Przeglądanie według Temat "Bronze Age"

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 30

Beiträge zur Forschungen Lausitzer Brauchtums
(Institute of Archaeology Rzeszów University, 2013) Dąbrowski, Jan
This article is devoted to pottery vessels or their small sets from cemeteries, which do not contain the remains of the deceased and do not repeat the typical inventories for grave goods. These features include small vessels, usually containers for liquids, and rarely other items. A few chemical analyses have shown that they may have contained food. Unfortunately, descriptions of materials from outside graves are often incomplete and, therefore, there is no doubt that the known catalogue only contains some of the discovered artefacts. Nevertheless there are 273 features from 62 cemeteries. These mostly contain one vessel (up to a maximum of seven items) amounting from 0.2 to 5.8 % of the features from large cemeteries. It should be noted that as for the Lusatian cemeteries there are often metal, stone and flint artefacts among the graves. On the other hand, hoards of vessels are rare. The nature of these vessels suggests that they may have been used for ritual libations, which is considered to be common then. However, it appears that the offerings were given during rituals, which were not always associated with the funeral.
Contribution to identification of the Lublin region links with the East Baltic milieu in the Bronze Age
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2016) Kłosińska, Elżbieta Małgorzata
In recent years, significant discoveries of single axes of the Tautušiai type have been made in the Lublin region. A metallurgical center, where these objects were made in the Bronze Age, was located in the eastern Baltic territory. Northern influences in the basins of the Vistula and Bug rivers also refer to the Nordic region.
Die Grössen der die urgeschichtlichen Gräberfelder nutzenden Bevölkerungsgruppen (am Beispiel der Tarnobrzeg-Lausitzer Kultur),
(Instytut Archeologii i Etnologii PAN Oddział w Krakowie, 2010) Czopek, Sylwester
In the first part of the article author critically evaluated methods used in estimation of functioning time of praehistoric cemeteries. As examples served cemeteries of Tarnobrzeg Group of Lusatian Culture Circle. In the second part of the article the analysis of detailed archaeological and anthropolological data according to spatial distribution of graves was shown. In a consequence of this a time of functioning of separate groups of graves on various cemeteries was estimated as well as the time of usage of the whole cemeteries.
Dwa zabytki brązowe z południowo-wschodniej Lubelszczyzny
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2020) Kłosińska, Elżbieta Małgorzata
The article describes two bronze artefacts discovered without context in the Lublin region. The first one is a fragment of a knife blade found in Kornie. This item can be associated with the onset of the Lusatian culture. The second artefact, the cheekpiece of the Kamyševach type, probably comes from the Carpathian Basin from the Thraco-Cimmerian environment in the late Bronze Age.
Gliniane przedmioty zoomorficzne ze stanowiska w Korczowej 22, pow. jarosławski
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2021) Jabłkowski, Michał
During the motorway excavations carried out in 2010 in Korczowa, Jarosław dist., site 22, two zoomorphic items made of clay were discovered. These are: a fragment of a pendant and a fragment of a figurine. Figurative representations discovered at archaeological sites are associated with all possible forms of art. They are interpreted as objects of cult significance, children’s toys or manifestations of the magic sphere. The popularity of these representations and the influences of the „Eastern” cultures, especially the forest-stepped zone of the Scythian cultural circle, on the Tarnobrzeg Lusatian culture suggest that both the pendant and the figurine from site 22 in Korczowa should be associated with aforementioned cultural provenance.
