Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 42(2)/2015

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6303

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 34

Impact of monetary policy of the Central Bank on the inflation rate in the Democratic Republic of Congo: Instruments, implementation and results
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kamba-Kibatshi, Marcel
The Democratic Republic of Congo, as mentioned here, covers an area of 345 2,410 square miles, has a population of 72 million men and women, sharing borders with nine other countries, and has huge natural resources which place it among the countries most potentially rich of the planet. At the time of the change of regime policy of 1997, the Congolese monetary system was tested by many failures, among them the multiplicity of monetary areas and exchange rates, the loss of confidence in the national currency due to the persistent values internal and external instability, excessive economy dollarization and the shortage of money in the banking system symbols. To deal with these shortcomings, the new Government of the Democratic Republic of Congo had decided from May 1997 onwards, to entrust the Central Bank mission to conduct a monetary reform including the change of the currency unit. This work examines the difficulties of monetary policy of the Democratic Republic of the Congo in the context of dollarization of the banking system and institutional weakness. An empirical analysis confirms that the Central Bank of the Congo is hardly able to curb inflation, despite a rapid responsiveness to inflationary shocks. In this context, monetary policy role is to provide the real sector the amount of currency required for the expansion of economic activities without causing inflationary or deflationary skid. However, in the context Congolese, the search for well-being through monetary policy poses problem having regard on the one hand, to the objectives assigned formally to the monetary policy to ensure the financing of the country's economic development and promote the stability of domestic prices as well as the maintenance of the balance of external payments, and on the other hand to the deterioration of the socio-economic situation of the Democratic Republic of Congo in recent years. Indeed, the results of monetary policy in terms of rate of inflation attest the inefficiency of the mechanisms of transmission of monetary policy on the real variables of the Congolese economy, notably the stability of prices.
Kapitał społeczny – od modelu teoretycznego do rozwiązań pragmatycznych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Inglot-Brzęk, Elżbieta
Kapitał społeczny postrzegany jest – w ujęciu mikro- jako fundament współdziałania między ludźmi, w ujęciu makro – jako czynnik rozwoju lokalnego i regionalnego. Literatura opisuje jego wpływ na różne sfery życia społecznego, tj. ekonomiczną, społeczną, kulturową. Różnice występujące w definicjach pojęcia (Putnam, Bourdieu, Coleman) pociągają za sobą komplikacje zarówno natury teoretycznej (czy istnieje jedna, czy wiele form kapitału społecznego?; jakie są jego źródła?; jakie funkcje pełni?; czy jest wielkością, którą można kształtować?), jak i metodologicznej (problemy z operacjonalizacją pojęcia). Niezależnie jednak od różnych ujęć teoretycznych, czy wymiarów kapitału społecznego, wśród charakterystycznych dla niego elementów składowych, wyróżnia się: więzi społeczne (sieci powiązań), normy społeczne oraz zaufanie. Elementem uzupełniającym w opisach empirycznych jest zaangażowanie i partycypacja obywatelska. Wyniki badań wskazują, że społeczeństwo polskie charakteryzuje się niskim poziomem kapitału społecznego, przy czym jego poziom jest silnie uwarunkowany lokalnie. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja propozycji działań, jakie mogą podjąć władze samorządowe, aby budować kapitał społeczny wśród członków społeczności lokalnych. W stosunku do władz centralnych postuluje się prowadzenie stosownej polityki społecznej. Szczególną rolę w kształtowaniu kapitału społecznego na poziomie lokalnym przypisuje się działaniom władz samorządowych, które mogą wspierać instytucje społeczne, które są nośnikami kapitału społecznego (w szczególności organizacje trzeciego sektora), przez odpowiednie profilowanie wydatków budżetowych, czy wytworzenie sfery publicznej komunikacji i kształtowanie partycypacji obywatelskiej. Mogą również, jak wskazują ekonomiści, w umiejętny sposób sprawować władzę. Działania te powinny być nakierowane na wzmocnienie kapitału typu bridging i jednoczesne eliminowanie słabych stron kapitału typu bonding.
