Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 24 (2012)
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 24 (2012) według Data wydania
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 31
Wyniki na stronie
Opcje sortowania
- PozycjaRozwój kapitału intelektualnego wyzwaniem modernizacji regionów Polski Wschodniej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Wosiek, MałgorzataPoziom kapitału intelektualnego w Polsce znacznie odbiega od wartości uzyskiwanych w państwach rozwiniętych, a województwa wschodnie dodatkowo wykazują niedobór tego kapitału w relacji do średniej krajowej. Mimo obserwowanego w latach 2003–2009 wzrostu poziomu tego kapitału tak w całym kraju, jak i w poszczególnych regionach obawy budzi zbyt wolna (w stosunku do potrzeb) dynamika tych przekształceń w Polsce Wschodniej. Istotną barierę akumulacji, jak i spożytkowania nagromadzonego kapitału intelektualnego w Polsce Wschodniej stanowią niekorzystne relacje makroekonomiczne, charakteryzujące sferę realną gospodarek tych województw. Luka w zakresie kapitału intelektualnego nakłada się na tradycyjne linie podziału polskiej przestrzeni społeczno-gospodarczej i dodatkowo je wzmacnia. Utrwala także dotychczasową (tradycyjną) specjalizację wschodnich regionów. Tendencje te wzmacniać będzie przyjęty na lata 2010–2020 polaryzacyjno-dyfuzyjny model rozwoju regionalnego.
- PozycjaZasoby kapitału ludzkiego a rozwój przedsiębiorczości w Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Leszczewska, KrystynaDane statystyczne charakteryzujące gospodarkę polską uwidaczniają wyraźne, trwałe terytorialne zróżnicowanie poziomu aktywności gospodarczej i społecznej, w tym poziomu przedsiębiorczości. Spośród czynników wpływających na rozwój przedsiębiorczości współcześni badacze dominującą rolę przypisują kapitałowi ludzkiemu. W artykule scharakteryzowano rolę kapitału ludzkiego w kreowaniu przedsiębiorczości, przedstawiono zasoby kapitału ludzkiego i poziom przedsiębiorczości w Polsce oraz określono zależności między poziomem kapitału ludzkiego a poziomem przedsiębiorczości w przekroju regionalnym. Przedstawione dane wskazują, że występuje wyraźna zależność między tymi kategoriami. Regiony, które charakteryzują się wysokim poziomem przedsiębiorczości, to równocześnie obszary o wysokim potencjale zasobów ludzkich mierzonym poziomem wykształcenia, posiadanymi kompetencjami w zakresie korzystania z technik komputerowych, stanowiące atrakcyjne miejsce osiedlania się i poszukiwania pracy.
- PozycjaRegionalne zróżnicowanie bezrobocia w Polsce w latach 1998-2011(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Wojnar, JolantaPrzedstawiono zmiany skali bezrobocia w poszczególnych województwach w Polsce w latach 1998–2011. W pierwszym etapie analizy określono strukturę tego zjawiska na przestrzeni badanego okresu i podzielono województwa na skupienia różniące się poziomem natężenia badanej cechy. Następnie dokonano analizy dynamiki zmian stopy bezrobocia w poszczególnych województwach w trzech podokresach: 1998–2003 (okres po transformacji gospodarczej), 2003–2008 (okres po integracji z UE) i 2008–2011. Zaobserwowano olbrzymie dysproporcje regionalne zarówno w skali, jak również w dynamice tego zjawiska.
- PozycjaModelowanie równowagi rynkowej z zastosowaniem teorii równań różniczkowych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Banaś, Józef; Dejniak, DorotaW pracy opisany jest model równowagi rynkowej przy użyciu narzędzi teorii równań różniczkowych. Rozważa się najpierw znany liniowy model równowagi rynkowej pokazując, że rozwiązanie pojawiającego się w tym modelu równania różniczkowego, które modeluje równowagę rynkową, jest asymptotycznie stabilne. Jako uogólnienie modelu liniowego rozważa się również równanie różniczkowe modelujące nieliniowo równowagę rynkową. Dla pewnego szczególnego przypadku modelu nieliniowego pokazuje się, że rozwiązanie modelujące równowagę rynkową w tym modelu jest w pewnych przypadkach asymptotycznie stabilne, natomiast w pozostałych przypadkach przyciąga inne rozwiązania otrzymane w tym modelu.