Kultura trzciniecka w południowo-wschodniej Polsce
(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-06-26) Adamik-Proksa, Joanna
Celem rozprawy pt. „Kultura trzciniecka w południowo-wschodniej Polsce było zbadanie i zinterpretowanie zjawisk kulturowych jakie zachodziły przez niemal całe II tysiąclecie BC na obszarach międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki. Poszczególne aspekty związane z tematem rozprawy realizowano w ramach sześciu rozdziałów, omawiając kolejno takie zagadnienia jak: chronologia i periodyzacja, osadnictwo, gospodarka, obrzędowość pogrzebowa oraz geneza, zanik i kontakty międzykulturowe (rozdział 6 – „Realizacja procesu kulturowego”). Rzeczoną część rozprawy poprzedzały zagadnienia wstępne (rozdział 1) a zamykało „zakończenie”. Chronologia i periodyzacja W dysertacji główny nacisk położono na usystematyzowanie źródeł oraz ich dokładne umiejscowienie na osi czasu. Podstawy taksonomii chronologicznej zostały wypracowane w oparciu o ceramikę naczyniową. Zmienność tej kategorii źródeł rozpatrywano w dwóch blokach – lokalnym i regionalnym. Obserwacje w wymiarze lokalnym miały na celu odtworzenie dynamiki rozwoju wybranych osad kultury trzcinieckiej i ustalenie miejscowej tendencji zmian. Zakres prowadzonych na tej płaszczyźnie badań obejmował również szersze dociekania na temat zagospodarowania przestrzeni. Otrzymane wyniki każdorazowo konfrontowano z wynikami pomiarów datowania bezwzględnego (TL, C14) w celu potwierdzenia lub negacji kierunków zmian inwentarzowych. Zaowocowało to wydzieleniem kilku dających się synchronizować jednostek koncepcyjnych, które stały się ramową propozycją podziału źródeł ceramicznych kultury trzcinieckiej z międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki. Owa propozycja obejmowała dwa horyzonty stylistyczne („klasyczny” i „młodszy”) i cztery fazy rozwojowe. W dalszej części programu analitycznego poddano próbie weryfikacji otrzymane wyniki. Celem tej procedury było określenie na ile uchwycony w obrębie wybranych osad kierunek zmian inwentarzowych jest efektem miejscowej specyfiki, a na ile odbiciem szerszego zjawiska obejmującego cały obszar południowo-wschodniej Polski. Analizę zmienności zabytków w ujęciu regionalnym oparto na metodach statystycznych. W pracy tej zastosowano takie narzędzia jak wielowymiarowa analiza korespondencji oraz współczynnik korelacji Tau Kendalla. Pozwoliło to na zachowanie „czwórpodziału” kultury trzcinieckiej. Poszczególne jednostki tworzące ów system zostały określone jako zespoły typu Ia, Ib, IIa i IIb. Za reprezentatywne dla zespołów typu Ia uznano materiały ze znamionami stylu „klasycznego” z dominującym udziałem zdobnictwa rytego. Zbiory egzemplifikujące typ Ib cechował podobny zestaw elementów jednak w przeciwieństwie do poprzedzających je materiałów dominującą rolę odgrywały w nich naczynia zdobione poziomymi listwami. Motywów rytych było niewiele. Dwa ostatnie taksony – zespoły typu IIa i IIb, to materiały pozbawione „klasycznych” wyznaczników kulturowych. Za reprezentatywne dla tych zbiorów uznano takie cechy jak: przewaga brzegów niepogrubionych nad pogrubionymi, obecność naczyń z tzw. barkiem oraz brak rozbudowanych wątków zdobniczych powstałych przy połączeniu technik rycia i plastycznej. Za element „cezurujący” te dwie grupy artefaktów uznano motyw pionowych kanelur. Rzeczony element zdobniczy zanotowano wyłącznie w materiałach typu IIb. Na podstawie analogii ceramicznych można zaproponować następujące datowanie wyróżnionych typów: zespoły typu Ia - schyłek fazy A2 epoki brązu lub przełom fazy A2/BB1 okresu tej epoki do BB1 włącznie; zespoły typu Ib – częściowo „zazębiające się” chronologicznie z typem Ia. Według analogi małopolskich sekwencja Ia-Ib powinna się zamknąć w okresie BB1 i BB2; zespoły typu IIa – faza C epoki brązy; zespoły typu IIb – faza D epoki brązu. Osadnictwo Obszar jaki analizowano w pracy to terytorium o wyraźnie zaznaczonych granicach naturalnych. Jego zachodnią część wyznacza linia Wisłoki, wschodnią – Sanu, północną międzyrzecze dolnego Sanu i Wisły. Granica południowa opiera się natomiast na strefie Pogórza Karpackiego. Tak znaczna powierzchnia obejmuje tereny o różnych parametrach (tereny lessowe, partie Pogórzy Karpackich, strefa wydmowa Kotliny Sandomierskiej, duże doliny rzeczne) środowiskowych. Stan ów wpłynął na