Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 19 (2011)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7920

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 39

Konkurencyjność przedsiębiorstw i jej uwarunkowania (na przykładzie firm z woj. podkarpackiego)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Makarski, Sylwester
Funkcjonowanie polskich przedsiębiorstw na rynku europejskim i nasilające się symptomy globalizacji gospodarki wymagają od nich ciągłych dostosowań do tej nowej sytuacji, zwłaszcza poprawy konkurencyjności w wymiarze międzynarodowym. W tym kontekście celem opracowania była analiza obszarów dostosowawczych przedsiębiorstw o zróżnicowanej skali działania do warunków konkurencyjnych. Również w ujęciu teoretycznym, w oparciu o literaturę przedmiotu rozpatrzono istotę konkurencyjności. Ponieważ głównym kreatorem skali obrotu międzynarodowego są przedsiębiorstwa, przedmiotem wstępnych rozważań były tendencje w ich liczbowym rozwoju w latach 1999–2009 (w Polsce i woj. podkarpackim). Natomiast tendencje w strategiach marketingowych firm na Podkarpaciu przeanalizowano w oparciu o wyniki badań empirycznych, przeprowadzonych w 2010 r., kwalifikując do charakterystyki badanych zjawisk kwestionariusze ankietowe zebrane w 94 firmach o zróżnicowanej skali działania.
Rozwój województwa podlaskiego a polityka spójności
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Wojsznis, Barbara
Wstąpienie Polski w struktury unijne pokazało zróżnicowania, jakie występują w rozwoju krajów bloku unijnego, jak i w obrębie poszczególnych państw. Polityka spójności dąży do niwelowania różnic pomiędzy krajami, jak i pomiędzy regionami, co jest szczególnie ważne, jeżeli zwrócimy uwagę na integrację gospodarczą, która daje korzyści jedynie regionom dobrze rozwiniętym, a omija regiony o niskim potencjale gospodarczym. W artykule scharakteryzowano społeczno-gospodarcze wskaźniki rozwoju województwa podlaskiego, poczynając od 2004 r. i porównano je do danych ogólnokrajowych oraz prześledzono założenia „Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020”, która zawiera kierunki prac mające przyspieszyć rozwój województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Przeanalizowano również obszary wzajemnych relacji celów strategicznych, priorytetów i działań „Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do 2020 r.”. Analiza wskaźników społecznych, gospodarczych i ekonomicznych pozwoliła na wskazanie działań, które przyczyniły się do rozwoju Podlasia oraz zakresu zagadnień, które wymagają dalszej uwagi ze strony władz centralnych, jak i samorządowych.
Oddziaływanie kryzysu finansowego w Europejskiej Unii Monetarnej na handel papierami wartościowymi na wybranych giełdach europejskich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Kucharek, Daniel
Główną przyczyną dekoniunktury na europejskich rynkach papierów wartościowych był kryzys finansów publicznych w niektórych krajach Unii Europejskiej. W listopadzie 2009 roku minister finansów Grecji podał informację o katastrofalnym stanie finansów publicznych w tym kraju. Podobne dane opublikował w styczniu 2010 roku rząd hiszpański, a w maju przedstawiciel rządu węgierskiego. Ekonomiści obawiali się, że ujawniający się kryzys finansów publicznych może przyczynić się do powrotu recesji zapoczątkowanej w lipcu 2007 roku. Przejawem narastających obaw było zachowanie się kursów akcji na giełdach papierów wartościowych. W tym czasie odnotowywano duże wahania cen akcji, które miały swoje odbicie w wartości indeksów i kapitalizacji poszczególnych rynków. W celu uchwycenia rozmiarów i wpływu kryzysu na rynki giełdowe, została przeprowadzona analiza zmian zachodzących na wybranych rynkach państw zagrożonych katastrofą finansów oraz krajów posiadających dobrą sytuację w zakresie kształtowania się deficytu budżetowego. W wyniku dokonanych badań zostały wykazane pewne zależności oraz wpływ kryzysu na wyniki osiągane przez poszczególne rynki papierów wartościowych.