- PozycjaMiasto i uniwersytet wobec wyzwań współczesności(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Purchla, JacekFunkcja akademicka winna stać się dla Krakowa i jego samorządu priorytetem, również wobec nieuchronnej globalizacji procesów urbanizacyjnych. Nauka jest dzisiaj jednym z najważniejszych nośników globalizacji. Strategie rozwoju polskich miast i regionów były dotychczas w zbyt małym stopniu skorelowane z potencjałem strategicznym uczelni wyższych, działających na ich terenie. Obecna rola uniwersytetów, w odróżnieniu od tej tradycyjnej „zamkniętej w wieży z kości słoniowej”, winna więc zdecydowanie polegać na coraz większym analizowaniu swej misji w kontekście rozwoju regionalnego. Oznacza to włączanie uniwersytetów do procesu kreowania i stymulowania przedsiębiorczości. W ten sposób uniwersytety stają się katalizatorami rozwoju lokalnego. Jeśli więc nie ulega dziś wątpliwości, że uniwersytet jest absolutnie kluczową instytucją kreatywnej gospodarki, a „miasto to zbiór szans, okazji i sposobności wszelkiego rodzaju” jak to określiła Jane Jacobs, to wyzwaniem dla naszych uniwersytetów staje się niewątpliwie gra z otoczeniem, w której szczególną rolę odgrywać muszą partnerskie relacje z samorządem miasta i regionu. Uniwersytet – swoim potencjałem – powinien przyczyniać się do kształtowania ładu strukturalnego i zapewnienia spójności społeczno-gospodarczej. Czy jesteśmy do tego przygotowani? Za nami stara tradycja uniwersytecka i marka oraz nasz potencjał akademicki. Ten kapitał musimy dzisiaj pomnażać. Czas więc na nowo zdefiniować relacje między miastem a jego uniwersytetami.
- PozycjaSystem emerytalny na Białorusi(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Poteraj, JarosławArtykuł o systemie emerytalnym Białorusi, poza wprowadzeniem, zawiera cztery części: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w systemie emerytalnym Białorusi w celu odnalezienia w tym systemie pomysłów, które w międzynarodowych porównaniach warto wykorzystywać. System emerytalny na Białorusi stanowi rzadki już w Europie przykład funkcjonowania pozostałości rozwiązania typu bismarckowskiego w wariancie sowieckim. Rozwiązanie powszechne, funkcjonujące na zasadach pay-as-you-go oraz w konwencji DB (defined benefit), uzależnia wysokość otrzymywanej emerytury jedynie od liczby przepracowanych lat, całkowicie pomijając wcześniejszy wkład uczestnika systemu w postaci odprowadzanych składek emerytalnych. Wprowadzona z początkiem roku 2009 atrapa II filaru emerytalnego, wydaje się rozwiązaniem podtrzymującym tradycyjne uprzywilejowanie wybranych grup zawodowych, w zakresie emerytur. Szczególnie istotne w tym zakresie jest uprzywilejowanie w zakresie wartości emerytur służb mundurowych, tworzące poczucie nieusprawiedliwionej nierówności społecznej. Myślenie o wprowadzaniu rozwiązania kapitałowego do systemu emerytalnego pozostaje w sferze postulatywno-koncepcyjnej, a nie realnej. W podsumowaniu autor sygnalizuje, że trudno w obecnym stanie rzeczy wskazać w tym kraju elementy warte powielenia w porównaniach międzynarodowych.