dysproporcje w zasiedleniu analizowanego obszaru przez społeczności kultury trzcinieckiej. Na podstawie dostępnych dziś informacji należy sądzić, że ekumena KT ograniczała się w zasadzie do pasa lessów oraz strefy dolinnej dużych i średnich cieków. Grupuje się tutaj aż 68% wszystkich stanowisk kultury trzcinieckiej. Pozostałe regiony określić można jako strefy rozproszonego osadnictwa, lub nawet pustki. Strategię zasiedlania terenu przez ludność KT zamieszkującą międzyrzecze Sanu, Wisły i Wisłoki charakteryzuje również tendencja do eksploatowania niższych partii terenu (usytuowanie punktów osadniczych w promieniu do 1 km od współczesnych koryt cieków) oraz skupianie się osadnictwa w zaglomeryzowane struktury terytorialne, tzw. mikroregiony. W zakresie organizacji sieci osadniczej rejestruje się wyraźne odrębności regionalne. Można zaproponować dwa zasadnicze modele okupacji terenu: model osadnictwa „stabilnego” składający się z osad centralnych o decydującym znaczeniu gospodarczym i mniejszych osiedli filialnych oraz model zbudowany z mniejszych osad sezonowych i tzw. punktów etapowych specyficzny dla obszarów nizinnych lub praniżowych. Uwagi o gospodarce Gospodarkę żywnościową społeczności KT określić można jako dwutorową. Rolnictwo i hodowla były zasadniczymi strategiami zdobywania pożywienia we wszystkich skupiskach osadniczych KT, aczkolwiek to, która z wymienionych gałęzi odgrywała decydującą rolę w strukturze gospodarki uzależnione było stricte od potencjalnej produktywności zasiedlonego obszaru. Sytuacja zaobserwowana na obszarze międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki nie wykazuje odstępstw od tej reguły. Dane z zakresu geografii osadnictwa pozwalają przypuszczać, że ludność zamieszkująca strefę lessową preferowała gospodarkę rolniczą, nastawioną na produkcję roślinną. Stan ów potwierdza również obecność dużych, długotrwale zasiedlanych osad w tej strefie. Natomiast na terenach Równiny Tarnobrzeskiej, Płaskowyżu Kolbuszowskiego oraz w strefie dolinnej Wisłoka i Sanu podstawową strategią zdobywania pożywienia była zapewne hodowla. Należy postulować większą stabilizację struktur i obecność upraw typu ogrodowego w strefie dolinnej Wisłoka. Uwagi o obrządku pogrzebowym Z terenów południowo-wschodniej Polski znamy obecnie osiem pewnych lub domniemanych stanowisk w obrębie których udokumentowano obiekty o charakterze sepulkralnym. Odkrycia te, choć liczba ich nie jest jeszcze duża podkreślają typowe dla całej wspólnoty „trzcinieckiej” znaczne zróżnicowaniu form pochówków nawet w odniesieniu do tak niewielkiego obszaru. Występują tu groby pojedyncze i zbiorowe, płaskie i kurhanowe, szkieletowe i ciałopalne. Analiza inwentarzy (stylistyka ceramiki) odkrytych w tych pochówkach może wskazywać na istnienie dwóch horyzontów chronologicznych w obrządku pogrzebowym lokalnych społeczności KT – starszy, w którym chowano zmarłych w obrządku szkieletowym i młodszy, w których zmarłych poddawano kremacji. Realizacja procesu kulturowego Początki osadnictwa kultury trzcinieckiej na obszarze międzyrzecza Sanu, Wisły i Wisłoki należy łączyć z migracją niewielkich grup ludności ze strefy Niżu. Jak wynika z przeprowadzonego przeglądu, wiele cech dystynktywnych dla najstarszych inwentarzy KT z dorzecza Sanu wyraźnie „ciąży” ku szeroko rozumianej północy. Owe fakty w połączeniu z brakiem związków formalnych pomiędzy materiałami KT a źródłami reprezentującymi starsze, miejscowe podłoże (kultura mierzanowica) nakazują uznać tą pierwszą za jednostkę alochtoniczną, napływową. Początki rzeczonych tradycji sięgają zapewne XVIII w BC. Wiele wskazuje na to, że kultura trzciniecka pojawia się na obszarze Polski południowo-wschodniej w czasie, w którym trwa jeszcze osadnictwo późnych grup kultury mierzanowickiej. Dane z zakresu szeroko rozumianej geografii osadnictwa dokumentują brak terytorialnego „zazębiania się” stanowisk KM i KT, co poświadcza możliwość czasowego współwystępowania wymienionych kultur. Na korzyść tej koncepcji przemawiają również oznaczenia chronometrii radiowęglowej. Generalne podobieństwo między badanymi obszarami a terenami lessów miechowskich sugeruje analogiczny scenariusz zasiedlenia – allochtoniczna KT poprzez stopniową infiltrację w miejsca opuszczone przez ugrupowania wczesnobrązowe lub pozostające poza strefą ich zainteresowań stopniowo powiększa