Paradygmaty zarządzania we współczesnym przedsiębiorstwie (wybrane aspekty)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Mazurkiewicz, Anna
Wśród wyzwań, jakie pojawiają się przed przedsiębiorstwami ery wiedzy wymienić należy przede wszystkim różnorodność, złożoność i zmienność otoczenia. Sprawne działanie w takich warunkach wymaga wdrożenia nowych rozwiązań w wielu obszarach funkcjonowania przedsiębiorstw. Znane i skuteczne dotychczas sposoby działania nie zapewniają współcześnie podmiotom gospodarczym powodzenia. Zmianom w otoczeniu towarzyszą zmiany związane z zarządzaniem przedsiębiorstwami. Modyfikacji ulegają kluczowe wartości. Wzrasta rola czynników niematerialnych, co związane jest z koniecznością odmiennego od dotychczasowego podejścia do zarządzania ludźmi. Coraz większe wymagania klientów związane są ze wzrostem roli kreatywności w przedsiębiorstwach. Podstawą działania staje się informacja, której wykorzystanie umożliwia technologia informacyjna. Powszechność sieci i wirtualizacja działalności implikują konieczność wdrożenia nowych rozwiązań organizacyjnych.
Marketing terytorialny a wdrażanie idei zrównoważonego rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Kobus, Przemysław; Zrobek, Janusz
Celem zarządzania przestrzenią jest zrównoważony rozwój terytorium. Orientacja marketingowa ukierunkowana na potrzeby społeczności lokalnej może w znaczącym stopniu wpłynąć na efektywność działań w tym kierunku. W praktyce jednak samorządy nie dysponują odpowiednią wiedzą rynkową, a więc nie są w stanie w pełni wykorzystać możliwości zarządzania marketingowego. Wdrażanie idei zrównoważonego rozwoju może być w związku z tym utrudnione.
Aktywność zawodowa na emeryturze szansą na niwelowanie społeczno-ekonomicznych nierówności międzygeneracyjnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Fura, Barbara; Fura, Marek
W skali makro aktywność zawodowa emerytów wpływa na zachowanie równowagi przepływów pomiędzy generacjami. Istotnym zagadnieniem pozostaje zatem prowadzenie właściwej polityki zatrudnienia. W skali mikro aktywność zawodowa emerytów leży u podstaw właściwego funkcjonowania gospodarstw domowych i sprzyja przeciwdziałaniu zubożeniu ludzi starych. Istotnym zagadnieniem do zidentyfikowania pozostaje możliwość utrzymania w zatrudnieniu osób, które w nieodległej przyszłości nabędą prawa emerytalne. Artykuł prezentuje wyniki badań przeprowadzonych w 2009 r. na terenie województwa podkarpackiego, których celem było m.in. zidentyfikowanie sytuacji materialnej gospodarstw domowych osób w fazie przedemerytalnej cyklu zawodowego oraz określenie społeczno- -ekonomicznych cech kształtujących postawy wobec pracy na emeryturze. Zaobserwowano, że około 15% gospodarstw całkowicie uzależnia swoje funkcjonowanie od działań respondenta. Natomiast w kolejnych 45% gospodarstw respondent był główną osobą zapewniającą środki finansowe. Można się zatem spodziewać, że w przyszłości podejmowanie aktywności zawodowej na emeryturze w celu pozyskania dodatkowych dochodów może być istotne dla 60% gospodarstw domowych. Stwierdzono, że (spośród rozważanych) najistotniejszymi determinantami pozytywnych postaw wobec pracy były: wysokość zarobków – akcentowana głównie przez kobiety oraz bieżąca ocena dochodów gospodarstwa domowego, którą podkreślali głównie mężczyźni oraz bezpieczeństwo dochodów gospodarstwa domowego w przyszłości.
