Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 15 (2014)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/858

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 14 z 14

AKTY PRAWNE Z MOCĄ USTAWY W POLSKIM PRAWIE KONSTYTUCYJNYM W LATACH 1921–1947
(2015-04-23) Grzesik-Kulesza, Małgorzata
Pozaparlamentarne akty z mocą ustawy wpisują się w tradycję polskiego konstytucjonalizmu i były różnie traktowane w poszczególnych systemach rządów. Występowały w polskim prawie konstytucyjnym w okresie II Rzeczypospolitej, w okresie II wojny światowej i bezpośrednio po jej zakończeniu. W okresie przedkonstytucyjnym ustawodawstwo delegowane występowało w czasie prowizorium państwowego po odzyskaniu niepodległości przez państwo polskie w 1918 roku i było podstawowym instrumentem tworzenia prawa. Konstytucje polskie znały rożne formy pozaparlamentarnych aktów prawnych z mocą ustawy i w różny sposób ustalały zakres oraz podstawę prawną ich wydawania. Jedynie Konstytucja marcowa z 1921 r. nie przewidywała expressis verbis aktów tego rodzaju.
SYSTEM OCHRONY PRAWNEJ FUNKCJONARIUSZY POLICJI W ŚWIETLE WYKONYWANYCH CZYNNOŚCI SŁUŻBOWYCH
(2015-04-23) Łabuz, Paweł; Michalski, Mariusz
W przedstawionej publikacji poruszono bardzo kontrowersyjną problematykę mającą na celu wykazanie, czy policjanci są w szczególny sposób chronieni przez prawo. Praca obrazuje również, jak ochrona ta wpływa na wykonywane przez policjantów czynności służbowe. Prezentowany artykuł postuluje, że dokonując analizy struktury ochrony prawnej policjantów, nie można pominąć innego elementu mającego istotne znaczenie zarówno dla ochrony policjantów, jak i społeczeństwa. Jest nim znajomość przepisów prawnych, na podstawie których policjanci wykonują czynności służbowe
SYSTEM KONTROLI ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W POLSCE
(2015-04-23) Kubas, Ewa;
Kontrola jest bardzo szerokim pojęciem, które związane jest z funkcjonowaniem jednostek, przedsiębiorstw, a także administracji publicznej, a społeczny, polityczny i gospodarczy rozwój państwa stworzył potrzebę zmiany zakresu kontroli, jej narzędzi i metod. Niewątpliwie istnienie kontroli w demokratycznym państwie jest konieczne ze względu na jej kluczową rolę w poprawie funkcjonowania administracji publicznej. Istnieje wiele definicji kontroli, jednak jej istota jest zawsze taka sama – kontrola to porównywanie aktualnego stanu faktycznego ze stanem pożądanym. Wszelkie różnice w tym zakresie powinny być wykryte przez organ kontrolujący, a sposoby i wskazówki dotyczące rozwiązania problemu, który w związku z tym się pojawił, muszą być wskazane w zaleceniach i opiniach. Istnienie państwa, które nie jest w stanie kontrolować funkcjonowania administracji publicznej, jest niemożliwe, ponieważ administracja w celu prawidłowego działania musi wciąż nadążać za zmieniającymi się standardami, a kontrola może jej w tym pomóc.
INSTYTUCJA MARSZAŁKA SENIORA SENATU W POLSKIM PORZĄDKU PRAWNYM
(2015-04-23) Maroń, Grzegorz
Marszałek Senior to honorowe i tymczasowe stanowisko w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej. Tytułowa instytucja genezą swoją sięga 1922 r. i Senatu II RP. Marszałkiem Seniorem jest najstarszy senator powołany przez prezydenta RP. Jego kompetencje ograniczają się do pierwszego posiedzenia senatu i służą pełnemu ukonstytuowaniu się tego organu. Marszałek Senior odbiera ślubowanie senatorskie oraz przeprowadza wybór marszałka senatu. Obie funkcje wykonuje z pomocą trzech sekretarzy pierwszego posiedzenia powołanych spośród najmłodszych senatorów. Marszałek Senior otwiera również pierwsze posiedzenie izby – czemu towarzyszy trzykrotne uderzenie laską marszałkowską – jeśli nie może tego uczynić prezydent RP. Moment objęcia przewodniczenia obradom inauguracyjnego posiedzenia przez nowo wybranego marszałka senatu kończy parlamentarną aktywność Marszałka Seniora w danej kadencji senatu.
