Galicja. Studia i materiały nr 7/2021
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7294
Przeglądaj
Przeglądanie Galicja. Studia i materiały nr 7/2021 według Data wydania
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 28
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Dyplomata, Polak, minister spraw zagranicznych. Agenor Gołuchowski młodszy w karykaturze wiedeńskich pism satyrycznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Strzelczyk, AgataCelem artykułu jest analiza wizerunku Agenora Gołuchowskiego w świetle karykatur zamieszczanych w wiedeńskich pismach satyrycznych (1895–1906). Agenor Gołuchowski młodszy (1849–1921) był jedynym Polakiem na stanowisku ministra spraw zagranicznych Austro-Węgier (1895–1906). Nieraz stawał się obiektem kpiny w gazetach takich, jak „Kikeriki!”, „Wiener Caricaturen” czy „Der Floh”. Artykuł koncentruje się na tym, jak przedstawiano Gołuchowskiego w karykaturach, na jakich aspektach jego tożsamości się skupiano. Karykatury są przyczynkiem do refleksji na temat rasowych i narodowych stereotypów w wiedeńskiej satyrze i mentalności końca XIX w.Pozycja Krasicki w sanatorium. Dylematy oświeceniowego kuracjusza u wód (Baden i Wiedeń 1792–1793)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Wdowik, AgataOstatnia dekada życia Ignacego Krasickiego jest konsekwentnie marginalizowana w jego biografiach (w szczególności podróże do wód z lat 90. XVIII w.). W artykule wykazano, że właściwym kontekstem dla pogłębienia badań jest stan zdrowia Krasickiego, a także jego mierzenie się z wchodzeniem w wiek podeszły. Autorka analizuje trzy obszary dylematów X.B.W.: zdrowotne, twórcze, patriotyczne. Podstawą jest analiza korespondencji Ignacego Krasickiego oraz kwerendy w Baden i Wiedniu. Tłem są historyczne pejzaże i funkcjonowanie kurortu Baden oraz Wiednia jako ważnych miejsc na ówczesnym turystycznym szlaku europejskim.Pozycja Лідія Лазурко, „Польська історична періодика у Східній Галичині ХІХ – початку ХХ ст.: типологія, ідеологія, проблематика” (монографія), Черкаси–Дрогобич: Видавничий дім „Гельветика”, 2020, 290 сc.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Гирич, ІгорPozycja Sprawozdanie z XV Polsko-Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Lwów. Miasto, społeczeństwo, kultura. Intelektualne elity miasta”, zorganizowanej na Uniwersytecie Pedagogicznym im. KEN w Krakowie w dniach 9–11 grudnia 2020 r.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Świątek, AdamPozycja The beginnings of Studium Ruthenum. A contribution to the history of the ukrainian education in Galicia, 1779–1787(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Moklak, JarosławThis article describes the beginnings of Studium Ruthenum, the Institute of Theology and Philosophy, operating within the University of Lviv. The background for the analysis is the educational reforms carried out in Austria by Maria Theresa and Joseph II. The author focuses on the relationship between diocesan seminaries and the General Seminary in Lviv, and deals with the issue of the language of instruction and the teaching of the German language.Pozycja Ohne Flieger kein Sieg – Bez lotników nie ma zwycięstwa! Szkic z działań lotnictwa austro-węgierskiego i niemieckiego w przeddzień przełamania gorlickiego 1915 r. w świetle archiwaliów i literatury pamiętnikarskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Olejko, AndrzejStudium zamieszczone w niniejszym tomie prezentuje najnowszy stan badań nad tematyką powietrznych działań lotniczych nad Galicją – frontem wschodnim, przed przełomową operacją tarnowsko-gorlicką w 1915 r. Studium oparte jest na mało znanej bazie źródłowej, pokazuje wkład sił powietrznych w powstanie planu przełamania gorlickiego z 1915 r., które nie doczekało się profesjonalnego opracowania z wykorzystaniem bazy źródłowej obu walczących stron. Nie wypełniają tej luki opracowania, które ukazały się na polskim rynku księgarskim w 2015 i 2018 r.Pozycja Między Sławutą a Tarnowem. Podróże współpracowników i administratorów dóbr wołyńskich i ukraińskich ks. Hieronima Sanguszki na przełomie XVIII i XIX wieku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kargol, TomaszArtykuł przedstawia podróże współpracowników i oficjalistów ks. Hieronima Sanguszki na Wołyniu i Ukrainie na przełomie XVIII i XIX w. Odbywali oni regularne wyjazdy w interesach