Тоталлогенез экономического дискурса
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Волков, Александр Григорьевич
В статье исследуется тоталлогенез экономического дискурса. В качестве дискрета выделяется смысл, посредством которого субъекта выражает себя в дискурсе. Соответственно, развитие дискурса можно описать посредством описания смены смысловых доминант на протяжении определенного исторического периода. Иначе говоря, трансформация смыслов может быть связана с трансфером доминант. Соответственно, с автодивергенцией, то есть самостоятельным продуцированием, или эктодивергенцией, то есть заимствованием. Различается генерологическое, имеющее индивидуальный характер, и парсическое бытие дискурса отличающееся универсальностью, соответственно дискурс как монада и как парс. Выделяются основные смыслы, посредством которых субъект реализует себя в экономическом дискурсе, а именно, обладание деньгами, создание совершенного товара и служение обществу. Рассматривается pg-двойственность смыслов, которая проявляется в их взаимной обусловленности даже при наличии отрицания.
Recenzja publikacji: „Zarys ekonomii sektora publicznego”, red. Marcin Brol, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2010, ss. 241
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Woźniak, Michał Gabriel
Zastosowanie opcji azjatyckich w celu ograniczenia ryzyka gwałtownych zmian na rynkach finansowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Iwaszczuk, Natalia
Niniejszy artykuł opisuje możliwości zastosowania opcji azjatyckich w zarządzaniu ryzykiem gwałtownych zmian cen instrumentów rynku finansowego. Zaletą opcji azjatyckich w porównaniu z opcjami standardowymi jest wykorzystanie w funkcji wypłaty średniej wartości aktywu bazowego zamiast ceny spot. Długa pozycja w takiej opcji może być wykorzystana zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i instytucje finansowe jako zabezpieczenie swoich portfeli aktywów.
Kapitał zagraniczny jako czynnik rozwoju i modernizacji gospodarki
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Szewc-Rogalska, Alina; Leszczyńska, Małgorzata
Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania roli kapitału zagranicznego w procesach rozwoju i modernizacji gospodarki. Szczególną uwagę zwrócono na udział inwestorów zagranicznych w procesach przekształceń własnościowych, restrukturyzacji oraz poprawie efektywności przedsiębiorstw, a w konsekwencji całej gospodarki polskiej. Ustalono, że korzyści wynikające z napływu kapitału zagranicznego ujawniają się w kraju goszczącym głównie w okresie korzystnej koniunktury gospodarczej. Natomiast w okresie kryzysu nasilają się negatywne skutki inwestycji zagranicznych w Polsce. Z badań własnych wynika, że spółki z udziałem kapitału zagranicznego wyróżniają się na tle innych spółek bardzo wysoką wydajnością pracy, która jednak nie przekłada się na wysoką rentowność. Wskaźniki rentowności kształtują się często nawet na poziomie niższym niż w innych spółkach, co potwierdza przypuszczenia o stosowaniu przez kapitał zagraniczny transferu zysków do jednostek macierzystych za granicą (z negatywnymi konsekwencjami dla gospodarki kraju goszczącego, w tym m.in. Polski).
Europeizacja jako mechanizm władzy: przykład funkcjonowania strefy euro
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Grosse, Tomasz Grzegorz
Artykuł omawia funkcjonowanie europeizacji w systemie wspólnej waluty w latach 1999–2010. Dowodzi, że procesy europeizacji służą nie tylko poprawie zarządzania gospodarczego, ale są mechanizmem władzy w omawianym systemie. System ten opiera się na nierównym wpływie na decyzje polityczne poszczególnych członków Unii i asymetrycznej dystrybucji kosztów i korzyści. Cechą tego systemu jest również deficyt legitymacji politycznej i zjawisko asymetrii racjonalności między interesami dominujących państw członkowskich a racjonalnością funkcjonowania i stabilności całego systemu.
Katastrofy immanentnym elementem bytu przyrodniczego i społecznego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Pliszka, Tadeusz
Opracowanie dotyczy szeroko pojętego otoczenia, w którym obserwuje się zjawiska katastrof przyrodniczych i antropogenicznych. Problem katastrof jest zagadnieniem bardzo złożonym, ale jednocześnie niezbędnym dla zrozumienia rozwoju społeczno-gospodarczego.