swoją ekumenę. W trakcie długiego rozwoju struktur trzcinieckich w międzyrzeczu Sanu, Wisły i Wisłoki dochodziło do różnorakich kontaktów wewnątrz- i pozasystemowych. Stan ten przejawia się w recepcji określonych wzorców i idei kulturowych na różnych etapach rozwoju „nadsańskiego” skupiska osadniczego. Niezbędne wydaje się w tym miejscu zasygnalizowanie związków małopolsko-podkarpackich, widocznych chociażby pod postacią następstwa czasowego kolejnych faz stylistycznych. Skrótowo rzecz ujmując, w obrębie miejscowej sekwencji zmian inwentarzowych stwierdzamy obecność zespołów odpowiadających praktycznie wszystkim wydzielonym dla Małopolski fazom. Stan ów może sugerować paralelny rozwój struktur południowej części zasięgu TKK, przy nieco odrębnym rytmie przemian w jego północnowschodnim członie. Potencjalne dowody kontaktów kulturowych pomiędzy skupiskiem osadniczym KT w południowowschodniej Polsce a „wschodnim” odłamem TKK (kultura komarowska) dotyczą wyłącznie zbieżności rejestrowanych na płaszczyźnie kultury materialnej. Inspiracje zaczerpnięte z kultury komarowskiej uwidaczniają się w morfologii niektórych naczyń, w zdobnictwie (np. motyw krateczki oraz tzw. wątki kątowe) oraz poprzez tendencję do pokrywania ornamentem całej dolnej powierzchni naczynia. Powiązania omawianego organizmu terytorialnego ze strefą kulturowo związaną z obszarami zakarpackimi mogą natomiast dokumentować pojedyncze przykłady wysokich, pustych nóżek, naczynia zdobione pionowymi motywami plastycznymi bądź licznie występujące w tej strefie wazy kanelurowane. Zanik ugrupowania będącego przedmiotem niniejszego studium łączy się z ewolucyjnymi przemianami, jakie zaszły w jego strukturze pod wpływem impulsu zewnętrznego. Proces ten polegał na przejęciu przez ludność schyłkowej fazy KT popielnicowego obrządku pogrzebowego oraz upowszechnieniu się długotrwale użytkowanych kolektywnych nekropoli. Analiza najstarszych wyrobów metalowych TKŁ i nieliczne oznaczenia wieku bezwzględnego sugerują „styk” chronologiczny oraz możliwość częściowej paraleliaacji najmłodszych zespołów KT z wczesną fazą kultury tarnobrzeskiej. Taki wniosek narzuca określony sposób postrzegania zjawiska zaniku KT jako rozciągniętego w czasie procesu przejmowania cech wczesnotarnobrzeskich przez miejscowe społeczności kultury trzcinieckiej. Zjawisko transformacji kulturowej odbyło się w ramach niezmienionych struktur osadniczych.
Lusatian culture in the Lublin region – history and state of research
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie; Instytut Archeologii UR; Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; Oficyna Wydawnicza „Zimowit”, 2015) Kłosińska, Elżbieta Małgorzata
The article presents the history of acquisition of sources for the research on the Lusatian culture in the Lublin region. It also names key issues arising from the state of research of available materials. Also, links with neighbouring cultural groups are stressed, and attention is drawn to the discontinuity in the development of the culture between the Bronze and Early Iron Age.
Materiały kultury trzcinieckiej i tarnobrzeskiej kultury łużyckiej ze stanowiska Wierzawice 4, pow. leżajski w świetle analiz archeologicznych
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2016) Adamik, Joanna; Burghardt, Marcin; Rajpold, Wojciech
The subject of the present article is to describe the materials of the Trzciniec culture (KT) and the Tarnobrzeg Lusatian culture (TKŁ) coming from the studies conducted by K. Moskwa in 1978 and K. Ormian in 2001 at the site Wierzawice 4. KT materials, coming from this site, are represented by settlement features and sherds of pottery which can be dated to the classical phase of this culture. While TKŁ materials are represented by 23 burial complexes (21 urn cremation burials, single urnless cremation and inhumation burials) dated to I phase and the beginning of II phase of this culture, whereas the younger settlement materials came from III phase.
Nieznana brązowa szpila uchata
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2021) Kłosińska, Elżbieta Małgorzata
The discovery of the pin with an eyelet, incorrectly identified with the vicinity of Biłgoraj, most likely comes from Silesia or Greater Poland. It is a decoration that can be associated with the onset of the Lusatian culture in these areas.