Istota czynnika ludzkiego w organizacjach spółdzielczych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kawa, Marta
W opracowaniu przedstawiono rolę i miejsce czynnika ludzkiego w organizacjach spółdzielczych. Spółdzielnie są przede wszystkim zrzeszeniami osób, które poprzez prowadzenie działalności gospodarczej realizują wspólne cele i zaspokajają określone potrzeby, którymi może być zapewnienie miejsc pracy, obsługa finansowa, pomoc w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, obsługa mieszkań, zapewnienie artykułów konsumpcyjnych dobrej jakości. We współczesnej gospodarce celem działalności wielu firm, korporacji jest maksymalizacja zysku często kosztem pracowników. Efektem tych działań jest brak szacunku dla człowieka, alienacja oraz rosnąca rzesza wykluczonych w wielu aspektach życia społecznego i ekonomicznego. W spółdzielniach natomiast człowiek i jego potrzeby są w centrum zainteresowania. Człowiek zajmuje w organizacjach spółdzielczych nadrzędną pozycję jako członek spółdzielni, pracownik, dostawca, producent oraz klient. Spółdzielnie poprzez realizację określonych zadań oraz przestrzeganie zasad i wartości, którymi kierują się w swej działalności odpowiadają Strategii Europa 2020, której celem jest między innymi zrównoważona gospodarka, podjęcie trwałej walki z wykluczeniem społecznym, rozwój niskoemisyjnej gospodarki, w której to człowiek znajduje się na pierwszym miejscu. Spółdzielnie w miarę swoich możliwości zaspokajają potrzeby społeczne w zakresie oferowania i utrzymania miejsc pracy grupom, które mają trudności na rynku pracy. Są to osoby niepełnosprawne, osoby w starszym wieku, kobiety czy osoby o niższym poziomie wykształcenia. Spółdzielnie odgrywają znaczącą rolę w społecznościach lokalnych w zakresie działań na rzecz spójności i integracji społecznej. Spółdzielnie powstają i kształtują się zarówno z potrzeb ludzi, jak i całych lokalnych społeczności. Ich forma zmienia się, podlega wpływom otoczenia i sama determinuje jego funkcjonowanie.
Nierówności emerytalne w kraju równika: przypadek Ekwadoru
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Poteraj, Jarosław
Semantyczne znaczenie słowa „Ekwador”, oznaczającego „równik”, wyzwoliło w autorze refleksję na temat równości i kontrastowo – nierówności, występujących w systemie emerytalnym tego kraju. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w celu odnalezienia w ekwadorskim systemie emerytalnym pomysłów, które w międzynarodowych porównaniach warto wykorzystywać. Autor stawia hipotezę o występowaniu w ekwadorskim systemie emerytalnym nierówności na kilku płaszczyznach porównawczych. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym. W podsumowaniu autor stwierdza, że system emerytalny w Ekwadorze różni się od innych systemów w Ameryce Łacińskiej przede wszystkim brakiem drugiego, kapitałowego, filara emerytalnego. Ponadto w kraju tym nie tworzy się także systemowych rozwiązań dobrowolnych oszczędności emerytalnych, charakterystycznych dla trzeciego filara emerytalnego. Precedensowe w skali świata jest wykorzystywanie w Ekwadorze zasobów ewidencjonowanych na kontach rezerw emerytalnych na wypłaty dla osób jeszcze pracujących, a także przejmowanie przez IESS długów hipotecznych zaciąganych przez aktywnych uczestników schematu podstawowego w bankach komercyjnych, co można uznać za specyficzną formę pośredniego inwestowania zasobów funduszu emerytalnego w inwestycje mieszkaniowe. Postawiona na wstępie hipoteza, że w ekwadorskim systemie emerytalnym nierówności występują na kilku płaszczyznach porównawczych, uzyskała potwierdzenie. Oprócz płaszczyzny rodzaju schematu emerytalnego w Ekwadorze i płaszczyzny porównań międzynarodowych, w zakresie wysokości świadczeń emerytalnych rodowitych Ekwadorczyków i osiedleńców emerytalnych z krajów anglosaskich, dodatkowo można także zauważyć płaszczyznę nierówności w rozwoju gospodarczym w porównaniach Ekwadoru z Chile, jako konsekwencję zaniechania (w Ekwadorze) i wdrażania (w Chile) rozwiązań kapitałowych w systemie emerytalnym.