Szwedzka i duńska polityka rynku pracy w latach 1950–2005
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Siebyła, Karol
Celem artykułu było dokonanie opisu i analizy ewolucji rynku pracy w Szwecji oraz w Danii w okresie powojennym. Jak się okazuje, układ sił politycznych w początkowym stadium kształtowania się modelu wpływa bezpośrednio na zasadnicze cechy danego modelu. Chodzi o to, w jakim stopniu bronione są interesy danych grup społecznych w długim okresie funkcjonowania danego modelu. W Szwecji sprawdziła się współpraca politycznej reprezentacji ruchu robotniczego ze związkami zawodowymi, zaś w Danii osiągnięto kompromis pomiędzy pracodawcami i związkami zawodowymi.
Wybrane aspekty innowacji i modernizacji gospodarki na przykładzie Czech
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Gabryšová, Marie
Sukces gospodarczy w coraz większym stopniu oparty jest na efektywnym wykorzystaniu wartości niematerialnych (wiedza, umiejętności i potencjał innowacyjny) jako na głównym źródle przewagi konkurencyjnej. Przedmiotem zainteresowania tak osób, jak i organizacji staje się nauczanie i uczenie się. Gospodarki wiedzy nie charakteryzują określone dokładnie granice. Chodzi o wiedzę poza granicami przedsiębiorstw, sektorów i często także poza granicami państwowymi. Często przyjmowanym wyznacznikiem dojrzałości społeczeństwa jest również znaczenie sektora high-tech w gospodarce. W artykule poddaje się ocenie rozwój gospodarek wiedzy w krajach UE w latach 2008 i 2010. Porównuje się wydatki na edukację i badania w wybranych krajach, by pokazać zróżnicowane podejście do tego problemu oraz skutki takich decyzji. Podobne porównania podano również w sektorze wysokich technologii produkcji oraz usług w wybranych krajach UE. Jednak najwięcej uwagi poświęcono konkretnym przykładom realizacji modernizacji gospodarki w Republice Czeskiej. Przedstawiono osiągnięcia naukowców Uniwersytetu Technicznego w Libercu, opisano też sukcesy profesora Frimla z Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu. Artykuł zawiera również podstawowe informacje o inicjatywie dla doskonalenia wiedzy i kształcenia, którą podjęło trzydziestu najwybitniejszych naukowców Czech.
Koncentracja i rozpraszanie pieniądza w systemie fiskalnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Włodarczyk, Julia
Budżet państwa jest istotnym instrumentem oddziaływania na koniunkturę, jednakże w analizie przepływów pieniądza w systemie fiskalnym zazwyczaj nie eksponuje się jakościowych aspektów cyrkulacji pieniądza, związanych chociażby ze stopniem jego koncentracji lub rozproszenia. Brak rozważań jakościowych w ekonomii głównego nurtu sprawia, że punktem odniesienia dla jakościowego modelowania strumieni pieniądza mogą być teorie wypracowane na gruncie dyscyplin pozaekonomicznych. Zgodnie z ogólną teorią systemów i termodynamicznym ujęciem zjawisk gospodarczych, przepływy pieniądza w gospodarce nie mają charakteru jednorodnego. Pieniądz cyrkuluje w obiegu złożonym z dwóch segmentów – zstępującego i wstępującego. Ruch pieniądza w segmencie zstępującym odbywa się niejako automatycznie – pieniądz wykonuje określoną pracę i ulega dysypacji (następuje wzrost entropii). Z kolei ruch pieniądza w segmencie wstępującym wiąże się ze zmniejszeniem entropii, a więc wymaga wykonania pracy nad pieniądzem przez otoczenie. W opracowaniu przedstawiono specyfikę systemu fiskalnego państwa, traktowanego jako jeden z mechanizmów koncentracji pieniądza, pozwalający na zwiększenie możliwości wykonania pracy przez pieniądz, zaprezentowano jakościowe spojrzenie na rozproszenie wydatków budżetowych, a także porównano mechanizmy cyrkulacji pieniądza w gospodarkach scentralizowanych i zdecentralizowanych. Zauważono, że niewskazane jest wydatkowanie wysoce skoncentrowanego pieniądza budżetowego dla pokrycia wielu relatywnie niewielkich kwot, które mogą być uzasadnione względami społecznymi, ale cechują się niską ekonomiczną efektywnością.