POJĘCIA PRZESTĘPSTWA STALKINGU (UPORCZYWEGO NĘKANIA)
(2015-04-23) Teleszewska, Magdalena
Niniejszy artykuł przedstawia, w jaki sposób kwestia uporczywego nękania została rozwiązana w polskim prawie karnym. Zaprezentowany został katalog działań, jakich dopuścił się sprawca uporczywego nękania względem swoich ofiar. Ukazano także wpływ tego działania na życie ofiary (zarówno w sferze emocjonalnej, jak i psychicznej). W artykule poruszona została również kwestia odpowiedzialności karnej sprawcy nękającego uporczywie swoją ofiarę.
POJĘCIE WŁASNOŚCI W DEBACIE PRZED UCHWALENIEM KONSTYTUCJI Z 17 MARCA 1921 R.
(2015-04-23) Orzechowska, Agnieszka
Artykuł porusza problem ukształtowania prawa własności w toku prac nad Konstytucją marcową. Główną osią artykułu są rozważania nad modelami własności zawartymi w projektach przedstawionych Sejmowi Ustawodawczemu oraz koncepcjach wnoszonych przez stronnictwa polityczne w debacie konstytucyjnej. Publikacja opisuje koncepcje prawa własności, dzieląc je na trzy najważniejsze, które wykrystalizowały się w toku prac nad Konstytucją marcową. Pierwsza związana jest z pracami rządu, przyjmuje rozwiązania nawiązujące do myśli oświeceniowej, zakłada nietykalność własności oraz ograniczone możliwości wywłaszczenia. Druga, związana ze stronnictwami ludowymi oraz działalnością W. Wakara, również odwołuje się do koncepcji liberalnej, jednak akcentuje rolę ziemi uprawnej jako „warsztatu odwiecznego pracy polskiej”. Przedstawiony przez partie chłopskie model miał w pierwszym rzędzie zabezpieczyć wykonanie reformy rolnej. Trzecia, przedstawiona przez socjalistów, którzy głosili potrzebę nacjonalizacji gospodarki, a także zabezpieczenia interesów ludzi pracy, podkreślała że, państwo zmierza ku nowym formom wytwórczości i życia społecznego, więc powinno to zostać uwidocznione w formułach i instytucjach konstytucyjnych. Artykuł prezentuje również dokonania Komisji Konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego powołanej do przedstawienia ostatecznego projektu. Analizuje modele prawa własności, które wywarły największy wpływ na prace Komisji. Przedstawia też podstawowe poglądy stronnictw politycznych na kwestię własności zaprezentowane podczas debaty sejmowej.
USTROJOWY MODEL ODPOWIEDZIALNOŚCI POLITYCZNEJ RZĄDU W III REPUBLICE FRANCUSKIEJ (REGULACJA PRAWNA I PRAKTYKA USTROJOWA)
(2015-04-23) Pastuszko, Grzegorz
W artykule pojawia się analiza uregulowań normatywnych regulujących mechanizm odpowiedzialności politycznej rządu w III Republice Francuskiej. Dzieli się on zasadniczo na dwie części. W części pierwszej czytelnik odnajdzie rozważania poświęcone prawnym aspektom analizowanej instytucji. Obejmują one zarówno rozwiązania zawarte w ustawie z 25 lutego 1875 r. o organizacji władz publicznych, jak i rozwiązania ujęte w regulaminach obydwu izb francuskiego parlamentu. W części drugiej z kolei znajduje się opis praktyki ustrojowej z wyeksponowanym wątkiem specyficznych relacji ustrojowych, jakie ukształtowały się w III Republice na tle działania organów legislatywy i egzekutywy
KONSTYTUCYJNOŚĆ PRZEPISÓW REGULUJĄCYCH KOMPETENCJE DO PROWADZENIA KONTROLI OPERACYJNEJ
(2015-04-23) Danilewicz, Alina
Głównym zadaniem służb specjalnych oraz policyjnych jest stanie na straży bezpieczeństwa państwa i jego obywateli. Efektywna realizacja tego zadania zależna jest od skuteczności stosowanych przez nie środków i metod. W ramach swoich kompetencji służby umocowane są do realizacji czynności operacyjno-rozpoznawczych, które pozwalają na niejawne gromadzenie oraz utrwalanie informacji i dowodów. Jedną z metod pracy operacyjnej jest kontrola operacyjna, w ramach której stosowane są środki mogące ingerować w konstytucyjnie chronione prawai wolości jednostki. Artykuł stanowi analizę obowiązujących regulacji prawnych, upoważniających służby do prowadzenia kontroli operacyjnej, pod kątem oceny zgodności z Konstytucją przepisów ograniczających podstawowe prawa i wolności obywatelskie.