Notes on Bronze Age Flintwork
(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2016) Dąbrowski, Jan
The article is a brief overview of current state of research on the issue of production and use of flint tools in the Bronze Age and at the beginning of the Iron Age in Poland. Both special purpose tools and tools manufactured ad hoc are known to be widely used throughout Bronze Age. Usewear analysis of materials from Poland and Germany made an interesting contribution. Also flint mines were functioning at that time.
Nowe materiały funeralne ze stanowiska 18 w Wierzawicach, pow. leżajski w ujęciu archeologicznym i antropologicznym
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie; Instytut Archeologii UR; Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; Oficyna Wydawnicza „Zimowit”, 2015) Ocadryga-Tokarczyk, Ewelina; Rogóż, Joanna; Tokarczyk, Tomasz
The aim of this paper is to present new materials from Wierzawice site 18, Leżajsk County. They were discovered during the archaeological supervision carried out by the Foundation for Archaeological Centre in Rzeszów in 2014. As a result, six graves were examined. Four of them were undoubtedly cremation burials – one without an urn, the other three urned burials and presumably one skeletal burial. They are supplemented by the findings from completely damaged graves. Cremated bones were examined anthropologically. These materials should be associated with the Tarnobrzeg Lusatian culture and dated back to the Bronze Age and the early Iron Age.
On the relations between burial types and a level of development of the society
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2017) Grechko, Denis S.
There are main forms of the funeral ceremony of indigenous population of Central and East European Forest-Steppe of the Bronze Age and the Scythian period which have been marked out in the article. The ways of treating the dead were different. The body could be buried in the ground and burial mounds within the territory of settlements (in household buildings and special graves). The bones of dead could be left in the settlement area on exposure. The forest-steppe population followed a tradition of forefathers which was expressed in worship of human remains.
Osada ludności trzcinieckiego kręgu kulturowego w Lutoryżu, stan. 9 nad środkowym Wisłokiem
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2023-12) Adamik-Proksa, Joanna; Mazurek, Mirosław; Sznajdrowska-Pondel, Aleksandra
The aim of the article is to present and analyse the sources of the Trzciniec culture coming from the site 9 in Lutoryż, which were obtained during archaeological excavations conducted in 2022 by ABP THOR sp. z o.o., and the Archaeological Workshop of Mirosław Mazurek. The site is part of a larger settlement cluster of the Trzciniec culture in the Rzeszów area, which has been known in the literature since 2003. The information and archaeological sources gathered in the course of the research complement and specify the knowledge about the settlement of the Trzciniec culture in this area. From the perspective of chronology and the diversity of sources, it is worth noting that considering the materials discovered at the site, they include both ceramic sources with „post-classical” stylistics as well as older materials representing the classical phase.
Osada z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na stanowisku Tarnobrzeg 5
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2022-12) Rajpold, Wojciech
Archaeological research at the site Tarnobrzeg 5 site was carried out by Jan Gurba and Marek Florek in 1992, uncovering settlement materials of the Tarnobrzeg Lusatian culture (TLC) and the Trzciniec culture (TC). The latter were not very numerous and representative, so they did not give grounds for a specific determination of the chronology. Undoubtedly, the most interesting artefact was a bronze sickle with a knob, referring to the III and IV period of the Bronze Age. The TLC materials, which almost entirely can be referred to the III phase of its development, turned out to be crucial for determining the chronology of the site. In terms of pottery forms, the most numerous were egg-shaped pots with holes under the edge of the rim, finger hollows and plastic strips. An interesting form was also a bowl on an empty leg. Both egg-shaped pots and a bowl with an empty leg may be evidence of Eastern cultural influences. It is also worth noting two fragmentarily preserved vases, which – as it seems – can be dated to the turn of the II and III phases of the TLC, which would indicate the existence of chronologically older material. Bronze and iron tweezers have also been recorded here, which may document the dissemination of iron.
Oznaczenia radiowęglowe zbiorowych grobów ciałopalnych trzcinieckiego kręgu kulturowego z Polski Środkowej
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2020) Muzolf, Przemysław
The article presents new radiocarbon determinations obtained for collective graves from the Trzciniec cultural circle (TCC) in Central Poland. The dated graves were associated with the Konstantynów group and belong to the late phase of the TCC. As a result of the research carried out on this form of burial, it was possible to distinguish two types of graves and locate their concentrations in Central Poland in the zone where the materials of the Konstantynów group occur. The established dates, together with the technological and stylistic analysis of ceramic materials, make it possible to determine two time horizons in the late phase of the Trzciniec culture circle.
