Przeglądanie według Temat "Polonia"

Aktualnie wyświetlane 1 - 3 z 3

Erazm Józef Jerzmanowski (1844-1909). Wynalazca-biznesmen-filantrop
(Uniwersytet Rzeszowski, 2016-12-16) Więch, Arkadiusz Stanisław
W rozprawie doktorskiej Arkadiusz S. Więch przedstawia biografię Erazma Józefa Jerzmanowskiego: powstańca styczniowego, emigranta, wynalazcy, biznesmena i filantropa oraz dokonuje analizy poszczególnych kierunków jego działalności biznesowej, filantropijnej oraz społecznej. Urodzony w 1844 roku Jerzmanowski dzięki swojej pracy stał się najbogatszym Polakiem w Stanach Zjednoczonych końca XIX wieku, a dzięki testamentowemu zapisowi obdarzony został przydomkiem „Polskiego Nobla”. Ustanowiona przez niego fundacja tworzyła przyznawaną przez Polską Akademię Umiejętności w Krakowie nagrodę, którą ze względu na jej wartość i prestiż bardzo szybko porównano z funduszem Alfreda Nobla. Nagroda fundacji im. Erazma i Anny małżonków Jerzmanowskich stanowiła dzieło życia Erazma Jerzmanowskiego, dlatego też Więch przedstawia nie tylko kryteria nagrody, ale także okoliczności jej przyznawania w latach 1915-1938. Jej laureatami byli m. in. Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, Jan Kasprowicz, Oswald Balzer, Władysław Abraham.
Festiwale polonijnych zespołów folklorystycznych w Rzeszowie w latach 1969-2009.
(Uniwersytet Rzeszowski, 2020-12-17) Rożek, Tomasz
Niniejsza rozprawa prezentuje Światowe Festiwale Polonijnych Zespołów Folklorystycznych oraz choreograficzną działalność dydaktyczną na rzecz Polonii w Rzeszowie w latach 1969-2009. W pracy zaprezentowano także formy działalności Rzeszowskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Rzeszowie. Rozprawę napisano w oparciu o materiały źródłowe. Były to głównie materiały zgromadzone w Centrum Dokumentacji Polonijnego Ruchu Artystycznego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Autor przeprowadził również kwerendę w innych archiwach. Wielu informacji dostarczyły także przeprowadzone przez autora autoryzowane wywiady. Pierwszy rozdział rozprawy opisuje Rzeszowski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Ukazano w nim genezę stowarzyszenia, jego główne zadania oraz obszary działalności. W drugim rozdziale przedstawiono Światowe Festiwale Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Rzeszowie. Opisano genezę festiwali, jego uczestników, działania podejmowane przy organizacji oraz szereg imprez towarzyszących festiwalom. Trzeci rozdział zawiera charakterystykę polonijnych zespołów folklorystycznych. Rozdział czwarty przedstawia Polonijne Festiwale Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych. Opisana tam została geneza i rys historyczny festiwalu. Przedstawiono miejsca festiwalowe oraz uczestników. W ostatnim rozdziale przedstawiono choreograficzną działalność dydaktyczną na rzecz Polonii, realizowaną w ramach Studium Tańców Polskich oraz 4-letniego Polonijnego Studium Choreograficznego.
Obraz polskości i Polaków na chicagowskiej scenie polonijnej początków XX wieku (wokół twórczości dramaturgicznej Antoniego Jaxa) – zarys problematyki
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Reglińska-Jemioł, Anna
Polacy docierający do Stanów Zjednoczonych sukcesywnie reorganizowali zastaną przestrzeń, budując świątynie, tworząc placówki edukacyjne, zakładając różnego rodzaju instytucje, a także teatry – by również za ich pośrednictwem oddziaływać dydaktycznie. Jak podkreśla Emil Orzechowski w monografii poświęconej Teatrowi polonijnemu w Stanach Zjednoczonych (Wrocław 1989, s. 34), „nader intensywnie eksploatowano wątek patriotyczny, co również wypada uznać nie za zabieg mający na celu zwabienie publiczności, lecz raczej za świadomie wprowadzony element wychowania w duchu pamięci o historii polskiej”. Interesująca właśnie z tej perspektywy wydaje się twórczość Antoniego Jaxa (1850–1926), w pewnym sensie zapomnianego dramaturga chicagowskiej sceny amatorskiej, na której potrzeby napisał kilkadziesiąt sztuk. Dzięki jego twórczości możemy spojrzeć na dziedzictwo kulturowe zapisane na kartach polonijnego teatru amatorskiego nie tylko z perspektywy emocjonalnych zapisów starań Polonii o identyfikację z kulturą kraju rodzinnego, czy też refleksyjnego oglądu własnej przeszłości. Jax w swych komediach, zbliżając się do formy farsy, chętnie odnosił się przede wszystkim do aktualnych tematów, spraw bliskich codzienności i doświadczeniom polskich imigrantów.