Niespójności w rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce – spojrzenie przez pryzmat koncepcji kapitału intelektualnego. Część II: Kapitał ludzki a kapitał strukturalny rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Wosiek, Małgorzata
Celem artykułu jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, w jakim zakresie akumulacja kapitału ludzkiego w Polsce po 1990 roku znajdowała wsparcie w innych komponentach kapitału intelektualnego, spośród których jako przedmiot analizy wybrano dwa istotne ogniwa tego kapitału: kapitał społeczny oraz kapitał strukturalny rozwoju. Sformułowano hipotezę badawczą zakładającą, że polską gospodarkę cechuje niedostateczna synergia rozwoju kapitału ludzkiego z innymi wymiarami kapitału intelektualnego. Niespójności te tworzą dodatkowe bariery dla rozwoju kapitału ludzkiego i czerpania korzyści z ponoszonych na ten cel nakładów. Ze względu na dostępność danych statystycznych analizy dotyczą zróżnicowanych okresów badawczych, jednak zasadniczo koncentrują się wokół przedziału czasowego 1995–2012. Wyniki analiz potwierdzają wstępnie przyjęte założenia. W Polsce po 1990 r. niespójności w rozwoju cechowały zarówno relacje kapitał ludzki – kapitał społeczny, jak i związki między kapitałem ludzkim a kapitałem strukturalnym rozwoju. W latach 1995–2012 można zauważyć rosnący dysonans między kluczowymi czynnikami innowacyjności gospodarki, tj. kapitałem ludzkim oraz kapitałem rozwoju. W rezultacie rozwojowi kapitału ludzkiego nie towarzyszyły dostateczne zmiany warunków działania tego kapitału, co znacząco ograniczyło możliwości dyskontowania osiągnięć notowanych w zakresie edukacji (co uwidaczniają statystyki migracji, absorpcji siły roboczej przez zaawansowane technologicznie działy gospodarki). Ocenę tę wyostrza porównanie osiągnięć Polski w zakresie modernizacji technologicznej i unowocześniania oferty produktowej z dokonaniami Czech oraz Węgier.
Nierozwiązany problem nierówności
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gwiazda, Adam
Jednym z bardziej kontrowersyjnych problemów współczesnego kapitalizmu jest szybki wzrost nierówności ekonomiczno-społecznych. Nierówności nie są same w sobie złe, dopóki są akceptowane przez społeczeństwo i nie osiągają „ekstremalnych” rozmiarów. Sporym problemem jest ustalenie, kiedy nierówności stają się zbyt duże, a jeszcze większym wyzwaniem jest niwelacja negatywnych efektów wynikających z nierówności majątkowych. Przykładowo w Stanach Zjednoczonych 50% ludności posiada tylko 2% majątku tego kraju. Następne 40% dysponuje 23% tego majątku, a najbogatsze 10% ludności posiada aż 75% tego majątku. Istnieje potrzeba znalezienia sposobów przeciwdziałających nadmiernej koncentracji majątku w rękach nielicznej grupy najbogatszych ludzi. Jednym z nich jest postulowany przez Thomasa Piketty’ego podatek od majątku. Taki podatek byłby jednak skuteczny, gdyby został wprowadzony we wszystkich krajach świata. Chodzi też o to, aby nowy podatek nie osłabił wzrostu gospodarczego oraz aby nie zniechęcał ludzi przedsiębiorczych i bardziej od innych produktywnych od inwestowania i pomnażania swojego majątku. Nowy system sprawiedliwszej redystrybucji owoców wzrostu gospodarczego nie powinien więc polegać na wywłaszczeniu ludzi najbogatszych. Powinien raczej tworzyć warunki do pomnażania bogactwa przez nowe warstwy społeczne.
Dywersyfikacja form zatrudnienia a nierówności społeczne
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Król, Małgorzata
Różnorodność form zatrudnienia – forma typowa oraz liczne formy elastyczne – stosowanych przez współczesne organizacje prowadzi do segmentacji zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego rynku pracy. Na rynku wewnętrznym wyróżnia się w związku z tym trzy grupy pracobiorców, tj.: pracowników stałych (w tym trzon zatrudnienia), pracowników peryferyjnych oraz współpracowników zewnętrznych. Grupy te różnią się między sobą statusem prawnym zatrudnienia oraz charakterem i siłą powiązań pracowników z organizacją, co w konsekwencji generuje różnice pomiędzy wskazanymi grupami pracowników przede wszystkim w zakresie dostępności do stabilnego zatrudnienia, wyższych wynagrodzeń, premii, nagród, szkoleń pracowniczych, awansu zawodowego, stanowisk kierowniczych, płatnych urlopów wypoczynkowych, macierzyńskich, wychowawczych, płatnych zwolnień lekarskich. Natomiast na zewnętrznym rynku pracy, zgodnie z koncepcją dualnego rynku pracy, wyodrębnia się segment pierwotny oraz wtórny. Z tym pierwszym identyfikowane są „dobre” miejsca pracy, a z tym drugim – „złe” miejsca pracy. Cechą „dobrych” miejsc pracy jest stabilność zatrudnienia, ochrona prawna pracownika, wyższe wynagrodzenia, możliwość rozwoju i awansu. W przeciwieństwie do nich, „złe” miejsca pracy tych atrybutów nie posiadają. W rezultacie segmentacja zewnętrznego rynku pracy generuje nierówności w zakresie dostępu m.in. do: pierwotnego rynku pracy, awansu społecznego i ekonomicznego, bezpieczeństwa socjalnego, infrastruktury społecznej, kredytów bankowych, czy dóbr kultury. Nawiązując do definicji nierówności społecznych, zgodnie z którą przynależność do określonej grupy – w analizowanym przypadku grupy pracowników identyfikowanej na wewnętrznym i zewnętrznym rynku pracy – determinuje nierówny dostęp do cenionych społecznie dóbr i wartości, można stwierdzić, że wyodrębnione ze względu na formę zatrudnienia grupy pracownicze mają ograniczony dostęp do określonych dóbr, co świadczy o występowaniu nierówności w obszarze zatrudnienia.