- PozycjaZmieniająca się struktura dochodów jako jedna z przyczyn kryzysu finansowego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Tomkiewicz, JacekCelem tekstu jest wskazanie, że tendencje, jakie ukształtowały się w ostatnich latach w kontekście zmieniającej się struktury dochodów, przyczyniły się w dużej mierze do wybuchu kryzysu finansowego z roku 2008. Malejący udział płac w PKB oraz rosnące nierówności dochodowe zarówno w krajach bogatych, jak i biednych w znaczący sposób przyczyniły się do narastania tzw. globalnych nierównowag oraz nadmiernego wzrostu zadłużenia gospodarstw domowych. Wiele wskazuje na to, że antykryzysowa polityka gospodarcza wdrożona przez rządy i banki centralne, raczej nie rozwiązuje strukturalnych przyczyn kryzysu, a w dłuższej perspektywie może je nawet pogłębić.
- PozycjaModernizacja konwergencyjna struktur wytwarzania(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Cyrek, MagdalenaW opracowaniu analizie poddano zmiany strukturalne w zakresie wytwarzanej wartości dodanej w ujęciu trójsektorowym oraz w układzie trzech grup usług: klasycznych, dobrobytu i finansowo- biznesowych. Wyniki badań wskazują na powielanie w Polsce ścieżek rozwojowych państw wysoko rozwiniętych. W ujęciu trójsektorowym obserwuje się procesy konwergencji struktur, natomiast w układzie struktur wewnątrzusługowych szereg państw unijnych pozostaje dla Polski niedoścignionym wzorcem.
- PozycjaZnaczenie konwergencji w aktualnej i przyszłej polityce strukturalnej Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Głodowska, AgnieszkaJednym z najważniejszych celów polityki strukturalnej Unii Europejskiej jest redukcja dysproporcji rozwojowych pomiędzy krajami członkowskimi i ich regionami. Głównymi beneficjentami tej polityki są kraje o niższym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego, w tym Polska. Wyniki badań skuteczności tej polityki dostarczają jednak niejednoznacznych wniosków co do realnej konwergencji, zwłaszcza na poziomie regionów unijnych. W związku z powyższym w artykule podejmuje się próbę oceny znaczenia konwergencji w polityce strukturalnej Unii Europejskiej na poziome definiowanych przez nią celów, jak i w rzeczywistości, analizując współczynniki β – beta i σ – sigma konwergencji dla krajów członkowskich i regionów NUTS2. Badanie potwierdza proces konwergencji na poziomie narodowym i dywergencji na poziomie regionalnym. Ostatecznie w artykule podejmuje się próbę oceny, jakie znaczenie kwestia konwergencji będzie miała w kolejnej perspektywie finansowej 2014–2020. Podstawą do wnioskowania na przyszłość są zalecenia wynikające z Piątego Raportu Spójności Strategii Europa 2020 oraz stanowiska poszczególnych państw.
- PozycjaWysoka stopa wzrostu gospodarczego a rozwój społeczny w Federacji Rosyjskiej – analiza taksonomiczna kondycji społeczno-gospodarczej Rosji na tle pozostałych krajów G8 i BRICS(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Gapys, AnnaCelem niniejszego artykułu jest zbadanie istnienia zależności pomiędzy wysokim tempem wzrostu gospodarczego w Rosji a rozwojem społecznym tego kraju. Przeprowadzone przez autorkę badania wskazują na brak bezpośredniej zależności. Federacja Rosyjska zajmując wśród pozostałych krajów G8 i BRICS czołowe miejsca pod względem tempa wzrostu gospodarczego w latach 2000 i 2008, uzyskuje jednocześnie bardzo niską pozycję dla analogicznego zestawienia, badającego wskaźnik rozwoju społecznego. Jest to sytuacja nietypowa z punktu widzenia teorii ekonomii, a dla samej Rosji niebezpieczna. Brak przełożenia szybkiego wzrostu gospodarczego na wzrost dobrobytu społeczeństwa rosyjskiego będzie nasilał zjawisko nierówności społecznych, które w konsekwencji mogą zahamować sam wzrost. Co więcej – podstawą wzrostu gospodarczego Rosji jest odpowiednia polityka dotycząca eksportu surowców energetycznych, która za sprawą czynników koniunkturalnych lub technologicznych może wkrótce stracić na znaczeniu. W chwili obecnej Rosja nie dysponuje alternatywnym czynnikiem wzrostu gospodarczego. Wnioski końcowe poprzedzone są skrótowym ujęciem perspektyw rosyjskiej polityki energetycznej i najważniejszych wyzwań, z jakimi obecnie się zmaga oraz zaproponowanej przez władze Rosji strategii rozwoju tego kraju. W końcowej części pracy zawarte są także sugestie dotyczące kierunku dalszych badań.
