Przeglądanie według Temat "Lemkos"

Aktualnie wyświetlane 1 - 3 z 3

Działalność społeczno – kulturalna Łemków w Beskidzie Niskim po 1989 r.
(2016-04-21) Michnal, Wioleta
Transformacja ustrojowa w Polsce, rozpoczęta czerwcowymi wyborami w 1989 r., umożliwiła odrodzenie fundamentalnych struktur demokratycznego kraju. Wraz ze zmianami społeczno - politycznymi, nastąpiła powolna, ale systematyczna praca nad przekształceniami polityki etnicznej wobec mniejszości narodowych w Polsce. Usuwanie wszelkich następstw polityki monoetnicznej w nowych warunkach systemowych kraju, wymagało pracy wielu wybitnych polityków i samych zainteresowanych. Głównym celem prezentowanej pracy jest przybliżenie działań społeczno - kulturalnych, jednej z pokrzywdzonych grup mniejszościowych, jaką są Łemkowie. Oczekiwania łemkowskich liderów w tworzących się nowych warunkach politycznych były ukierunkowane na upodmiotowienie grupy, a w rezultacie uzyskanie praw do zaspokajania potrzeb, służących utrzymaniu tożsamości etnicznej. Jak przebiegał proces odbudowy struktur poszczególnych łemkowskich organizacji? Jakie działania zostały podjęte w sferach kultury, oświaty, edukacji, określenia swojego miejsca w lokalnej społeczności? Poszukiwanie odpowiedzi na zadane pytania, stały się podstawową problematyką niniejszej pracy. Dodatkową kwestią poruszaną w problematyce badawczej, jest zawężony zasięg badań naukowych do historycznej krainy Łemków - Łemkowszczyzny. Ten celowy zabieg, ma ukazać realny obraz współczesnej działalności społeczno - kulturalnej Łemków na ich rdzennych ziemiach.
Łemkowie zachodni przy granicy Galicji z Węgrami w XIX wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-12) Tyszkiewicz, Jan
W artykule przedstawiono losy społeczności łemkowskiej zamieszkującej na terenach położonych w zachodnich częściach Pienin (m.in. wsie Szlachtowa, Jaworki, Czarna Woda i Biała Woda) w XIX w. Omówiono podstawowe dziedziny życia Łemków w XVIII–XIX w., stosunki gospodarcze, społeczne, religijne i kulturalne oraz ich zależności w kontekście polityki państwowej. Ukazano również silny splot stosunków społecznych, kulturalnych i narodowościowych w ramach tej społeczności oraz wybrane kwestie kultury materialnej i życia codziennego, a także kształtowanie się lokalnych elit.
Tak mi rozebrali cerkiew / Jakby mi rozebrali świat. Obrazy cerkwi w łemkowskiej poezji Władysława Grabana i Jerzego Harasymowicza
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Mordel, Karol
Niniejsza praca ma na celu przedstawienie i wyjaśnienie relacji pomiędzy tożsamościami Władysława Grabana i Jerzego Harasymowicza oraz historią i kulturą społeczności łemkowskiej a wybranymi aspektami ukazań cerkwi w ich poezji łemkowskiej. W celu udowodnienia, iż wykorzystanie obrazów cerkwi w poezji obu twórców stanowi główny środek budujący poetycki obraz Łemkowszczyzny czasów po roku 1947, oraz ukazania tychże relacji opisano znaczenie religii dla tożsamości analizowanych poetów oraz zanalizowano obrazy cerkwi w ich poezji. Badania zostały przeprowadzone w nurcie komparatystyki wewnętrznej, z uwzględnieniem kulturowych teorii literatury, historii czy religioznawstwa.