STOSOWANIE ZASADY NEMO SE IPSUM ACCUSARE TENETUR I OBOWIĄZKU INFORMOWANIA UCZESTNIKA POSTĘPOWANIA O OBOWIĄZKACH I UPRAWNIENIACH A PRAWNOKARNE SKUTKI POUCZENIA ŚWIADKA O PRAWIE DO ODMOWY SKŁADANIA ZEZNAŃ W ŚWIETLE ORZECZNICTWA SĄDU NAJWYŻSZEGO
(2015-04-23) Marcinkowska, Anna
Celem artykułu jest wykazanie związku między obowiązkiem informowania uczestników postępowania o ich uprawnieniach, który wynika z art. 16 k.p.k., a prawem do milczenia przed oskarżeniem siebie lub osoby najbliższej. W opracowaniu omówiono także aspekty praktyczne związane z przesłuchaniem świadka i oskarżonego oraz podjęto próbę usystematyzowania dotychczasowego orzecznictwa.
SPRZECIW OD EUROPEJSKIEGO NAKAZU ZAPŁATY A WDANIE SIĘ W SPÓR. GLOSA DO WYROKU EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI Z DNIA 13 CZERWCA 2013 R.
(2015-04-23) Kościółek, Anna
Przedmiot niniejszego opracowania stanowi omówienie wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie C-144/12 Goldbet Sportwetten GmbH przeciwko Massimo Sperindeo. Sprawa, w której zapadło glosowane orzeczenie dotyczy wykładni art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Przepis ten przewiduje, że do celów stosowania rozporządzenia nr 1896/2006, a zatem w postępowaniu w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, właściwość określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w tym rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych. W szczególności pojawia się pytanie, czy wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001, a tym samym uznaniem jurysdykcji sądu, przed którym toczy się zwykłe postępowanie cywilne w trybie przewidzianym w rozporządzeniu nr 1896/2006.
WYBRANE ASPEKTY HARMONIZACJI PODATKU OD WARTOŚCI DODANEJ W RAMACH UE
(2015-04-23) Prievozníková, Karin; Červená, Karolína; Románová, Anna
Autorki w przedstawionym artykule zajmowały się tendencjami harmonizacji, które miały miejsce w Europie od lat 60. ubiegłego wieku, ze szczególnym uwzględnieniem podatku od wartości dodanej. Zwróciły uwagę na rozwój podatku od wartości dodanej stopniowo od Pierwszej dyrektywy Rady nr 67/227/EWG z dnia 11 kwietnia 1967r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczącej podatków obrotowych, która zobowiązała poszczególne państwa członkowskie, aby zastąpiły swój obecny system podatków obrotowych wspólnym systemem podatku od wartości dodanej. Jednocześnie autorki zwróciły uwagę na najważniejsze zmiany dotyczące tej dyrektywy aż do jej pełnego zastąpienia dyrektywą Rady nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
BEATA SAGAN, USTAWA O TIMESHARE. KOMENTARZ, WARSZAWA 2014, SS. 150
(2015-04-23) Świrgoń-Skok, Renata
Potrzeba opracowania ustawy o timeshare wynikała z konieczności implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/122/WE z dnia 14.01.2009 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o długoterminowe produkty wakacyjne, umów odsprzedaży oraz wymiany. Timeshare oznacza prawo do korzystania z rzeczy, przede wszystkim nieruchomości, w określonych, regularnie powtarzających się odstępach czasu w każdym roku. Funkcjonalnie timesharing wiąże się z branżą usług turystycznych. Jest najczęściej wykorzystywany w celu nabycia prawa korzystania z nieruchomości położonych w atrakcyjnych turystycznie miejscowościach. Temu właśnie zagadnieniu poświęcony jest recenzowany komentarz. Autorka w syntetyczny sposób przedstawiła problematykę umowy timeshare, jak również umów z nią związanych, takich jak: umowa o długoterminowy produkt wakacyjny, pośrednictwa odsprzedaży oraz uczestnictwa w systemie odsprzedaży, ze szczególnym uwzględnieniem