- PozycjaDekonsumpcja – moda czy sposób na kryzys(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szul, ElżbietaW społeczeństwie konsumpcyjnym najważniejszym celem jednostek jest zarabianie i wydawanie pieniędzy. Powoduje to zmiany zachowań i stylu życia oraz prowadzi do kształtowania wizerunku człowieka przez pryzmat tego co posiada. Wyrazem sprzeciwu wobec rozwijającej się nadkonsumpcji jest propagowanie dekonsumpcji, która oznacza ograniczanie konsumpcji poprzez jej racjonalizację oraz bardziej odpowiedzialne i świadome konsumowanie. Pod hasłem „mniej znaczy więcej” promuje się prosty styl życia, bez pośpiechu, zaspokajanie potrzeb zamiast pragnień i zachcianek. Do głównych przyczyn dekonsumpcji można zaliczyć trwający kryzys finansowy, zmęczenie nadmierną konsumpcją oraz kształtowanie się mody na konsumowanie mniej, bardziej naturalnie i bardziej odpowiedzialnie.
- PozycjaKonsumpcja dóbr trwałego użytku i zachowania przystosowawcze wśród polskich elit ekonomicznych w warunkach kryzysu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Zalega, TomaszKryzys gospodarczy na świecie wywołał dość wyraźne reperkusje w gospodarkach wszystkich krajów. Niewątpliwie wymiarami społecznymi kryzysu światowego są: wzrost bezrobocia, spadek dochodów gospodarstw domowych, zmiana struktury spożycia, zmiany stylów zachowań aż po odczuwanie poważnych stanów lęku i depresji, które wynikają z obawy przed utratą pracy, trudnościami w znalezieniu nowej pracy, pogorszeniem sytuacji materialnej, obawą przed utratą oszczędności czy niemożnością spłacania kredytów. Ponieważ kryzys światowy wpłynął również na polską rzeczywistość społeczno-gospodarczą w artykule skoncentrowano się na przeanalizowaniu wyposażenia w dobra trwałego użytkowania i zachowania przystosowawcze gospodarstw domowych wysokodochodowych w czasie kryzysu. Po omówieniu metodologii i założeń badania przeanalizowano ocenę wyposażenia elit ekonomicznych w dobra trwałego użytku, w zakresie zmechanizowanego sprzętu gospodarczego, sprzętu informacyjno-rozrywkowego oraz sprzętu mobilnego, a także dokonano analizy stanu posiadania tych dóbr. W dalszej części artykułu skoncentrowano się na rzeczywistych, jak i planowanych postawach konsumentów w czasie kryzysu w zakresie wyposażenia w niektóre dobra trwałego użytku. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą artykuł.
- PozycjaWspieranie innowacyjności gospodarek regionalnych w świetle Strategii Europa 2020(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Dziembała, MałgorzataWspieranie inteligentnego rozwoju stanowi jeden z priorytetów wdrażanych w ramach Strategii Europa 2020 Odnosi się do rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, gospodarki innowacyjnej. Priorytet ten będzie realizowany na poziomie regionalnym, krajowym oraz unijnym, a podmioty poszczególnych szczebli są włączone w implementację. W jego ramach wdrażany jest projekt przewodni „Europa innowacji” mający na celu wykorzystanie działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej do rozwiązania problemów z którymi borykają się państwa członkowskie, jak i cała UE. Polityka spójności ma do odegrania istotną rolę w finansowaniu poszczególnych priorytetów tej strategii. W poprzednim okresie programowania fundusze strukturalne wspierały działania ukierunkowane na rzecz budowania potencjału innowacyjnego europejskich regionów.