Rozwój systemu finansowego i jego wpływ na redukcję ubóstwa – rola inkluzji finansowej i świadomości finansowej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Potocki, Tomasz
Artykuł przedstawia zależności pomiędzy rozwojem finansowym a redukcją ubóstwa i nierówności dochodowych. Celem niniejszego artykułu było przedstawienie argumentów teoretycznych i badawczych wspierających następującą tezę badawczą: „Rozwój systemu finansowego może sprzyjać redukcji ubóstwa i zmniejszać nierówności dochodowe w długim okresie, ale tylko wówczas, gdy towarzyszy temu proces inkluzji finansowej i podnoszenia świadomości finansowej”. Artykuł ma charakter przeglądowy, poparty jest wyczerpującym przeglądem literatury zagranicznej i polskiej. W artykule zastosowano analizę krytyczną źródeł literaturowych.
Mitologia nierówności. Próba dekonstrukcji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Przybylska-Czajkowska, Barbara
Mitologia nierówności jest częścią mitologii kapitalizmu. Mitologia ta stworzyła oczywistość, która stała się treścią świadomości potocznej w Polsce po 1989 r. i nie została poddana krytycznej refleksji w debacie publicznej. Pełni ona funkcje ideologiczne wobec systemu: objaśnia go odwołując się do tzw. normalności i naturalności, a także usprawiedliwia jego negatywne społeczne skutki. Mitologia ta utrudnia lub wręcz uniemożliwia krytykę systemu i działanie na rzecz jego zmiany. Konstrukcja zmitologizowanej oczywistości jest pełna sprzeczności, ignoruje osiągnięcia myśli filozoficznej i społecznej, a także doświadczenie rzeczywistości. Znaczącą rolę w powstaniu tak zmitologizowanej oczywistości, odegrały elity intelektualne, które przyjęły bezkrytycznie mitologię kapitalizmu, mimo iż wiele faktów historycznych (doświadczenie pierwszej wojny światowej, Wielkiego kryzysu lat 30. i późniejszych kryzysów kapitalistycznego świata) wskazywało na konieczność ostrożnego jej potraktowania. Niebezpieczeństwo mitologii kapitalizmu i w szczególności mitu nierówności polega na tym, że stoi za nim taka wizja człowieka i rzeczywistości społecznej, która wyklucza wolność i godność człowieka. Mit nierówności i ta całość, którą tworzy – mitologia kapitalizmu – wykorzystuje zwulgaryzowaną wersję pojęcia homo oeconomicus i przedstawia ją jako uniwersalny obraz człowieka. Gdyby poważnie i konsekwentnie potraktować te wątki, które są zawarte w micie nierówności i mitologii kapitalizmu, to można w oparciu o nie zbudować społeczeństwo i państwo niedemokratyczne. Obowiązkiem intelektualistów jest krytyczna analiza świadomości społecznej i tworzących ją mitów, co oznacza próbę wskazania ich źródeł, związku z doświadczeniem, kontekstu filozoficznego, uwikłań i skutków społecznych.
