieszczono rozprawy historycznoprasowe oraz historycznoliterackie, których tematyka obejmuje wielorakie aspekty periodyków krajowych i zagranicznych z XVIII i XIX wieku. W artykułach tych zaprezentowano rozpoznane obszary spraw budzących dotąd stosunkowo małe zainteresowanie badaczy oraz takie, które dotychczas z różnych względów pomijano. Szeroka jest przy tym, objęta naukową refleksją, „geografia prasowa”. W tomie pojawiają się bowiem rozważania na temat prasy litewskiej autorstwa Reginy Jakubėnas oraz Anny Szmuc, prasy Królestwa Polskiego w artykule Tomasza Jędrzejewskiego, prasy rosyjskiej w refleksji badawczej Anny Kupiszewskiej, prasy galicyjskiej w rozprawach Mikołaja Głosa i Kingi Matuszko oraz prasy bukowińskiej w rozważaniach Julii Popowicz, Tarasa Griniwskowa i Romana Pazjuka. Część druga monografii koncentruje się na problemach prasy XX i XXI wieku. Intensywny rozwój mediów w tym czasie sprawił, że prasa stała się jednym z wielu źródeł informacji, a co za tym idzie, zaczęła diametralnie zmieniać swoje oblicze i mierzyć się z odmiennymi aniżeli tzw. prasa dawna problemami. Doskonale pokazuje to otwierający drugą część tomu artykuł autorstwa Jakuba Czopka pt. „Sztuczna inteligencja w redakcji – o zmianach technologicznych w dziennikarstwie”. Nie mniej interesujące kwestie pojawiają się też w pozostałych artykułach obcojęzycznych skupiających się na różnorakich kwestiach dotyczących prasy współczesnej. Autorzy związani z Czerniowieckim Uniwersytetem Narodowym im. Jurija Fedkowycza, Narodowym Uniwersytetem Technicznym w Kijowie czy Donieckim Uniwersytetem Narodowym im. Wasyla Stusa zaprezentowali prace zróżnicowane problematycznie i metodologicznie, głównie z zakresu nauki o mediach i nauk o komunikowaniu. W tej części zamieszczono artykuły dojrzałych badaczy: Eleonory Szestakowej, która zwraca uwagę na kulturę pamięci w mass mediach Doniecka, czy Aleksandra Janiszewskiego, podejmującego problem intelligibilis jako narzędzia służącego przyciąganiu zagranicznego odbiorcy w czasopiśmie „Arcana”. Należy także podkreślić wagę prac zaprezentowanych przez młodych naukowców z Czerniowiec, takich jak: Julia Melniczuk, Lilia Szutiak czy Liubow Wasilik. W przedstawionych artykułach zwrócili oni uwagę na historyczne i współczesne problemy dziennikarstwa ukraińskiego, między innymi na odbiór problematyki religijnej czy kwestię tożsamości narodowej, ale także przedmiotem badawczego oglądu uczynili trendy obecne w dzisiejszych mediach drukowanych na Ukrainie. Tom dopełniają prace studentek z rodzimego ośrodka akademickiego. Młode autorki, Karolina Paszek i Aleksandra Kułak, prezentują na łamach niniejszej publikacji swe pierwsze analizy naukowe dotyczące reportażu literackiego oraz współczesnego komunikatu reklamowego ukazanego przez pryzmat szesnastowiecznego emblematu.
„Wiadomości Brukowe” wobec zjawiska magnetyzmu zwierzęcego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Szmuc, Anna
Magnetyzm zwierzęcy, który na początku XIX wieku na dobre zagościł na wileńskich salonach, wzbudzał niemałe zainteresowanie zarówno wśród entuzjastów, jak i przeciwników owej teorii. Stał się również tematem niezwykle często poruszanym przez ówczesną prasę. To właśnie teksty drukowane na łamach „Wiadomości Brukowych” stały się pretekstem dla rozważań przedstawionych w niniejszym artykule. Jak się bowiem okazuje, moda na mesmeryzm w znacznym stopniu nakreśliła kierunek, za którym podążyli redaktorzy periodyku. Charakter artykułów pomieszczonych na łamach tego czasopisma, utrzymanych w tonie szubrawczym, jest doskonałym przykładem kunsztu pisarskiego jego redaktorów, ich kąśliwej ironii, a także przewrotnego dowcipu. Opublikowane w nim wypowiedzi dotykające kwestii związanych z magnetyzmem stanowią jednak przede wszystkim niezwykle ważny, choć dotychczas słabo zbadany aspekt kultury literackiej Litwy w dobie porozbiorowo-przedpowstaniowej.
Wileńskie pismo „Comoedia” – jeszcze jedno ogniwo awangardy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Szawerna-Dyrszka, Anna
The article describes the Vilniusian paper dedicated to art and culture called “Comoedia”. Until now, this monthly magazine has been described as a theatrical paper between 1938-1939. The author of the paper justifies the argument, that the periodical being the last published initiative of “Walking Wolf”, is an unnoticed “missing link” so far- considering the chain of the Polish interwar avant-garde in literature.