- PozycjaZasoby pracy w Polsce i Unii Europejskiej w świetle kryzysu demograficznego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Fura, Marek; Fura, BarbaraArtykuł prezentuje wyniki analizy liczby ludności, zasobów pracy, mierników aktywności ekonomicznej w kontekście procesy starzenia się populacji krajów rozwiniętych. Ponadto zwrócono uwagę na kluczowe elementy systemów emerytalnych obowiązujących w wybranych krajach Na tle międzynarodowym została ukazana sytuacja Polski. W konkluzji stwierdzono, że jednym z rozwiązań problemu malejących zasobów pracy wynikających z kryzysu demograficznego jest aktywność zawodowa osób w wieku emerytalnym.
- PozycjaKryzys gospodarczy a napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Puchalska, KatarzynaŚwiatowy kryzys gospodarczy spowodował, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne uległy znacznym spadkom. Przyczyn takiego stanu rzeczy można upatrywać w zmniejszeniu się zdolności firm do inwestowania głównie z powodu ograniczonego dostępu do środków finansowych zarówno własnych (zmniejszone zyski), jak i obcych (wyższe koszty pozyskania kapitału) oraz spadku skłonności do inwestowania pozostającej pod silnym wpływem negatywnych perspektyw gospodarczych. Należy pamiętać, że wielkość napływu BIZ zależy od szeroko pojętej atrakcyjności inwestycyjnej kraju, która ma charakter wieloczynnikowy. Dlatego, aby zachować już istniejący poziom BIZ w Polsce pożądana jest odpowiednia polityka gospodarcza, wprowadzenie korzystnych warunków działalności dla inwestorów zagranicznych, a to w efekcie wpłynie na utrzymanie rozwoju istniejących i napływ nowych bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
- PozycjaRola języka w postrzeganiu procesów społecznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Klebaniuk, JarosławW podejmowaniu decyzji ekonomicznych istotną rolę odgrywa spostrzeganie społeczne. W tym jednym z największych działów psychologii społecznej coraz większą wagę przywiązuje się do języka i jego udziału w formułowaniu sądów o grupach społecznych, stereotypów i uprzedzeń. W artykule przedstawiono przykłady badań pokazujących, w jaki sposób język wpływa na postrzeganie procesów społecznych. Przypomniano, w jaki sposób zorganizowana jest wiedza o świecie społecznym, a także te mechanizmy postrzegania społecznego, w których język odgrywa kluczową rolę. Przywołane eksperymenty, wśród nich także istotne dla rozumienia tendencyjnych sądów i błędnych decyzji, dotyczyły: konsekwencji aktywizacji schematów, samospełniającej się przepowiedni, sposobu przedstawiania informacji, zwiększania dostępności pojęć, używania określonych części mowy, a także roli metaforycznego języka, zwłaszcza w powiązaniu z aktywizacją motywów z nim korespondujących. Badania własne wykazały między innymi, że metaforyczne przedstawienie Polski jako organizmu wywołuje mniej przychylne postawy wobec niższych warstw społecznych. Nie potwierdziły wprawdzie hipotez o interakcji pomiędzy ujęciem metaforycznym a motywem, jednak sugerują, że język odgrywa znaczącą rolę w formułowaniu postaw wobec niektórych grup społecznych.
- PozycjaNierówności ekonomiczne i kapitał ludzki z perspektywy polskich obszarów przyrodniczo cennych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Jastrzębska, Władysława; Lechwar, MałgorzataW opracowaniu podjęto problematykę odnoszącą się do dwóch kategorii istotnych z punktu widzenia ekonomii rozwoju, tj. nierówności ekonomicznych i kapitału ludzkiego. Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. Część pierwsza prezentuje nierówności ekonomiczne i kapitał ludzki w ujęciu teoretycznym. Druga, opracowana w oparciu o wyniki badań własnych, ma charakter studium przypadku, gdzie na przykładzie wybranej gminy starano się rozpoznać lokalny kapitał ludzki jako czynnik ograniczania nierówności ekonomicznych na obszarach o cennych walorach przyrodniczych.