Innowacyjność w województwach Polski Wschodniej jako kluczowy czynnik konkurencyjności
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Surówka, Agata
Zagadnienie innowacyjności regionów ma duże znaczenie dla ich konkurencyjności. W artykule przedstawiono wyniki uzyskane z badań własnych nad innowacyjnością województw Polski. Zaproponowany został w nim odmienny sposób pomiaru analizowanego zjawiska. Prowadząc badania autorka postawiła hipotezę, że powszechnie stosowane metody w badaniach nad innowacyjnością regionów nie dają możliwości monitorowania zmian tego zjawiska w czasie, ukazując jedynie statyczny jej wymiar. Biorąc pod uwagę fakt, że jest ona zjawiskiem podlegającym dynamicznym zmianom w czasie, ich przeprowadzenie w odmienny sposób wydaje się być bardzo ważne. Celem artykułu było zbadanie stopnia zróżnicowania potencjału innowacyjnego województw Polski Wschodniej w strukturze regionalnej kraju. Kategoria innowacyjności określona została za pomocą pięćdziesięciu trzech wskaźników dobranych za pomocą kryterium zgody powszechnej. Wytypowane do badania zmienne podzielone zostały na siedem kategorii, którym nadano następujące nazwy: działalność B+R, ochrona własności przemysłowej, działalność innowacyjna, zatrudnienie w działalności badawczo-rozwojowej, potencjał ludnościowy, rachunki narodowe oraz nowoczesność gospodarki produkcyjnej. W ramach poszczególnych komponentów zgrupowane zostały wskaźniki, które w istotny sposób opisywały dany komponent. W badaniu wykorzystano metodę analizy czynnikowej i składowych głównych. Zasadność ich zastosowania zweryfikowana została za pomocą testu sferyczności Bartletta. Zadanie to przeprowadzone zostało w ujęciu dynamicznym, dla okresu badawczego 2007–2011. Tam gdzie otrzymano pozytywny efekt, w kolejnym kroku dokonano wyróżnienia ładunków czynnikowych wraz ze zmiennymi wchodzącymi w ich skład. Następnie dla każdej kombinacji dwóch czynników wchodzących w skład każdego komponentu sporządzono dwuwymiarowe diagramy cech w przestrzeni czynników, w oparciu o które dokonano klasyfikacji województw w grupy. Dzięki temu możliwe było także wyodrębnienie grup województw podobnych do siebie pod względem wybranych komponentów.
Postawy lokalnej społeczności wobec rozwoju turystyki wiejskiej i ich konsekwencje dla obszaru recepcji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kuźniar, Wiesława
W artykule dokonano identyfikacji postaw lokalnej społeczności w kontekście kształtowania atrakcyjności produktu turystycznego oraz wskazano preferowane zmiany, mające na celu zwiększenie akceptacji i zaangażowania mieszkańców w realizację przedsięwzięć turystycznych. Założony cel zrealizowano w oparciu o analizę literatury przedmiotu, na tle której zaprezentowano własne wyniki badań i obserwacji, związane z prowadzonym w latach 2010–2012 grantem badawczym. W artykule starano się udowodnić tezę, zakładającą, iż sukces przedsięwzięć turystycznych realizowanych na danym obszarze recepcji zależy nie tyle od walorów turystycznych, co postaw i zachowań podmiotów współtworzących produkt turystyczny gminy/regionu, w tym zwłaszcza od ich kreatywności, pasji, umiejętności współdziałania czy też umiejętności tworzenia długotrwałych relacji. Znaczącą rolę w tym zakresie mają do odegrania mieszkańcy obszaru recepcji. Ich wzrastający udział we współtworzeniu atrakcyjności produktu turystycznego skłania do wskazania działań, mających na celu kształtowanie pozytywnych, a zarazem kreatywnych postaw. Szczególną rolę społeczność lokalna ma do odegrania w zakresie tworzenia „dobrego klimatu” dla turystów oraz kreowania wizerunku. Wśród badanych mieszkańców przeważają neutralne postawy, charakteryzujące się brakiem zainteresowania turystycznym rozwojem obszaru recepcji. Aby włączyć lokalną społeczność w proces tworzenia „dobrego klimatu” dla turystyki, zaleca się przede wszystkim zwiększyć stopnień partycypacji społecznej oraz zintensyfikować przepływ informacji, eksponującej korzyści wynikające z turystyki dla danego terytorium. Wskazane jest również wyodrębnienie lokalnego lidera, koordynującego współdziałanie pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w rozwój turystyki wiejskiej, do których należy także wliczyć mieszkańców obszaru recepcji.
Płaca godziwa jako instrument harmonizowania społeczno-gospodarczego rozwoju Polski w ramach UE
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Księżyk, Marianna
Treścią opracowania jest uzasadnienie tezy, że aby zapewnić społeczno-gospodarczy rozwój krajów Wspólnoty potrzebna jest wspólna, oparta na innowacjach, polityka przemysłowa wykorzystująca płacę godziwą jako instrument harmonizowania społeczno-gospodarczego rozwoju krajów UE. Wyznaczając płacy godziwej taką rolę, w opracowaniu przedstawia się podstawowe źródła i społeczno-ekonomiczne skutki niskich płac pracowników oraz pojęcie i zasady ustalania płacy godziwej, jako instrumentu harmonizowania rozwoju krajów Wspólnoty.