Próba klasyfikacji typologicznej glinianych przęślików tarnobrzeskiej kultury łużyckiej
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2021) Jabłkowska, Aleksandra
The aim of the article is to present an attempt at typological classification of clay spindle whorls of the Tarnobrzeg Lusatian culture. It is a closely related category with textiles, but still quite often marginalized by archaeologists in the studies of the excavation materials. It is probably the effect of their commonness and obvious purpose. In opposition to such perception of this category of sources, a much broader aspect of the role of spindle whorls in phenomena of sociocultural and economic importance will be presented. Spindle whorls can be a starting point for research on the recognition and reconstruction of the weaving of the population of the Tarnobrzeg Lusatian culture, research on the chronology and cultural relations of the described taxonomic unit as well as research on its rituals and social structures.
Przemiany osadnicze w międzyrzeczu rzek Szkło i Lubaczówki w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2020) Jabłkowska, Aleksandra
The article is a settlement and culture study, in which, after collecting all available sources and their chronological verification, a deep analysis of habitat preferences was carried out in individual cultural units in the area of the Szkło and Lubaczówka rivers in the Bronze Age and the Early Iron Age. The research performed on settlement and culture study aims to show new results and fill the gap existing in the literature within the San basin in terms of understanding the cultural and settlement variability in the Bronze Age and the Early Iron Age (other neighbouring mesoregions already have such studies).
Siekierka brązowa z Falejówki
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2022-12) Blajer, Wojciech; Kotowicz, Piotr; Garbacz-Klempka, Aldona; Jurecki, Piotr
The article is devoted to the find of a bronze socketed axe discovered in 2013 in Falejówka (Sanok district). The find was made on the top of Mount Wroczeń, several meters from the hoard of bronze items (Falejówka, hoard II), dated to HaA1. This artefact belongs to the so-called “beaked” or “horned” axes, but none of the numerous specimens of this type is an exact equivalent of the discussed find. Stylistic features – primarily the characteristic trident motif decorating it, which occurs on axes discovered mainly in today's Hungary – allow the item from Falejówka to be dated HaA1-HaB1. The quality of the casting proves that the axe was made with good knowledge of the mould technology and the processes of smelting and pouring the liquid alloy, using bronze with a low tin content. As for its composition, metals derived from sulphide ores, mainly antimony, have also been identified.
Szpile w tarnobrzeskiej kulturze łużyckiej. Przyczynek do badań nad ich związkiem z wiekiem i płcią oraz rozważania na temat pojawienia się żelaza
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2017) Rajpold, Wojciech
The purpose of the text below is an attempt to present changes in the distribution of bronze and iron pins in the area occupied by the population of the Tarnobrzeg Lusatian culture. Based on these changes, an issue of iron will be investigated. Pins are the only objects in the Tarnobrzeg Lusatian culture TLC, which were made on a larger scale from both bronze and iron. Therefore, considering this issue in terms of settlement archaeology, as well as a view at its cultural conditions, it may provide interesting information about the changes introduced by the appearance of iron. In the course of the research the division of pins into individual subgroups was made and the relationship between the type of these pins together with their size in the light of age and gender of the deceased was analyzed. The article will discuss both the issues of changes that were caused by the appearance of iron, and the relationship of the pins with age and the gender of their users.
The biritual cemetery of the Bronze Age from Opatów site 1, Kłobuck distr., Śląskie voiv. – the study of the funeral customs
(Institute of Archaeology Rzeszów University, 2013) Szczepanek, Anita; Jarosz, Paweł
The excavations on the cemetery were conducted in the years 1938–2007. There was uncovered 1504 graves, 900 are of the Przeworsk culture and others from II–V period of the Bronze Age and Halsztadt C/D. The typical feature of the burial rite on this cemetery as well as others necropolises of the Górnośląsko-Małopolska Group of the Lusatian Culture is occurrence contemporaries crematory and skeletal burials side by side. The cremation graves dominated only 20% were skeleton burials. Most grave are connected with IV and V period of the Bronze Age only 15% are earlier (II and III period). The basic aim of the present study was to determine interrelations between the type of burial furnishings as well as sex and age of the buried individuals. One only can state that furnishings in grave were probably connected with social position of the dead. Possibly other rules were practiced in infants graves because part of them were richly equipped.