regulacji prawnych chroniących konsumenta jako słabszą stronę stosunku prawnego. Ponadto zostały umieszczone standardowe formularze wyżej wymienionych umów, w tym formularz odstąpienia od umowy timeshare. Komentarz został napisany ładnym i precyzyjnym językiem prawniczym. Odwołuje się do podstawowych zasad kodeksu cywilnego wzbogaconych o orzecznictwo sądowe. Prezentowane przez Autorkę poglądy oparte są nie tylko na źródłowym materiale prawniczym, ale i bogatej literaturze przedmiotu. Warte podkreślenia jest zachowanie właściwych proporcji pomiędzy prowadzonymi wywodami teoretycznymi a potrzebami praktyki obrotu. Recenzowany komentarz stanowi niewątpliwie interesującą publikację, skierowaną nie tylko do sektora turystycznego, ale także prawników praktyków oraz konsumentów
OBYWATELSTWO W ŚWIETLE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
(2015-04-23) Ura, Paulina
Obywatelstwo, co zostało wykazane, jest instytucją zarówno prawa międzynarodowego, jak i prawa administracyjnego. W zakresie obywatelstwa prawo międzynarodowe jest ściśle powiązane z prawem wewnętrznym. Mimo że w żadnym przepisie prawa nie ma definicji obywatelstwa, to jego istota pozwala na formułowanie definicji doktrynalnych. Obywatel to osoba fizyczna będąca podmiotem prawa, wyposażona w określone uprawnienia, wolności i obowiązki. W definicjach podkreśla się przede wszystkim więź prawną między obywatelem a państwem. Właśnie z więzi tej wynikają uprawnienia i obowiązki obywatela, jak też państwa, co kształtuje podmiotowość administracyjnoprawną obywatela. Zakres tej podmiotowości pozwala natomiast na ukazanie statusu administracyjnoprawnego obywatela. Obowiązki państwa wyznaczają podmiotowość obywatela, natomiast obowiązki obywateli w stosunku do państwa skutkują ograniczeniami w sferze tej podmiotowości.Poszerzenie zakresu podmiotowości prawnej w związku z obywatelstwem nastąpiło poprzez członkostwo w Unii Europejskiej. Obywatelstwo unijne, jakkolwiek ma charakter wtórny i dodatkowy do obywatelstwa państwa członkowskiego, spowodowało poszerzenie praw (uprawnień) obywateli unijnych. Mogą oni korzystać z praw przyznanych im przez traktaty i postępować zgodnie z nimi. Unia zaś zobowiązana jest do zapewnienia gwarancji ich przestrzegania. Ukazanie ogólnych zagadnień dotyczących obywatelstwa, jego definicji, rozwiązań międzynarodowych przewidzianych w konwencjach międzynarodowych, obowiązków państwa, a w końcu obywatelstwa unijnego zwraca uwagę na złożoność problematyki, ale jednocześnie pozwala na wykazanie bezpośredniego związku między posiadaniem obywatelstwa a zakresem podmiotowości prawnej osób fizycznych jako podmiotów prawa
LIABILITY FOR DEBTOR'S DELAY – DE LEGE LATA AND DE LEGE FERENDA CONSIDERATIONS
(2015-04-23) Hučková, Regina; Treščáková, Diana
Celem pracy jest przedstawienie rozważań de lege lata i de lege ferenda w kwestii regulacji prawnej odpowiedzialności za zwłokę dłużnika. Bez wprowadzenia regulacji prawnej tej instytucji niemożliwe było zrozumienie potrzeby rekodyfikacji prawa prywatnego w Słowacji, odnoszącej się głównie do stosunków obligacyjnych podwójnie regulowanych – zarówno w kodeksie cywilnym, jak i w kodeksie handlowym. Problemem jest nie tylko dualizm regulacji, lecz również rozmieszczenie regulacji prawnych w kilku aktach normatywnych, co powoduje problemy w praktyce ich stosowania. Część omawianej problematyki jest bowiem uregulowana w kodeksie cywilnym, część w kodeksie handlowym, a pozostała w innych przepisach prawnych

Przeglądaj

Przeglądanie Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 15 (2014) według Data wydania