Karta pracy w modelu teleworkingu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Trziszka, Michał
Celem pracy jest analiza zasadności wprowadzenia kart pracy wśród pracowników realizujących swoje zlecenie poza biurem. W pracy postawiono tezę, że korzystanie z tej formy kontroli wypełniania obowiązków pracowniczych poza siedzibą przedsiębiorstwa, wpływa pozytywnie na ocenę jakości pracy wykonywanej zdalnie. Analizie poddano bieżący stan polskiego rynku pracy, zdefiniowano pojęcie karty pracy i sformułowano korzyści płynące z jej zastosowania. Autor pracy pt. „Karta pracy w modelu teleworkingu” zwrócił uwagę na znaczenie motywowania pracowników wykonujących swoje obowiązki zdalnie. Udowodnił, że nadeszła era pracy zdalnej, będącej efektem zmian, do których doszło w otoczeniu biznesowym, technologicznym i kulturowym. Nowy trend wiąże się z koncepcją work management, która polega na wykorzystaniu mobilności w koordynacji projektów realizowanych na odległość. Badania polegające głównie na obserwacji dowiodły, że połączenie telepracy ze skutecznym systemem oceny i kontroli pozwala na wytypowanie osób posiadających predyspozycje do realizacji kolejnych zadań w trybie zdalnym oraz zarządzanie pracownikami w zgodzie z ich osobistymi uwarunkowaniami i preferencjami. Autor pracy doszedł do wniosku, że kontakt pracodawcy z pracownikiem za pośrednictwem Internetu i telefonu to za mało, aby uzyskać wszystkie informacje dotyczące przebiegu realizowanych zadań. Karty pracy zapobiegają zmniejszaniu rzeczywistego czasu pracy i spadku wydajności w porównaniu z pracownikami biurowymi. W związku z tym prowadzenie kart pracy to rozwiązanie będące motywatorem do wypełniania obowiązków w należyty sposób. Korzyścią dla pracodawcy jest przede wszystkim możliwość rozliczenia zatrudnionej osoby na podstawie zapisów zawartych w kartach pracy.
Obrazowanie współczesnego konsumenta – ujęcie socjologiczne
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Szul, Elżbieta
Życie współczesnego konsumenta podporządkowane jest ciągłemu konsumowaniu. Społeczeństwo konsumpcyjne wymaga ciągłego kupowania coraz to nowych produktów i usług, wmawiając nam, że dzięki ich konsumowaniu będziemy szczęśliwi. Obraz człowieka i jego pozycja w społeczeństwie kształtowana jest przez to co posiada i konsumuje, a ponieważ oferta producentów ciągle się zmienia, to jest on zmuszony do ciągłej pogoni za nowościami. Jeśli tego nie będzie robił, to zostanie wykluczony przez społeczeństwo. Ta ciągłe dążenie do bycia „na czasie” powoduje, że konsument często czuje się zniewolony i zagubiony, choć w ferworze dokonywania ciągłych wyborów, zdobywania nowych produktów często tego nie dostrzega, rozkoszując się swoimi „osiągnięciami”. Współczesny konsument, który uważa się za osobę wolną, dokonującą wyborów według swoich pragnień, jest jednocześnie zagubiony i niepewny swoich działań. Świat konsumpcji zmusza go do ciągłego dążenia do szczęścia i nabywania jak największej ilości dóbr. Ciągłe dopasowywanie się do nowych wzorców konsumpcji powoduje ciągły pośpiech i ciągłe poszukiwania. Dla konsumenta priorytetem staje się posiadanie, co powoduje uzależnienie od konsumowania, a w konsekwencji zmęczenie i znużenie.