Wykształcenie jako czynnik determinujący poziom dobrobytu ekonomicznego gospodarstw domowych w regionie podkarpackim
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Kasprzyk, Beata; Wojnar, Jolanta
Wykształcenie, umiejętności i talenty stanowią mocno zauważony w teoriach ekonomii atrybut kapitału ludzkiego. Wykształcenie stanowi jeden z istotnych czynników wpływających na dyspersję dochodową gospodarstw domowych. Przeprowadzona analiza (na podstawie próby empirycznej) określiła poziom sytuacji ekonomicznej oraz wykazała grupy jednorodne i niejednorodne dochodowo ze względu na wykształcenie w gospodarstwach domowych na Podkarpaciu.
Zmiany demograficznych struktur ludności jako determinanty poziomu wydatków konsumpcyjnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Podogrodzka, Małgorzata
W procesie konsumpcji istotne jest ustalenie podmiotu tego procesu. W artykule przedstawiono kilka ich definicji i przeprowadzono analizę poprawności utożsamiania takich pojęć jak gospodarstwo domowe i rodzina. W dalszej części omówiono struktury ludności według płci, wieku i miejsca zamieszkania oraz gospodarstw domowych według liczby osób wchodzących w ich skład dla roku 2009 oraz prognozę dla roku 2030. Starano się również ukazać, jak zmiany tych struktur ludności wpływają na łączną wielkość wydatków konsumpcyjnych w okresie trwania generacji oraz gospodarstw domowych, w zależności od ich składu. Rozważania te mają na celu ocenę, czy zmiany demograficznych struktur ludności wpływają na wielkość produktu krajowego brutto.
Polska gospodarka w drodze do współczesnej granicy technologicznej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Tusińska, Magdalena
Głównym celem niniejszego artykułu jest ocena dystansu dzielącego polską gospodarkę od gospodarki opartej na wiedzy (GOW). Ta druga stanowi współcześnie granicę technologiczną. Opracowanie składa się z trzech części. Pierwsza z nich koncentruje się na istocie rozwoju społeczno- ekonomicznego oraz zawiera przykłady teoretycznych koncepcji etapowego rozwoju gospodarek. Nawiązanie do tych teorii uzasadnia się tym, że GOW stanowi obecnie najwyższe stadium rozwoju społeczno-ekonomicznego gospodarek. W następnej części artykułu dokonano charakterystyki GOW, a w szczególności wskazano różnice między gospodarką wiedzy a tzw. nową gospodarką, po czym określono warunki wyjściowe budowy GOW, na których opiera się kolejna część opracowania. Na podstawie analizy danych statystycznych okazuje się, że polska gospodarka wykazuje opóźnienia we wszystkich opisywanych dziedzinach. Najsilniej hamujące proces rozwoju społeczno-ekonomicznego wydają się: niesprzyjający klimat dla biznesu oraz funkcjonujący system podatkowy. Bez zmian w tych obszarach redukcja luki między Polską a GOW nie będzie możliwa. Likwidacja barier przedsiębiorczości oraz reforma finansów publicznych są konieczne, aby przynajmniej trochę zbliżyć się do GOW.
Приоритетные тенденции международной интеграции образования
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Ткач, Тамара
Интеграция в образовательном пространстве имеет комплексный, многоплановый характер, который влияет на весь ход современного общественного развития. Это: потреб- ность в опережающем характере образования; согласование международной образовательной политики; взаимное сближение, взаимодополняемость и взаимозависимость национальных образовательных систем, синхронизация их действий; постепенное перерастание национальными образовательными системами своих государственных рамок; зарождение тенденций к формиро- ванию единого образовательного пространства как наиболее эффективной формы реализации задач образования будущего.
„Y Generation” on the contemporary labour market – dark fiction or completely new quality?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Barwińska-Małajowicz, Anna
A general characteristic of “Y Generation” in comparison with the other generations that are present on the global labour market of 20th/21st century was presented in the first part of the paper. In the next stage there were described the main features of the Y Generation in the context of its entering a contemporary labour market. The next part of the paper deals with some selected threats and dilemmas connected with employing the new generation of the employees.

Przeglądaj

Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 19 (2011) według Data wydania