ekonomicznych Sanguszków m.in. do miejscowości Sławuta, Antoniny, Białogródka i Zasław na Wołyniu, Ilińce i Czerkasy na Ukrainie, stolic guberni (Żytomierz, Kijów i Kamienic Podolski), miast handlowych (Berdyczów i Dubno). Najbliżsi współpracownicy ks. Hieronima Sanguszki, jak Antoni Pruszyński i Franciszek Mikoszewski, w sprawach rodzinno-majątkowych Sanguszków wyjeżdżali poza granice Rosji, do Galicji, gdzie ks. Hieronim Sanguszko posiadał kolejne dobra (Tarnów).Pozycja Ukraińskie dążenia niepodległościowe w czasie Wielkiej Wojny i po niej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Partacz, CzesławArtykuł podejmuje problematykę ukraińskich dążeń autonomicznych, które w czasie Wielkiej Wojny miały charakter działań niepodległościowych. Nie osiągnięto jednak sukcesu, ponieważ prowadzono je na zbyt wielu kierunkach. W latach 1917–1921 nie było możliwości budowy państwa ukraińskiego na miarę wygórowanych ambicji polityków. Dążenia te napotykały ścierające się dwa nurty polityczne: autonomiczno-niepodległościowy (narodowcy) i prorosyjski (starorusini). Postanowienia traktatu wersalskiego i przegrane wojny doprowadziły do tego, iż Ukraińcy stali się negocjantami traktatu i nowego porządku politycznego.Pozycja Р. Лехнюк, „На порозі модерного світу. Українські консервативні середовища в Галичині в першій чверті XX століття”, Видавництво „Літопис”, Львів 2019, 392 ss.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kolano, RafałPozycja Постать Вільгельма фон Габсбурга (Василя Вишиваного) у спогадах і історичних дослідженнях XX – поч. XXI ст.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Лазурко, ЛідіяW artykule przedstawiono, jak rozwijała się i nabrała charakteru legendy historia austriackiego arcyksięcia Wilhelma von Habsburga, znanego jako pułkownik Wasyl Wyszywany, który zdecydował się zmienić własną tożsamość narodową i wybrał wizerunek bojownika o wolność Ukrainy. Ukazano, w jaki sposób ewoluował obraz samego bohatera: od poznania okoliczności zmiany tożsamości narodowej do badania motywów tego kroku. Na podstawie źródeł pochodzenia osobistego i materiałów historiograficznych powstałych w XX w. pokazano, w jaki sposób konstruowano historiograficzny wizerunek tej postaci.Pozycja Z dziejów polskiego konserwatyzmu. Od Józefa Kalasantego Szaniawskiego do krakowskich stańczyków(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Menz, MariuszArtykuł przedstawia myśl polityczną najważniejszych polskich myślicieli konserwatywnych wieku XIX, począwszy od Józefa Kalasantego Szaniawskiego i Józefa Gołuchowskiego, poprzez tzw. grono krakowskie (Antoni Zygmunt Helcel, Paweł Popiel, Maurycy Mann), na stańczykach kończąc. Tym ostatnim autor poświęca najwięcej uwagi, skupiając się nie tylko na prezentacji ich założeń politycznych, ale także pokazując fenomen tej grupy, której nazwa stała się później dla wielu synonimem całego dziwiętnastowiecznego konserwatyzmu galicyjskiego.Pozycja Issues related to notaries public’s offices in selected Galician law journals(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kozak, SzczepanThe article deals with the issue of the informative value of Galician law journals in research on the history of notaries public in the years 1871–1914. The text presents the analysis of such titles as „Kwartalnik Stowarzyszenia Kandydatów Notarialnych w Krakowie”, „Prawnik”, „Przegląd Sądowy i Administracyjny”, „Urzędnik w Połączeniu z Prawnikiem” [“Quarterly of the Association of Notary Candidates in Krakow”, “Lawyer”, “Judicial and Administrative Review”, “The clerk combined with the lawyer”]. A large part of their content was devoted to texts on the notary public’s services. The continuity, cyclicality and quality of published materials are noteworthy, as they provide opportunities for research on the professional group of notaries, especially with the use of an ego-documentary perspective.Pozycja W trosce o pamięć wieszcza. Lwów w obchodach sprowadzenia zwłok Adama Mickiewicza do Krakowa – 4 lipca 1890(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Sierżęga, PawełSprowadzenie zwłok wieszcza na Wawel w 1890 r., stało się wydarzeniem o zasięgu ponadnarodowym. Ze względu na swą wielokulturowość Lwów miał szczególne znaczenie. Z perspektywy stolicy administracyjnej uroczystości stwarzały szansę na budowanie jedności narodowej o charakterze ponadetnicznym