Instytucje a akumulacja kapitału rzeczowego we współczesnej gospodarce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gruszewska, Ewa
Możliwość kreowania wysokiego tempa wzrostu gospodarczego zależy od zdolności krajów do osiągania odpowiednio wysokiego tempa powiększania kapitału. W gospodarce współczesnej obserwowane są olbrzymie dysproporcje w rozmiarach akumulacji kapitału rzeczowego dokonywanych przez poszczególne kraje. Na początku XXI wieku akumulacja brutto kapitału na jednego aktywnego zawodowo była prawie 60 razy większa w Ameryce Północnej niż w Afryce Subsaharyskiej. Również wysoki współczynnik Giniego jest potwierdzeniem tego zróżnicowania. Dla nakładów kapitału do zasobów pracy w gospodarce światowej kształtuje się on na poziomie około 60%. W artykule zadano zatem pytanie o źródła różnic w rozmiarach tworzonego kapitału rzeczowego. Celem podjętych badań jest przeprowadzenie analizy oddziaływania instytucji na akumulację kapitału rzeczowego, a w tym wyjaśnienie różnic w rozmiarach tworzonego kapitału w skali globalnej. W artykule wykorzystano kilka mierników stosowanych w ocenie jakości instytucji: Economic Freedom of the World (Fraser Institute), Worldwide Governance Indicators – Government Effectiveness, Rule of Law (World Bank) oraz Freedom in the World – Political Rights, Civil Liberties (Freedom House). Zmienność nakładów kapitałowych może być w dużym stopniu wyjaśniona różnicami w systemach instytucjonalnych (nawet do prawie 80%). Wzrost sprawności funkcjonowania instytucji (i tym samym poprawa wskaźników ich jakości) wydatnie zwiększa rozmiary akumulacji kapitału. Ład instytucjonalny osiągany dzięki stworzeniu odpowiednich instytucji, a także ich współdziałaniu w danej przestrzeni staje się podstawowym warunkiem wysokiej efektywności funkcjonowania podmiotów i całej gospodarki, kreowania dużych przyrostów potencjału wytwórczego oraz zmian strukturalnych sprzyjających dalszemu rozwojowi.
O ćwierćwieczu polskiej transformacji. Refleksje inicjowane pytaniami dra hab. Marcina Wojtysiak-Kotlarskiego. Część II – lekcje na przyszłość
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Woźniak, Michał Gabriel
Model kapitału ludzkiego a wysokość wynagrodzenia absolwentów szkół ponadgimnazjalnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Stańdo-Górowska, Halina
W opracowaniu poruszono problem wynagradzania absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. Weryfikowano hipotezę, że wysokość wynagrodzenia absolwentów szkół ponadgimnazjalnych powinna być zróżnicowana w zależności od rodzaju ukończonej szkoły. W celu weryfikacji hipotezy podjęto próbę oszacowania wysokości wynagrodzeń absolwentów trzech typów szkół: liceum ogólnokształcącego, technikum oraz zasadniczej szkoły zawodowej. Do estymacji normatywnej wysokości wynagrodzeń absolwentów zastosowano model kapitału ludzkiego M. Dobii. Szczególną uwagę poświęcono w artykule znaczeniu doświadczenia zawodowego. Pierwszym etapem obliczeń było ustalenie wartości czynnika doświadczenia, kapitału doświadczenia oraz kapitału ludzkiego osób, które ukończyły różne rodzaje szkół. W obliczeniach uwzględniono doświadczenie zawodowe zdobywane przez uczniów podczas obowiązkowych praktyk zawodowych oraz długość okresu nauki. Zwrócono również uwagę na różne koszty edukacji w poszczególnych rodzajach szkół. Tak obliczona wartość kapitału ludzkiego była podstawą ustalenia godziwego wynagrodzenia. Otrzymane wyniki potwierdziły, że uzasadnione jest różnicowanie wynagrodzeń absolwentów różnych typów szkół ponadgimnazjalnych. Bezpośrednio po zakończeniu szkoły uzasadnione jest uzyskiwanie najwyższego wynagrodzenia przez absolwentów zasadniczych szkół zawodowych. Wraz z pozyskiwaniem doświadczenia zawodowego proporcje te przechylają się na rzecz absolwentów techników. Z kolei wynagrodzenie absolwentów liceów w każdym z badanych lat jest najniższe. W pracy poddano także analizie rozpiętość płac dla badanych grup absolwentów. Prowadzone badania mogą znaleźć zastosowanie w procesie kształtowania polityki edukacyjnej państwa, ustalaniu płacy minimalnej i konstruowaniu systemów wynagrodzeń w przedsiębiorstwach.
