Przeglądanie według Temat "Podolia"

Aktualnie wyświetlane 1 - 4 z 4

Funkcje imion żeńskich i męskich w inskrypcjach nagrobnych na dziewiętnastowiecznych polskich katolickich cmentarzach Podola
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Havryliuk, Olena
Celem artykułu jest analiza imion męskich i żeńskich w inskrypcjach nagrobnych z zabytkowych cmentarzy katolickich Podola (z okresu wiek XIX – początek XX wieku). Imiona na nagrobkach pełnią różne funkcje, m.in. służą rozróżnieniu płci osoby zmarłej, wyróżnieniu jej spośród innych pochowanych na cmentarzu. Ponadto przekazują emocje względem zmarłego, wskazują na relacje rodzinne i szersze aspekty kulturowe. Funkcję kulturową inskrypcji, której wykładnikami są imiona, można rozumieć jako funkcję rodową, pamięci narodu, przynależności do społeczeństwa, a także funkcję patriotyczną. W artykule zwrócono uwagę również na formy imion oraz ich pochodzenie.
Maria z Paygertów Bobrzyńska – podolaczka wśród stańczyków
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-09) Paczos, Sebastian
Maria z Paygertów Bobrzyńska przeżyła dwie wojny światowe, trzy ustroje polityczno-społeczne oraz trzy państwa o odmiennych granicach. Wszystkie te doświadczenia miały niebagatelny wpływ na ukształtowanie jej poglądów. Pochodziła z Podola, ale nie była typową reprezentantką tej grupy społeczno-politycznej. Krytycznie odnosiła się zarówno do sanacji, jak i narodowej demokracji. Nie szczędziła gorzkich słów pod adresem liderów konserwatystów z Galicji Wschodniej, określając ich mianem ludzi o wielkim sercu, ale ciasnym umyśle i krótkowzroczności. Ciekawym elementem jej poglądów były uprzedzenia wobec Żydów. W swoim życiu miała również epizod socjalistyczny. Maria jest doskonałym przykładem modernizowania się inteligencji galicyjskiej z początków XX w.
Obraz mężczyzny i kobiety w katolickich epitafiach kresowych z XIX i początku XX wieku (na przykładzie Podola)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Havryliuk, Olena
Artykuł jest pokłosiem badań inskrypcji nagrobnych z XIX – początku XX wieku na katolickich cmentarzach Podola. We wstępie przedstawiono krótką historię Podola, a także życia Polaków na ziemi podolskiej. Analizie poddano części fakultatywne inskrypcji, w których utrwalano nacechowaną aksjologicznie charakterystykę zmarłych kobiet i mężczyzn: pochodzenie, zajmowane stanowisko, relacje rodzinne i społeczne. Wyniki analiz pokazują zbiorowy obraz Polaków zapisany w inskrypcjach na podolskich cmentarzach – to, jakie cechy i zachowania były cenione we wspólnocie polskiej Podola. Porównanie zaznaczonych cech zmarłych męskiej i żeńskiej płci świadczy też o roli kobiet i mężczyzn pochodzenia polskiego na Podolu, o różnicy ich statusu w społeczeństwie, co dokumentują charakterystyki w wybranych inskrypcjach nagrobnych.
“This Emigrant Fate of His”: On Włodzimierz Odojewski’s Short Story Collection „…i poniosły konie"
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Dutka, Elżbieta
Włodzimierz Odojewski is one of the most famous émigré writers who still deals with the topic of emigration, even in his books published long after his both symbolic and real return to the homeland. Significant extension and dwelling on the said topic can be observed in the book „…i poniosły koine” […and the horses bolted]. The aim of this paper is to provide an interpretation of the short stories gathered in the volume (published in 2006) from the perspective of the biographical context, the rest of Odojewski’s writings, as well as his opinions on various aspects of exile. Such interpretation reveals a more existential and internalized dimension of emigration but also its universal meanings. Thus, emigration is considered to be a metaphor of human fate.