w oparciu o polską kulturę. Z drugiej strony ujawniały nasilający się antagonizm polsko-ukraiński. Obchody sprowadzenia zwłok A. Mickiewicza do Krakowa stały się też katalizatorem rozwoju badań nad literaturą romantyzmu.Pozycja Legenda Piotra Skargi w świetle galicyjskiej prasy doby autonomicznej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Biesiadecka, ElżbietaArtykuł zajmuje się kreowanymi w literaturze dwiema pozytywnymi wizjami Piotra Skargi (jako ważnej postaci w dziejach ojczystych): romantyczną i pozytywistyczną, i ich oddziaływaniem na czasopiśmiennictwo. Zainteresowanie ze strony prasy galicyjskiej jego postacią nastąpiło z okazji 300. rocznicy śmierci duchownego i organizacji krakowskiego zjazdu skargowskiego. Analizowane czasopisma, niezależnie od sympatii politycznych, podejmowały i oceniały różne aspekty działalności Skargi: polityczny, religijny, społeczny i literacko-językowy. Prezentacja postaci odzwierciedlała często poglądy społeczno-polityczne środowisk prasowych.Pozycja Być mężczyzną w rodzinie, czyli drogi i bezdroża ojcostwa. Agata Barzycka-Paździor, „Ojcostwo w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Szkice z dziejów rodziny galicyjskiej”, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 2019(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kostrzewska, Ewelina MariaPozycja Kwestia komunikacyjno-transportowa w funkcjonowaniu uzdrowiska w Szczawnicy (XIX wiek – początek XX wieku)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Wawrzczak, MaciejMiejscowość Szczawnica, usytuowana na granicy Beskidu Sądeckiego i Pienin, stała się na początku XIX w. uzdrowiskiem. Wiązało się to z napływem turystów kuracyjnych. W przeciwną stronę rozchodziły się produkty uzyskane w uzdrowisku, m.in. wody mineralne. Niniejszy artykuł jest próbą ukazania stanu komunikacji drogowej oraz wodnej na odcinku Krościenko nad Dunajcem – Szczawnica i jego wpływu na wybrane aspekty funkcjonowania uzdrowiska.Pozycja Bohdan Janusz – polsko-ukraiński miłośnik historii i pamiętnikarz o początkach Wielkiej Wojny(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Woś, PawełArtykuł zajmuje się prezentacją oblicza społeczno-politycznego Lwowa w okresie pierwszej wojny światowej na podstawie wspomnień Bohdana Janusza. Zapiski obejmujące początkowy okres wojny z perspektywy polsko-ukraińskiego badacza kultury i przeszłości Lwowa oraz Galicji Wschodniej przełożyły się nie tylko na silny kontekst emocjonalny opisywanych wydarzeń, ale także w pełni odzwierciedlają atmosferę panującą w mieście. Zróżnicowanie przekazu egodokumentów, ze względu na status społeczny ich autora, pozwala na znaczne przybliżenie portretu zbiorowego mieszkańców Lwowa.Pozycja Ważny krok w przywracaniu pamięci o mieście, którego już nie ma, czyli rzecz o stanisławowskich „historiach odnalezionych” przez Petra Hawrylyszyna i Romana Czorneńkiego w książce „Stanislawiw. Widnaideni istorji”, Brusturiw 2020, 256 ss. „Станіславів: віднайдені історії”, Брустурів 2020, 256 сс.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Olechowski, PiotrPozycja Powstanie placówek duszpasterskich u schyłku okresu galicyjskiego na przykładzie parafii Budziwój koło Rzeszowa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Nabywaniec, StanisławArtykuł na przykładzie wsi Budziwój ilustruje proces tworzenia nowych placówek duszpasterskich w diecezji przemyskiej. Po zastoju cechującym Galicję na przełomie XIX i XX w. przy sprzyjającej polityce państwowej i gorliwości pastoralnej części episkopatu galicyjskiego nastąpił w niektórych diecezjach szybki rozwój. Największym zaangażowaniem wykazywał się metropolita lwowski abp Józef Bilczewski i ordynariusz przemyski bp Józef Sebastian Pelczar. Stworzyli oni odpowiednie zaplecze materialne i kanoniczno-prawne oraz dokonali zmiany mentalności podległego im duchowieństwa, które zaczęło dostrzegać potrzebę zagęszczenia sieci parafialnej. Tekst ukazuje entuzjazm wiernych i młodszego duchowieństwa i opór zakorzenionych w józefińskim systemie schematów myślenia i działania części duchowieństwa starszej generacji.Pozycja The Correspondence of Mykhailo Hrushevskyi. Vol. 7: Mykhailo Hrushevskyi’s correspondence with Oleksandr Barvinskyi / Edited by V. Telvak, M. Diadiuk. – Lviv; Kyiv; New York; Ostroh, 2019.– 208 p.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Hyrych, Igor