Wybrane psychologiczne determinanty przedsiębiorczości absolwentów w świetle koincydencji teorii rozwoju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Pawlak, Justyna
Artykuł podejmuje problem psychologicznych determinant przedsiębiorczości, w kontekście, jaki prezentuje koincydencji teoria rozwoju Grzegorza Kołodki. Na współczesnym rynku pracy, tak trudnym dla absolwentów, postawa przedsiębiorcza jest jednym z kluczowych czynników wpływających na sukces zawodowy młodych ludzi. Ponadto wpływa ona także na ich sposób funkcjonowania w świecie i aktywne angażowanie się w różnego rodzaju działania pozazawodowe. Zależy ona z jednej strony od predyspozycji osobowych danej jednostki i jej wewnętrznych zasobów, a z drugiej od czynników zewnętrznych, w tym także od wsparcia otoczenia i edukacji. Koincydencji teoria rozwoju proponuje zmianę paradygmatu związaną z przejściem od koncentracji na czynnikach do koncentracji na współwystępowaniu czynników, a także, poprzez inteligentną manipulację tą koincydencją, postuluje aktywne budowanie indywidualnych strategii i polityki rozwoju. Nowy pragmatyzm, będący postulatywnym elementem tej teorii nakazuje dbać o szerokie spektrum źródeł wiedzy, doświadczeń, inspiracji i pomysłów oraz o poszukiwanie przede wszystkim skutecznych rozwiązań, nawet jeśli byłyby one nieortodoksyjne czy niestandardowe. Postawa przedsiębiorcza w świetle tej teorii musi zatem cechować się dużą otwartością na nowe rozwiązania, elastycznością i twórczością. Ważną jest także świadomość danej osoby, że istnieje cały wachlarz czynników, które wpływają na jej gotowość do podjęcia działań przedsiębiorczych, oraz, co ważniejsze, że na część z nich może ona wpływać, by manipulować ich koincydencją.
Organizacja systemu finansowego i priorytety zarządzania w państwach tworzących integracyjną strefę walutową
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Dobija, Mieczysław
Teoria optymalnej strefy walutowej jest podstawą strefy euro. Jednak strefa ta nie działa dobrze i istnieją zagrożenia trwałości tego tworu. W tym artykule przedstawia się teoretyczne podstawy integracyjnej strefy walutowej, do której mogą aplikować kraje niespełniające założeń strefy optymalnej. Teoretyczne modyfikacje uwzględniają poprawne rozumienie kapitału i wynikające z niego samo finansowanie pracy, co stwarza nową jakość myśli ekonomicznej. W wyniku modyfikacji okazuje się, że do integracyjnej strefy walutowej mogą należeć kraje o różnym poziomie produktywności pracy. Znacząca część rozważań dotyczy płacowego równania wymiany i wynikających z niego formuł stanowiących ograniczenia dla systemu finansowego. Równie znacząca część dotyczy systemowego pomiaru wielkości PKB i Q w państwach należących do integracyjnej strefy walutowej.
Dysproporcje w zakresie rozwoju innowacyjności w państwach Unii Europejskiej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gasz, Małgorzata
Artykuł porusza tematykę potencjału innowacyjnego Polski na tle innych państw Unii Europejskiej. Podstawę do oceny tego potencjału stanowią parametry wskazane w Unijnej Tablicy Innowacyjności. Gospodarki UE cechuje duże zróżnicowanie w dziedzinie poziomu oraz tempa rozwoju innowacyjności, w efekcie czego mamy do czynienia ze znacznym poziomem dywergencji. W tej sytuacji mało prawdopodobne wydaje się osiągnięcie do 2020 r. 3% poziomu wydatków na B+R w skali całej Unii. By nadrobić dystans, jaki dzieli UE od światowych liderów w dziedzinie innowacyjności, którymi dziś są Korea Południowa, USA i Japonia, europejska polityka rozwoju innowacji w najbliższej przyszłości powinna być ukierunkowana na podejmowanie działań wspierających zwiększanie wydatków przedsiębiorstw na badania naukowe i rozwój, wzrost liczby patentów oraz wspólnych publikacji będących efektem współpracy sektorów publicznego i prywatnego w sferze badawczo-rozwojowej. Konieczne jest także przyspieszenie tempa komercjalizacji wyników prac badawczo-rozwojowych oraz systematyczne podnoszenie jakości szkolnictwa wyższego. Pomimo wprowadzenia szeregu nowych rozwiązań instytucjonalnych oraz wzrostu świadomości proinnowacyjnej wśród polskich przedsiębiorców, wyników, jakie Polska osiągała w dziedzinie innowacji w ostatnich latach nie można uznać ze spektakularne. W efekcie czego przepaść innowacyjna, jaka dzieli nasz kraj od innych państw UE nadal jest znacząca. Podniesienie potencjału innowacyjnego polskiej gospodarki wymaga podjęcia różnorodnych działań w wielu obszarach, umożliwiających w szczególności przejście od modelu rozwoju opartego na imitacji do modelu rozwoju opartego na innowacjach. Budowaniu przewag konkurencyjnych służyć mają m.in. własne rozwiązania innowacyjne.

Przeglądaj

Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 42(2)/2015 według Data wydania