- PozycjaEkonomiczne rozwarstwienie społeczeństwa Unii Europejskiej po światowym kryzysie gospodarczym – problematyka rozkładu dochodów(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Stawicka, Magdalena KingaNierówności ekonomiczne są nierozerwalnym elementem rozwoju ludzkości na świecie. Występują pomiędzy krajami, wewnątrz państw, między grupami społecznymi, jak i pomiędzy poszczególnymi członkami społeczności ludzkiej. Celem niniejszego artykułu była analiza stopnia zróżnicowania dochodów w krajach Unii Europejskiej na podstawie współczynnika Giniego oraz wskaźnika zróżnicowania kwintylowego dochodów. Ponadto autorka podjęła próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy istniejące nierówności społeczne zostały pogłębione czy jednak zniwelowane w wyniku pojawienia się kryzysu finansowego z roku 2007? Czy jednak to może one przyczyniły się do jego powstania? Powszechnie uważa się, że nierówności powinny być sprawiedliwe, ale co to znaczy sprawiedliwe – jaką koncepcję sprawiedliwości powinno się przyjąć, a przez to jaka wartość współczynnika Giniego jest pożądana? Dysproporcje w dystrybucji dochodów w państwach Unii Europejskiej istnieją, współczynnik Giniego waha się od 20 do 45 dla poszczególnych gospodarek, a stosunek sumy 20% dochodów osób najbogatszych do sumy 20% dochodów osób najbiedniejszych zawarty jest w przedziale od 3,5 do 8. Najniższe czy najwyższe wskaźniki osiągają zarówno gospodarki rozwinięte, jak i rozwijające się, a także te państwa, których sytuacja gospodarcza w wyniku kryzysu z 2007 roku uległa znacznemu pogorszeniu. Trudno zatem mówić o silnym wpływie kryzysu na znaczące pogorszenie się sytuacji dochodowej obywateli i powiększenie się ekonomicznego rozwarstwienia społeczeństwa państw unijnych.
- PozycjaAlternatywny program badań kapitału ludzkiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Dobija, MieczysławPiętnaście lat badań doprowadziło do zbioru teorii, które przedstawiają współczesną wiedzę na temat kapitału ludzkiego i jego centralnej pozycji w ekonomii. Te badania zapoczątkowały alternatywne podejście do kapitału ludzkiego zasadniczo różne niż to, którego autorami są T. Shultz i G. Becker. Rdzeniem tego programu naukowego jest poprawne rozumienie kategorii kapitału jako zdolności do wykonywania pracy. Mając wypracowany model kapitału wiele pochodnych kategorii zostało poprawnie wyjaśnionych, w tym także kwestie pomiaru kapitału ludzkiego. Powstała teoria płacy minimalnej. Wiele oznak wskazuje, że jest to postępowy program badań.
- PozycjaKomercjalizacja szkolnictwa wyższego i jej wpływ na spójność społeczno-ekonomiczną(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Polak, EwaSkomercjalizowanej kulturze konsumpcyjnej towarzyszy urynkowienie i ekonomizacja wszelkich dziedzin życia i relacji społecznych. Racjonalność mikroekonomiczna narzucona więc została tak nierynkowym dziedzinom życia, jak ochrona zdrowia, kultura i edukacja System edukacyjny stał się częścią składową rynku. Wykształcenie jest towarem. Wartość na rynku edukacyjnym ma to, czego potrzebuje biznes. Jedną z konsekwencji pojawiających się jednocześnie coraz większych trudności finansowych i rosnącej komercjalizacji wyższych uczelni oraz globalnej konkurencji w gospodarce jest wzrost zainteresowania sferą szkolnictwa ze strony dużego biznesu. Konsekwencją komercjalizacji systemu edukacji jest m.in.: wzrost dysproporcji w dostępie do coraz bogatszej i bardziej zróżnicowanej oferty edukacyjnej pomiędzy młodzieżą zamożną i ubogą.